Khi Ban Quản lý di tích "tiếp tay" các vụ xâm hại di tích

Với việc phân cấp quản lý các di tích văn hóa như hiện nay, phần lớn di tích nằm trong sự quản lý của Ban Quản lý di tích cấp phường, xã, thị trấn. Biện pháp này góp phần "giảm tải" cho ngành văn hóa của thành phố, bởi trên địa bàn Hà Nội có quá nhiều di tích. Tuy nhiên, thời gian qua, nhiều vụ xâm phạm di tích xảy ra có sự "tiếp tay" của chính Ban Quản lý di tích các địa phương. Điều này cho thấy cần phải tìm một mô hình quản lý mới đối với di tích trên địa bàn.

Tấm bảng điện tử hoành tráng xâm phạm không gian cổ kính của đình - chùa Bia Bà.
Tấm bảng điện tử hoành tráng xâm phạm không gian cổ kính của đình - chùa Bia Bà.

"Bệnh" cũ lại tái diễn

Những ngày gần đây, dư luận lại "nóng" lên trước sự việc tại cụm di tích đình - chùa Bia Bà (phường La Khê, quận Hà Đông). Ngay trong khuôn viên di tích, một tấm bảng điện tử sừng sững đứng án ngữ. Tấm bảng điện tử (led) cỡ "khủng" này cao hơn ba mét, diện tích gần 20 m 2 , được lắp đặt kiên cố bên phải lối vào chính của khu di tích. Theo ông Nguyễn Thế Hoàng, Trưởng Ban Quản lý di tích La Khê, tấm bảng điện tử này do một đơn vị đóng trên địa bàn phường công đức, dùng để ghi danh những người công đức tiền của, hiện vật vào di tích, đồng thời giới thiệu thông tin về di tích. Bất kỳ ai cũng có thể nhận ra, tấm bảng điện tử này ảnh hưởng nghiêm trọng đến không gian của di tích cổ. Hiện nay, tấm bảng được tạm dừng sử dụng, nhưng trước đây, nó nhấp nháy suốt ngày đêm không khác nào tấm bảng quảng cáo. Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, tấm bảng được lắp đặt từ cuối năm 2013, nằm trong khu vực bảo vệ cấp I (khu vực bất khả xâm phạm, theo quy định, khi xây dựng, sửa chữa phải được phép của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch). Song, nó đã được dựng lên mà không cần quan tâm đến ý kiến của các cơ quan quản lý văn hóa.

Khác với các vụ việc trước đây, cơ quan văn hóa đã nhanh chóng vào cuộc xử lý. Ngày 11-2, Phòng Văn hóa - Thông tin quận Hà Đông đã đề nghị phường La Khê cho dừng hoạt động của bảng led. Ngày 13-3, Ban Quản lý di tích danh thắng Hà Nội, Phòng Văn hóa - Thông tin quận Hà Đông tiếp tục làm việc với UBND phường La Khê, Ban Quản lý di tích La Khê một lần nữa khẳng định vị trí lắp đặt bảng led nằm trong khu vực bảo vệ cấp I, yêu cầu địa phương tháo dỡ. Chưa dừng lại ở đó, ngày 2-4, UBND quận Hà Đông chỉ đạo phường La Khê tổ chức tháo dỡ bảng led, hoàn trả nguyên trạng ban đầu... Rất nhiều văn bản được đưa ra, nhưng rồi, tấm bảng điện tử vẫn "trơ gan cùng tuế nguyệt". Ban Quản lý di tích viện cớ dỡ tấm biển sẽ gây phản ứng trong nhân dân để không thực hiện các yêu cầu, kiến nghị kể trên.

Cần có mô hình mới quản lý di tích

Liên tiếp trong thời gian qua, đã xảy ra nhiều vụ việc xâm hại di tích trên địa bàn Thủ đô như: nhà sư trụ trì tự ý đưa tượng mới vào di tích chùa Chân Long ở xã Chàng Sơn, huyện Thạch Thất; đưa tượng có phong cách ngoại lai vào chùa Bà Đá (quận Hoàn Kiếm), đưa tượng đồng, giáp đồng vào đền Phù Đổng (huyện Gia Lâm)... Điểm chung của các vụ xâm phạm này đều là đưa đồ công đức vào di tích. Trong đó, đáng chú ý nhất là vụ việc tại đền Phù Đổng và đình -chùa Bia Bà khi Ban Quản lý di tích chính là những người đồng tình "phá" di tích, bằng việc đưa trái phép hiện vật vào di tích.

