Khủng hoảng thị trường lao động
Thống đốc Ngân hàng Trung ương Canada (BoC) Tiff Macklem nhận định, thị trường lao động của quốc gia Bắc Mỹ đang “quá nóng”, với tỷ lệ thất nghiệp áp sát mức thấp kỷ lục và các doanh nghiệp gặp khó khăn trong tìm kiếm nhân công. Tình trạng này đang “tiếp tay” cho lạm phát khi các công ty tăng lương để thu hút người lao động.
Các số liệu thống kê cho thấy, số việc làm tại Canada tăng 108.000 trong tháng 10/2022, trong khi mức lương trung bình theo giờ tăng 5,6% so cùng kỳ năm ngoái. Tỷ lệ thất nghiệp ổn định ở mức 5,2% trong bối cảnh lực lượng lao động gia tăng. Theo ông Tiff Macklem, sự thắt chặt của thị trường lao động là một biểu hiện của tình trạng mất cân bằng chung giữa cung và cầu, nhân tố đang thúc đẩy lạm phát, trong bối cảnh lực lượng lao động đang già hóa và nhập cư giảm do dịch Covid-19.
Y tế là một trong các lĩnh vực rơi vào tình cảnh thiếu hụt lao động trầm trọng ở Canada. Mặc dù các bệnh viện trên khắp Canada đang thiếu nhân lực, nhưng một lượng lớn đơn xin nhập cư chưa được xử lý, khiến nhiều người có chuyên môn y tế không được làm việc tại quốc gia Bắc Mỹ. Theo Bộ Nhập cư, Tỵ nạn và Quốc tịch Canada, trong tháng 6 vừa qua có hơn 2,4 triệu đơn đăng ký nhập tịch bị tồn đọng. Hiệp hội Y tá Ontario cho biết, khoảng 26.000 y tá sẵn sàng làm việc tại tỉnh này và hiện chỉ chờ được chấp thuận.
Trong khi đó, cuộc khảo sát mới nhất của công ty nghiên cứu Teikoku Databank cho thấy, khoảng 50,1% số doanh nghiệp Nhật Bản đang trong tình trạng thiếu hụt lao động toàn thời gian do sự phục hồi của các hoạt động kinh tế-xã hội sau dịch Covid-19 và sự già hóa dân số. Đây là lần đầu kể từ tháng 11/2019, tỷ lệ doanh nghiệp thiếu lao động ở trên ngưỡng 50%. Theo Teikoku Databank, việc Chính phủ Nhật Bản nới lỏng kiểm soát biên giới và thực hiện chương trình kích cầu du lịch đang giúp phục hồi kinh tế, nhưng một số doanh nghiệp lo ngại không thể đáp ứng nhu cầu của thị trường do thiếu hụt lao động.
Tình trạng thiếu hụt lao động toàn thời gian đặc biệt nghiêm trọng trong các lĩnh vực dịch vụ thông tin, tuyển dụng, bảo trì và an ninh, trong đó tỷ lệ doanh nghiệp đang trong tình trạng thiếu lao động ở lĩnh vực dịch vụ thông tin là 71,3%, tuyển dụng 65%, bảo trì và an ninh là 64,6%. Kết quả khảo sát cũng cho thấy có 30,4% số doanh nghiệp thiếu lao động thời vụ. Tình trạng thiếu hụt lao động thời vụ đặc biệt nghiêm trọng trong các lĩnh vực nhà hàng và khách sạn, vốn thường có tỷ lệ lao động thời vụ cao hơn các ngành khác, trong đó tỷ lệ doanh nghiệp đang trong tình trạng thiếu lao động ở lĩnh vực nhà hàng là 77,3% và ở lĩnh vực khách sạn là 62,3%.
Giải “cơn khát” nguồn cung
Trong bối cảnh thiếu nguồn cung cho thị trường lao động, Bộ Di trú, Tỵ nạn và Quốc tịch Canada vừa đưa ra kế hoạch tiếp nhận 465.000 thường trú nhân vào năm 2023, 485.000 người năm 2024 và 500.000 người năm 2025, so mức hơn 400.000 năm 2021. Bộ trưởng Di trú, Tỵ nạn và Quốc tịch Canada Sean Fraser nhấn mạnh, hoạt động nhập cư là cần thiết nhằm giúp Canada tăng dân số, đáp ứng nhu cầu bổ sung lực lượng lao động và giải quyết tình trạng dân số già. Theo số liệu của Cơ quan Điều tra dân số Canada, người nhập cư hiện chiếm khoảng 23% dân số nước này.
Nhằm thu hút lao động nhập cư, Bộ Việc làm, Phát triển lực lượng lao động và hòa nhập người khuyết tật Canada đã tài trợ các dự án thuộc Chương trình Công nhận chứng chỉ nước ngoài. Việc cải thiện các quy trình công nhận chứng chỉ nước ngoài giúp những người mới đến có tay nghề cao đạt được kinh nghiệm làm việc tại Canada.
Bộ Di trú, Tỵ nạn và Quốc tịch Canada tích cực triển khai các biện pháp đẩy nhanh tiến trình xử lý cấp phép lao động cho người nước ngoài đã tốt nghiệp các khóa đào tạo nghề và người nộp đơn xin định cư từ tạm trú lên thường trú. Theo đó, các cá nhân thuộc một trong hai trường hợp trên sẽ được gia hạn giấy phép lao động trong thời gian chờ đơn xin thường trú được xử lý.
