Khoảng trống chính trị ở Liban
Liban rơi vào tình trạng “khoảng trống chính trị” do Quốc hội nước này chưa thể bầu ra tổng thống sau 12 lần bỏ phiếu. Việc quốc gia Trung Đông “trống vắng” vị trí tổng thống có nguy cơ làm trầm trọng thêm tình cảnh chia rẽ nội bộ trong bối cảnh Liban đang lâm vào một trong những cuộc khủng hoảng kinh tế-xã hội tồi tệ nhất thế giới. Tỷ lệ lạm phát ở Liban trong tháng 4/2023 tăng lên tới 269% do đồng bảng Liban tiếp tục mất giá so đồng USD, đánh dấu mức siêu lạm phát tháng thứ 34 liên tiếp ở quốc gia Trung Đông. Đồng nội tệ mất hơn 95% giá trị kể từ tháng 10/2019, khiến hơn 75% dân số Liban rơi vào cảnh nghèo đói và gần một triệu người tị nạn Syria cần hỗ trợ nhân đạo. Ngân hàng Thế giới (WB) nhận định kinh tế Liban giảm khoảng 58% giai đoạn 2019-2021 với Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) giảm từ 52 tỷ USD năm 2019 xuống còn 21,8 tỷ USD năm 2021.
Trước đó, Quốc hội Liban tiến hành bỏ phiếu lần thứ 12 để bầu tổng thống mới kế nhiệm ông Michel Aoun - người đã hết nhiệm kỳ tháng 10/2022. Hai ứng cử viên cho vị trí tổng thống lần này là ông Sleiman Frangieh - lãnh đạo Phong trào Marada và ông Jihad Azour - cựu Bộ trưởng Tài chính, đồng thời là Giám đốc khu vực Trung Đông và Tây Á của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF). Tuy nhiên, cả hai ứng cử viên đều không đạt hai phần ba số phiếu bầu (tương đương 86 phiếu) cần thiết theo quy định để thắng cử trong vòng bỏ phiếu đầu tiên. Vòng bỏ phiếu thứ hai không thể tiến hành do không đủ số nghị sĩ tối thiểu tham dự.
Chủ tịch Quốc hội Liban Nabih Berri kêu gọi tiến hành một cuộc đối thoại quốc gia để tạo điều kiện thuận lợi cho việc bầu tổng thống mới, sau khi cơ quan lập pháp nước này thất bại lần thứ 12 trong việc lựa chọn người đứng đầu nhà nước. Chủ tịch Quốc hội Nabih Berri nêu rõ, việc bầu chọn một tổng thống mới sẽ chỉ đạt được thông qua sự đồng thuận bằng cách theo đuổi con đường đối thoại trong khuôn khổ Hiến pháp Liban và theo cách thức duy trì quan hệ đối tác giữa các đảng chính trị.
 |
Đồng bảng Liban tiếp tục mất giá so đồng USD. Ảnh: AP |
Cộng đồng quốc tế hỗ trợ Liban
WB đã thông qua khoản viện trợ bổ sung trị giá 300 triệu USD để cung cấp hỗ trợ bằng tiền mặt giúp các gia đình đang gặp khó khăn ở Liban ứng phó cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ trong nước. Theo thông báo của WB, khoản viện trợ bổ sung này sẽ cho phép Chính phủ Liban cung cấp tiền mặt cho 160.000 gia đình trong vòng 24 tháng, trong đó có cả những người đang hưởng trợ cấp của chính phủ. Các gia đình đủ điều kiện sẽ nhận được khoản hỗ trợ 145 USD/gia đình. Dự án do Bộ Xã hội Liban và Chương trình Lương thực thế giới (WFP) phối hợp thực hiện.
Giám đốc WB phụ trách khu vực Trung Đông Jean-Christophe Carret nêu rõ, khoản viện trợ tài chính bổ sung sẽ giúp đáp ứng nhu cầu của các hộ nghèo và dễ bị tổn thương đang chịu ảnh hưởng tiêu cực của cuộc khủng hoảng kinh tế-xã hội nghiêm trọng ở Liban. Khoản tài trợ mới này được đưa ra hai năm sau khi WB phê duyệt khoản vay trị giá 246 triệu USD cho Liban để cung cấp tiền mặt khẩn cấp cho hàng trăm nghìn người ở quốc gia bên bờ Địa Trung Hải.
Trong khi đó, Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman trong khuôn khổ chuyến thăm Pháp, có cuộc hội kiến Tổng thống nước chủ nhà Emmanuel Macron. Tại cuộc gặp, Tổng thống Pháp và Thái tử Saudi Arabia kêu gọi nhanh chóng chấm dứt khoảng trống chính trị ở Liban. Tổng thống Macron nhấn mạnh tình trạng không có tổng thống kéo dài là trở ngại chính trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng kinh tế-xã hội ở Liban. Người đứng đầu Điện Élysée và Thái tử Saudi Arabia nhắc lại cam kết chung giữa hai nước về duy trì an ninh và ổn định ở vùng Cận Đông và Trung Đông, trong đó có Liban.