Với hơn 2.000 di tích văn hóalịch sử trên địa bàn, thành phố Hà Nội đã thực hiện phân cấp quản lý. Gần đây nhất, tháng 3-2011, UBND thành phố Hà Nội tiếp tục ban hành quy định về việc phân cấp quản lý một số lĩnh vực văn hóa, xã hội. Thực hiện quy định này, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch trực tiếp quản lý 12 di tích lịch sử - văn hóa trọng điểm. Các quận, huyện, thị xã quản lý các di tích còn lại; các xã, phường, thị trấn quản lý các di tích do quận, huyện, thị xã ủy quyền (trừ các di tích đã được xếp hạng). Trên thực tế, tại mỗi xã, phường, thị trấn thường có một Ban Quản lý di tích do lãnh đạo UBND xã hoặc lãnh đạo đoàn thể làm trưởng ban. Các quận, huyện quản lý di tích trên địa bàn thông qua chính quyền và Ban Quản lý ở xã, phường, thị trấn. Do số lượng cán bộ của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng như Phòng Văn hóa -Thông tin quận, huyện có hạn, cho nên thực tế, việc quản lý các di tích gần như được "khoán" cho Ban Quản lý di tích ở các xã, phường, thị trấn. Được "khoán" như vậy cho nên tại nhiều địa phương, Ban Quản lý di tích tự cho mình quyền muốn làm gì thì làm, khiến cho khi xảy ra sai phạm, cán bộ quản lý văn hóa của quận, huyện không nắm được. Với những trường hợp mà chính quyền, ban quản lý di tích ở làng, xã đồng tình với sai phạm thì sự việc thường để lại hậu quả nghiêm trọng hơn. Trường hợp chùa Trăm Gian, sai phạm là rất lớn, nhưng Phó Chủ tịch UBND xã Tiên Phương, huyện Chương Mỹ lại đồng tình với nhà chùa trong việc phá nhà tổ và gác khánh cũ để xây mới. Tương tự như thế là sự việc đưa tượng mới vào đền Phù Đổng, xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm. Tại cụm di tích đình - chùa La Khê, việc xây tấm bảng led cũng nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của Ban Quản lý di tích.

Việc phân cấp quản lý đã phát huy yếu tố tích cực, bởi thành phố có quá nhiều di tích cần quản lý. Tuy nhiên, đó cũng là một trong những nguyên nhân khiến di tích bị xâm hại. Thành phố Hà Nội cần tìm một cơ chế quản lý mới, có sự kết hợp chặt chẽ hơn giữa ban quản lý di tích ở các xã, phường với cán bộ chuyên ngành văn hóa của thành phố, quận, huyện, thị xã trong bảo vệ, phát huy giá trị di tích. Nếu không sẽ khó tránh khỏi những vụ việc đáng tiếc xảy ra trong tương lai.

Có thể bạn quan tâm

Đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Bí thư Thành ủy Hà Nội, kiểm tra tiến độ dự án đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô tại tỉnh Hưng Yên.

Đưa dự án đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô về đích

Do khó khăn trong giải phóng mặt bằng, tiến độ thi công dự án đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô đang chậm so với kế hoạch. Nhìn rõ vấn đề này, thành phố Hà Nội và hai tỉnh Hưng Yên, Bắc Ninh đang phối hợp chặt chẽ, vào cuộc với những yêu cầu cụ thể để bảo đảm tiến độ dự án.

Lễ hội rước vua giả ở đền Sái (xã Thư Lâm, Hà Nội) là lễ hội lớn trong vùng, hằng năm thu hút đông đảo khách du lịch.

