Củng cố nền tảng kinh tế
Những biện pháp thuế quan của Mỹ có thể gây ra ảnh hưởng nhất định đến hoạt động xuất khẩu của Việt Nam, đặc biệt là các sản phẩm nông nghiệp và thủy sản. Tuy nhiên, theo bà Nguyễn Thu Thủy từ Tiểu ban Kinh doanh thực phẩm, nông nghiệp và thủy sản, Hiệp hội DN châu Âu tại Việt Nam (EuroCham), đây cũng có thể xem là một cơ hội để Việt Nam chủ động hơn trong việc đa dạng hóa các thị trường xuất khẩu, hướng tới các đối tác quan trọng như Liên minh châu Âu (EU), hay các đối tác khu vực như Nhật Bản, Hàn Quốc...
Đây là một trong những ý kiến được đưa ra tại buổi Tọa đàm về tác động của thuế quan Mỹ do EuroCham tổ chức ngày 11/4 vừa qua. Đại diện các DN châu Âu cho rằng, các bên cần tận dụng tốt nhất lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết để mở rộng thị trường và gia tăng giá trị xuất khẩu sang những khu vực này.
Chủ tịch EuroCham, ông Bruno Jaspaert nhấn mạnh sự cần thiết của một nền tảng kinh tế vững chắc trong bối cảnh toàn cầu nhiều biến động. Bày tỏ sự tin tưởng vào mục tiêu tăng trưởng kinh tế mà Việt Nam đã đề ra, ông cho hay: “Mặc dù phải đối diện với không ít khó khăn trên toàn cầu, việc Chính phủ Việt Nam vẫn kiên trì mục tiêu tăng trưởng trong năm 2025 cho thấy một quyết tâm và khát vọng phát triển mạnh mẽ. Để hiện thực hóa mục tiêu này, Việt Nam cần củng cố nội lực và đồng thời khai thác hiệu quả những lợi thế từ mạng lưới hợp tác quốc tế đã được xây dựng”.
Đại diện các DN EU cũng đã bày tỏ quan điểm về tầm quan trọng của một hệ thống thương mại đa phương ổn định, dựa trên các nguyên tắc rõ ràng và được các bên tôn trọng. Theo đó, EU nhấn mạnh cần thiết duy trì một hệ thống thương mại toàn cầu dựa trên luật lệ. Đồng thời, khuyến khích Việt Nam tiếp tục các nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho hoạt động của các DN.
Phát biểu ý kiến tại tọa đàm, Đại sứ EU tại Việt Nam, ông Julien Guerrier khẳng định lại cam kết lâu dài của châu Âu: “Chúng tôi quyết tâm hợp tác cùng các đối tác, trong đó có Việt Nam, để cùng nhau ứng phó những thay đổi của nền kinh tế toàn cầu”.
Theo Đại sứ Guerrier, dịp kỷ niệm 5 năm Hiệp định thương mại tự do EU - Việt Nam (EVFTA) có hiệu lực (tháng 8/2020 - tháng 8/2025) sẽ là một cột mốc quan trọng để đánh giá những tiến bộ đã đạt được và tái khẳng định các mục tiêu hợp tác. Ông nói: “EVFTA đã chứng minh rõ ràng rằng, thương mại và đầu tư có thể phát triển mạnh mẽ khi được xây dựng trên một nền tảng vững chắc. Chúng ta cần tận dụng tối đa hiệp định này để khai phá toàn bộ tiềm năng mà nó mang lại”.
Sách trắng là ấn bản do EuroCham công bố hằng năm, đến nay đã ở phiên bản thứ 16. Sách trắng năm 2025 xoay quanh 5 “ưu tiên chiến lược” gồm: Chính sách thị thực; thủ tục nhập cảnh và hạ tầng sân bay; giấy phép lao động; hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT); thủ tục hải quan. EuroCham cho rằng, việc cải thiện các lĩnh vực này sẽ giúp cắt giảm đáng kể thủ tục hành chính rườm rà, củng cố niềm tin từ các nhà đầu tư quốc tế và nâng cao năng lực cạnh tranh dài hạn cho nền kinh tế Việt Nam.
