Bồi đắp tình yêu văn hóa dân tộc cho học sinh

Cùng với việc mời nghệ nhân đàn tính về trường biểu diễn, trò chuyện về nhạc cụ dân tộc, Ban Giám hiệu Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học Chà Nưa ở xã Chà Nưa, huyện biên giới Nậm Pồ (tỉnh Điện Biên) còn đưa các trò chơi dân gian thành hoạt động chính trong giờ ra chơi cho các em học sinh. Qua đó, từng bước bồi đắp tình yêu văn hóa dân tộc; đồng thời hướng các em đến các hoạt động vui chơi bổ ích…
Nghệ nhân Thùng Văn Đôi giới thiệu các bộ phận cây đàn tính của đồng bào dân tộc Thái đến học sinh Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học Chà Nưa.
Nghệ nhân Thùng Văn Đôi giới thiệu các bộ phận cây đàn tính của đồng bào dân tộc Thái đến học sinh Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học Chà Nưa.

Trên đường đưa chúng tôi đến nhà nghệ nhân đàn tính Thùng Văn Đôi ở bản Nà Ín, xã Chà Nưa, thầy giáo Trần Đăng Khoa, Hiệu trưởng Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học Chà Nưa nói rõ hơn về cái “nguyên do” khiến thầy trăn trở rồi đi đến quyết định mời nghệ nhân Thùng Văn Đôi về trường biểu diễn, truyền dạy văn hóa dân tộc Thái trắng cho các em học sinh. Thầy Khoa cho biết: Trường đóng chân trên địa bàn xã miền núi, hầu hết là đồng bào các dân tộc thiểu số. Trong số 284 học sinh toàn trường thì có tới 96,5% số học sinh là con em đồng bào các dân tộc Thái, H’Mông, Tày, Mường. Học sinh dân tộc Kinh chỉ có 10 em, là con giáo viên các cấp trong xã. Cũng như nhiều nơi khác, trường khác, học sinh của trường đều không thích và thậm chí không hiểu văn hóa dân tộc. Giờ ra chơi, các em thường tụ tập thành từng nhóm xem mạng xã hội; hát múa thì chọn những bài nhạc trẻ, nhạc hiện đại...! Mỗi ngày chứng kiến cảnh ấy khiến tôi hết sức trăn trở. Nhiều đêm trằn trọc với suy nghĩ “Sau này, phong tục, văn hóa, nhạc cụ truyền thống của các em sẽ trôi về đâu?”.

Thế rồi, thầy Khoa cùng tập thể Ban Giám hiệu bàn bạc và quyết định đưa thêm nội dung tìm hiểu văn hóa dân tộc thiểu số vào buổi sinh hoạt tuần đầu tiên hằng tháng. Từ tháng 10/2024 đến nay, các buổi sinh hoạt tìm hiểu văn hóa dân tộc được duy trì đều đặn; nội dung sinh hoạt được chọn lựa theo chủ đề cụ thể... với người truyền đạt, trao đổi, trò chuyện về văn hóa dân tộc với học sinh là nghệ nhân Thùng Văn Đôi - người am hiểu văn hóa dân tộc Thái, người say mê cây đàn tính của dân tộc.

Nhắc đến tên các em học sinh đam mê học đàn và học cách làm cây đàn tính như: Khoàng Bảo Ngọc, Thùng Gia Khánh, Cà Việt Hà, Tao Minh Phượng, Thùng Thị Hương Đào… đôi mắt của nghệ nhân Thùng Văn Đôi lấp lánh niềm vui. Bởi chính ông cũng không nghĩ rằng, qua việc trình diễn, nói chuyện về cây đàn và tiếng đàn với người dân tộc Thái ở Chà Nưa của ông với các em học sinh lại có sức khơi dậy đam mê văn hóa dân tộc trong giới trẻ như thế. Chỉ sau ba buổi trò chuyện với các học sinh về sự tích cây đàn tính và sự gắn bó của cây đàn tính với người dân tộc Thái, đã có 21 học sinh lớp 3, lớp 4 và lớp 5 nhà ở bản Nà Ín, Pà Có, Cấu, Nà Cang xin theo học đàn và làm đàn của nghệ nhân Thùng Văn Đôi.

