Châu Âu bất đồng về xung đột Ukraine

Dù các nước châu Âu đang nỗ lực tìm kiếm giải pháp cho cuộc xung đột ở Ukraine, song giữa các nước vẫn đang tồn tại những khác biệt quan điểm đáng kể về cách tiếp cận, trong đó có việc tịch thu tài sản của Nga, cũng như kế hoạch viện trợ tài chính và quân sự cho Kiev.
Các nhà lãnh đạo EU tham dự hội nghị thượng đỉnh tại London (Anh). Ảnh: REUTERS
Các nhà lãnh đạo EU tham dự hội nghị thượng đỉnh tại London (Anh). Ảnh: REUTERS

Cân nhắc tịch thu 350 tỷ USD tài sản của Nga

Một trong những bất đồng lớn nhất hiện nay giữa các nước châu Âu là việc sử dụng 350 tỷ USD tài sản của Nga bị “đóng băng” tại các ngân hàng của Anh và Liên minh châu Âu (EU). Chính phủ Anh ủng hộ phương án tịch thu tài sản của Nga đang gửi tại các ngân hàng của Anh. Lập trường này càng trở nên cứng rắn hơn trong những tuần gần đây khi xét đến khả năng Mỹ sẽ giảm hỗ trợ cho cuộc xung đột ở Ukraine và buộc các nước châu Âu phải chi nhiều hơn cho an ninh của châu lục. Trước đây, Chính phủ Anh khẳng định sẽ không trả lại Nga những tài sản bị “đóng băng” cho đến khi Moscow trả tiền bồi thường cho Ukraine liên quan cuộc xung đột.

Tuy nhiên, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron lo ngại cách tiếp cận này sẽ vi phạm nguyên tắc miễn trừ tài sản có chủ quyền, đồng thời làm suy giảm lòng tin của các nhà đầu tư quốc tế đối với Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone). Ông Macron không muốn tài sản bị “đóng băng” của Nga sẽ được sử dụng cho các mục đích khác, ngoài việc tăng cường khả năng bảo vệ Ukraine. Quan điểm của ông Macron nhận được sự ủng hộ từ Đức và Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB). Trong khi đó, một số nước EU khác như CH Czech, Estonia và Ba Lan lại có quan điểm ủng hộ tịch thu tài sản “đóng băng” của Nga, chứ không chỉ sử dụng tiền lãi cho việc bảo đảm các khoản vay của Ukraine như hiện nay.

Ngoài vấn đề tài chính, châu Âu cũng đang nỗ lực thúc đẩy giải pháp ngoại giao cho cuộc xung đột Nga - Ukraine. Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb cho biết, nước này và Na Uy đã hỗ trợ chuẩn bị cho kế hoạch hòa bình được Anh và Pháp đề xuất tại Hội nghị thượng đỉnh London vừa qua. Trong khi đó, Ba Lan kêu gọi Ukraine quay lại đàm phán với Mỹ. Tuy nhiên, Slovakia lại có quan điểm khác biệt. Thủ tướng nước này Robert Fico cảnh báo sẽ ngăn chặn hội nghị thượng đỉnh EU sắp tới thông qua viện trợ tài chính và quân sự cho Ukraine, nếu Kiev không nối lại hoạt động trung chuyển khí đốt.

Mỹ nêu điều kiện về bảo đảm an ninh cho Ukraine

Phó Tổng thống Mỹ JD Vance tuyên bố việc trao cho Washington một lợi ích kinh tế tại Ukraine trong tương lai có thể đóng vai trò như một bảo đảm an ninh cho Kiev trong bối cảnh cuộc xung đột kéo dài hơn 3 năm qua. Trả lời kênh truyền hình Fox News của Mỹ, Phó Tổng thống JD Vance cho biết, Tổng thống Donald Trump vẫn để ngỏ cánh cửa đàm phán, miễn là Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sẵn sàng "tham gia đàm phán hòa bình một cách nghiêm túc".

Phát biểu trên được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump đang thúc đẩy một thỏa thuận khoáng sản với Ukraine. Quốc gia Đông Âu này sở hữu trữ lượng lớn khoáng sản đất hiếm, vốn là một trong những nguyên liệu quan trọng đối với ngành công nghiệp công nghệ cao. Theo ông Trump, đây có thể là một hình thức bù đắp cho hàng trăm tỷ USD viện trợ mà Mỹ đã cung cấp cho Ukraine kể từ khi cuộc xung đột với Nga nổ ra vào tháng 2/2022.

Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky khẳng định sẽ thực hiện các nỗ lực ngoại giao khẩn trương để nhanh chóng chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn 3 năm qua với Nga, đồng thời bày tỏ hy vọng sẽ nhận được sự hỗ trợ của Mỹ trong tiến trình tìm kiếm giải pháp hòa bình bền vững cho quốc gia Đông Âu này. Hiện Ukraine vẫn đang hợp tác với Mỹ và các đối tác châu Âu, đồng thời rất mong nhận được sự ủng hộ của Washington trong việc tìm kiếm giải pháp đem lại hòa bình và chấm dứt xung đột. Quốc hội Ukraine cũng đưa ra tuyên bố ủng hộ các nỗ lực ngoại giao và quan hệ vững chắc với Washington.