Cách tiếp cận mới tạo kỳ vọng mới

Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 lần đầu được thiết kế như một chương trình độc lập, bên cạnh hai chương trình lớn là xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững.

Hội nghị toàn quốc tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số . (Ảnh: Trần Hải)
Hội nghị toàn quốc tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số . (Ảnh: Trần Hải)

Thực tiễn triển khai đạt nhiều kết quả quan trọng nhưng cũng bộc lộ không ít hạn chế, đặt ra yêu cầu phải đổi mới cách tiếp cận.

Điều đó được thể hiện rõ qua quyết định tích hợp ba chương trình mục tiêu quốc gia trong giai đoạn 2026-2035 vừa được Quốc hội thông qua.

Báo cáo của Ban chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2030 cho thấy: Sau 5 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 (gọi tắt là Chương trình) có 6/9 nhóm nhiệm vụ cơ bản đạt hoặc vượt kế hoạch đề ra. Trong đó, mục tiêu về tỷ lệ giảm nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số đạt bình quân 3,4%, vượt dự kiến chương trình là 3,2%; thu nhập bình quân của người đạt bình quân 43,4 triệu đồng, tăng 3,1 lần so với năm 2020; nhóm mục tiêu về giáo dục, lao động trong độ tuổi được đào tạo nghề phù hợp với nhu cầu, điều kiện đạt bình quân 54,8%, vượt mục tiêu chương trình là 50%…

Hệ thống hạ tầng thiết yếu ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn được đầu tư đồng bộ hơn. Công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc cũng được chú trọng, gắn với du lịch cộng đồng, mở ra hướng sinh kế mới cho người dân.

Tại hội nghị tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Việc triển khai Chương trình không chỉ là trách nhiệm, nghĩa vụ, mà còn là “mệnh lệnh từ trái tim”, mang tính nhân văn cao cả. Thủ tướng cũng chỉ rõ, kết quả chưa đồng đều giữa các vùng, các địa phương, đời sống của một bộ phận đồng bào vẫn còn nhiều khó khăn. Việc thực hiện Chương trình còn manh mún, chia cắt, thiếu đồng bộ, gắn kết, trọng tâm, trọng điểm, đòi hỏi phải có cách tiếp cận toàn dân, toàn diện...

Thảo luận tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, nhiều đại biểu đã chỉ rõ những “điểm nghẽn” trong triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia. Đại biểu Lê Thị Thanh Lam (Đoàn TP Cần Thơ) cho rằng, dù Chương trình xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững đạt, vượt nhiều chỉ tiêu, nhưng Chương trình phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi vẫn còn một số mục tiêu chưa hoàn thành, nhất là về hạ tầng xã hội và đưa thôn, bản ra khỏi địa bàn đặc biệt khó khăn. Nguyên nhân là nguồn nhân lực phân tán, nhiệm vụ trùng lặp, trong khi tỷ lệ vốn đối ứng của nhiều địa phương quá cao, vượt khả năng cân đối.

Cùng quan điểm, đại biểu Lò Thị Luyến (Đoàn Điện Biên) nhấn mạnh, với các địa phương đặc biệt khó khăn, việc áp dụng cơ chế đối ứng cứng nhắc sẽ làm giảm tính khả thi của chương trình; do đó cần giảm, thậm chí miễn yêu cầu vốn đối ứng đối với những địa phương nhận hỗ trợ ngân sách Trung ương ở mức cao, đồng thời không bắt buộc lồng ghép nguồn vốn giữa các chương trình mục tiêu quốc gia.

Một hạn chế khác là sự chênh lệch về hiệu quả giữa các địa phương: nơi có điều kiện thuận lợi hơn, năng lực cán bộ tốt hơn thường triển khai nhanh và hiệu quả, trong khi các địa bàn khó khăn hơn lại chậm chuyển biến.

Từ tổng kết thực tiễn giai đoạn 2021-2025, ngày 11/12/2025, Quốc hội thông qua Nghị quyết số 257/2025/QH15 phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026-2030, quyết định tích hợp ba chương trình mục tiêu quốc gia thành một chương trình thống nhất cho giai đoạn 2026-2035.

Có thể thấy, việc tích hợp nhằm tăng cường đầu tư, tập trung nguồn lực mạnh hơn cho những vùng khó khăn nhất; đồng thời đổi mới tư duy từ quản lý chương trình sang phục vụ phát triển, lấy người dân làm trung tâm, vừa là chủ thể, vừa là mục tiêu của chính sách có thể tạo ra những chuyển biến căn bản, tháo gỡ các điểm nghẽn hiện nay thông qua đồng bộ hóa mục tiêu, giải pháp, khắc phục trùng lặp, chồng chéo, giúp địa phương dễ triển khai, theo dõi và đánh giá hiệu quả.

Có thể bạn quan tâm

Lần đầu tiên Liên đoàn Lao động tỉnh Nghệ An tổ chức lễ cưới tập thể cho công nhân, lao động có hoàn cảnh khó khăn.

"Đám cưới cổ tích" của công nhân lao động có hoàn cảnh khó khăn ở Nghệ An

Năm 2025 dần khép lại, một mùa xuân mới đang đến gần, lãnh đạo tỉnh Nghệ An, tổ chức công đoàn, phụ nữ, thanh niên và 300 thân nhân gia đình của 11 cặp đôi đã cùng chứng kiến khoảnh khắc những công nhân có hoàn cảnh khó khăn nắm tay nhau bước vào đời sống hôn nhân, bắt đầu dựng xây tổ ấm từ tình yêu, niềm tin, sự sẻ chia.