Để việc học đàn không ảnh hưởng việc học tập ở trường, ở lớp của các em, nghệ nhân Thùng Văn Đôi dành riêng ngày thứ bảy hằng tuần để hướng dẫn các em theo hai nhóm, một nhóm học buổi sáng, một nhóm học buổi chiều. Nếu em nào muốn học thêm thì nghệ nhân Thùng Văn Đôi luôn sẵn lòng chỉ bảo. Nhờ có sự tận tình truyền dạy và nhờ sự say mê học hỏi, rèn luyện, chỉ sau thời gian ngắn, nhiều học sinh đã có thể tự đàn tự hát; tình yêu văn hóa dân tộc cũng theo từng điệu nhạc, tiếng đàn tính tẩu lớn dần trong tâm trí, cảm xúc của các em.

Là một trong số 21 học sinh say mê học đàn tính, em Khoàng Bảo Ngọc, học sinh lớp 4A2, bộc bạch: Nhờ có nghệ nhân chỉ bảo và hướng dẫn, em đã hiểu được ý nghĩa cây đàn tính trong đời sống văn hóa dân tộc Thái trắng ở Chà Nưa nói riêng và dân tộc Thái trắng ở Tây Bắc nói chung. Qua tiếng đàn, em thêm hiểu, thêm yêu văn hóa dân tộc.

Còn với em Lò Đăng Khoa nhà ở bản Pà Có thì qua thời gian được học đàn tính đã khiến em thêm yêu văn hóa dân tộc Thái và tình yêu ấy đã thôi thúc cậu học sinh lớp 4 say mê cả việc làm đàn. Với Khoa, tiếng của người Thái thì tính có nghĩa là đàn, tẩu là quả bầu; ghép lại thành tính tẩu hay còn gọi là đàn tính. “Học với ông Đôi và được ông hướng dẫn, em đã hiểu được cách làm và vật liệu để làm đàn tính. Hiện tại, em chưa tự làm được, nhưng em tin sau này em sẽ tự tay làm được đàn tính cho mình và làm tặng những người cùng yêu thích đàn tính như em và các bạn”, Khoa nói thêm.

Từ tháng 11/2024, Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học Chà Nưa cũng lựa chọn bốn trò chơi dân gian của các dân tộc thiểu số gồm có: Ném còn, tó má lẹ, ném pao, nhảy sạp đưa vào hoạt động tập thể trong giờ ra chơi của học sinh toàn trường. Học sinh toàn trường sẽ chia thành các nhóm chung sở thích để trong thời gian nghỉ giữa buổi học các em sẽ chơi trò chơi theo nhóm. Để hướng dẫn, duy trì hoạt động nhóm thì cô Nông Thị Vui, Tổng phụ trách đội sẽ giao nhiệm vụ cho các bạn nhóm trưởng, nhóm phó quản nhóm và điều hành cuộc chơi. Tất cả thành viên trong nhóm cùng chơi và cùng quản bạn chơi, không để bạn nào rời nhóm đi ra ngoài làm việc riêng.

Đánh giá cao cách truyền dạy và khơi dậy tình yêu văn hóa dân tộc cho các em học sinh là con em đồng bào các dân tộc thiểu số ở địa phương, ông Khoàng Văn Van, Bí thư Đảng ủy xã Chà Nưa, huyện Nậm Pồ khẳng định: Việc lồng ghép trò chơi dân gian vào quá trình giảng dạy ở Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học Chà Nưa đã tạo ra môi trường học tập sinh động, thú vị cho các em. Khi được tham gia và tìm hiểu trò chơi dân gian, văn hóa dân tộc, học sinh trở thành cầu nối duy trì và phát triển các giá trị văn hóa truyền thống; đồng thời lan tỏa những nét đẹp văn hóa này cho thế hệ sau.

Có thể bạn quan tâm

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam 2025

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam 2025

Theo thông tin từ Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản (The Japan Foundation) tại Việt Nam, Liên hoan phim Nhật Bản 2025 sẽ diễn ra từ ngày 12/12/2025 đến 25/1/2026 tại Hà Nội, Hải Phòng, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.

Bìa tác phẩm "Huyền thoại thổ thần".

"Huyền thoại thổ thần" - dấu ấn mới của văn học fantasy Việt Nam

Công ty Cổ phần Sách điện tử Waka phối hợp Appota vừa giới thiệu tới bạn đọc tiểu thuyết "Huyền thoại thổ thần" của tác giả Nguyễn Thái Duy. Đây là một trong những dự án fantasy hiếm hoi của văn học Việt được xây dựng như một "vũ trụ" độc lập, kết hợp thần thoại, thổ dân và công nghệ ở quy mô lớn.