Điểm đến hấp dẫn ở phía bắc Thủ đô

Sau khi sắp xếp lại địa giới hành chính, xã Thư Lâm là địa bàn có nhiều di tích, di sản văn hóa ở khu vực phía bắc Thủ đô. Trong đó, có những địa danh đã trở thành điểm du lịch nổi tiếng như làng gỗ mỹ nghệ Thiết Úng, đền Sái, rối nước Đào Thục…, cùng nhiều giá trị tiềm ẩn chưa được khai thác.

Thành phố Hà Nội đang tích cực chuyển đổi số mạnh mẽ trong thực hiện các thủ tục hành chính.

Tích cực hỗ trợ người dân tiếp cận công nghệ số

Thành phố Hà Nội đang tích cực triển khai các giải pháp nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp thực hiện thủ tục hành chính theo hướng chuyển đổi số rõ nét. Những thay đổi này sẽ góp phần hình thành nền hành chính hiện đại, minh bạch, hiệu quả.

Dự án đường Vành đai 1 đoạn Hoàng Cầu-Voi Phục có điểm đầu tại nút giao Ô Chợ Dừa và điểm cuối tại nút giao thông Voi Phục, với tổng chiều dài hơn 2,2km.

[Ảnh] Hà Nội đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng dự án đường Vành đai 1

Thành ủy Hà Nội đã ra Thông báo số 66-TB/TU ngày 21/11/2025 và Văn bản số 85-CV/TU ngày 23/11/2025 về đẩy nhanh tiến độ thực hiện Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 1 (đoạn Hoàng Cầu-Voi Phục); bảo đảm hoàn thành toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng xong trước ngày 15/12/2025 và thông tuyến trước ngày 15/1/2026.

Ảnh minh họa.

Hà Nội và Vientiane tiếp tục hợp tác chặt chẽ, bền vững

Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư Tô Lâm tới Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, chiều 2/12, đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội đã có cuộc hội đàm với đồng chí Anouphap Tounalom, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân Thủ đô Vientiane.

Lãnh đạo Thành phố Hà Nội trao chứng nhận cho các doanh nghiệp đạt TOP 1 hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích năm 2025.

Hàng Việt chinh phục người tiêu dùng

Chương trình “Bình chọn hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích” năm 2025 đã tạo thêm một sân chơi uy tín, minh bạch, giúp doanh nghiệp khẳng định thương hiệu và tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

Đoàn Chủ tịch kỳ họp thứ 28 Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội. ( Ảnh THẾ ĐẠI)

Tập trung tháo gỡ những điểm nghẽn

Tại kỳ họp thứ 28 của Hội đồng nhân dân Thành phố Hà Nội khóa 16, nhiệm kỳ 2021-2026, các đại biểu đã chỉ ra một số điểm nghẽn như: nhà ở xã hội, thoát nước đô thị, ùn tắc giao thông, trường học quá tải... Đây là những vấn đề bức xúc đã tồn tại trong thời gian dài, cần có giải pháp để giải quyết triệt để.

Tổ hợp dự án nhà ở xã hội và dịch vụ thương mại AZ Thăng Long. (Ảnh QUANG NGUYÊN)

Áp dụng cơ chế mới phục vụ tái định cư và tạm cư

Một giải pháp quan trọng nhằm tháo gỡ vướng mắc cho công tác đền bù, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng khi thực hiện các dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị trên địa bàn Hà Nội đã được Hội đồng nhân dân thành phố thông qua tại kỳ họp thứ 28.

Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố Hà Nội biểu quyết thông qua hội nghị lần thứ ba, trong đó có Quy định mới về công tác cán bộ.

Nâng cao hơn nữa chất lượng công tác cán bộ

Thành ủy Hà Nội đã ban hành Quy định về phân cấp quản lý cán bộ và quy hoạch, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử, tạm đình chỉ công tác, cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm đối với cán bộ.

Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Duy Ngọc chung vui với nhân dân thôn Khánh Chúc Đồi, xã Ba Vì trong Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc.

Bài 4: Cụ thể hành động hướng tới mục tiêu hạnh phúc

Lãnh đạo Thành ủy Hà Nội nhấn mạnh, hạnh phúc là thước đo cuối cùng cho mọi thành quả phát triển của Thủ đô. Mục tiêu đưa ra là cam kết để cả hệ thống chính trị của thành phố phải hành động quyết liệt hơn bằng nhiều giải pháp cụ thể, hiệu quả.