Định hướng cho tương lai phát triển
EuroCham cũng vừa công bố Sách trắng 2025, tập hợp các khuyến nghị chính sách chuyên sâu từ 19 tiểu ban ngành đại diện tiếng nói của các DN trong nhiều lĩnh vực. Hiện nay, khi những vấn đề thuế quan đang “nóng” trên toàn cầu, mặc dù phần lớn DN vẫn chưa thể kịp thay đổi chiến lược đầu tư, song nhu cầu về những cải cách mạnh mẽ để tăng cường niềm tin và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia đang trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.
Trước những biến động nhanh chóng của nền kinh tế toàn cầu, đại diện EuroCham khuyến nghị các nhà hoạch định chính sách cần đẩy nhanh các cải cách quan trọng, đồng thời tận dụng vị trí chiến lược của Việt Nam như một cửa ngõ vào khu vực EU và ASEAN.
Theo ông Bruno Sivanandan, đồng Chủ tịch Ủy ban Kỹ thuật số của EuroCham, biến công nghệ số thành động lực thúc đẩy thương mại và hợp tác giữa châu Âu và Việt Nam, là một trong những hướng đi khả thi. Ông cũng phản ánh một số vấn đề như các quy định kỹ thuật số giữa hai phía ngày càng phức tạp, chi phí tuân thủ cao hơn có thể ngăn cản các công ty, mối quan tâm về an toàn thông tin và sở hữu trí tuệ gia tăng, song Việt Nam vẫn luôn là một thị trường tiềm năng của DN công nghệ thông tin từ châu Âu.
Ông Jean-Jacques Bouflet, Phó Chủ tịch EuroCham phụ trách vận động chính sách, tin tưởng rằng, những quyết định được đưa ra trong thời điểm hiện tại sẽ đóng vai trò then chốt, định hình con đường phát triển của Việt Nam trong nhiều thập kỷ tới. “Thông qua việc thúc đẩy mạnh mẽ các cải cách và triển khai những chính sách tiến bộ, hài hòa với các chuẩn mực quốc tế, Việt Nam có thể nắm bắt cơ hội để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi kinh tế, đồng thời bảo đảm rằng, những thành tựu đạt được sẽ mang lại lợi ích cụ thể và thiết thực cho toàn bộ người dân”, ông nói thêm.
Mặc dù đang trải qua một giai đoạn đầy thách thức với những biến động nhanh chóng và bất ổn toàn cầu gia tăng, nhưng đây cũng là một cơ hội để thực hiện những bước chuyển mình quan trọng. Chủ tịch EuroCham Bruno Jaspaert cho rằng, việc tiếp tục kiện toàn hệ thống pháp luật sẽ tạo dựng một nền tảng cho sự tăng trưởng lâu dài và phát triển bền vững của Việt Nam. Đồng thời, thông qua đó để thúc đẩy tiềm năng, phát huy ưu thế chủ chốt hiện có, mở rộng liên kết thương mại ổn định và đáng tin cậy, cùng việc khai thác triệt để mạng lưới các hiệp định thương mại tự do nhằm thu hút thêm nguồn vốn đầu tư nước ngoài chất lượng.
Các chuyên gia và đại diện DN đều nhất trí cao rằng, để tiếp tục là điểm đến lý tưởng cho các dòng vốn đầu tư chất lượng cao, những hành động quyết liệt và kịp thời từ phía Chính phủ và cơ quan quản lý là vô cùng cần thiết. Đáng chú ý là động lực thay đổi đang xuất hiện từ cả phía các nhà đầu tư và khu vực công. Đại diện các ban ngành EU cũng khẳng định sự sẵn sàng hợp tác với Việt Nam trong các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, số hóa và cải cách thủ tục hành chính, nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững.
