Cộng đồng yêu tiếng đàn guitar trong nước biết đến anh không chỉ bởi danh vị của một nghệ sĩ guitar tầm cỡ thế giới mà còn bởi những nỗ lực, đóng góp ngày một sâu sắc của anh trong việc hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng nghệ sĩ guitar trẻ Việt Nam.
Sau phiên thứ hai của Workshop guitar quốc tế của An Trần (An Tran’s International Guitar Workshop), diễn ra thành công ngoài mong đợi tại Thủ đô Hà Nội, chúng tôi có cuộc trò chuyện cùng anh.
- Tuy luôn trong lịch trình công việc bận rộn của một giảng viên và nghệ sĩ guitar tầm cỡ thế giới nhưng anh vẫn thu xếp để duy trì đều đặn hoạt động của workshop. Nó được ra đời như thế nào,
thưa anh?
- Ý tưởng về workshop này có từ năm 2023, khi tôi trở về Hà Nội để biểu diễn và làm giám khảo tại Cuộc thi Guitar quốc tế Hà Nội. Tôi nhận thấy các thí sinh Việt Nam còn gặp nhiều khó khăn nếu so với bạn bè quốc tế và sau cuộc thi, rất nhiều bạn đã hỏi: Liệu tôi có thể dạy các bạn ấy hay không?
Vì không thể tham gia giảng dạy lâu dài tại Việt Nam nên tôi đã tính đến việc tổ chức một khóa học mùa hè ngắn hạn, nơi các bạn có thể học tập trực tiếp với những nghệ sĩ hàng đầu thế giới.
- Còn nhớ, tại workshop đầu tiên, năm 2024, anh cũng bày tỏ mong muốn làm cầu nối Việt Nam và thế giới trong lĩnh vực âm nhạc?
- Từ lâu, tôi luôn mong muốn làm cầu nối giữa Việt Nam và thế giới trong lĩnh vực âm nhạc, đặc biệt là guitar. An Tran’s International Guitar Workshop chính là một bước cụ thể để hiện thực hóa mong muốn đó. Tôi hy vọng, những kết nối này sẽ góp phần đưa hình ảnh Việt Nam vào bản đồ guitar quốc tế, đồng thời tạo động lực cho thế hệ trẻ tự tin vươn ra thế giới.
- Tuy nhiên, việc huy động nguồn lực để duy trì hoạt động lâu dài, bền vững một chương trình quốc tế như vậy thực sự không dễ dàng, thưa anh?
- Đúng, nguồn lực luôn là một thách thức lớn, nhất là khi muốn tổ chức chương trình có chất lượng chuyên môn cao, mang tầm quốc tế nhưng vẫn giữ học phí thấp để các bạn trẻ Việt Nam có thể tiếp cận.
May mắn là trong hai năm qua, tôi và các cộng sự đã nhận được rất nhiều sự hỗ trợ vô điều kiện từ các nghệ sĩ quốc tế, bạn bè, những người yêu guitar. Họ đến giảng dạy, biểu diễn, chia sẻ kinh nghiệm… mà không đặt nặng vấn đề mức
thù lao.
Tuy nhiên, để workshop có thể phát triển lâu dài và bền vững, chúng tôi rất cần có thêm sự đồng hành của các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân quan tâm đến giáo dục nghệ thuật. Chúng tôi đang từng bước xây dựng mạng lưới đối tác và nhà tài trợ để hỗ trợ các khoản chi phí cho việc di chuyển của nghệ sĩ quốc tế, địa điểm tổ chức, học bổng… Tôi tin rằng, nếu có được nguồn lực ổn định, chương trình sẽ không chỉ giúp học sinh trong nước được học với những nghệ sĩ hàng đầu thế giới mà còn trở thành một điểm đến của âm nhạc quốc tế, góp phần quảng bá hình ảnh Việt Nam qua văn hóa nghệ thuật.
- Trong workshop lần thứ hai, tháng 8/2025, anh đã có thể mời được người thầy của anh, Giáo sư Benjamin Verdery sang Việt Nam và trực tiếp biểu diễn. Chắc hẳn, chương trình để lại trong anh nhiều cảm xúc đặc biệt?
- Vâng, đây là lần đầu tiên tôi mời được người thầy của mình sang Việt Nam biểu diễn và giảng dạy.
Thầy từng dạy tôi rằng, kỹ thuật chỉ là công cụ, điều quan trọng là phải tìm được tiếng nói cá nhân để tiếng đàn chạm đến trái tim người nghe. Bài học đó theo tôi suốt đến bây giờ, cả khi biểu diễn lẫn khi giảng dạy, và chắc chắn, sẽ mãi về sau này nữa. Vai trò của thầy đối với tôi rất lớn, không chỉ trong biểu diễn mà cả trong tư duy âm nhạc và cách sống với nghề. Bởi vậy, cảm xúc về workshop vừa qua, đúng là rất đặc biệt, như khép lại một vòng tròn: Người thầy từng truyền cảm hứng cho tôi nay lại cùng đứng trên sân khấu với tôi, chia sẻ tình yêu âm nhạc tới các học trò mới.
