Giám sát thi lấy giấy phép lái xe bằng camera:

Chống nguy cơ gian lận thi cử

TP Hồ Chí Minh là một trong bốn địa phương của cả nước (cùng với Hà Nội, Đà Nẵng và Hải Phòng) được chọn triển khai thí điểm kết nối dữ liệu hình ảnh trực tiếp từ các Trung tâm đào tạo, sát hạch lái xe qua hệ thống camera đến Tổng cục Đường bộ Việt Nam. Việc này nhằm nâng cao chất lượng sát hạch lái xe, giảm tiêu cực trong thi cử, giúp kiểm tra, giám sát công tác đào tạo, sát hạch cấp giấy phép lái xe (GPLX).

Giám sát phần thi thực hành ở Trung tâm đào tạo và sát hạch lái xe.
Giám sát phần thi thực hành ở Trung tâm đào tạo và sát hạch lái xe.

Vẫn nhiều chiêu trò

Ghi nhận tại sân thi thực hành sát hạch lái xe của Trung tâm đào tạo và sát hạch lái xe (TTĐT&SHLX) Hoàng Gia (ở huyện Bình Chánh), tất cả các bài thi trên sa hình đều được gắn hệ thống camera và thiết bị cảm ứng.

Vừa thi bài thực hành trên sa hình hạng B2 (xe ô-tô dưới chín chỗ ngồi), anh Lê Sĩ Phú (quận Bình Tân) cho biết, hiện phần thi thực hành được một số trung tâm đào tạo, sát hạch lái xe đầu tư rất kỹ lưỡng. Cụ thể, sân bãi rộng, cơ sở hạ tầng đồng bộ, xe ô-tô mới, hệ thống camera giám sát lắp đặt đầy đủ, tạo cho học viên tính kỷ luật và giảm tiêu cực trong thi cử.

Bước ra khỏi phòng thi lý thuyết ở cơ sở của Trường trung cấp giao thông Tiến Bộ (huyện Củ Chi), anh Trần Quốc Nam (ngụ quận 9) chia sẻ, nhà trường đã trang bị phòng ốc rộng rãi, mỗi thí sinh được ngồi cách ly nhau và một máy tính riêng để thực hiện bài thi. Điều đáng nói, học viên sẽ không có cơ hội quay cóp với nhau bởi ngoài sự giám sát trực tiếp của thầy cô hội đồng thi, tại mỗi phòng đều trang bị hệ thống camera theo dõi. “Do đó sẽ đánh giá thực chất năng lực của từng người, không thể gian lận trong quá trình thi cử”, anh Nam nêu rõ.

Theo phản ánh của các TTĐT&SHLX trên địa bàn TP Hồ Chí Minh, quá trình thi lý thuyết và thực hành, hệ thống camera được truyền về phòng hội đồng thi, phòng thi và khu vực phòng chờ của các học viên, nhằm giám sát cũng như công khai toàn bộ quá trình thi cho tất cả mọi người, bảo đảm kết quả thi thực chất, rõ ràng, minh bạch, công bằng và đánh giá đúng năng lực của từng học viên.

Nói về điều này, ông Ngô Đình Quang, Trưởng phòng Phòng quản lý sát hạch và cấp GPLX Sở Giao thông vận tải (GTVT) TP Hồ Chí Minh cho biết, từ trước năm 2017, khi các TTĐT&SHLX chưa triển khai đồng loạt lắp đặt hệ thống camera giám sát trong quá trình thi cử, đôi lúc vẫn xảy ra các trường hợp thí sinh cự cãi kết quả thi sát hạch. Thế nhưng, từ năm 2017 đến nay, khi đưa hệ thống camera vào giám sát thi cử, những trường hợp cự cãi giảm hẳn bởi tất cả các bài thi đều được camera ghi lại. Khi học viên phản ứng, lập tức hội đồng thi sẽ cho xem lại công khai bài thi. Không những vậy, hệ thống camera giám sát trực tuyến nên dù xảy ra một sự cố hay lỗi nhỏ nhất trong quá trình thi đều được phát hiện và xử lý theo đúng quy định.

Thực tế, khi có hệ thống camera hoạt động giám sát, các TTĐT&SHLX đã phát hiện nhiều trường hợp học viên gian lận trong thi cử. Cụ thể, trong tháng 6 đến nay, Phòng quản lý sát hạch và cấp GPLX đã phát hiện hai học viên sử dụng điện thoại di động kết nối với người bên ngoài để nhắc bài trong khi thi; năm trường hợp sử dụng các thiết bị điện tử như: tai nghe, máy phát tín hiệu… Hội đồng giám sát thi cử đã đình chỉ thi và chuyển các trường hợp này về Sở GTVT xử lý theo quy định. Ngoài việc tăng cường giám sát bằng công nghệ hiện đại, trong thời gian tới Sở GTVT TP Hồ Chí Minh cũng sẽ kiểm tra, xử lý các văn phòng tuyển sinh đào tạo lái xe giả mạo trên địa bàn và giám sát, kiểm tra nội bộ việc cấp, đổi bằng lái. Điều này nhằm chấn chỉnh, xử lý triệt để những sai phạm tồn tại trong quá trình thi, đổi bằng lái xe cho người dân.

