Xây dựng cơ cấu vốn hợp lý, đầu tư có trọng điểm
Theo Tờ trình của Chính phủ, tổng nhu cầu vốn cho giai đoạn 2026-2030 dự kiến là 500.000 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách Trung ương chiếm 100.000 tỷ đồng (20%), vốn ngân sách địa phương chiếm 400.000 tỷ đồng (80%).
Nhiều đại biểu cho rằng, cơ cấu vốn nêu trên thiếu hợp lý, chưa thể hiện được vai trò chủ đạo của ngân sách Trung ương, hơn nữa còn đặt gánh nặng tài chính lên vai địa phương thụ hưởng - nơi cuộc sống còn nhiều khó khăn, có tỷ lệ hộ nghèo cao. Đại biểu Mai Văn Hải (Đoàn Thanh Hóa) cho biết, nhiều tỉnh miền núi, xã miền núi thu không đủ chi, nguồn đầu tư chủ yếu dựa vào tiền cấp quyền sử dụng đất, nhưng nay các địa phương chỉ được hưởng 80 đến 85% tiền sử dụng đất, gây khó khăn cho vốn đối ứng.
Nhiều ý kiến đề nghị nâng tỷ trọng ngân sách Trung ương trong tổng ngân sách nhà nước lên mức hợp lý để bảo đảm nguồn lực mang tính dẫn dắt, thống nhất với nguyên tắc ưu tiên vốn đầu tư ngân sách Trung ương cho vùng lõi nghèo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, góp phần giải quyết dứt điểm các nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách, tạo đột phá cho vùng này.
Đại biểu Hà Sỹ Huân (Đoàn Thái Nguyên) và nhiều đại biểu cho rằng, chương trình chưa có tiêu chí định lượng cho nên khó tránh khỏi phân bổ nguồn vốn dàn trải, cào bằng khi tổ chức thực hiện. Địa phương cần được tăng tính chủ động để khoanh vùng nhiệm vụ, đối tượng thụ hưởng và tập trung nguồn lực thực hiện. Bên cạnh đó, tiêu chí phân bổ vốn cần dựa trên mức độ khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo, tiến độ và số lượng tiêu chí, từ đó ưu tiên hơn cho địa bàn đặc biệt khó khăn, bảo đảm đầu tư đúng vùng lõi nghèo, đúng trọng tâm. Chính phủ cần có giải pháp để huy động các nguồn vốn của doanh nghiệp, hợp tác xã, nguồn vốn của người dân, để chia sẻ gánh nặng với ngân sách.
Liên thông dữ liệu quốc gia về tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo
Thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo chiều 5/12, đa số ý kiến đánh giá đây là một bước hoàn thiện pháp luật quan trọng.
Nhất trí hình thức tiếp công dân trực tuyến song đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh) đề nghị quy định rõ nguyên tắc công nhận giá trị pháp lý của tiếp công dân trực tuyến tương đương với tiếp công dân trực tiếp. Đại biểu cũng đề nghị thiết lập cơ chế ràng buộc trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu trong trường hợp chậm hoặc né tránh tiếp công dân, kéo dài thời hạn giải quyết hoặc chuyển đơn lòng vòng. Cùng với đó, phát triển cơ chế liên thông dữ liệu quốc gia về tiếp công dân, khiếu nại tố cáo để giảm tình trạng vừa khiếu nại đúng, vừa khiếu nại sai, tránh lãng phí nguồn lực của Nhà nước.
Về bảo vệ người tố cáo, đại biểu Hoàng Anh Công (Đoàn Thái Nguyên) đề nghị rà soát các quy định trong Luật Tố cáo, bám sát kết quả sửa đổi bổ sung các luật liên quan như Luật Phòng, chống tham nhũng, Luật Tiết kiệm, chống lãng phí để nghiên cứu, điều chỉnh cho phù hợp, bảo đảm sự đồng bộ giữa các quy định của Đảng với quy định của Nhà nước, sự thống nhất trong các quy định của pháp luật.
Về quy định bảo vệ người tố cáo, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, rà soát cho thấy phạm vi đối tượng được bảo vệ tại Điều 47 của Luật Tố cáo, phù hợp với Quy định 231 của Bộ Chính trị, vì vậy đề nghị giữ nguyên như hiện hành.