- Là một nhà nghiên cứu, giảng viên âm nhạc tại Mỹ, anh có thể chia sẻ quan điểm về vấn đề tăng cường dạy các môn nghệ thuật, khuyến khích văn nghệ sĩ tham gia hoạt động giáo dục trong trường phổ thông?
- Tôi cho rằng đây là một chủ trương rất cần thiết. Nghệ thuật, đặc biệt là âm nhạc, không chỉ mang tính giải trí mà còn giúp học sinh phát triển trí tuệ, cảm xúc, tính kỷ luật và khả năng sáng tạo.
Ở Mỹ, hầu hết các trường phổ thông đều có chương trình học về âm nhạc, và việc mời nghệ sĩ, nhạc công chuyên nghiệp đến giảng dạy, biểu diễn là rất phổ biến, dưới dạng các lớp chuyên đề hoặc workshop ngắn hạn, vừa tạo cảm hứng cho học sinh, vừa tiết kiệm chi phí. Nhờ đó, học sinh được tiếp xúc trực tiếp với đời sống nghệ thuật và sự sáng tạo một cách sống động chứ không chỉ qua sách vở.
- Tình yêu nghệ thuật và tiềm năng sáng tạo của học sinh Việt Nam hẳn cũng là một động lực để gần đây, anh liên tục có những chuyến trở về đầy ý nghĩa?
- Tôi nhận thấy tiềm năng sáng tạo dồi dào từ các nghệ sĩ guitar trẻ Việt Nam. Tôi rất ấn tượng khi thấy nhiều học viên bắt đầu hình thành tư duy âm nhạc trưởng thành: Các em không chỉ có kỹ thuật điêu luyện mà còn biết kể câu chuyện và biểu đạt cảm xúc qua âm nhạc. Ngoài guitar, các em còn được học thêm nhiều kỹ năng hỗ trợ, làm chủ cảm xúc để phát triển toàn diện hơn.
Trong workshop của tôi, ngôn ngữ sử dụng chính là tiếng Anh; lựa chọn này giúp các em có thêm điều kiện phát triển khả năng ngoại ngữ song song với chuyên môn âm nhạc. Nhiều em thể hiện sự say mê luyện tập, tiếng đàn ngày càng hay, tự tin hơn khi biểu diễn trước công chúng. Nhưng quan trọng hơn, các em còn học được tinh thần đồng đội, sự đoàn kết, tinh thần làm việc nhóm, thúc đẩy nhau cùng
phát triển.
Điều các bạn trẻ Việt Nam còn thiếu chỉ là cơ hội tiếp xúc thường xuyên với môi trường chuyên nghiệp quốc tế. Khi được trao cơ hội, các em tiến bộ rất nhanh. Tôi tin rằng nếu được đầu tư, hỗ trợ đúng cách, thế hệ nghệ sĩ guitar trẻ Việt Nam hoàn toàn có thể đạt trình độ ngang tầm khu vực và thế giới trong tương lai gần.
- Và anh sẽ vẫn kiên trì với sứ mệnh làm cầu nối của mình thông qua các hoạt động, dự án biểu diễn, nghiên cứu, đào tạo thời gian tới?
- Nếu nói "sứ mệnh", tôi e là lớn lao quá. Nhưng tôi tin, mỗi người chúng ta luôn có động lực để không ngừng phấn đấu cho những gì thuộc về khát vọng sống, khát vọng sáng tạo tự nhiên của mình.
Tôi đang chuẩn bị thu âm một album mới gồm những tác phẩm được viết riêng cho tôi bởi nhiều nhà soạn nhạc đương đại quốc tế; đây là dự án hoàn toàn cá nhân với hy vọng sẽ giới thiệu nhiều tiếng nói mới mẻ của guitar cổ điển đến
công chúng.
Tôi tiếp tục giảng dạy tại các trường đại học ở Mỹ, đồng thời lên kế hoạch cho phiên tiếp theo của workshop tại Hà Nội, dự kiến diễn ra vào tháng 8/2026, với sự tham gia của nhiều nghệ sĩ và giáo sư quốc tế.
- Chân thành cảm ơn anh! ■
Nghệ sĩ guitar An Trần (tên đầy đủ: Trần Tuấn An) là người sáng lập Chương trình Hòa nhạc Guitar quốc tế Đại học Bắc Illinois (NIU).
Album đầu tay của anh, nhan đề Stay, My Beloved (Người ở đừng về) với các giai điệu âm nhạc truyền thống Việt Nam được chuyển soạn cho guitar bên cạnh một số sáng tác mới đã được đưa vào danh sách "Bản thu âm của năm" năm 2020 của nhật báo Chicago Tribune. Album mới nhất của anh, nhan đề Napoléon Coste: Guitar Works, Vol. 6, tháng 6/2023, do hãng ghi âm hàng đầu về âm nhạc cổ điển Naxos Records thu âm và phát hành.
