Israel phát triển vaccine mRNA đầu tiên trên thế giới chống vi khuẩn kháng thuốc

Các nhà khoa học Israel lần đầu tiên phát triển thành công vaccine mRNA chống lại vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh, mở ra triển vọng mới trong phòng chống dịch bệnh nguy hiểm toàn cầu.

Các nhà khoa học nghiên cứu vaccine mRNA chống vi khuẩn kháng kháng sinh tại Đại học Tel Aviv. (Ảnh: Đại học Tel Aviv)
Các nhà khoa học nghiên cứu vaccine mRNA chống vi khuẩn kháng kháng sinh tại Đại học Tel Aviv. (Ảnh: Đại học Tel Aviv)

Các nhà khoa học từ Đại học Tel Aviv và Viện Nghiên cứu Sinh học Israel tại Ness Ziona đã ứng dụng nền tảng vaccine mRNA, vốn được dùng để phát triển vaccine phòng Covid-19, để tạo ra loại vaccine mRNA đầu tiên trên thế giới có khả năng chống lại một loại vi khuẩn kháng kháng sinh cực kỳ nguy hiểm.

Trong nghiên cứu mang tính đột phá này, nhóm nghiên cứu đã thử nghiệm vaccine đối với tác nhân gây bệnh nguy hiểm và chứng minh được rằng vaccine có khả năng bảo vệ 100% động vật thử nghiệm khỏi bị nhiễm bệnh.

Các nhà khoa học kỳ vọng công nghệ này sẽ mở đường cho việc phòng chống nhiều loại vi khuẩn chết người khác.

Nghiên cứu do Giáo sư Dan Peer - Phó Chủ tịch phụ trách Nghiên cứu và Phát triển của Đại học Tel Aviv, người tiên phong toàn cầu trong lĩnh vực phát triển thuốc mRNA và Giám đốc Phòng thí nghiệm Y học Nano Chính xác thuộc Trường Nghiên cứu Y sinh và Ung thư Shmunis - chịu trách nhiệm.

Ông phối hợp cùng các nhà nghiên cứu từ Viện Nghiên cứu Sinh học Israel.

Loại vaccine mới là vaccine mRNA được truyền qua hạt nano lipid, tương tự như vaccine ngừa Covid-19. Tuy nhiên, trong khi vaccine mRNA thường hiệu quả với virus như SARS-CoV-2 thì việc sử dụng công nghệ này chống lại vi khuẩn - như vi khuẩn gây bệnh dịch hạch - lại là điều chưa từng có tiền lệ.

Tiến sĩ Uri Elia giải thích: “Virus sống dựa vào tế bào chủ để tồn tại và nhân lên. Chúng xâm nhập tế bào bằng một phân tử RNA thông tin (mRNA) chứa hướng dẫn tạo ra các protein virus, rồi ‘dùng’ tế bào như một nhà máy để tự nhân bản. Trong vaccine mRNA, phân tử này được tổng hợp và bọc trong hạt nano lipid mô phỏng màng tế bào người. Hạt nano hợp nhất với tế bào, tế bào sản xuất protein virus và hệ miễn dịch học cách nhận diện, bảo vệ cơ thể khỏi virus thực sự. Tuy nhiên, vi khuẩn lại khác hoàn toàn: Chúng tự sản xuất protein và không phụ thuộc vào tế bào người. Hơn nữa, do quá trình tiến hóa khác nhau, protein vi khuẩn rất khác với protein của con người.”

Năm 2023, nhóm nghiên cứu đã phát triển một phương pháp độc đáo giúp sản xuất protein vi khuẩn trong tế bào người theo cách khiến hệ miễn dịch nhận diện đó là protein của vi khuẩn thật sự, từ đó kích hoạt cơ chế phòng vệ. Lần đầu tiên, các nhà khoa học chứng minh được rằng có thể phát triển vaccine mRNA hiệu quả chống lại vi khuẩn.

Họ chọn vi khuẩn Yersinia pestis - tác nhân gây ra bệnh dịch hạch, căn bệnh từng gây ra nhiều đại dịch chết người trong lịch sử nhân loại. Trong mô hình thử nghiệm động vật, chỉ một liều vaccine đã cho hiệu quả bảo vệ rõ rệt.

Giáo sư Dan Peer chia sẻ: “Ở nghiên cứu trước, chúng tôi phát triển vaccine cho dạng dịch hạch lây qua da, như qua vết cắn của bọ chét. Nhưng trong nghiên cứu này, chúng tôi nhắm đến mục tiêu tham vọng hơn: dịch hạch thể phổi - dạng có thể lây từ người sang người và gây bệnh qua đường hô hấp, điều khiến việc phát triển vaccine trở nên đặc biệt khó khăn. Do đó, chúng tôi sử dụng 2 loại protein - hai kháng nguyên - để tạo vaccine. Khi thử nghiệm trên các mô hình động vật khác nhau, chỉ với 2 liều vaccine, chúng tôi đạt được hiệu quả bảo vệ 100%: không con vật nào bị nhiễm bệnh. Thành công này mở ra tiềm năng phát triển cả một hệ sinh thái vaccine mRNA chống lại nhiều loại vi khuẩn chết người khác.”

