Vị thế chiến lược trong không gian “có rừng, có biển”

Theo Kiến trúc sư (KTS) Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, không gian mới “có rừng, có biển” sẽ tạo nền tảng để Tây Nguyên bứt phá mạnh mẽ, khẳng định vị thế trong bản đồ phát triển quốc gia.

Đoàn cồng chiêng trong lễ hội cà-phê. Ảnh: Nam Anh
Đoàn cồng chiêng trong lễ hội cà-phê. Ảnh: Nam Anh

Tây Nguyên hùng vĩ, tươi đẹp hội tụ đủ 54 dân tộc anh em sinh sống. Nơi đây có bản sắc văn hóa độc đáo, khí hậu đặc thù và nguồn tài nguyên phong phú với nhiều mỏ khoáng sản, đất hiếm giá trị cao. Quyết định sáp nhập các tỉnh Tây Nguyên với vùng duyên hải lân cận được đánh giá là bước chuyển táo bạo trong tư duy quy hoạch, mở ra kỷ nguyên phát triển mới cho khu vực chiến lược này. Theo KTS Trần Ngọc Chính, sau sáp nhập, các tỉnh Tây Nguyên đều có hướng phát triển ra biển. Điều này đã giải quyết bài toán logistics, giúp các tỉnh mới có thể trực tiếp đưa hàng hóa ra cảng biển, tăng tính cạnh tranh về chi phí và thời gian. Tuy nhiên, để hiện thực hóa lợi thế này, cần tăng cường liên kết giữa Tây Nguyên và Nam Trung Bộ để hình thành trục kết nối Đông-Tây, kết nối giữa miền biển và miền núi, giữa đồng bằng và cao nguyên. Sự kết nối này không chỉ về giao thông, vận tải, mà còn là sự liên thông về dòng chảy kinh tế, dòng chảy văn hóa và lịch sử, mở rộng không gian phát triển bền vững và hiệu quả.

Bên cạnh đó, từ chiều sâu lịch sử, Tây Nguyên đã hình thành nên không gian văn hóa mang đậm dấu ấn cộng đồng và bản sắc dân tộc. Nơi đây, mỗi tiếng cồng, tiếng chiêng vang vọng giữa đại ngàn là nhịp đập của đời sống tinh thần, gắn kết con người với thiên nhiên, với cộng đồng và cội nguồn. Những lễ mừng lúa mới, cuộc thi đua voi, diễn tấu cồng chiêng… đều ẩn chứa triết lý sống hài hòa với tự nhiên, tôn vinh sức lao động và khát vọng no đủ. KTS Trần Ngọc Chính nhấn mạnh, giữa dòng chảy hiện đại, giá trị văn hóa Tây Nguyên vẫn là nền tảng tinh thần vững bền, là “hồn cốt” để vùng đất này phát triển mà không đánh mất bản sắc riêng. Dù đã có sự thay đổi lớn về mặt hành chính, nhiệm vụ giữ gìn, bảo tồn văn hóa, lịch sử Tây Nguyên phải được đặt lên hàng đầu. Đây là bài toán tổng thể đòi hỏi sự đồng bộ giữa quy hoạch và quản lý để biến tầm nhìn chiến lược thành hiện thực bứt phá.

Có thể bạn quan tâm

Đại diện Ban tổ chức trình bày tổng quan về kế hoạch tổ chức Lễ hội Trà quốc tế 2025. Ảnh: BTC

Tin tức

• Từ ngày 11/11 - 7/12, Lễ hội Trà quốc tế (World Tea Fest) 2025 lần đầu diễn ra tại Việt Nam, do UBND tỉnh Lâm Đồng phối hợp nhiều đơn vị trong và ngoài nước tổ chức.

Các nghệ nhân Câu lạc bộ dệt thổ cẩm làng Phung cần mẫn bên khung cửi.

Giữ hồn dân tộc, nối dài sinh kế

Từ những khung dệt mộc mạc giữa buôn làng Tây Nguyên đến các sản phẩm OCOP đạt chuẩn, từ tiếng thoi lách cách bên nhà sàn đến mô hình du lịch cộng đồng thu hút hàng nghìn lượt khách…, hành trình làm giàu từ bản sắc của những người phụ nữ đang mở ra hướng phát triển mới cho vùng cao nguyên.

Hướng dẫn du khách trải nghiệm gói bánh dân tộc.