Theo ông Lương Duyên Thống, Vụ trưởng Quản lý phương tiện và người lái (Tổng cục Đường bộ Việt Nam), Tổng cục đề nghị các TTĐT&SHLX lắp đặt, sử dụng camera để giám sát trực tiếp phòng sát hạch lý thuyết (bảo đảm quan sát toàn bộ phòng, không bị góc khuất); giám sát ở các vị trí sân sát hạch lái xe trong hình như vị trí xuất phát; vị trí dừng và khởi hành xe trên dốc; vị trí qua vệt bánh xe; vị trí qua ngã tư; vị trí ghép xe vào nơi đỗ và các vị trí cần thiết khác. Hệ thống camera có đường kết nối internet, cung cấp tài khoản và mật khẩu đăng nhập để kết nối hình ảnh từ TTĐT&SHLX đến Tổng cục Đường bộ. Tổng cục bảo đảm phần hạ tầng như máy chủ, đường truyền để cài đặt phần mềm tích hợp dữ liệu hình ảnh trực tiếp từ các TTĐT&SHLX đến Tổng cục và bảo đảm lưu trữ dữ liệu sát hạch trong khoảng thời gian tối thiểu là một kỳ sát hạch. Các Sở GTVT cài đặt phần mềm để tích hợp dữ liệu hình ảnh từ các TTĐT&SHLX để giám sát trực tiếp.

Sân bãi hiện đại phục vụ cho việc thực hành của các trung tâm đào tạo và sát hạch lái xe.

“Cánh tay” nối dài của cơ quan chức năng

Để quá trình đào tạo và sát hạch cấp GPLX được quản lý chặt chẽ hơn, thời gian tới, Tổng cục Đường bộ Việt Nam thí điểm giám sát trực tuyến công tác sát hạch lái xe qua hệ thống camera tại các TTĐT&SHLX. Trong đó, TP Hồ Chí Minh là một trong bốn địa phương của cả nước được chọn làm thí điểm.

Theo ông Nguyễn Hoàng Long, Giám đốc TTĐT&SHLX Hoàng Gia (quận 3), để tăng cường hơn nữa công tác giám sát của cơ quan nhà nước, việc triển khai thí điểm phần mềm kết nối trên rất cần thiết, tạo sự đồng bộ từ việc giám sát công khai, minh bạch của các TTĐT&SHLX đến công tác quản lý chặt chẽ của cơ quan quản lý nhà nước. Đồng quan điểm, ông Nguyễn Anh Dũng, Phó Hiệu trưởng Trường trung cấp Giao thông Tiến Bộ (số 111 Tân Sơn Nhì, phường Tân Sơn Nhì, quận Tân Phú) cho hay, với sự giám sát chặt chẽ, công khai, minh bạch và tạo sự công bằng cho các học viên trong thi cử thì thời gian tới rất mong cơ quan quản lý nhà nước sớm triển khai và đưa vào hoạt động nhằm tạo sự đồng bộ từ trên xuống dưới.

Theo ông Ngô Đình Quang, khi TP Hồ Chí Minh được chọn làm thí điểm, Phòng quản lý sát hạch và cấp GPLX đã chủ động triển khai thực hiện đến chín TTĐT&SHLX loại 1 và 2. Thuận lợi là các trung tâm đều có cơ sở hạ tầng và trang thiết bị cơ sở vật chất khá đồng bộ, trong đó, hệ thống camera giám sát trực tuyến và thiết bị cảm ứng đều được lắp đặt. Tuy nhiên, khi thí điểm, Tổng cục Đường bộ Việt Nam yêu cầu các trung tâm này phải nâng cấp hệ thống camera bảo đảm quan sát toàn bộ phòng thi lý thuyết và góc bị khuất. Đối với phần thi thực hành phải giám sát được các vị trí sân sát hạch như: vị trí xuất phát, dừng và khởi hành xe trên dốc, qua vệt bánh xe, qua ngã tư, ghép xe… Đặc biệt, các trung tâm này cần cung cấp tài khoản và mật khẩu đăng nhập để kết nối hình ảnh đến Tổng cục Đường bộ.

Về quá trình thực hiện thí điểm, Sở GTVT TP Hồ Chí Minh cũng đã chủ động đề nghị các phòng ban liên quan của Sở bắt tay ngay vào việc triển khai đến các TTĐT&SHLX trên địa bàn thành phố. Theo đánh giá của ông Trần Quang Lâm, Giám đốc Sở GTVT TP Hồ Chí Minh, khi triển khai thí điểm, hệ thống thiết bị cơ sở vật chất tại các trung tâm được đồng bộ như: camera tiêu chuẩn, đường truyền, phần mềm tích hợp dữ liệu hình ảnh, máy chủ lưu trữ dữ liệu sát hạch… Trong đó, hệ thống camera lắp đặt sẽ bảo đảm quan sát toàn bộ phòng thi, không bị góc khuất, điều này giảm hẳn tiêu cực trong thi cử, giúp cơ quan nhà nước quản lý chặt chẽ hơn. Trước đó, Tổng cục Đường bộ đã ban hành bộ câu hỏi lý thuyết cấp GPLX tăng từ 450 lên 600 câu hỏi. Trong đó có bộ 100 câu hỏi “điểm liệt”, nếu học viên trả lời sai một câu sẽ bị trượt.