Nghiên cứu được đăng trang bìa của tạp chí khoa học danh tiếng Advanced Science.

Có thể bạn quan tâm

Giải Đặc biệt VinFuture 2025 dành cho Nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển đã vinh danh Giáo sư María Esperanza Martínez-Romero (Mexico) vì những tiến bộ trong nghiên cứu sinh thái vi sinh vật và cơ chế cố định nitơ cộng sinh tại các hệ sinh thái nhiệt đới. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

"Giải Đặc biệt VinFuture 2025 như 'hạt giống' để tôi kêu gọi thêm nguồn viện trợ cho nghiên cứu"

Nhận định Giải thưởng VinFuture như một hạt giống để có thể kêu gọi thêm nguồn kinh phí hỗ trợ cho quá trình nghiên cứu, tối ưu hóa kết quả nghiên cứu, chủ nhân giải Nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển tiết lộ nhiều hướng nghiên cứu mới mẻ để cải thiện sức khỏe cây trồng và con người. 

Giải thưởng Chính VinFuture 2025 đã được trao cho Tiến sĩ Douglas R Lowy, Tiến sĩ John T Schiller, Tiến sĩ Aimée R Kreimer và Giáo sư Maura Gillison – Vì những khám phá và phát triển vaccine HPV nhằm phòng ngừa các khối u do virus papilloma ở người gây ra. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Công nghệ đột phá: Một liều vaccine phòng nhiều bệnh ung thư

HPV không chỉ gây ung thư cổ tử cung ở phụ nữ, mà còn gây ra các bệnh nguy hiểm khác như ung thư hậu môn, cũng như các bệnh ảnh hưởng đến nam giới. Thành tựu nghiên cứu vaccine HPV nhằm phòng ngừa các khối u do virus papilloma ở người gây ra đã và đang giúp thế giới giải quyết các vấn đề của toàn nhân loại.

Bên lề Đại hội, các đại biểu tham quan gian hàng của Công ty cổ phần Khoa học công nghệ Việt Nam (Busadco).

Doanh nghiệp khoa học-công nghệ: Củng cố nội lực để bứt phá

Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên kinh tế tri thức, với những đột phá mạnh mẽ về trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, cộng đồng doanh nghiệp khoa học-công nghệ đang đứng trước yêu cầu phải đổi mới tư duy, tái cấu trúc nguồn lực và đầu tư chiều sâu để tạo ra năng lực cạnh tranh mới.

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo không chỉ là khung pháp lý cho một công nghệ mới mà là bước đi chiến lược giúp Việt Nam chủ động nắm bắt cơ hội của kỷ nguyên số. Khi được ban hành, luật sẽ tạo nền tảng để AI phát triển an toàn nhân văn và hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Các diễn giả trao đổi tại Diễn đàn. (Ảnh: Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài)

Thúc đẩy hợp tác khoa học-công nghệ, kinh tế xanh và chuyển đổi số vì tương lai bền vững

Diễn đàn Tây Australia -Việt Nam “Tăng cường hợp tác khoa học và công nghệ vì tương lai bền vững” là cơ hội để lãnh đạo, chuyên gia, doanh nghiệp Việt Nam và Australia chia sẻ tầm nhìn, tăng cường hiểu biết và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực khoa học-công nghệ, kinh tế xanh, năng lượng tái tạo và chuyển đổi số.

Đại biểu tham dự hội thảo.

Vĩnh Long: Phối hợp chuyển giao ứng dụng khoa học-công nghệ phục vụ phát triển kinh tế-xã hội

Chiều 4/12, Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ tại miền nam phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ Vĩnh Long tổ chức Hội thảo với chủ đề “Phối hợp giữa Bộ Chủ trì Chương trình Khoa học-công nghệ cấp quốc gia với các địa phương trong chuyển giao ứng dụng kết quả nghiên cứu phục vụ phát triển kinh tế- xã hội khu vực phía nam”.

Ảnh minh họa.

Cảnh báo chiến dịch ‘Hanoi Thief’ tấn công mạng doanh nghiệp Việt Nam

Hàng loạt email giả mạo hồ sơ xin việc, đính kèm tệp “Le Xuan Son CV.zip”, được gửi đến các doanh nghiệp lớn, nhỏ tại Việt Nam. Đây là lớp vỏ ngụy trang cho chiến dịch tấn công mạng mang tên Hanoi Thief, với mục tiêu xâm nhập mạng nội bộ, chiếm quyền hệ thống và đánh cắp dữ liệu khách hàng, bí mật doanh nghiệp.

Toàn cảnh tọa đàm.

Những nghiên cứu mới hỗ trợ ngành nông nghiệp giảm phát thải, chăn nuôi bền vững

Các giải pháp đổi mới trong nông nghiệp và chăn nuôi bền vững, bao gồm việc áp dụng công nghệ gene, hệ vi sinh vật, nông nghiệp chính xác, AI và IoT để cải thiện năng suất, giảm hóa chất và phát thải, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu vừa được giới thiệu tại tọa đàm “Đổi mới trong nông nghiệp và thực phẩm”.