Tọa đàm góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa, củng cố quan hệ hợp tác Việt-Pháp, đồng thời khẳng định tiềm năng phát triển mạnh mẽ của điện ảnh Việt Nam trong giai đoạn mới.

Thúc đẩy hợp tác và đầu tư điện ảnh Việt Nam-Pháp

Tại tọa đàm “Điện ảnh Việt Nam và Pháp: Tiềm năng và cơ hội hợp tác” ở Paris ngày 4/12, các nhà quản lý điện ảnh cũng như nhà sản xuất và nghệ sĩ hai nước đã trao đổi về chiến lược phát triển và hội nhập quốc tế của điện ảnh Việt Nam trong bối cảnh mới và triển vọng hợp tác để phục vụ công chúng, đi tranh giải quốc tế.

Các đại biểu tham quan triển lãm.

Kỷ niệm 65 năm ngoại giao Việt Nam-Cuba: Khai mạc triển lãm “Nghĩa tình thủy chung”

Triển lãm “Nghĩa tình thủy chung” kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Cuba là sự kiện ý nghĩa, là lời tri ân sâu sắc dành cho mối quan hệ lịch sử giữa hai dân tộc, mối quan hệ đã được hun đúc qua nhiều thế hệ và luôn được gìn giữ như một báu vật vô giá, trở thành tấm gương sáng cho tình đoàn kết quốc tế.

Cảnh trong phim "Nhà hai chủ". (Ảnh: Galaxy Studio)

Phim “Nhà hai chủ” dự kiến ra rạp ngày 26/12

“Nhà hai chủ” là bộ phim do bộ đôi đạo diễn Trần Duy Linh và Phạm Trung Hiếu thực hiện, dựa trên quan niệm dân gian về xây nhà, đã chính thức ra mắt trailer và dự kiến ra rạp vào ngày 26/12 tới.

Tượng voi đá được phụng thờ trong Đền A Sào.

Theo dấu voi chiến về “Đệ nhị sinh từ A Sào”

Lưu giữ dấu tích về thân thế và sự nghiệp của anh hùng dân tộc Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn, khu di tích lịch sử-văn hóa quốc gia Đình, Đền, Bến Tượng A Sào còn gắn với câu chuyện cảm động về chú voi chiến trung nghĩa và câu ca truyền tụng “Đệ nhất sinh từ Kiếp Bạc-Đệ nhị sinh từ A Sào”.

Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội phát động Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2024. (Ảnh: QUỲNH NGUYỄN)

Thủ đô Hà Nội được UNESCO công nhận là thành viên “Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu”

Sau quá trình xét duyệt hồ sơ với nhiều tiêu chí rất cao, ngày 4/12, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã chính thức công bố 72 thành phố của 46 quốc gia được công nhận là thành viên Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu của UNESCO, trong đó có Thủ đô Hà Nội của Việt Nam.

Rie Qudan ký tặng sách cho độc giả Hà Nội.

Tác giả Nhật Bản Rie Qudan: AI và hành trình sáng tác văn học

Rie Qudan là một trong những tác giả trẻ của Nhật Bản sử dụng AI trong công việc sáng tác của mình. Với cô, AI có nhiều tác dụng hữu ích trong nhiều công đoạn của người viết văn, nhưng không thể nào thay thế được khát vọng viết, cảm xúc và những rung động từ trái tim con người.

Hà Trịnh tổ chức liveshow cá nhân vào ngày 15/12.

Hà Trịnh và liveshow đầu tiên trong sự nghiệp

Hà Trịnh từng gây ấn tượng với MV "Tình ca" và album "Nghìn trùng xa cách" gồm 9 sáng tác của Phạm Duy với phần phối của Nguyễn Hữu Vượng. Tuy nhiên phải đến thời điểm này cô mới có điều kiện tổ chức đêm nhạc riêng cùng ban nhạc Màu Nước.

Phía trước chùa Chuông.

Khám phá “Phố Hiến đệ nhất danh thắng” chùa Chuông

Là một trong 17 di tích trọng điểm của Khu di tích quốc gia đặc biệt Phố Hiến (tỉnh Hưng Yên), chùa Chuông nằm tại khu phố Nhân Dục, phường Hiến Nam trở thành điểm dừng chân quen thuộc của du khách yêu di sản. Ngôi chùa cổ với kiến trúc đặc sắc trong đó hình tượng quả chuông màu vàng gắn trên mái ngói tạo nên dấu ấn riêng.