Khôi phục thị trường xuất khẩu

Xuất khẩu suy giảm không chỉ là nỗi lo của các doanh nghiệp mà còn đặt ra nhiều thách thức cho các cơ quan điều hành, vì đây là một trong ba động lực chính cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam.
Cảng Nam Đình Vũ, Hải Phòng.
Cảng Nam Đình Vũ, Hải Phòng.

Từ quý IV/2022, nhiều ngành xuất khẩu chủ lực bắt đầu gặp khó khăn khi lượng đơn hàng sụt giảm trầm trọng do xu hướng thắt chặt chi tiêu của các thị trường tiêu thụ lớn và động thái gia tăng hàng rào bảo hộ của nhiều quốc gia trên thế giới.

Sáu tháng đầu năm 2023, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa Việt Nam giảm 15,2% so cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu giảm 12,1%; nhập khẩu giảm 18,2%. Tuy hoạt động ngoại thương được cải thiện dần trong những tháng gần đây nhưng tính chung tám tháng năm 2023, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa vẫn giảm 13,1% so cùng kỳ, trong đó xuất khẩu giảm 10%; nhập khẩu giảm 16,2%.

Tuy hoạt động ngoại thương được cải thiện dần trong những tháng gần đây nhưng tính chung tám tháng năm 2023, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa vẫn giảm 13,1% so cùng kỳ, trong đó xuất khẩu giảm 10%; nhập khẩu giảm 16,2%.

Mặc dù cán cân thương mại vẫn có thặng dư ở mức cao nhưng theo quan sát của các chuyên gia kinh tế, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa suy giảm đáng kể, có thời điểm tăng trưởng âm ở mức hai con số là điều đáng suy ngẫm. Ngay cả thời kỳ khủng hoảng năm 2008-2009, xuất nhập khẩu vẫn tăng trưởng hai con số.

Trên bình diện chung, xuất khẩu hàng hóa Việt Nam suy giảm chủ yếu do xu hướng thắt chặt chi tiêu của các thị trường xuất khẩu. Nhưng nhìn sâu vào bản chất vấn đề có thể thấy tổng cầu của các đối tác chính của Việt Nam như Mỹ, Liên minh châu Âu (EU), Nhật Bản, Hàn Quốc đều tăng. Dữ liệu để tham khảo là kinh tế Mỹ vẫn tăng trưởng trong năm 2023 và chi tiêu của người dân Mỹ được Deloitte ước tính tăng 2,3%; kinh tế EU cũng được dự báo sẽ tăng trưởng khoảng 1% năm 2023…

Trước thực trạng này, câu hỏi lớn được đặt ra là vì sao hàng hóa Việt Nam đột nhiên mất thị phần ở quy mô lớn, và giải pháp nào để khôi phục thị trường xuất khẩu? Trong bối cảnh khó khăn, các doanh nghiệp đã tập trung phát triển thị trường nội địa để bù đắp một phần doanh thu từ hoạt động xuất khẩu. Nhiều ý kiến cho rằng đó là hướng đi đúng nhưng không phải là con đường dài hạn của một nền kinh tế đang phát triển như Việt Nam. Trong dài hạn, kinh tế Việt Nam vẫn phải dựa vào thị trường quốc tế rộng lớn để tận dụng lợi thế kinh tế theo quy mô và chuyên môn hóa theo lợi thế cạnh tranh.

Để khôi phục thị trường xuất khẩu, góp phần đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế, cần tiếp tục mở rộng thị trường, tận dụng tối đa lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do đã có hiệu lực để đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa sang các thị trường chưa khai thác hết.

Để khôi phục thị trường xuất khẩu, góp phần đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế, cần tiếp tục mở rộng thị trường, tận dụng tối đa lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do đã có hiệu lực để đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa sang các thị trường chưa khai thác hết.

Bên cạnh đó, cần nâng cao hiệu quả và điều tiết tốt tốc độ thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu giữa Việt Nam-Trung Quốc và chuyển nhanh, chuyển mạnh sang xuất khẩu chính ngạch. Về phía các bộ, ngành cần tăng cường cảnh báo sớm các vụ kiện phòng vệ thương mại; hướng dẫn doanh nghiệp cách ứng phó với các vụ kiện; kịp thời thông tin cho doanh nghiệp, hiệp hội về thông tin, nhu cầu, quy định mới của thị trường.

Có thể bạn quan tâm

[Ảnh] “Bộ não” điều hành sân bay Long Thành trước thời khắc đón chuyến bay đầu tiên

[Ảnh] “Bộ não” điều hành sân bay Long Thành trước thời khắc đón chuyến bay đầu tiên

Cùng với các hạng mục đang được tăng tốc đẩy nhanh tiến độ để kịp khánh thành, đón chuyến bay đầu tiên vào ngày 19/12 tới, thì Đài Kiểm soát không lưu sân bay Long Thành được ví như “bộ não” điều hành sân bay lớn nhất nước ta này đang bước vào thời điểm cuối cùng lắp đặt các thiết bị để cơ bản hoàn thành trước ngày 15/12.

Quang cảnh hội thảo.

