Về Nho Quan hôm nay

Huyện miền núi Nho Quan nằm ở phía tây bắc tỉnh Ninh Bình, tiếp giáp với huyện Thạch Thành (tỉnh Thanh Hóa) và hai huyện Yên Thủy, Lạc Thủy (tỉnh Hòa Bình). Sử sách ghi lại tên gọi “Nho Quan” có từ triều Nguyễn, năm Tự Ðức thứ 15 (năm 1862), với ý nghĩa là vùng đất nho nhã, văn hiến.
Ðổi thay tại xã vùng cao Cúc Phương, huyện Nho Quan.
Ðổi thay tại xã vùng cao Cúc Phương, huyện Nho Quan.

Nho Quan với diện tích tự nhiên gần 460 km2, được xem như một “Ninh Bình thu nhỏ” với ba vùng rõ rệt: Vùng đồi núi, vùng bán sơn địa và vùng đồng chiêm trũng, có sự kết hợp hài hòa giữa rừng núi, sông, hồ. Nơi đây, hơn 152.000 đồng bào các dân tộc cùng sinh sống; trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 17%; đồng bào theo đạo Công giáo chiếm 18%...

Miền đất tự hào

Trao đổi với chúng tôi, Bí thư Huyện ủy Nho Quan, Ðặng Xuân Nguyên tự hào: Nho Quan ngày nay vẫn được nhắc đến như là “miền đất cổ” với nhiều dấu ấn lịch sử. Từ rừng nguyên sinh Cúc Phương, với di chỉ khảo cổ được phát hiện tại Ðộng Người Xưa, đã cho thấy có sự xuất hiện của con người trên mảnh đất này từ thời cổ đại cách đây hơn 7.000 năm. Ngoài ra, còn nhiều bằng chứng khoa học chứng minh Nho Quan là một trong những vùng đất đã góp phần tạo dựng nên quốc gia Văn Lang, nhà nước đầu tiên của dân tộc Việt Nam.

Trong thời đại Hồ Chí Minh, Nho Quan tự hào là nơi có tổ chức cơ sở đảng đầu tiên của tỉnh Ninh Bình, với sự ra đời của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên vào tháng 9/1927 và Chi bộ Ðông Dương Cộng sản Ðảng vào tháng 6/1929. Ðặc biệt, tháng 2/1947, Nho Quan vinh dự được đón Chủ tịch Hồ Chí Minh về dự và chủ trì hội nghị điền chủ để giúp đỡ đồng bào tản cư và kêu gọi nhân dân đoàn kết trường kỳ kháng chiến.

Không chỉ được thiên nhiên ban tặng cho nhiều danh lam thắng cảnh, nổi tiếng nhất là Vườn quốc gia Cúc Phương, vùng đất Nho Quan còn sinh ra và tôi luyện nhiều chiến sĩ cách mạng tiền bối, nhiều nhà lãnh đạo xuất sắc như: Lương Văn Thăng, Ðinh Tất Miễn, Hà Thị Quế; Liệt sĩ, Anh hùng Lực lượng vũ trang Lương Văn Tụy, cùng nhiều tấm gương anh hùng trong lao động, sản xuất, nhiều trí thức tiêu biểu, đã đóng góp công sức, trí tuệ giữ gìn và phát huy truyền thống của người Nho Quan trong xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước.

Truyền thống quý báu đó luôn được gìn giữ, kế thừa và phát huy. Minh chứng rõ nét nhất có thể thấy, đó là trong những năm gần đây, Ðảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Nho Quan đã đoàn kết, nỗ lực, vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, đạt kết quả rất đáng ghi nhận. Ðảng bộ ngày càng trưởng thành với 71 tổ chức cơ sở đảng, 459 chi bộ trực thuộc cơ sở, gần 9.750 đảng viên; bộ máy chính quyền hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Năm 2022, huyện Nho Quan đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, hoàn thành sớm hơn hai năm so với Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ huyện lần thứ 27, nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra; có 7/12 chỉ tiêu chủ yếu của Ðại hội Ðảng bộ huyện lần thứ 27 đã đạt và vượt kế hoạch đề ra; 5/12 chỉ tiêu đạt từ 60% trở lên.