Giảm khoảng cách số, nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ công trực tuyến để không bỏ lại ai phía sau. (Ảnh: HNV)

Giảm khoảng cách số trong tiếp cận dịch vụ hành chính công trực tuyến tại Hà Nội

Chuyển đổi số mang lại nhiều tiện ích cho người dân nhưng cũng vẫn còn một bộ phận không nhỏ người dân (những người cao tuổi, người khuyết tật, người có hoàn cảnh khó khăn, người dân ở vùng xa, những người chưa quen sử dụng điện thoại thông minh) đang gặp rất nhiều rào cản khi tiếp cận dịch vụ công trực tuyến.

Các đại biểu cắt băng khánh thành và bàn giao nhà mới cho gia đình ông Cao Cà Yên ở xã Tây Khánh Sơn, tỉnh Khánh Hòa. (Ảnh: Quân chủng Hải quân)

Sáng đẹp hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ - Người chiến sĩ Hải quân”

Thực hiện “Chiến dịch Quang Trung”, những người lính Hải quân đã nhanh chóng có mặt tại các tỉnh khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên để giúp đỡ người dân xây mới, sửa chữa nhà ở sau mưa lũ. Những việc làm cụ thể, thiết thực của họ đã tô thắm thêm hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ - Người chiến sĩ Hải quân” trong tình hình mới.

Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Xuân Hòa thi công các hạng mục, giúp gia đình chị Kiều sớm ổn định cuộc sống

Những ngôi nhà thắm tình quân dân

Cơn bão số 13 đi qua, căn nhà của gia đình chị Phạm Tôn Nữ Lệ Kiều ở Thôn 3, xã Xuân Lộc, tỉnh Đắk Lắk chỉ còn trơ nền lẫn trong những đống gạch vụn và bùn đất.

Đội ngũ y, bác sĩ tích cực điều trị cho bệnh nhân bị ngộ độc thực phẩm sau khi ăn bánh mì tại Quảng Ngãi. (Ảnh: HIỂN CỪ)

Bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm

Thức ăn đường phố là những đồ ăn, thức uống được làm sẵn hoặc chế biến, nấu nướng tại chỗ, có thể ăn ngay và được bày bán trên đường, những nơi công cộng. Tại Việt Nam, thức ăn đường phố khá phong phú đã trở thành nét văn hóa riêng của cộng đồng người Việt.

Tin nổi bật ngày 27/12: Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI thành công tốt đẹp; Campuchia và Thái Lan chính thức thỏa thuận ngừng bắn

Tin nổi bật ngày 27/12: Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI thành công tốt đẹp; Campuchia và Thái Lan chính thức thỏa thuận ngừng bắn

Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI thành công tốt đẹp; Campuchia và Thái Lan chính thức thỏa thuận ngừng bắn; Lào Cai nỗ lực cấp cứu, điều trị các nạn nhân trong vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng… là một số tin đáng chú ý trong ngày 27/12.

Chương trình "Mùa xuân cho em" lần thứ 19.

Tiếp nhận hơn 116 tỷ đồng hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, khó khăn

Năm 2025, Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam đã huy động được 125 tỷ đồng, đạt 104% chỉ tiêu kế hoạch năm và giúp đỡ gần 140 nghìn lượt trẻ em. Những con số ý nghĩa này là sự chung tay ủng hộ và đồng hành của các nhà tài trợ cùng Quỹ trong công tác hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, khó khăn trên cả nước.

Đồn biên phòng Lũng Cú luôn đề cao công việc y tế với dân bản.

[Ảnh] Biên phòng Lũng Cú - nơi địa đầu Tổ quốc

Đồn Biên phòng Lũng Cú (tỉnh Tuyên Quang) là đơn vị có bề dày lịch sử. Cán bộ, chiến sĩ nơi đây luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, không quản ngại khó khăn, gian khổ,  cùng các cấp, các ngành, gắn bó với đồng bào dân tộc, chung tay bảo vệ vững chắc miền phên dậu Tổ quốc.

Chủ tịch nước Lương Cường trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho Tập đoàn ThaiBinh Seed.

Tập đoàn ThaiBinh Seed đón nhận danh hiệu Anh hùng Lao động

Ngày 27/12, tại Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI, Tập đoàn ThaiBinh Seed (tỉnh Hưng Yên) vinh dự được Đảng và Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động. Đây là phần thưởng cao quý ghi nhận những thành tích đặc biệt xuất sắc trong lao động sáng tạo, đóng góp quan trọng cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Hồ Dầu Tiếng công trình thủy lợi chiến lược trong bảo đảm an ninh nguồn nước quốc gia.

Hồ Dầu Tiếng công trình thủy lợi chiến lược trong bảo đảm an ninh nguồn nước quốc gia

Hồ Dầu Tiếng là công trình thủy lợi lớn nhất Đông Nam Á, giữ vai trò chiến lược trong bảo đảm an ninh nguồn nước quốc gia. Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh, biến đổi khí hậu gia tăng, việc quản lý an toàn và bảo vệ chất lượng nước hồ Dầu Tiếng trở thành yêu cầu cấp thiết đối với phát triển bền vững vùng Đông Nam Bộ.

Những người tham gia hiến máu tình nguyện giúp đời.

Góp giọt máu hồng cứu người

Tại An Giang có nhiều cá nhân, hộ gia đình tham gia tình nguyện hiến máu cứu người. Hành động này thể hiện nghĩa cử cao đẹp đùm bọc lẫn nhau, phù hợp truyền thống, đạo lý của dân tộc Việt Nam.