Độc đáo kiến trúc nhà trình tường, mái âm dương của người Dao Tiền ở Cao Bằng

Nằm dưới những ngọn núi cao mây trắng bao phủ, khu nhà trình tường của nhóm hộ Nà Rẻo, xóm Tam Hợp, xã Thành Công, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng thu hút khách du lịch với kiến trúc nhà trình tường và mái ngói âm dương độc đáo.
Nhóm hộ Nà Rẻo hòa mình trong thiên nhiên xanh mát.
Nhóm hộ Nà Rẻo hòa mình trong thiên nhiên xanh mát.

Được xây dựng khoảng những năm 1960, đến nay, những ngôi nhà này được gìn giữ tương đối nguyên vẹn, hài hòa với cảnh quan chung quanh.

Nhóm hộ Nà Rẻo có hơn 30 hộ dân là người dân tộc Dao Tiền quần tụ chung sống. Nhịp sống ở đây rất chậm và yên bình. Giữa không gian tĩnh lặng của núi rừng, những nếp nhà đơn sơ nằm ngăn nắp bật lên màu vàng đặc trưng của ngôi nhà trình tường.

Khu nhà trình tường, lợp mái âm dương.

Khu nhà trình tường, lợp mái âm dương.

Lúc chúng tôi đến, bà con đang bận đi làm nương. Được biết, nghề chủ yếu của người dân ở đây là trồng trúc sào, dong riềng, ngô và chăn nuôi gia cầm, gia súc. Ngô, lúa thu hoạch về được cất giữ trong những chiếc lán bố trí khu đầu hồi.

Kho cất giữ lương thực.

Kho cất giữ lương thực.

Trong xóm còn lại người già và các em nhỏ đang tung tăng chơi vui dọc con đường. Tiếp chuyện chúng tôi, bà con vô cùng thân thiện, vui vẻ khi có khách nơi xa đến thăm.

Em nhỏ chơi đùa trong xóm.

Em nhỏ chơi đùa trong xóm.

Theo ông Chu Ứng Tích, chủ một căn nhà trong xóm, ngôi nhà ông đang ở được bố mẹ xây khoảng năm 1964, khi ông được một tuổi. Trong quá trình sinh sống, ngoài vài lần lợp lại mái ngói âm dương, bên trong chưa được tu sửa lần nào.

Mái lợp ngói âm dương độc đáo.

Mái lợp ngói âm dương độc đáo.

Bên trong ngôi nhà, gian giữa đặt bàn thờ tổ tiên, ở khu vực trung tâm là bộ bàn ghế để tiếp khách. Bên trái và phải bố trí buồng ngủ của các thành viên trong gia đình, khu vực bếp, sinh hoạt chung...

Ông Chu Ứng Tích tiếp khách trong gian chính của ngôi nhà.

Ông Chu Ứng Tích tiếp khách trong gian chính của ngôi nhà.

Bền bỉ theo thời gian, tất cả ngôi nhà nhà trình tường ở đây xây theo một mẫu kiến trúc. Bên ngoài các căn nhà đều giống nhau, bên trong có sự sắp xếp khác biệt tùy mỗi hộ gia đình.

Đồ dùng trong căn bếp.

Đồ dùng trong căn bếp.

Cả xóm có duy nhất một dãy 9 hộ liền kề nhau, còn lại vài căn nhà cùng một kiểu kiến trúc nằm lẻ tẻ, rải rác.

Dãy nhà liền kề gồm 9 căn sát nhau.

Dãy nhà liền kề gồm 9 căn sát nhau.

Sàn nhà được làm bằng đất nện dày, mái lợp ngói âm dương đã trổ rêu xanh cổ kính, tường nhà được trình bằng đất sét chắc chắn, dày dặn... Bao quanh nhà là hàng rào đá kiên cố với bậc thang lên xuống cũng được xếp bằng đá. Hai bên đầu hồi xây vòm hình vòng cung, ngoài cửa xây nhiều cột bằng gạch chắc chắn.

Cột nhà và mái vòm hình vòng cung.

Cột nhà và mái vòm hình vòng cung.

Chị Chu Thị Liên cho biết, đến nay cả xóm mới có một hộ chuyển đi nơi khác, còn lại bà con vẫn gắn bó nơi này. Ở đây ít có sự dịch chuyển, biến động của các hộ gia đình. Khi nhà bên cạnh chuyển đi, nhà để hoang không sử dụng nên nhà chị đục thông tường, mở rộng căn hộ.

Bức tường được đục thông sang 2 căn nhà.

Bức tường được đục thông sang 2 căn nhà.