Từng bước vươn lên tầm cao mới

Trong tiết trời mùa thu dịu mát, chúng tôi đi trên những đường bê-tông khá rộng, uốn lượn, dưới tán cây rừng, thật khó có thể hình dung đang đi trên mảnh đất Cúc Phương, một xã vùng cao, xa và từng là xã khó khăn nhất của huyện miền núi Nho Quan, bởi nơi đây đã có bước tiến vượt bậc trong xây dựng nông thôn mới. Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Cúc Phương, Ðinh Văn Xuân cho biết: Vốn là xã miền núi, điều kiện tự nhiên không thuận lợi, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm đa số (89%); nhiều năm trước, đời sống vô cùng khó khăn, đến nay, “miền ngược” Cúc Phương đã tự tin sánh vai với các xã đồng bằng.

Cúc Phương cũng vừa được công nhận là xã nông thôn mới nâng cao. Kết cấu hạ tầng được đầu tư xây dựng khang trang, sạch đẹp; 100% đường giao thông được đổ bê-tông, cứng hóa; 100% số thôn, xóm có điện lưới quốc gia; 10/10 thôn, xóm có nhà văn hóa. Thu nhập bình quân đầu người của xã hiện đạt hơn 68 triệu đồng/người/năm. Cúc Phương đang từng bước vươn tới một tầm cao mới, trở thành miền quê đáng sống.

Cúc Phương chính là một minh chứng cho ý chí vượt khó, vượt lên chính mình, xây dựng quê hương văn minh, giàu đẹp của cán bộ, đảng viên, đồng bào các dân tộc đang sinh sống trên địa bàn huyện Nho Quan.

Hoàng Khắc Tiệp, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Nho Quan

Với diện tích đất tự nhiên rộng, chiếm tới 1/3 tổng diện tích toàn tỉnh Ninh Bình; nơi đây lưu giữ được đa dạng bản sắc văn hóa truyền thống của 15 dân tộc anh em sinh sống trên địa bàn huyện; với hơn 300 di tích lịch sử văn hóa, hơn 40 lễ hội dân gian; đặc biệt có Vườn quốc gia Cúc Phương, chính là điều kiện rất thuận lợi cho việc hình thành các vùng chuyên canh nông nghiệp và phát triển rừng, phát triển du lịch.

Ðể khai thác hiệu quả các lợi thế, trong những năm qua, được sự quan tâm của Trung ương, tỉnh Ninh Bình, huyện Nho Quan đã đầu tư xây dựng nhiều công trình, dự án giao thông. Huyện đã hoàn thành việc xây dựng tuyến đường Quốc lộ 12B đoạn Tam Ðiệp-Nho Quan; đường ứng cứu phòng hộ Vườn quốc gia Cúc Phương; tuyến đường đông-tây tỉnh Ninh Bình (giai đoạn 1), đi qua 5 xã của huyện, với tổng chiều dài khoảng 16 km đang được xây dựng, từng bước hoàn thiện kết cấu hạ tầng giao thông theo quy hoạch tuyến Kim Sơn-Nho Quan; kết nối giữa các tuyến cao tốc, quốc lộ, đường tỉnh, các khu du lịch, khu, cụm công nghiệp tại khu vực thành phố Tam Ðiệp, huyện Nho Quan và vùng phụ cận…

Cấp ủy, chính quyền huyện Nho Quan đã phát huy cao tinh thần đoàn kết, sự đồng thuận, đóng góp công sức, trí tuệ, nguồn lực của Nhà nước và nhân dân và thực hiện nhiều giải pháp thiết thực, Nho Quan đã phát triển về mọi mặt, đạt nhiều thành tựu về phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân. Thu nhập bình quân toàn huyện đã đạt gần 60 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều còn khoảng 2,6%. Ðặc biệt, Nho Quan có bước tiến vượt bậc trong xây dựng nông thôn mới; góp phần thực hiện mục tiêu đưa Ninh Bình trở thành tỉnh phát triển khá trong vùng đồng bằng sông Hồng vào năm 2030.

Có thể bạn quan tâm

Mô hình chăn nuôi giúp nhiều hộ dân thoát nghèo. Ảnh: NGỌC LAN

Ninh Bình chú trọng giảm nghèo bền vững

Những năm qua, tỉnh Ninh Bình dành nhiều nguồn lực ưu tiên tập trung thực hiện giảm nghèo, giảm dần khoảng cách giàu nghèo giữa các địa phương, hạn chế tái nghèo và phát sinh nghèo mới. Nhiều hộ dân được tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản, tạo điều kiện sinh kế, thu nhập ổn định, nâng cao chất lượng cuộc sống, sớm thoát nghèo.

