Liên tiếp trong thời gian gần đây, số trẻ mắc tay chân miệng phải nhập Bệnh viện Nhi T.Ư gia tăng. Từ đầu tháng 4 đến ngày 15/6, bệnh viện ghi nhận có hơn 800 trẻ mắc bệnh tay chân miệng đến khám. Trong số này, có gần 200 trẻ phải nhập viện điều trị.
Bé Nguyễn Anh Tú (3 tuổi), trú tại quận Hoàng Mai đang điều trị bệnh tay chân miệng tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi T.Ư. Cách đây ba hôm, bé nhập viện trong tình trạng sốt cao, đau rát miệng. Bé bị mọc các nốt như nhiệt miệng nên gia đình chủ quan, đến khi sốt cao mới đưa vào viện. Còn bé Lê Hoàng Anh (24 tháng tuổi) ở Mỹ Hào, Hưng Yên nhập viện cách đây 10 ngày trong tình trạng chân tay xuất hiện nhiều vết loét, mưng mủ. Theo các bác sĩ, bé bị tay chân miệng nhưng gia đình lại đưa đến thầy lang để đắp lá vào các mụn nước nên đã khiến bệnh của trẻ nặng thêm.
Theo TS, bác sĩ Đỗ Thiện Hải, Phó Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi T.Ư, đa phần trẻ mắc bệnh có diễn biến nhẹ, tuy nhiên nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh cũng có thể có nhiều biến chứng nguy hiểm như sốc, viêm não, viêm màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp, thậm chí dẫn đến tử vong. “Khi phát hiện trẻ mắc bệnh, gia đình nên đưa con đến khám tại các cơ sở y tế, để được tư vấn về cách chăm sóc, cách phát hiện triệu chứng nặng để có thể đưa trẻ đến điều trị kịp thời, không nên tìm hiểu trên mạng rồi tự ý dùng thuốc, có thể khiến bệnh của trẻ nặng thêm”, bác sĩ Hải lưu ý.
Các bác sĩ tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi T.Ư khuyến cáo, trẻ mắc tay chân miệng thường có các biểu hiện như: Sốt (sốt nhẹ hoặc sốt cao) và tổn thương ở da (rát đỏ, mụn nước ở các vị trí đặc biệt như họng, quanh miệng, lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông, đầu gối…). Tuy nhiên, có một số trẻ chỉ có biểu hiện loét miệng hoặc nổi nốt nhỏ ở mông hay bẹn, nếu gia đình không chú ý thì rất khó phát hiện.
Đặc biệt cần lưu ý tới ba dấu hiệu sớm cảnh báo bệnh diễn biến nặng, đó là: Sốt cao không đáp ứng với điều trị: Trẻ sốt trên 38,5oc kéo dài hơn 48 giờ và không đáp ứng với thuốc hạ nhiệt; Giật mình: Đây là dấu hiệu của tình trạng nhiễm độc thần kinh. Chú ý phát hiện triệu chứng này ngay cả khi trẻ đang chơi, quan sát xem tần suất giật mình có tăng theo thời gian hay không; Quấy khóc dai dẳng kéo dài: Trẻ có thể quấy khóc nhiều, thậm chí là quấy khóc cả đêm không ngủ. Trẻ cứ ngủ khoảng 15-20 phút lại dậy quấy khóc khoảng 15-20 phút rồi lại ngủ tiếp. Nhiều cha mẹ thường giải thích là do bé có các nốt đau miệng nhưng thực tế không phải vậy. Đó là do tình trạng nhiễm độc thần kinh ở giai đoạn rất sớm.
Bác sĩ Đỗ Thiện Hải nhấn mạnh, đã có nhiều trường hợp trẻ biến chứng nặng do gia đình không biết nên đã bỏ qua các dấu hiệu cảnh báo. “Nếu trẻ có một trong ba triệu chứng nêu trên, cha mẹ cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để khám và điều trị kịp thời, không nên chủ quan tự theo dõi ở nhà, tránh hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra”, ông lưu ý.
Bộ Y tế khuyến cáo, hiện chưa có vaccine phòng tay chân miệng cũng như thuốc điều trị đặc hiệu bệnh. Do đó, chú trọng phòng bệnh trong cộng đồng là biện pháp tốt nhất để bảo vệ trẻ và gia đình.
- Cần rửa tay thường xuyên bằng xà-phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày (cả người lớn và trẻ em), đặc biệt trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn/cho trẻ ăn, trước khi bế ẵm trẻ, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã và làm vệ sinh cho trẻ.
- Thực hiện tốt vệ sinh ăn uống: ăn chín, uống chín; vật dụng ăn uống được rửa sạch sẽ trước khi sử dụng; dùng nước sạch trong sinh hoạt hằng ngày;
- Không mớm thức ăn cho trẻ; không cho trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm mút đồ chơi, dùng chung khăn ăn, khăn tay, vật dụng ăn uống như cốc, bát, đĩa, thìa, đồ chơi chưa được khử trùng.
- Thường xuyên lau sạch các bề mặt, dụng cụ tiếp xúc hằng ngày như đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn/ghế, sàn nhà bằng xà-phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường.
- Không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh. Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, phân và các chất thải của bệnh nhân phải được thu gom và đổ vào nhà tiêu hợp vệ sinh.