Hành trình “Tri thức trồng và chế biến cà-phê” trở thành di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại

Hội thảo khoa học - diễn đàn quốc tế năm 2025 về “Chuỗi giá trị ngành công nghiệp cà-phê toàn cầu - Phát triển toàn cầu, địa phương và bền vững” không chỉ thảo luận về chuỗi giá trị ngành công nghiệp cà-phê toàn cầu, mà còn hướng đến phát triển bền vững gắn với bản sắc văn hóa và tri thức bản địa.

Tổng số lao động đăng ký là 1.050,8 nghìn lao động trong 11 tháng qua, tăng 16% so với cùng kỳ 2024. (Ảnh: HNV)

Cả nước có gần 178 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới 11 tháng qua

Theo Cục Thống kê (Bộ Tài chính), 11 tháng năm 2025, cả nước có gần 178 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với tổng số vốn đăng ký là 1.753,2 nghìn tỷ đồng và tổng số lao động đăng ký là 1.050,8 nghìn lao động, tăng 20,9% về số doanh nghiệp, tăng 20,9% về vốn đăng ký và tăng 16% về số lao động so cùng kỳ năm 2024.

Ông Luis Alberto Hernández Tejeda, Tổng Giám đốc Công ty Alquizar và ông Nguyễn Khắc Hoàng, Tổng Giám đốc Công ty Hoàng Gia Việt ký kết văn bản hợp tác. (Ảnh: Đại sứ quán Việt Nam tại Cuba)

Việt Nam và Cuba ký kết dự án hợp tác nông nghiệp trị giá hơn 50 triệu USD tại Cuba

Việc Công ty Hoàng Gia Việt ký kết Hợp đồng Liên doanh kinh tế quốc tế với Công ty Nông nghiệp Alquizar thuộc Tập đoàn Doanh nghiệp Nông-Lâm nghiệp Artemisa của Cuba không chỉ là một thỏa thuận thương mại đơn thuần, mà còn là minh chứng cho nỗ lực ngoại giao kinh tế tích cực của Đại sứ quán Việt Nam tại Cuba.

Nghệ nhân chế tác phụ kiện bạc tại tỉnh Hồ Nam, miền trung Trung Quốc. (Ảnh: Xinhua)

Ngày 6/12, giá bạc khôi phục đà tăng

Tính đến 10 giờ 10 phút sáng 6/12 (giờ Việt Nam), giá bạc khôi phục đà tăng, giao dịch quanh mức 58,273 USD/ounce. Cùng chiều với giá bạc thế giới, nhiều doanh nghiệp trong nước như: Phú Quý, Ancarat, Sacombank… đồng loạt điều chỉnh tăng giá bạc giao dịch ở hai chiều mua-bán.

Vận hành nhà máy điện rác ở Gia Bình, Bắc Ninh. (Ảnh NAM PHONG)

Thúc đẩy các dự án đầu tư xanh

Trong hành trình hiện thực hóa cam kết Net Zero vào năm 2050, bên cạnh các chính sách chung, những chính sách cụ thể thúc đẩy đầu tư xanh giữ vai trò then chốt. Thách thức lớn nhất hiện nay là ngoài yêu cầu về kỹ thuật, hạ tầng, cơ chế phối hợp và nhân lực, các dự án xanh luôn cần nguồn vốn rất lớn.

ESG đã trở thành yêu cầu bắt buộc đối với doanh nghiệp muốn duy trì tính cạnh tranh, thu hút nhà đầu tư và phát triển bền vững. (Ảnh: Đỗ Bảo)

Thực hành ESG cần sự đột phá

Những năm gần đây, Đảng và Nhà nước liên tục ban hành các chủ trương, chính sách, định hướng quan trọng thúc đẩy kinh tế xanh và thực hành ESG (Môi trường-Xã hội-Quản trị); trong đó, nổi bật là Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050.

[Video] Tuyến Cát Linh – Hà Đông vận hành hệ thống soát vé tự động không dùng tiền mặt

[Video] Tuyến Cát Linh – Hà Đông vận hành hệ thống soát vé tự động không dùng tiền mặt

Sáng 5/12, tại ga Cát Linh, tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông chính thức vận hành hệ thống kiểm soát vé tự động. Hệ thống được lắp đặt đồng bộ tại các nhà ga, cho phép hành khách thanh toán bằng căn cước công dân gắn chip, mã QR, thẻ ngân hàng quốc tế cùng nhiều phương thức điện tử khác.

Sản xuất phân bón tại Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc.

Tái cấu trúc công nghệ sản xuất hóa chất

Giám đốc Công ty cổ phần DAP số 2 - Vinachem Vũ Việt Tiến cho biết, những tháng đầu năm, đơn vị đối diện nhiều khó khăn như giá nguyên liệu phục vụ sản xuất tăng cao, quặng tuyển apatit thiếu, chất lượng suy giảm so với thiết kế.

Người dân tỉnh Quảng Ninh nuôi trồng thủy sản trên biển.

Nâng sức cạnh tranh cho nghề nuôi trồng thủy sản biển

Việt Nam có đường bờ biển dài, nhiều đảo, vịnh, đầm, phá… tạo điều kiện thuận lợi để phát triển đa dạng các loại hình nuôi trồng thủy sản. Hiện nay, nhiều hợp tác xã, nhân dân tại các địa phương ven biển đang ứng dụng công nghệ mới vào nuôi trồng thủy sản giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và thu nhập.