“Khoác áo mới” cho Dế Mèn

Không chỉ chuyển thể “Dế Mèn phiêu lưu ký” sang truyện tranh, tác giả Nguyễn Thế Linh (bút danh LinhRab) còn tạo thêm nhiều diễn biến thú vị cho tác phẩm. Bộ truyện tranh “Cuộc phiêu lưu của Dế Út” của anh vừa được trao giải Khát vọng Dế Mèn - Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn lần 5 (năm 2024) - dành cho các sáng tác, trình diễn nghệ thuật xuất sắc “của thiếu nhi” hoặc “vì thiếu nhi”. Thời Nay đã có cuộc trò chuyện với LinhRab xoay quanh bộ truyện này.
Tác giả LingRab giao lưu cùng bạn đọc nhỏ tuổi.
Tác giả LingRab giao lưu cùng bạn đọc nhỏ tuổi.

PV: Đâu là cơ duyên đưa anh đến với “Cuộc phiêu lưu của Dế Út”?

LinhRab: Vào năm 2016, khi Nhà xuất bản (NXB) Kim Đồng có lời mời sáng tạo phiên bản mới cho tác phẩm “Dế Mèn phiêu lưu ký” của nhà văn Tô Hoài, tôi nhận lời ngay vì đó là cơ hội để vẽ truyện mình yêu thích. Đến thời điểm đó tôi cũng đã có nhiều năm vẽ và sáng tác truyện tranh cho bạn đọc nhỏ tuổi nên rất hào hứng với dự án này. Ban đầu, NXB đặt hàng 3 cuốn làm thành 3 tập. Tuy nhiên, trong quá trình vẽ tôi thấy còn thiếu nên vẽ thêm một tập nữa. Bộ truyện có tổng cộng 4 tập và tôi mất đến 7 năm để hoàn thành.

PV: Chuyển thể một tác phẩm văn học sang truyện tranh không hề đơn giản. Ở đây, anh chuyển thể và cải biên thêm phần lời cho một tác phẩm kinh điển được rất nhiều thế hệ bạn đọc yêu mến, mọi thứ có quá áp lực không?

LinhRab: Thật sự mà nói, ban đầu mọi thứ không hề suôn sẻ vì các yêu cầu do NXB Kim Đồng đặt ra rất khắt khe. Tôi mất nhiều thời gian để hoàn thành bản thảo đầu tiên và chỉnh sửa khá nhiều lần. Bản thảo đầu tiên chỉ là bản thảo vẽ nét với vài trang mầu để giới thiệu, nên thật sự chưa tạo được ấn tượng. Sau khi trao đổi ý kiến cùng NXB, tôi nhận ra cần thay đổi nhiều hơn cho dự án này. Bản ngoài thị trường là phiên bản thứ 6. Tôi mất gần 3 năm cho bản thảo đầu tiên nhưng bù lại ngày cầm cuốn truyện tranh do mình thực hiện, tôi thấy rất vui. Nhận được phản hồi tích cực từ bạn đọc nhí, tôi có động lực để thực hiện các tập còn lại nhanh hơn.

PV: Anh có gặp khó khăn nào trong quá trình chuyển thể tác phẩm nổi tiếng này không?

LinhRab: Khi bắt đầu dự án, tôi và các biên tập viên của NXB Kim Đồng đã quyết định để nhân vật Dế Út bám sát cốt truyện gốc nhưng có thêm những lý giải và cách xử lý tình huống mới lạ. Cái khó là làm sao diễn tả bằng hình ảnh cho sống động, các nhân vật thật gần gũi và chạm tới bạn đọc ngày nay. Tôi cùng biên tập viên chọn ra những tình huống, câu chuyện quan trọng nhất trong nguyên tác để đưa vào bộ truyện. Vì truyện tranh ít chữ nên cách chọn lựa từ ngữ cũng cẩn thận, bảo đảm suy luận của nhân vật, cốt truyện phải hợp lý và logic. Cùng với đó là các yếu tố mới để tạo nên bất ngờ, hứng thú cho người đọc.

PV: Trong suốt thời gian thực hiện bộ truyện, có khi nào anh thấy nản không?

LinhRab: Thực hiện một bộ truyện tranh trong suốt 7 năm thì số lần thấy đuối sức, chán nản không sao đếm xuể. Nhuận bút bộ sách không đủ nuôi sống tác giả trong quãng thời gian dài. Lắm lúc tôi phải đấu tranh là có nên gác lại chuyện sáng tác này để làm việc gì đó mang lại giá trị kinh tế cao hơn hay cứ ngồi và vẽ. Nhưng khi nghĩ đến những gì mình đã và đang làm, nghĩ đến lúc trao bộ truyện cho một em bé và em bé đó đọc rồi thích thú sống cùng nhân vật, tôi thấy hạnh phúc. Đó là điều mà tôi mong muốn. Khi nghĩ như thế, tôi quay lại bên bản vẽ và làm việc vì không muốn mất mạch sáng tác. Tháng 6/2023, tôi hoàn thành bản thảo cuối cùng.

PV: Chuyển thể và cải biên, sử dụng thế mạnh của mình là vẽ tranh để tạo thêm nhiều điểm nhấn, thông điệp anh muốn chuyển tải thông qua bộ truyện tranh “Cuộc phiêu lưu của Dế Út” là gì?

LinhRab: Trong quá trình thực hiện bộ truyện này, dù có thêm vào bất kỳ chi tiết hay câu thoại nào cho các nhân vật, tôi luôn cố gắng bảo đảm các thông điệp mà nhà văn Tô Hoài đã xây dựng trong “Dế Mèn phiêu lưu ký” như sống độc lập, một thế giới mọi loài chung sống với nhau, tinh thần đoàn kết… Bên cạnh đó, tôi còn nhấn mạnh thêm một vài thông điệp khác như sống hào hiệp, biết ơn và biết xin lỗi, sửa sai, cùng với đó là tôn vinh những giá trị tốt đẹp của tình bạn, tình cảm gia đình, tình yêu quê hương đất nước.

PV: Cảm ơn anh với những chia sẻ thú vị về bộ truyện tranh này!