Cửa khẩu quốc tế Tân Nam-Meun Chey: Cánh cửa vàng cho giao thương hữu nghị Việt Nam-Campuchia

Nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía nam, tỉnh Tây Ninh sở hữu đường biên giới dài gần 369km, tiếp giáp với các tỉnh Svay Rieng, Tboung Khmum và Prey Veng của Vương quốc Campuchia. Với hệ thống 21 cửa khẩu, trong đó có 4 cửa khẩu quốc tế gồm Mộc Bài, Xa Mát, Bình Hiệp và Tân Nam, Tây Ninh từ lâu đã khẳng định vai trò là cửa ngõ quan trọng kết nối hai nước.

Tháng 10/2024, dự án nâng cấp Cửa khẩu quốc tế Tân Nam chính thức khởi công với tổng kinh phí 274 tỷ đồng, nhằm hoàn thiện hành lang kinh tế xuyên biên giới. Dự án bao gồm năm hạng mục trọng yếu: quốc môn biểu tượng cho chủ quyền biên giới; trạm kiểm soát liên hợp gắn với quảng trường và sân nghi lễ; trạm kiểm soát biên phòng; tuyến đường trục chính cửa khẩu; cùng hệ thống hạ tầng kỹ thuật về điện, nước và phòng cháy, chữa cháy.

Việc nâng cấp Cửa khẩu Tân Nam không chỉ dừng lại ở giá trị hạ tầng mà còn mang ý nghĩa sâu sắc trong thúc đẩy giao lưu văn hóa, du lịch và quan hệ đối ngoại nhân dân giữa hai địa phương giáp biên. Qua đó, góp phần củng cố nền tảng hòa bình, hữu nghị và phát triển bền vững trên toàn tuyến biên giới Việt Nam- Campuchia.

Các doanh nghiệp địa phương bày tỏ sự kỳ vọng vào dự án này. Ông Nguyễn Hoàng Vũ, đại diện Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thương mại, vận tải xuất nhập khẩu Ưu Việt (xã Bến Cầu, tỉnh Tây Ninh), nhận định rằng đây là bước đi chiến lược mở ra trục giao thương mới. Với hạ tầng hiện đại, thời gian thông quan sẽ rút ngắn, chi phí vận chuyển giảm, nâng cao sức cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu, đặc biệt là nông sản và nguyên liệu cần bảo quản cao, hình thành chuỗi giá trị xuyên biên giới và thu hút đầu tư vào lĩnh vực chế biến, kho vận tại Tây Ninh.

Còn ông Trần Thái Bình, Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Liên vận Việt Cam (xã Xuân Thới Sơn, Thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng: Hạ tầng hoàn chỉnh sẽ tạo thuận lợi cho liên vận quốc tế, đặc biệt với xe container và tải nặng, phân luồng phương tiện hiệu quả, tối ưu hóa tuyến đường và nâng cao hiệu suất khai thác. Ông kỳ vọng Tân Nam sẽ trở thành điểm trung chuyển quan trọng, thu hút đầu tư vào logistics, bốc xếp và kho vận, hình thành hệ sinh thái dịch vụ đồng bộ, thúc đẩy vận tải xuyên biên giới với Campuchia và khu vực.

Không chỉ cộng đồng doanh nghiệp và các hộ kinh doanh phấn khởi trước sự quan tâm đầu tư của hai Nhà nước đối với hệ thống cửa khẩu, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thương mại, dịch vụ mà đội ngũ cán bộ, công chức và nhân dân địa phương cũng bày tỏ niềm tin tưởng, kỳ vọng.

Chị Lê Thị Ngọc Mai và chị Bùi Thị Vân, cán bộ Hội Phụ nữ xã Tân Biên (tỉnh Tây Ninh) chia sẻ, việc hạ tầng cửa khẩu được đầu tư đồng bộ đã mở ra nhiều cơ hội phát triển kinh tế-xã hội, góp phần nâng cao đời sống của phụ nữ và người dân vùng biên.

Anh Nguyễn Tấn Tài và chị Nguyễn Thị Hoàn, giáo viên trên địa bàn huyện Tân Biên, cho biết chủ trương này không chỉ thúc đẩy giao thương mà còn tạo môi trường ổn định, thuận lợi cho sự nghiệp giáo dục vùng biên phát triển.

Cùng với đó, người dân phía bên kia biên giới Campuchia cũng bày tỏ sự vui mừng trước những đổi thay tích cực, sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền và lực lượng chức năng hai nước, góp phần xây dựng khu vực biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

Hoạt động giao thương tại Cửa khẩu Tân Nam đã ghi nhận đà tăng trưởng ấn tượng. Từ đầu năm đến ngày 30/11/2025, cửa khẩu đón hơn 9.411 lượt phương tiện qua lại, với kim ngạch đạt 65,13 triệu USD. Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu bao gồm vỏ xe, rau củ quả, nguyên phụ liệu may, bánh kẹo và thức ăn chăn nuôi; trong khi nhập khẩu tập trung vào gỗ me tây tròn, vỏ chai và nguyên liệu thô. Những dòng hàng hóa này không chỉ mang lại giá trị thương mại mà còn làm phong phú đời sống kinh tế-xã hội cho cư dân vùng biên, góp phần xây dựng cộng đồng biên giới gắn kết.