Hoa đẹp làng cà phê

Người phụ nữ Mơ Nâm (một nhánh của dân tộc Xơ Đăng) tươi cười đón khách nhưng vẫn không ngừng đôi tay đang thoăn thoắt gieo lứa rau mới trong vườn, chuẩn bị “món quà trải nghiệm” cho những du khách sẽ đến với nhà mình và làng du lịch cộng đồng Kon Chênh.

Các kỹ thuật dệt thổ cẩm vẫn được bà Bon Niêng G’Lòng gìn giữ và truyền lại cho con, cháu.

Thổ cẩm, nét đẹp miền Đưng K’Nớ

Khắp buôn, hầu như nhà nào cũng có khung dệt, có người phụ nữ miệt mài bên khung, mồ hôi tuôn chảy bên ô cửa nhà sàn, bên bậc cầu thang, bên bếp lửa bập bùng… trông lặng lẽ mà đầy thơ mộng.

Các doanh nghiệp Lâm Đồng và Hàn Quốc ký kết Biên bản ghi nhớ.

Tin tức

• Công ty TNHH Da Hae International phối hợp Trung tâm Xúc tiến đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Lâm Đồng tổ chức chương trình “2025K - VietNam Pop-up Festa in Da Lat” tại Quảng trường Lâm Viên Đà Lạt.

Mặt trước Nhà thờ gỗ Kon Tum.

Nơi niềm tin và bản sắc Tây Nguyên hòa quyện

Giữa lòng phố núi Kon Tum cũ (nay thuộc tỉnh Quảng Ngãi), nơi sông Đăk Bla uốn mình hiền hòa và những rặng thông rì rào trong gió, có một công trình kiến trúc đặc biệt đã trở thành biểu tượng của vùng đất cao nguyên - ngôi nhà thờ gỗ hơn 100 tuổi.

Học sinh Trường tiểu học Lê Lợi ăn trưa tại trường.

Nhân rộng mô hình bữa ăn học đường

Mô hình điểm bữa ăn học đường bảo đảm dinh dưỡng hợp lý và tăng cường hoạt động thể lực được Trường tiểu học Lê Lợi (Lâm Đồng) duy trì từ năm 2021, đạt được kết quả đáng khích lệ bởi sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của các cấp lãnh đạo địa phương, nỗ lực của nhà trường, đồng thuận, ủng hộ của đông đảo phụ huynh.

Vườn cây của người dân hư hỏng, không có dấu hiệu sự sống sau khi nước lũ, bùn đất tràn qua.

Hơn 900.000 m3 nước

Xả tràn từ hai ao chứa của dự án Trang trại Việt (xã Tuy Phong, tỉnh Lâm Đồng) ập xuống. 109 hộ dân với khoảng 200 nhân khẩu bị ảnh hưởng. Một sinh mạng bị cướp đi.

Các nhà thầu thi công đẩy nhanh tiến độ thi công Dự án đường Hồ Chí Minh đoạn tránh phía đông Buôn Ma Thuột.

Đắk Lắk tăng cường giải ngân vốn đầu tư công

Đến ngày 15/10, tỉnh Đắk Lắk mới giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 đạt 42,6% kế hoạch, trong khi tỉnh phấn đấu đến cuối năm giải ngân đạt 100%. Bởi vậy, UBND tỉnh yêu cầu các cấp, các ngành, các ban quản lý dự án, chủ đầu tư và các địa phương tăng cường công tác giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm mục tiêu đã đề ra.

Lực lượng Cảnh sát giao thông kiểm tra đăng ký xe, giấy phép lái xe của người điều khiển phương tiện giao thông.

Tin tức

• Từ ngày 15/10 - 15/12/2025, Công an tỉnh Lâm Đồng triển khai kế hoạch tổng rà soát, làm sạch cơ sở dữ liệu về giấy phép lái xe.

Y Hỉnh (đeo mic) đang giới thiệu về Nông trại vui vẻ tại Hội thi. Nguồn: UNICEF Việt Nam

Lập trình ước mơ từ STEAM

Trong lớp học nhỏ giữa núi rừng Tây Nguyên, tiếng cười hòa cùng những câu hỏi tò mò. Trên bàn, bo mạch micro:bit sáng đèn, trò chơi Nông trại vui vẻ do Y Hỉnh - cô bé 12 tuổi người dân tộc Giẻ Triêng tự lập trình trở thành tâm điểm của bạn cùng lớp.

Đồng bào dân tộc Cơ Ho được hỗ trợ đầu tư sản xuất rau trong nhà kính.

Tạo sinh kế cho lao động nông thôn

Theo các địa phương ở Tây Nguyên, việc triển khai hiệu quả các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, chăn nuôi trên địa bàn nông thôn đã góp phần tạo sinh kế, giúp bà con nông dân tăng thu nhập, cải thiện đời sống; từ đó, nhiều hộ dân đã thoát nghèo, vươn lên trong cuộc sống.