Góp ý vào dự thảo Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế, đa số ý kiến nhất trí cần thu hút nhân lực chất lượng cao, thẩm phán người nước ngoài có kinh nghiệm xử lý các tranh chấp quốc tế, đồng thời tạo cơ hội để thẩm phán trong nước học tập, tiếp cận kinh nghiệm quốc tế.
Đại biểu Lê Thu Hà (Đoàn Lào Cai) cho rằng, để mô hình này thật sự thu hút nhà đầu tư, luật cần bảo đảm ba tiêu chí cốt lõi là: Cạnh tranh quốc tế, thủ tục nhanh, minh bạch, ngôn ngữ thân thiện với chuẩn thương mại toàn cầu; bảo hộ chủ quyền tư pháp, mở cửa nhưng không đánh đổi an ninh pháp lý và lợi ích công; hiệu lực thi hành thực chất, phán quyết phải thi hành được, cả trong nước và ngoài nước. Đại biểu cũng đề nghị, cần làm rõ vị trí pháp lý và mối quan hệ của Tòa án trong hệ thống tòa án nhân dân, đặc biệt là phạm vi thẩm quyền đối với tranh chấp phát sinh tại Trung tâm tài chính quốc tế.
Giải trình trước Quốc hội, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng cho biết, áp lực rất lớn khi xây dựng luật trong điều kiện chưa có kinh nghiệm, nhưng phải bảo đảm sự vượt trội, ít nhất là phải bằng với các tòa án hiện hành của các Trung tâm tài chính quốc tế. Ban soạn thảo sẽ tiếp tục điều chỉnh cho phù hợp, trên tinh thần phải tiếp cận được những vấn đề mang tính hiện đại nhất của hệ thống luật và phù hợp thông lệ quốc tế.
Với tỷ lệ nhất trí cao, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Giám định tư pháp (sửa đổi); Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi), Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp.
Luật Giám định tư pháp (sửa đổi) quy định theo hướng mở rộng thêm phạm vi thành lập Văn phòng giám định tư pháp ở một số lĩnh vực, chuyên ngành, trong đó riêng chuyên ngành giám định ADN, tài liệu, kỹ thuật số và điện tử, dấu vết, đường vân chỉ được thực hiện đối với tố tụng dân sự, hành chính.
Với Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi), chưa trao quyền cưỡng chế thi hành án toàn diện cho Văn phòng Thi hành án dân sự. Thừa hành viên chỉ có quyền đề nghị cơ quan có thẩm quyền thực hiện phong tỏa tài khoản, tài sản, tạm dừng giao dịch để ngăn chặn tẩu tán tài sản.
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp, tiếp tục duy trì Phiếu Lý lịch tư pháp số 1 và số 2. Phiếu được cấp dưới dạng bản điện tử hoặc bản giấy có giá trị pháp lý như nhau. Các cơ quan, tổ chức không được yêu cầu cá nhân cung cấp thông tin lý lịch tư pháp hoặc Phiếu lý lịch tư pháp, chỉ được yêu cầu cung cấp Phiếu số 1 trong một số trường hợp theo luật định.
Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trước đây, có mục tiêu giảm thiểu các rủi ro, phòng chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu, và hiện nay vẫn còn nguyên giá trị, rất cần thiết. Đề nghị bổ sung nội dung này vào mục tiêu tổng quát của chương trình; bổ sung đối tượng thụ hưởng là các xã, thôn, bản vùng bãi ngang ven biển, hải đảo và các xã có tỷ lệ hộ nghèo đa chiều cao.
Đại biểu VŨ XUÂN HÙNG (Đoàn Thanh Hóa)
Cần quy định rõ thế nào là sự kiện bất khả kháng hay trở ngại khách quan trong giải quyết khiếu nại; và bổ sung quy định cụ thể về thời hạn tạm đình chỉ tối đa. Nếu không quy định rõ sẽ dẫn đến lạm dụng trong việc giải quyết khiếu nại, không giải quyết hoặc kéo dài, đùn đẩy, né tránh giải quyết và gây bất lợi, bức xúc cho công dân.
Đại biểu TRẦN VĂN TUẤN (Đoàn Bắc Ninh)
![[Video] Hợp nhất 3 Chương trình mục tiêu quốc gia phải giải quyết được “điểm nghẽn lớn”](https://cdn.nhandan.vn/images/8f0e69cb696c03bfdf91ec30c3d24bbd44a9643ce1fb8c17cf4d9898ff6d3b9d8ccdd9a00eb6e020333b0b877bec59ea31017b07789999476c90be6e264b4707/img-2283-4357.png.webp)
