Trợ giúp pháp lý cho người yếu thế

Nhằm bảo đảm quyền và lợi ích của người dân trong tiếp cận công lý, công bằng trong hoạt động tố tụng, xét xử khi người dân, những người yếu thế trong xã hội không có đủ điều kiện, kiến thức về pháp luật để giải quyết, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách trợ giúp pháp lý để cung cấp miễn phí cho người được trợ giúp pháp lý. Công tác này nhằm bảo đảm tất cả người dân đều bình đẳng trong tiếp cận và thực thi pháp luật, bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của mình.
Một buổi tuyên truyền phổ biến pháp luật tại xã Tức Tranh, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên.
Một buổi tuyên truyền phổ biến pháp luật tại xã Tức Tranh, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên.

Do có những mâu thuẫn trong cuộc sống gia đình, anh T.V.K. và chị N.T.L. (trú tại Thái Bình) quyết định ly hôn. Tuy nhiên, gia đình thuộc diện hộ nghèo và anh T.V.K. là người tàn tật, cuộc sống có nhiều khó khăn, kiến thức pháp luật còn hạn chế , không có điều kiện tìm hiểu các quy định cũng như thủ tục pháp lý liên quan đến ly hôn cho nên anh T.V.K. quyết định tìm đến Trung tâm trợ giúp pháp lý, thuộc Sở Tư pháp tỉnh Thái Bình để được trợ giúp.

Tại đây, các cán bộ của trung tâm đã trợ giúp miễn phí từ việc tư vấn cũng như hướng dẫn các quy trình thủ tục cho anh T.V.K. Theo hướng dẫn của các cán bộ, sau khi tiếp nhận đơn ly hôn, cơ quan tòa án sẽ phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức hòa giải theo hai hình thức hòa giải tại cơ sở và hòa giải tại tòa án. Nếu các bước hòa giải không thành công, vụ việc sẽ được đưa ra giải quyết trước tòa dựa trên những căn cứ mà hai vợ chồng cũng như các bên liên quan cung cấp. Sau khi tư vấn, trợ giúp cho anh T.V.K. về các thủ tục pháp lý, Trung tâm trợ giúp pháp lý đã phối hợp với cơ quan tòa án và chính quyền địa phương tổ chức hòa giải hai vợ chồng. Qua nhiều lần hòa giải, hai vợ chồng đã thấu hiểu và thông cảm cho nhau, từ đó quyết định rút đơn ly hôn, tránh được sự đổ vỡ hạnh phúc gia đình và tương lai của con cái. Anh T.V.K. chia sẻ, nhờ có cán bộ Trung tâm trợ giúp pháp lý giải thích mà vợ chồng anh không chỉ hiểu rõ các quy định của pháp luật liên quan đến hôn nhân và gia đình mà còn hiểu rõ những khó khăn cũng như ảnh hưởng của việc ly hôn đối với tương lai của mỗi người trong gia đình, từ đó hai vợ chồng quyết tâm gạt bỏ những bất đồng, mâu thuẫn thường ngày trong cuộc sống để xây dựng hạnh phúc.

Trên đây chỉ là một trong rất nhiều trường hợp người dân được trợ giúp pháp lý miễn phí khi thực hiện các thủ tục liên quan đến pháp luật mà các cán bộ làm công tác trợ giúp pháp lý trên 63 tỉnh, thành phố của cả nước đã thực hiện trong nhiều năm qua. Theo báo cáo của Cục Trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp, năm 2024, các tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý trên toàn quốc thực hiện hơn 63 nghìn vụ việc, trong đó thụ lý mới 39 nghìn vụ việc (chủ yếu là vụ việc trợ giúp pháp lý tham gia tố tụng với 32 nghìn vụ) tăng cao hơn so với năm 2023.

