Lập trình ước mơ từ STEAM

Trong lớp học nhỏ giữa núi rừng Tây Nguyên, tiếng cười hòa cùng những câu hỏi tò mò. Trên bàn, bo mạch micro:bit sáng đèn, trò chơi Nông trại vui vẻ do Y Hỉnh - cô bé 12 tuổi người dân tộc Giẻ Triêng tự lập trình trở thành tâm điểm của bạn cùng lớp.

Y Hỉnh (đeo mic) đang giới thiệu về Nông trại vui vẻ tại Hội thi. Nguồn: UNICEF Việt Nam
Y Hỉnh (đeo mic) đang giới thiệu về Nông trại vui vẻ tại Hội thi. Nguồn: UNICEF Việt Nam

Những mảnh ghép đất, nước, cây trồng trở thành công cụ để các em vừa học, vừa kết nối và kể câu chuyện về quê hương mình.

Y Hỉnh đã giành giải “Truyền cảm hứng” trong cuộc thi “Tinkering with Tech - Sáng tạo cùng Micro:bit” do Sở Giáo dục và Đào tạo Kon Tum (nay là tỉnh Quảng Ngãi) cùng Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc - UNICEF Việt Nam tổ chức hồi tháng 6/2025, với trò chơi Nông trại vui vẻ. Hội thi thu hút sự tham gia của 10 cơ sở giáo dục. Các sản phẩm dự thi đều do học sinh tự nghiên cứu và lắp ráp, tập trung vào hai chủ đề chính là sức khỏe tâm thần và biến đổi khí hậu.

“Em muốn mọi người trong bản cùng chơi, cùng bảo vệ môi trường” Hỉnh nói khi lên nhận giải. Hành trình của cô bé thể hiện rõ sức mạnh của giáo dục STEAM - phương pháp học kết hợp khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán - giúp học sinh trở thành người sáng tạo, không chỉ tiếp thu mà còn kiến tạo tri thức.

Tại Quảng Ngãi, mô hình này đang lan tỏa mạnh mẽ. Từ những lớp học nhỏ, nhiều học sinh dân tộc thiểu số dần vượt qua sự rụt rè, chủ động hơn trong giao tiếp, thuyết trình và tư duy phản biện.

Không chỉ học sinh, các thầy cô giáo khắp núi rừng Tây Nguyên cũng được “truyền lửa” thông qua các khóa đào tạo ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), số hóa và phương pháp STEAM trong giảng dạy. Thầy Đào Duy Khánh, giáo viên Trường phổ thông Dân tộc Bán trú Tiểu học & Trung học cơ sở Tê Xăng tiết kiệm được thời gian hơn, chuẩn bị bài giảng sinh động hơn sau khi biết đến và ứng dụng AI trong giảng dạy. Sau khóa học, thầy Khánh quay lại trường, trở thành người hướng dẫn cho đồng nghiệp, mang kiến thức về AI lan tỏa đến vùng sâu, vùng xa.

Theo ông Trịnh Văn Dũng, chuyên viên Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi, cùng hơn 40 giáo viên vùng khó đã được tiếp cận các ứng dụng AI miễn phí, học cách sử dụng có trách nhiệm và đạo đức trong môi trường học đường. “Hàng nghìn máy tính bảng đã được phân phát cho các trường, hồ sơ học sinh cũng được số hóa. Đây là bước tiến lớn giúp thu hẹp khoảng cách số,” ông Dũng chia sẻ trong buổi tập huấn.

Bên cạnh đó, các dự án khác như “Thúc đẩy năng lực số, sức khỏe tinh thần và kỹ năng chuyển đổi cho học sinh thiệt thòi” đang được triển khai tại nhiều tỉnh Tây Nguyên. Mục tiêu là giúp học sinh, đặc biệt là các em gái dân tộc thiểu số, phát triển kỹ năng STEAM, sử dụng công nghệ an toàn và sáng tạo.

Trong hành trình chuyển đổi số giáo dục, Tây Nguyên - vùng đất vốn còn nhiều khó khăn đang chứng minh rằng đổi mới không chỉ bắt đầu từ thiết bị hay hạ tầng, mà từ niềm tin và cơ hội. Niềm tin rằng mỗi đứa trẻ, dù ở đâu, đều có thể trở thành người sáng tạo.

Có thể bạn quan tâm

Đại diện Ban tổ chức trình bày tổng quan về kế hoạch tổ chức Lễ hội Trà quốc tế 2025. Ảnh: BTC

Tin tức

• Từ ngày 11/11 - 7/12, Lễ hội Trà quốc tế (World Tea Fest) 2025 lần đầu diễn ra tại Việt Nam, do UBND tỉnh Lâm Đồng phối hợp nhiều đơn vị trong và ngoài nước tổ chức.

Các nghệ nhân Câu lạc bộ dệt thổ cẩm làng Phung cần mẫn bên khung cửi.