Các đại biểu cùng ôn lại những ký ức về chiến thắng Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không.

Sống lại chiến tích trận “Điện Biên Phủ trên không”

Kỷ niệm 53 năm Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” (12/1972-12/2025) là dịp để Ban Quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò giúp công chúng ôn lại ký ức, sống lại chiến tích xưa. Từ đó, lan tỏa tinh thần yêu nước, trách nhiệm trong dựng xây đất nước.

Chuyển đổi số là giải pháp giảm tải cho chính quyền địa phương (Trong ảnh: Trung tâm Phục vụ hành chính công tại xã Phú Xuyên).

Chuyển đổi số, yêu cầu tất yếu trong quản lý đô thị

Với tốc độ đô thị hóa nhanh, chính quyền địa phương đang phải đối diện rất nhiều vấn đề, áp lực từ dân số, hạ tầng, môi trường… Lộ trình phân cấp khi thực thi mô hình chính quyền địa phương hai cấp khiến cho yêu cầu về đổi mới phương thức quản lý càng trở nên cấp thiết hơn.

Cán bộ Thuế Thành phố Hà Nội hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang kê khai thuế.

Đồng hành hộ kinh doanh chuyển đổi thuế

Trong Chiến dịch 60 ngày đêm hỗ trợ hộ kinh doanh kê khai và phát triển lên doanh nghiệp (D60), cán bộ, nhân viên ngành Thuế Thành phố Hà Nội đã tới tận cơ sở để hỗ trợ người dân thực hiện các quy định mới, trên tinh thần “không để bất kỳ hộ kinh doanh nào bị bỏ lại phía sau”.

Hỗ trợ toàn diện để phát triển nông nghiệp

Với mục tiêu phát triển nông nghiệp Thủ đô theo hướng nông nghiệp sinh thái, bền vững, tạo ra các sản phẩm chất lượng, an toàn thực phẩm, hiệu quả kinh tế cao, Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội vừa thông qua nghị quyết hỗ trợ toàn diện các lĩnh vực sản xuất nông nghiệp với kinh phí dự kiến gần 670 tỷ đồng/năm.

Từ ngày 1/7/2026, thành phố Hà Nội thực hiện vùng phát thải thấp thí điểm tại một số khu vực trong Vành đai 1.

Lộ trình thực hiện thí điểm vùng phát thải thấp tại một số khu vực trong Vành đai 1 từ 1/7/2026

Từ ngày 1/7/2026, thành phố Hà Nội sẽ thực hiện vùng phát thải thấp thí điểm tại một số khu vực trong Vành đai 1. Từ ngày 1/1/2028 thực hiện vùng phát thải thấp tại Vành đai 1 và một số khu vực tại Vành đai 2 trở vào. Từ ngày 1/1/2030, thực hiện vùng phát thải thấp tại Vành đai 3 trở vào.

Nghệ nhân Ưu tú Phan Thị Thuận, người tiên phong trong việc đưa sản phẩm lụa từ tơ sen ra thị trường.

Hà Nội dành kinh phí hỗ trợ nghệ nhân và bảo tồn nghề, làng nghề

Thành phố Hà Nội hỗ trợ một lần đối với Nghệ nhân Nhân dân là 40.000.000 đồng/người; Nghệ nhân Ưu tú là 30.000.000 đồng/người; Nghệ nhân Hà Nội là 20.000.000 đồng/người. Nghệ nhân Nhân dân truyền dạy được bồi dưỡng 500.000 đồng/người/buổi; Nghệ nhân Ưu tú, Nghệ nhân Hà Nội truyền dạy được bồi dưỡng 300.000 đồng/người/buổi…

Phát triển hạ tầng trạm cung cấp năng lượng sạch cần chính sách hỗ trợ.

Cần chính sách đủ “mạnh” và thông minh để tạo động lực

Thông tin liên quan đến chính sách, biện pháp hỗ trợ chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng năng lượng sạch trên địa bàn Hà Nội đang được dư luận đặc biệt quan tâm bởi sự tác động lớn đến đời sống, việc làm của người dân. Để thực thi, các chính sách hỗ trợ cần tạo ra động lực thực sự.