Thông qua hoạt động nghiệp vụ, trợ giúp viên pháp lý đã trở thành lực lượng thực hiện trợ giúp pháp lý ngày càng trở nên chuyên nghiệp trong việc cung cấp dịch vụ trợ giúp pháp lý bằng hình thức tham gia tố tụng cho người được trợ giúp pháp lý. Không chỉ tăng về số lượng, chất lượng vụ việc tham gia tố tụng cũng được nâng cao hơn, với các tiêu chí thẩm định, đánh giá cụ thể, hầu hết các vụ việc được thẩm định, đánh giá đều đạt chất lượng từ loại khá trở lên. Từ số liệu nêu trên cho thấy, người dân nói chung và người được trợ giúp pháp lý nói riêng được bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp kịp thời, góp phần bảo vệ quyền con người, quyền công dân, quyền công bằng trong tiếp cận công lý và công bằng trong xét xử.

Bên cạnh việc trực tiếp trợ giúp, tư vấn pháp lý, hướng dẫn các quy định về pháp luật cho người dân, Trung tâm trợ giúp pháp lý các địa phương đã tăng cường phối hợp với các đơn vị liên quan như tòa án, viện kiểm sát, công an để trợ giúp pháp lý trong điều tra hình sự và trợ giúp pháp lý tại tòa. Đến nay, tất cả 63 tỉnh, thành phố trên cả nước đã ký kết chương trình, kế hoạch phối hợp giữa Sở Tư pháp và Tòa án nhân dân tỉnh về thực hiện trợ giúp pháp lý trực tiếp tại tòa. Trung tâm trợ giúp pháp lý các địa phương đã tiếp nhận hơn 3 nghìn lượt thông tin từ tòa án nhân dân, trong đó có 2.550 vụ việc trợ giúp pháp lý khi việc triển khai Chương trình phối hợp trực tiếp trợ giúp pháp lý trong điều tra hình sự được ký kết giữa Bộ Tư pháp và Bộ Công an.

Nhằm tiếp tục phát huy hiệu quả công tác trợ giúp pháp lý cho người dân, người yếu thế trong xã hội, trong thời gian tới, cùng với việc nâng cao chất lượng hoạt động trợ giúp pháp lý nói chung, Bộ Tư pháp đã chỉ đạo các đơn vị liên quan tiếp tục đẩy mạnh hoạt động gắn với việc thực hiện các chính sách an sinh xã hội. Trong đó, tiếp tục triển khai nội dung về trợ giúp pháp lý trong 3 chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, về giảm nghèo bền vững, về xây dựng nông thôn mới và “kết nối, đẩy mạnh các hoạt động trợ giúp pháp lý trong các chương trình, chính sách về an sinh xã hội” theo yêu cầu Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 9/5/2024 của Chính phủ.

Đồng thời, gắn với việc triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy và Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển văn hóa vừa được Quốc hội thông qua chủ trương tháng 11/2024, qua đó góp phần nâng cao vai trò của dịch vụ pháp lý này trong thực hiện các chính sách an sinh xã hội. Bộ Tư pháp đề nghị các địa phương tiếp tục quan tâm kiện toàn số lượng, chất lượng trợ giúp viên pháp lý trong số lượng người làm việc được giao tại địa phương, phù hợp với vị trí việc làm được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ thực hiện trợ giúp pháp lý về kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ và kỹ năng thực hiện trợ giúp pháp lý, về công tác phối hợp, thông tin về trợ giúp pháp lý nhằm nâng cao chất lượng hoạt động trợ giúp pháp lý cho người dân, nhất là những người yếu thế trong xã hội.

Cùng với các biện pháp nêu trên, hiện các cơ quan chức năng đang nghiên cứu, đề xuất sửa đổi quy định về trợ giúp pháp lý trong Luật Người khuyết tật theo hướng quy định rõ việc trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật được thực hiện theo quy định pháp luật trợ giúp pháp lý để bảo đảm tính đồng bộ, tính thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Theo Luật Trợ giúp pháp lý 2017, đối tượng được trợ giúp pháp lý miễn phí gồm: người thuộc hộ nghèo; trẻ em; người dân tộc thiểu số cư trú ở vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn; người bị buộc tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi; người bị buộc tội thuộc hộ cận nghèo; người có công với cách mạng; cha đẻ, mẹ đẻ, vợ, chồng, con của liệt sĩ và người có công nuôi dưỡng khi liệt sĩ còn nhỏ; người nhiễm chất độc da cam; người cao tuổi; người khuyết tật; người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi là bị hại trong vụ án hình sự; nạn nhân trong vụ việc bạo lực gia đình; nạn nhân của hành vi mua bán người theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người; người nhiễm HIV.