Căn nhà của chị Lý Thị Ún đỡ ẩm mốc và nhiều ánh sáng hơn. Ngồi trong gian bếp trò chuyện, chị cho biết, gia đình cũng muốn sửa sang, cải tạo cho khang trang nhưng chính quyền địa phương khuyến khích người dân hạn chế nâng cấp, tu sửa làm thay đổi kết cấu nguyên bản của ngôi nhà.

Khu bếp bên trong ngôi nhà của chị Lý Thị Ún.

Khu bếp bên trong ngôi nhà của chị Lý Thị Ún.

Điểm chung của những ngôi nhà hơn 60 năm tuổi là bên trong phần lớn đã xuống cấp, thiếu ánh sáng, ẩm mốc.

Bài trí bên trong ngôi nhà.

Bài trí bên trong ngôi nhà.

Vật dụng trong nhà đơn giản, cơ bản và cũ kỹ... cho thấy ít có sự tác động của nhịp sống hiện đại.

Gương, lược treo trên tường.

Gương, lược treo trên tường.

Với điểm nhấn về kiến trúc, chính quyền địa phương hỗ trợ kinh phí trình lại tường đất vỡ và cải tạo một số hạng mục xuống cấp.

Mảng tường được trình bằng đất sét được lưu giữ nguyên vẹn.

Mảng tường được trình bằng đất sét được lưu giữ nguyên vẹn.

Ông Chu Ứng Tích chia sẻ, gần đây nhiều đoàn du khách đến thăm khu nhà trình tường của nhóm hộ Nà Rẻo, tìm hiểu bản sắc văn hóa dân tộc và nghề truyền thống vùng cao. Ông cùng bà con có nghe về kế hoạch phát triển du lịch cộng đồng. Tuy nhiên, với hiện trạng này, để làm du lịch, cần xây dựng nhà vệ sinh và cải thiện cảnh quan, môi trường xung quanh khang trang, sạch sẽ hơn mới có thể đón khách.

Nếp nhà trình tường và mái lợp âm dương là điểm nhấn thu hút du khách.

Nếp nhà trình tường và mái lợp âm dương là điểm nhấn thu hút du khách.

Với điểm nhấn độc đáo về kiến trúc, khu nhà trình tường của nhóm hộ Nà Rẻo, xóm Tam Hợp có thể kết nối các điểm tham quan khác trong huyện Nguyên Bình như vườn trúc sào tại xóm Bản Phường, xã Thành Công; làng du lịch cộng đồng xóm Hoài Khao, xã Quang Thành; tham quan vọng cảnh trên đỉnh Phja Oắc cao 1.931m...

Tuy nhiên, bên cạnh việc khai thác tài nguyên văn hóa gắn với phát triển du lịch, chính quyền địa phương cần quan tâm giữa bảo tồn kiến trúc nhà ở song song cải thiện môi trường sống của bà con, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần người dân vùng cao.

Có thể bạn quan tâm

Du thuyền quốc tế cập cảng Hòn Hòn La, tỉnh Quảng Bình cũ.

Quảng Trị có thêm 3 cảng biển được áp dụng thị thực điện tử

Chiều 4/12, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Trị cho biết, Chính phủ vừa bổ sung các cửa khẩu quốc tế cho phép người nước ngoài làm thủ tục nhập cảnh, xuất cảnh bằng thị thực điện tử (e-visa), trong đó tỉnh Quảng Trị có 3 cửa khẩu cảng. Đây là điều kiện thuận lợi để địa phương đón khách du lịch bằng đường biển. 

“Tourism Innovators 2025” được tổ chức để khuyến khích ý tưởng sáng tạo, góp phần bảo tồn giá trị văn hóa, phát triển du lịch bền vững từ ý tưởng của người trẻ. (Ảnh: Ban tổ chức cung cấp)

Thúc đẩy du lịch bền vững từ sáng kiến của những người trẻ

sân chơi học thuật ý nghĩa, Cuộc thi “Tourism Innovators 2025” do Khoa Du lịch, Trường Ngoại ngữ và Du lịch (Đại học Công nghiệp Hà Nội) tổ chức không chỉ khuyến khích sáng tạo, nuôi dưỡng tư duy khởi nghiệp trong sinh viên, mà còn góp phần bảo tồn văn hóa, thúc đẩy du lịch bền vững từ ý tưởng thiết thực của người trẻ.

Tái hiện cảnh mua bán giữa thương lái và khách du lịch tại chợ nổi Cái Bè sáng 4/12/2025.