Bảo tàng Cà-phê (Đắk Lắk). Ảnh: Khiếu Minh

Sáng tạo cất cánh từ bản sắc cao nguyên

Tây Nguyên là vùng đất đa văn hóa, như những sắc màu rực rỡ trong một bức tranh tổng thể lộng lẫy. Chính văn minh nương rẫy của các vùng miền núi Việt Nam, đã góp phần làm nên vẻ đẹp bất tận ấy.

Học sinh sẽ là những tuyên truyền viên tích cực vận động cộng đồng chung tay bảo vệ môi trường.

Tin tức

• Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường tỉnh Đắk Lắk phối hợp Trường THPT Lê Hồng Phong (xã Tây Hòa) vừa tổ chức Hội thi chung tay bảo vệ môi trường trong học đường năm 2025.

Chiều Đà Lạt

Chiều Đà Lạt nhẹ như mây

Chín năm rồi, tôi mới có dịp quay lại Đà Lạt. Tòa nhà cổ, dốc quanh co, rặng thông già, làn sương mỏng… dường vẫn như xưa, lại cũng khác xưa. Hoặc có lẽ chính tôi đã không còn là người từng đặt chân đến đây trong tháng ngày tuổi còn xanh ấy.

Cánh đồng điện gió ở xã Ia Pết. Ảnh: Phạm Quý

Năng lượng từ “kho sinh khối”

Với hơn 15.000 MW tiềm năng điện gió, 2.200 giờ nắng mỗi năm cùng “kho sinh khối” từ phụ phẩm nông nghiệp, Tây Nguyên đang đứng trước cơ hội lịch sử để trở thành trung tâm năng lượng tái tạo không chỉ của Việt Nam mà còn của cả khu vực ASEAN.

Phát triển điện gió tại Tây Nguyên cần thêm nhiều cơ chế hỗ trợ. Ảnh EVN

Khoảng trống chính sách

Giữa Tây Nguyên đầy gió và nắng, hàng loạt dự án điện gió, điện mặt trời đã hoàn thành nhưng vẫn “đắp chiếu” vì vướng cơ chế. Gió vẫn thổi, nhưng dòng điện xanh vẫn chờ một khung giá và quyết sách mở đường.

Toàn cảnh dự án Nhà máy Điện gió công suất 400MW của Trungnam Group tại Ea H’leo. Ảnh: Nam Trung

Giấc mơ “điện sáng” và tiếng lòng trăn trở

Sự xuất hiện của các dự án điện gió từng thắp lên hy vọng về một cuộc sống khởi sắc cho người dân Tây Nguyên. Nhưng cùng với đó cũng mang đến không ít nỗi lo và trăn trở khi đất đai, sinh kế dần đổi thay.

Các hợp tác xã ở Gia Lai đang góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, giữ nét xanh bền vững cho Tây Nguyên.

Gắn sao OCOP - tái sinh nông nghiệp bền vững

Trên hành trình xây dựng nông thôn mới, tỉnh Gia Lai đang tạo dấu ấn riêng bằng “cuộc cách mạng xanh” trong tư duy sản xuất. Không chỉ chú trọng hạ tầng, địa phương này còn khơi dậy tinh thần đổi mới trong từng hợp tác xã (HTX), hướng đến phát triển nông nghiệp hữu cơ, nâng tầm giá trị nông sản và bảo vệ môi trường.

Liên tiếp các dự án đầu tư đổ về Gia Lai.

Bước đột phá cho Gia Lai

Theo Sở Tài chính tỉnh Gia Lai công bố ngày 29/9, tính riêng trong tháng 9/2025, Gia Lai đã thu hút bảy dự án mới với tổng vốn đăng ký hơn 3.590 tỷ đồng, đồng thời điều chỉnh năm dự án, bổ sung vốn hơn 1.700 tỷ đồng.

Khu vực đô thị tỉnh lỵ Lâm Đồng hiện là khu vực đô thị có 4 danh hiệu được UNESCO công nhận.

Kết nối, hội tụ một vùng văn hóa

Không phải đến khi sáp nhập tỉnh mới thì vùng đất Lâm Đồng mới bắt nhịp, hòa hợp và hội tụ một vùng văn hóa. Trong lịch sử xa xưa, mối quan hệ giữa các tộc người Tây Nguyên với cư dân duyên hải Nam Trung Bộ đã hết sức gắn kết.