Trồng dưa chuột công nghệ cao tại Hợp tác xã Nông nghiệp công nghệ cao và hữu cơ Phú Điền, xã An Phú, Hải Phòng. (Ảnh THÀNH CHUNG)

Hình thành vùng sản xuất tập trung, quy mô lớn

Thời gian qua, nhận thức rõ tầm quan trọng của ngành nông nghiệp, thành phố Hải Phòng đã triển khai nhiều giải pháp nhằm thay đổi mô hình nông nghiệp theo hướng hàng hóa quy mô lớn. Thành phố nỗ lực phát triển nền nông nghiệp toàn diện, bền vững, bảo đảm an ninh lương thực, thích ứng biến đổi khí hậu.

Công trình thủy lợi, nơi cung cấp nguồn nước sạch cho sản xuất và sinh hoạt của người dân.

Bảo đảm nước sạch theo tiêu chí thủy lợi: Nhiệm vụ trọng tâm trong xây dựng nông thôn mới

Trong xây dựng nông thôn mới, tiêu chí thủy lợi, nước sạch giữ vai trò then chốt, trực tiếp nâng cao chất lượng cuộc sống và bảo đảm an sinh cho người dân. Tuy nhiên, sau nhiều năm triển khai, hàng nghìn công trình cấp nước tập trung ở nhiều địa phương đang xuống cấp, thiếu nguồn lực đầu tư, gặp khó khăn trong quản lý, vận hành.

Nước sạch, tiêu chí quan trọng trong Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới.

Cấp thiết tăng cường đầu tư hạ tầng cung cấp nước sạch trong chương trình xây dựng nông thôn mới

Xây dựng nông thôn mới không chỉ là mục tiêu phát triển nông nghiệp, nông thôn mà còn là chiến lược nâng cao đời sống người dân, rút ngắn khoảng cách giữa thành thị và nông thôn. Trong đó, hạ tầng cấp nước sạch trở thành nhiệm vụ hàng đầu bảo đảm an sinh xã hội, phát triển khu vực nông thôn.

Lúa nếp nhung Tam Sơn vào vụ thu hoạch.

Dẻo thơm nếp nhung Tam Sơn

Những hạt gạo tròn mẩy màu trắng đục, khi nấu lên thành xôi hạt dẻo thơm, vị ngọt, khi nguội vẫn còn giữ được độ keo dính là đặc điểm nổi trội của giống nếp nhung Tam Sơn (phường Tam Sơn, tỉnh Bắc Ninh).

Thành viên HTX cây ăn quả đặc sản và nuôi trồng thủy sản Quyết Thắng, xã Tân Hưng trao đổi kinh nghiệm canh tác theo quy trình VietGAP.

Phát huy vai trò kinh tế tập thể trong xây dựng nông thôn mới

Những năm gần đây, xã Tân Hưng, tỉnh Hưng Yên đã trở thành điểm sáng trong phát triển kinh tế tập thể. Từ các mô hình sản xuất nông nghiệp gắn với chuỗi giá trị, nhiều hợp tác xã đã khẳng định vai trò là “bà đỡ” của nông dân, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao thu nhập và xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.

Cụm công nghiệp Ngũ Lão-Nghĩa Dân tỉnh Hưng Yên đẩy nhanh tiến độ thi công hạ tầng kỹ thuật thu hút đầu tư.

Chuyển biến tích cực trong quản lý đất đai

Những năm qua, công tác quản lý đất đai tại xã Lương Bằng, tỉnh Hưng Yên có nhiều chuyển biến tích cực, dần đi vào nề nếp. Điều này đã góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế- xã hội tại địa phương.

Hội nghị tập huấn phổ biến nội dung và hướng dẫn tiêu chí thủy lợi trong xây dựng nông thôn mới.

Tiêu chí thủy lợi trong xây dựng nông thôn mới

Trong Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, tiêu chí thủy lợi giữ vai trò nền tảng, góp phần bảo đảm sản xuất nông nghiệp bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu, giảm thiểu rủi ro thiên tai. Giai đoạn 2021-2025, công tác thủy lợi đạt nhiều kết quả tích cực, tạo tiền đề vững chắc cho giai đoạn tới.

Nông dân xã Triệu Việt Vương, tỉnh Hưng Yên chuyển sang trồng cam cho thu nhập cao.

Chú trọng kinh tế hộ gia đình

Những năm qua, Hội Nông dân xã Triệu Việt Vương (tỉnh Hưng Yên) đã khẳng định vai trò nòng cốt trong phong trào xây dựng nông thôn mới, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân.

Mô hình sản xuất hàu giống tại xã ven biển Hải Xuân, tỉnh Ninh Bình đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Điểm tựa vững chắc cho người dân ven biển

Thời gian qua, nhờ được hướng dẫn, tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội, người dân vùng ven biển tỉnh Ninh Bình đã mạnh dạn đầu tư sản xuất, khai thác, nuôi trồng thuỷ hải sản.

