Từ làng chài đến khu nghỉ mát bên bờ biển

Scheveningen là một làng chài nhỏ nằm gần trung tâm hành chính Hague của Hà Lan. Ngôi làng đánh cá đã trở thành khu nghỉ mát bên bờ biển, song việc phát triển du lịch hiện đại không làm mất đi những nét cổ kính, duyên dáng.
0:00 / 0:00
0:00
Du khách tham gia lễ hội Vlaggetjesdag ở Scheveningen. Ảnh: DUTCH NEWS
Du khách tham gia lễ hội Vlaggetjesdag ở Scheveningen. Ảnh: DUTCH NEWS

Theo Dutch News, làng chài Scheveningen được hình thành từ thế kỷ 13 và là nơi sinh sống của nhiều thế hệ ngư dân trong suốt hơn 700 năm. Hà Lan có lịch sử là một quốc gia đi biển nên cũng như nhiều địa phương khác, phần lớn nền kinh tế của làng Scheveningen từng phụ thuộc vào buôn bán cá, đặc biệt là cá trích. Tuy nhiên, ngôi làng gần như bị phá hủy hoàn toàn trong Chiến tranh thế giới thứ hai và đã phải nỗ lực tái thiết những năm sau đó, đồng thời chuyển đổi ngành nghề do ảnh hưởng của tiến bộ khoa học kỹ thuật.

Theo nhà nghiên cứu lịch sử Hà Lan Paweł Andruszkiewicz, nghề đánh bắt cá đã dần biến mất kể từ những năm 70 của thế kỷ 20 do số lượng ngư dân giảm và ngư trường bị thu hẹp. Vốn nổi tiếng là một làng nghề truyền thống đánh bắt cá trích lớn ở Hà Lan, ngư dân ở Scheveningen đã phải đối mặt cuộc khủng hoảng và đứng giữa lựa chọn tiếp tục vực dậy công việc kinh doanh đang chết dần chết mòn, hay tìm sinh kế khác. Và phát triển du lịch đã trở thành lựa chọn mới của làng chài.

Ngày nay, các cảng của Scheveningen vẫn được sử dụng một phần để vận chuyển cá lên bờ, song mỗi cầu cảng đều được trang trí và giữ cảnh quan để phục vụ khách du lịch cũng như mở các địa điểm giải trí. Địa phương cấp phép cho rất nhiều quán cà-phê và nhà hàng phục vụ hải sản tươi sống, cũng như các bảo tàng giới thiệu nghề truyền thống dọc làng Scheveningen. Một trong những hoạt động thu hút nhất tại đây là ngày lễ bắt đầu mùa đánh bắt cá trích, còn gọi là “Vlaggetjesdag”. Lễ hội này ở Scheveningen là sự kiện kỷ niệm nghề đánh cá trích lớn nhất của “đất nước cối xay gió”, thường diễn ra vào tháng 6 hằng năm.

Theo ông Paweł Andruszkiewicz, “Vlaggetjesdag” hiện nay là một sự kiện hoàn toàn do người dân tái hiện, song vẫn không kém phần hấp dẫn. Người dân Scheveningen kỷ niệm bắt đầu mùa đánh cá bằng cách trang trí toàn bộ ngôi làng với những lá cờ rực rỡ sắc mầu, khiến mỗi góc nhỏ đều đẹp như tranh vẽ. Vào dịp Vlaggetjesdag, họ cũng tổ chức các cuộc thi và gian hàng thủ công thể hiện những nghề truyền thống cũ, chẳng hạn như vá lưới, ướp cá trích...

Ông Brandon Hartley, một người địa phương cho biết, cá trích là món đặc sản không thể không nhắc đến khi tới đây. Mùa cá trích thường bắt đầu từ tháng 5 và kéo dài hết mùa hè, bởi vậy đây cũng là thời điểm ăn cá trích ngon nhất. “Đáng chú ý là thùng cá trích đầu tiên chúng tôi thu được trong dịp lễ “Vlaggetjesdag” sẽ được bán đấu giá. Đây là một hoạt động truyền thống ở Scheveningen. Số tiền thu được từ thùng cá trích này sẽ được dùng làm từ thiện”, ông chia sẻ. Phiên đấu giá này đánh dấu sự khởi đầu của mùa thu hoạch cá trích, còn ngày nay được xem như ngày chính thức khởi động mùa du lịch.

Do là đặc sản nên đâu đâu ở Scheveningen cũng đều có thể bắt gặp các quầy bán cá trích. Du khách thường tập trung dọc Keizerstraat - con phố chính của làng hoặc ở các gian hàng của nhà máy bia Scheveningen, nơi sản xuất bia thủ công địa phương. Tại đây họ cùng tận hưởng vị tươi ngon của cá trích cùng với cốc bia tươi trong không khí náo nhiệt, mang âm hưởng phóng khoáng của một làng chài Hà Lan. Trên thực tế, “ngành công nghiệp” cá trích trở nên nổi tiếng nhờ một ngư dân tên là Zeeuwse William Beukelzoon đã phát minh ra phương pháp giữ cá trích ngon hơn và bảo quản được lâu hơn. Người dân làng Scheveningen cũng học cách hun khói và ướp muối cho cá, giúp cá có thể giữ được qua mùa đông và thậm chí xuất khẩu đi nhiều nước. Ngày nay, công thức cá trích ngâm muối vẫn được xem như “bí mật” của làng và nhờ đó lại càng quảng bá du lịch địa phương.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy, sự phát triển của cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật vào đầu thế kỷ 19 và 20 đã ảnh hưởng đến bản sắc của Scheveningen, khiến cộng đồng ngư dân ở đây gần như không còn hành nghề đánh bắt nữa. Song, bằng ý thức giữ gìn và bảo tồn những giá trị văn hóa địa phương, nên ngày nay những bản sắc đó được chính quyền và người dân lưu giữ thông qua hoạt động du lịch, trở thành nguồn thu nhập chính cho người dân nơi đây.