Giữ hồn dân tộc, nối dài sinh kế

Từ những khung dệt mộc mạc giữa buôn làng Tây Nguyên đến các sản phẩm OCOP đạt chuẩn, từ tiếng thoi lách cách bên nhà sàn đến mô hình du lịch cộng đồng thu hút hàng nghìn lượt khách…, hành trình làm giàu từ bản sắc của những người phụ nữ đang mở ra hướng phát triển mới cho vùng cao nguyên.

Hướng dẫn du khách trải nghiệm gói bánh dân tộc.

Hoa đẹp làng cà phê

Người phụ nữ Mơ Nâm (một nhánh của dân tộc Xơ Đăng) tươi cười đón khách nhưng vẫn không ngừng đôi tay đang thoăn thoắt gieo lứa rau mới trong vườn, chuẩn bị “món quà trải nghiệm” cho những du khách sẽ đến với nhà mình và làng du lịch cộng đồng Kon Chênh.

Các kỹ thuật dệt thổ cẩm vẫn được bà Bon Niêng G’Lòng gìn giữ và truyền lại cho con, cháu.

Thổ cẩm, nét đẹp miền Đưng K’Nớ

Khắp buôn, hầu như nhà nào cũng có khung dệt, có người phụ nữ miệt mài bên khung, mồ hôi tuôn chảy bên ô cửa nhà sàn, bên bậc cầu thang, bên bếp lửa bập bùng… trông lặng lẽ mà đầy thơ mộng.

Các doanh nghiệp Lâm Đồng và Hàn Quốc ký kết Biên bản ghi nhớ.

Tin tức

• Công ty TNHH Da Hae International phối hợp Trung tâm Xúc tiến đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Lâm Đồng tổ chức chương trình “2025K - VietNam Pop-up Festa in Da Lat” tại Quảng trường Lâm Viên Đà Lạt.

Mặt trước Nhà thờ gỗ Kon Tum.

Nơi niềm tin và bản sắc Tây Nguyên hòa quyện

Giữa lòng phố núi Kon Tum cũ (nay thuộc tỉnh Quảng Ngãi), nơi sông Đăk Bla uốn mình hiền hòa và những rặng thông rì rào trong gió, có một công trình kiến trúc đặc biệt đã trở thành biểu tượng của vùng đất cao nguyên - ngôi nhà thờ gỗ hơn 100 tuổi.

Học sinh Trường tiểu học Lê Lợi ăn trưa tại trường.

Nhân rộng mô hình bữa ăn học đường

Mô hình điểm bữa ăn học đường bảo đảm dinh dưỡng hợp lý và tăng cường hoạt động thể lực được Trường tiểu học Lê Lợi (Lâm Đồng) duy trì từ năm 2021, đạt được kết quả đáng khích lệ bởi sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của các cấp lãnh đạo địa phương, nỗ lực của nhà trường, đồng thuận, ủng hộ của đông đảo phụ huynh.

Vườn cây của người dân hư hỏng, không có dấu hiệu sự sống sau khi nước lũ, bùn đất tràn qua.

Hơn 900.000 m3 nước

Xả tràn từ hai ao chứa của dự án Trang trại Việt (xã Tuy Phong, tỉnh Lâm Đồng) ập xuống. 109 hộ dân với khoảng 200 nhân khẩu bị ảnh hưởng. Một sinh mạng bị cướp đi.

Các nhà thầu thi công đẩy nhanh tiến độ thi công Dự án đường Hồ Chí Minh đoạn tránh phía đông Buôn Ma Thuột.

Đắk Lắk tăng cường giải ngân vốn đầu tư công

Đến ngày 15/10, tỉnh Đắk Lắk mới giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 đạt 42,6% kế hoạch, trong khi tỉnh phấn đấu đến cuối năm giải ngân đạt 100%. Bởi vậy, UBND tỉnh yêu cầu các cấp, các ngành, các ban quản lý dự án, chủ đầu tư và các địa phương tăng cường công tác giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm mục tiêu đã đề ra.

Lực lượng Cảnh sát giao thông kiểm tra đăng ký xe, giấy phép lái xe của người điều khiển phương tiện giao thông.

Tin tức

• Từ ngày 15/10 - 15/12/2025, Công an tỉnh Lâm Đồng triển khai kế hoạch tổng rà soát, làm sạch cơ sở dữ liệu về giấy phép lái xe.

Đồng bào dân tộc Cơ Ho được hỗ trợ đầu tư sản xuất rau trong nhà kính.

Tạo sinh kế cho lao động nông thôn

Theo các địa phương ở Tây Nguyên, việc triển khai hiệu quả các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, chăn nuôi trên địa bàn nông thôn đã góp phần tạo sinh kế, giúp bà con nông dân tăng thu nhập, cải thiện đời sống; từ đó, nhiều hộ dân đã thoát nghèo, vươn lên trong cuộc sống.