Những mô hình chuyển đổi cây trồng hiệu quả mang lại giá trị kinh tế cao tại xã Khánh Hội.

Phát huy hiệu quả mô hình nông thôn mới

Xã mới Khánh Hội (tỉnh Ninh Bình) xuất phát điểm là một xã thuần nông, còn nhiều khó khăn trong phát triển. Nhưng với cách làm đồng bộ, quyết liệt, lấy người dân làm trung tâm, địa phương đang phát huy hiệu quả nông thôn mới, từng bước khẳng định vị thế trong diện mạo tỉnh Ninh Bình hiện đại.

Khung cảnh bình yên tại một vùng nông thôn thuộc xã Long Hưng, tỉnh Hưng Yên.

Phát triển kinh tế tại các vùng nông thôn mới

Trong lộ trình xây dựng nông thôn mới hiện nay, để duy trì bền vững các tiêu chí đã đạt được, nhiều xã của tỉnh Hưng Yên xác định tập trung phát triển kinh tế ổn định, tạo nguồn thu bằng những giải pháp căn cơ, lâu dài.

Công an xã Phú Thái ra quân cao điểm thực hiện mô hình “Xã không ma túy” năm 2025.

Phú Thái xây dựng nông thôn mới giàu mạnh

Trong xây dựng và phát triển nông thôn, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ xã Phú Thái, thành phố Hải Phòng lần thứ nhất (nhiệm kỳ 2025-2030) xác định mục tiêu: Phát huy tiềm năng, lợi thế, nguồn lực, tạo bước đột phá để phát triển nhanh, bền vững, phấn đấu trở thành xã nông thôn mới kiểu mẫu vào năm 2030.

Trung tâm hành chính công xã Nam Xang tập trung giải quyết kịp thời các thủ tục hành chính phục vụ người dân.

Tháo gỡ vướng mắc lĩnh vực nông nghiệp và môi trường

Sau 2 tháng triển khai vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, mặc dù còn gặp một số khó khăn, song ngành nông nghiệp và môi trường tỉnh Ninh Bình đã đạt được những kết quả tích cực. Sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản phát triển ổn định, chuyển dịch tích cực theo hướng sản xuất hàng hóa, cho hiệu quả kinh tế cao hơn.

Sản phẩm trà hoa vàng của xã Ba Chẽ ngày càng nhận được sự tin yêu của người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh.

Đa dạng hóa, nâng cao giá trị sản phẩm OCOP

Sau hơn 10 năm triển khai Chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm (OCOP), Quảng Ninh đã khẳng định được vị thế và chất lượng các sản phẩm OCOP. Cùng với đó, tỉnh nỗ lực xây dựng, phát triển thương hiệu các sản phẩm OCOP 5 sao xứng tầm quốc gia và vươn ra thị trường quốc tế.

Ban Chấp hành Đảng bộ xã Hợp Lý ra mắt Đại hội.

Nâng tầm cán bộ thông qua công tác tổ chức đại hội đảng

Thời gian qua, tại Phú Thọ, đại hội đảng bộ các cấp được tổ chức đã thể hiện sự đổi mới về tư duy, khẳng định và khơi thông tinh thần tiên phong, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, điều kiện tiên quyết để phát triển nhanh và bền vững trong giai đoạn mới.

Khu vui chơi, thể thao thôn Lương Xá, xã Hiệp Cường, tỉnh Hưng Yên.

Điểm sáng mô hình thôn “thông minh” Lương Xá

Nhờ sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự đồng thuận và hưởng ứng của người dân, thôn Lương Xá, xã Hiệp Cường, tỉnh Hưng Yên bước đầu xây dựng thành công mô hình thôn "thông minh”; trở thành điểm sáng trong quá trình chuyển đổi số ở nông thôn, là hình mẫu trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh.

Những sản phẩm thủ công từ cói, bèo, dây giấy của Nghệ nhân Ưu tú Phạm Thị Ngắn (thứ 2 từ trái sang).

Nâng tầm sản phẩm thủ công mỹ nghệ của địa phương

Từ miền quê nghèo với nghề đan lát truyền thống đang trên đà mai một, bà Phạm Thị Ngắn ở thôn Trung Tiến, xã Tiền Hải (tỉnh Hưng Yên) đã tìm được hướng đi riêng trong phát triển các sản phẩm thủ công trở thành sản phẩm tiêu biểu, sản phẩm chủ lực OCOP 4 sao, được khách hàng trong nước và quốc tế ưa chuộng.