Đồng Tháp: Lên phương án bảo tồn chợ nổi Cái Bè để phục vụ du lịch

Chợ nổi Cái Bè nằm ở ngã 3 sông Tiền thuộc xã Cái Bè, tỉnh Đồng Tháp. Nơi đây là một khu vực buôn bán sầm uất. Tất cả hàng hóa đều được nhân dân chở bè xuôi ngược trên sông. Hàng hóa rất đa dạng và họp chợ suốt ngày đêm. Đây là nơi tham quan du lịch đặc sắc, là nét văn hóa đặc trưng của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Làng du lịch sinh thái Ông Đề, thành phố Cần Thơ là nơi trải nghiệm không gian sông nước miệt vườn.

Cần Thơ tăng tốc số hóa ngành công nghiệp không khói

Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ đang lan tỏa mạnh mẽ, ngành du lịch Cần Thơ đang chuyển mình bằng việc đẩy mạnh số hóa toàn diện. Những nỗ lực này không chỉ giúp quảng bá hình ảnh thành phố trung tâm vùng hiệu quả hơn, mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh, hướng tới sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp không khói.

Đảo Cát Bà - Thiên đường biển đảo xanh.

[Ảnh] Cát Bà-Thiên đường biển đảo xanh

Đảo Cát Bà (thành phố Hải Phòng), nay đã đổi mới phát triển du lịch xanh bền vững. Nhiều phương tiện hiện đại, thân thiện môi trường đưa du khách đến với những bãi tắm xinh đẹp nép mình bên núi đá hùng vĩ, cánh rừng xanh mát. Các tour du lịch phong phú, giúp du khách như được sống trong xứ sở đẹp như mơ. 

Ảnh minh họa. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Du lịch đóng góp cho tăng trưởng kinh tế

Đáp ứng yêu cầu thúc đẩy tăng trưởng nhanh và bền vững trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, ngay sau đại hội đảng bộ các cấp, các cấp ủy đã khẩn trương chỉ đạo triển khai, hiện thực hóa nghị quyết đại hội, thông qua các chương trình hành động, gắn đề án, dự án cụ thể.

Du khách nước ngoài đến tham quan nhà cổ ông Kiệt vào ngày 2/12/2025.

Trăm năm làng cổ Đông Hòa Hiệp

Làng cổ Đông Hòa Hiệp trên địa bàn xã Cái Bè, tỉnh Đồng Tháp được hình thành từ thế kỷ thứ XVIII. Từ thế kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX, trên vùng đất này có nhiều ngôi nhà được xây cất bằng các loại gỗ quý, mái lợp ngói, cao và rộng, kiến trúc độc đáo kết hợp giữa phương Đông và phương Tây. 

Khách tham quan trải nghiệm, gọi chim bồ câu về đình làng Thắng Tam.

Đình làng vào tour du lịch

Trải qua hàng trăm năm với bao biến đổi thăng trầm, những mái đình xưa ở các địa phương ven biển phía Đông Thành phố Hồ Chí Minh như: Vũng Tàu, Long Hương, Long Hải, Phước Hải... vẫn hiện hữu như một chứng tích sinh động cho bề dày truyền thống văn hóa lịch sử. 

Thành phố Đà Nẵng như "bồng bềnh" giữa biển, trời và mây trong sáng 2/12.

[Ảnh] Đà Nẵng đẹp bình yên sau đợt "triền miên mưa lũ"

Sau những đợt mưa lũ triền miên, Đà Nẵng những ngày gần đây như bừng tỉnh, với sự mát mẻ dễ chịu cùng một "thứ thời tiết say đắm lòng người". Người dân và du khách có mặt tại "thành phố đáng sống" lúc này có thể thảnh thơi tận hưởng từng vạt nắng và ngắm nhìn thành phố bình yên, tuyệt đẹp.

Chiều vàng trên Bến Ninh Kiều.

[Ảnh] Mênh mang sông nước Cần Thơ

Thành phố Cần Thơ nằm bên dòng sông Hậu. Nổi bật là Bến Ninh Kiều với khung cảnh lung linh, như bức họa đầy cảm xúc, thu hút du khách. Nơi đây còn có chợ nổi Cái Răng, được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, là địa điểm du khách có thể trải nghiệm nét văn hóa của miền tây sông nước.

Quang cảnh buổi làm việc về nội dung phát triển đầm Đề Gi.

Gia Lai khởi động hai dự án chiến lược tại đầm Đề Gi và Cát Tiến

Sáng 28/11, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai đã tổ chức 2 buổi làm việc với các nhà đầu tư chiến lược nhằm triển khai các dự án đô thị, du lịch quy mô lớn tại đầm Đề Gi và xã Cát Tiến. Đây được xem là bước đi chiến lược nhằm đưa Gia Lai trở thành điểm đến mới trên bản đồ du lịch nghỉ dưỡng và văn hóa-thể thao quốc tế.