Bảo tàng Cà-phê (Đắk Lắk). Ảnh: Khiếu Minh

Sáng tạo cất cánh từ bản sắc cao nguyên

Tây Nguyên là vùng đất đa văn hóa, như những sắc màu rực rỡ trong một bức tranh tổng thể lộng lẫy. Chính văn minh nương rẫy của các vùng miền núi Việt Nam, đã góp phần làm nên vẻ đẹp bất tận ấy.

Học sinh sẽ là những tuyên truyền viên tích cực vận động cộng đồng chung tay bảo vệ môi trường.

Tin tức

• Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường tỉnh Đắk Lắk phối hợp Trường THPT Lê Hồng Phong (xã Tây Hòa) vừa tổ chức Hội thi chung tay bảo vệ môi trường trong học đường năm 2025.

Chiều Đà Lạt

Chiều Đà Lạt nhẹ như mây

Chín năm rồi, tôi mới có dịp quay lại Đà Lạt. Tòa nhà cổ, dốc quanh co, rặng thông già, làn sương mỏng… dường vẫn như xưa, lại cũng khác xưa. Hoặc có lẽ chính tôi đã không còn là người từng đặt chân đến đây trong tháng ngày tuổi còn xanh ấy.

Cánh đồng điện gió ở xã Ia Pết. Ảnh: Phạm Quý

Năng lượng từ “kho sinh khối”

Với hơn 15.000 MW tiềm năng điện gió, 2.200 giờ nắng mỗi năm cùng “kho sinh khối” từ phụ phẩm nông nghiệp, Tây Nguyên đang đứng trước cơ hội lịch sử để trở thành trung tâm năng lượng tái tạo không chỉ của Việt Nam mà còn của cả khu vực ASEAN.

Phát triển điện gió tại Tây Nguyên cần thêm nhiều cơ chế hỗ trợ. Ảnh EVN

Khoảng trống chính sách

Giữa Tây Nguyên đầy gió và nắng, hàng loạt dự án điện gió, điện mặt trời đã hoàn thành nhưng vẫn “đắp chiếu” vì vướng cơ chế. Gió vẫn thổi, nhưng dòng điện xanh vẫn chờ một khung giá và quyết sách mở đường.

Toàn cảnh dự án Nhà máy Điện gió công suất 400MW của Trungnam Group tại Ea H’leo. Ảnh: Nam Trung

Giấc mơ “điện sáng” và tiếng lòng trăn trở

Sự xuất hiện của các dự án điện gió từng thắp lên hy vọng về một cuộc sống khởi sắc cho người dân Tây Nguyên. Nhưng cùng với đó cũng mang đến không ít nỗi lo và trăn trở khi đất đai, sinh kế dần đổi thay.

Đoàn cồng chiêng trong lễ hội cà-phê. Ảnh: Nam Anh

Vị thế chiến lược trong không gian “có rừng, có biển”

Theo Kiến trúc sư (KTS) Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, không gian mới “có rừng, có biển” sẽ tạo nền tảng để Tây Nguyên bứt phá mạnh mẽ, khẳng định vị thế trong bản đồ phát triển quốc gia.

Các hợp tác xã ở Gia Lai đang góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, giữ nét xanh bền vững cho Tây Nguyên.

Gắn sao OCOP - tái sinh nông nghiệp bền vững

Trên hành trình xây dựng nông thôn mới, tỉnh Gia Lai đang tạo dấu ấn riêng bằng “cuộc cách mạng xanh” trong tư duy sản xuất. Không chỉ chú trọng hạ tầng, địa phương này còn khơi dậy tinh thần đổi mới trong từng hợp tác xã (HTX), hướng đến phát triển nông nghiệp hữu cơ, nâng tầm giá trị nông sản và bảo vệ môi trường.

Liên tiếp các dự án đầu tư đổ về Gia Lai.

Bước đột phá cho Gia Lai

Theo Sở Tài chính tỉnh Gia Lai công bố ngày 29/9, tính riêng trong tháng 9/2025, Gia Lai đã thu hút bảy dự án mới với tổng vốn đăng ký hơn 3.590 tỷ đồng, đồng thời điều chỉnh năm dự án, bổ sung vốn hơn 1.700 tỷ đồng.

Khu vực đô thị tỉnh lỵ Lâm Đồng hiện là khu vực đô thị có 4 danh hiệu được UNESCO công nhận.

Kết nối, hội tụ một vùng văn hóa

Không phải đến khi sáp nhập tỉnh mới thì vùng đất Lâm Đồng mới bắt nhịp, hòa hợp và hội tụ một vùng văn hóa. Trong lịch sử xa xưa, mối quan hệ giữa các tộc người Tây Nguyên với cư dân duyên hải Nam Trung Bộ đã hết sức gắn kết.