Về hành trình nâng cấp, Trung tá Trịnh Quốc Giao, Phó Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Tân Nam, cho biết trước đây Tân Nam chỉ là cửa khẩu quốc nội. Khi nâng cấp lên cửa khẩu quốc tế sẽ tạo bước chuyển quan trọng, tăng lưu lượng phương tiện và hàng hóa, mở rộng kinh tế biên mậu. Với khoảng cách ngắn hơn đến thủ đô Phnom Penh, Tân Nam mang lợi thế lớn về vận tải và logistics, đặc biệt cho nông sản chủ lực. Lực lượng biên phòng đã chủ động phối hợp với các ngành chức năng để bảo đảm an ninh trật tự, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp và nhân dân, góp phần xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị và phát triển bền vững.

Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Tây Ninh Đoàn Trung Kiên nhấn mạnh: trên hành lang kinh tế Đông-Tây, Tây Ninh là cửa ngõ kết nối Campuchia với ASEAN. Với hệ thống cửa khẩu đồng bộ và mạng lưới khu công nghiệp phát triển, tỉnh sở hữu nhiều lợi thế để thúc đẩy liên kết vùng và giao thương quốc tế. Nhờ đó, kinh tế Tây Ninh duy trì tăng trưởng GRDP 9,52%, dẫn đầu Đông Nam Bộ; thu hút hơn 1.952 dự án FDI với vốn trên 24,5 tỷ USD; thu ngân sách vượt 124% dự toán. Tỉnh đã ký 3 thỏa thuận hợp tác toàn diện và 36 quy chế phối hợp với các tỉnh Svay Rieng, Prey Veng và Tboung Khmum của Campuchia. Hoạt động xúc tiến thương mại, du lịch, đầu tư được đẩy mạnh, với kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Tây Ninh và Campuchia từ đầu năm 2025 đạt 2,74 tỷ USD.

Phát biểu tại Lễ khánh thành cặp Cửa khẩu Quốc tế Tân Nam-Meun Chey, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị các cơ quan hai nước phối hợp chặt chẽ để Cửa khẩu Tân Nam-Meun Chey vận hành hiệu quả, tập trung vào “5 tăng cường”:

Thứ nhất, siết chặt quản lý biên giới, bảo đảm an ninh, trật tự; phối hợp tuần tra, chia sẻ thông tin và đẩy mạnh giao lưu giữa lực lượng bảo vệ biên giới.

Thứ hai, đơn giản hóa thủ tục, đẩy mạnh số hóa thông quan, giảm thời gian và chi phí cho người dân, doanh nghiệp; nâng cao quản lý dòng hàng hóa, con người.

Thứ ba, thúc đẩy kết nối hạ tầng và không gian kinh tế biên mậu; hoàn thiện quy hoạch giao thông; tạo điều kiện phát triển logistics, kho bãi và thương mại biên giới.

Thứ tư, tăng cường liên kết vùng, nhất là giữa Tây Ninh và Prey Veng; mở rộng hợp tác y tế, giáo dục, văn hóa, du lịch; hỗ trợ nâng cao đời sống nhân dân vùng biên.

Thứ năm, phát huy vai trò doanh nghiệp và hiệp hội ngành hàng trong mở rộng hợp tác, đầu tư; tuân thủ pháp luật, bảo đảm chất lượng và trách nhiệm xã hội; khai thác lợi thế nông nghiệp, chế biến và logistics.

Cũng tại Lễ khánh thành, Thủ tướng Vương quốc Campuchia Hun Manet đề nghị các bộ, cơ quan ban ngành liên quan, chính quyền tỉnh Prey Veng của Campuchia và chính quyền tỉnh Tây Ninh của Việt Nam tiếp tục làm việc với nhau một cách chặt chẽ, đề ra chiến lược phù hợp và có kế hoạch cụ thể để tạo thuận lợi cho dòng chảy hàng hóa, dịch vụ và hoạt động kinh doanh, đặc biệt là trong lĩnh vực có tiềm năng cao như nông nghiệp, nông-công nghiệp và công nghiệp chế biến dành cho xuất khẩu; đồng thời ngăn chặn, đấu tranh với tội phạm xuyên biên giới.

Tục ngữ Việt Nam có câu “Giao thương mở lối, thịnh vượng mở đường.” Tin tưởng vào tinh thần ấy, cửa khẩu Tân Nam-Meun Chey sẽ trở thành hình mẫu cửa khẩu quốc tế văn minh, hiện đại, góp phần mang lại thịnh vượng, ấm no cho nhân dân hai bên biên giới, xây dựng vùng Việt Nam-Campuchia thực sự là “vành đai an ninh-nhịp cầu hữu nghị-động lực tăng trưởng-điểm tựa lòng dân", góp phần vào việc nâng tầm quan hệ Việt Nam-Campuchia trong kỷ nguyên mới.