Có thể bạn quan tâm

Quốc hội thông qua Luật Giám định tư pháp (sửa đổi) với đa số đại biểu tán thành (92,81%). (Ảnh: DUY LINH)

Mở rộng phạm vi xã hội hoá một số lĩnh vực giám định tư pháp

Luật quy định theo hướng mở rộng thêm phạm vi thành lập Văn phòng giám định tư pháp ở một số lĩnh vực, chuyên ngành, trong đó riêng chuyên ngành giám định ADN, tài liệu, kỹ thuật số và điện tử, dấu vết đường vân chỉ được thực hiện đối với tố tụng dân sự, hành chính.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2. Với Phiếu lý lịch tư pháp số 1, chỉ được yêu cầu cung cấp trong trường hợp luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc nghị định, nghị quyết của Chính phủ quy định.

[Video] Hơn 20.000 người được đặc xá năm 2025

[Video] Hơn 20.000 người được đặc xá năm 2025

Bộ Công an vừa tổ chức Hội nghị tổng kết công tác đặc xá và tái hòa nhập cộng đồng đối với người được đặc xá năm 2025, khẳng định đây là chủ trương lớn thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng và Nhà nước.

Các đối tượng trong đường dây lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Thanh Hóa triệt phá đường dây lừa đảo xuyên quốc gia

Ngày 4/12, Công an Thanh Hóa cho biết: Dưới sự chỉ đạo của Thủ trưởng Cơ quan An ninh điều tra, hơn 100 lượt cán bộ, chiến sĩ được huy động, đồng loạt đấu tranh triệt phá đường dây sử dụng máy tính, phương tiện điện tử, mạng internet thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Nhóm người Hàn Quốc điều hành lừa đảo bị Interpol truy nã bắt tại Đà Nẵng. (Ảnh: Công an cung cấp)

Bắt nhóm người Hàn Quốc điều hành đường dây lừa đảo tại Campuchia bị Interpol truy nã

Tối 4/12, lực lượng chức năng Công an thành phố Đà Nẵng phối hợp Cục Đối ngoại Bộ Công an tiến hành các thủ tục bàn giao 3 đối tượng người Hàn Quốc có lệnh truy nã quốc tế cho cơ quan chức năng Hàn Quốc. Ngay trong đêm, cơ quan chức năng Hàn Quốc đã di lý các đối tượng này về nước để xử lý theo quy định của pháp luật.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng. (Ảnh: DUY LINH)

Tạo cơ chế giải quyết tranh chấp vượt trội, công bằng, hiệu lực, hiệu quả theo thông lệ quốc tế

Việc xây dựng Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế nhằm tạo cơ chế giải quyết tranh chấp vượt trội, công bằng, hiệu lực, hiệu quả theo thông lệ quốc tế, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, lợi ích của quốc gia, thu hút đầu tư nước ngoài vào Trung tâm tài chính quốc tế.

Toàn cảnh buổi họp báo.

Bước chuyển quan trọng góp phần tạo thuận lợi thương mại và tăng cường hiệu lực quản lý

Ngày 4/12, Cục Hải quan tổ chức họp báo chuyên đề nhằm giới thiệu, giải thích những điểm mới của Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Các văn bản này được đánh giá là bước chuyển quan trọng nhằm chuẩn hóa, minh bạch hóa các chính sách thuế, góp phần tạo thuận lợi thương mại, tăng cường hiệu lực quản lý.

Công an Đà Nẵng bắt tạm giam giám đốc công ty nhiều lần tổ chức khai thác cát trái phép tại sông Vàng. (Ảnh: Công an cung cấp)

Công an Đà Nẵng bắt tạm giam giám đốc công ty nhiều lần tổ chức khai thác cát trái phép

Ngày 4/12, Phòng Cảnh sát Kinh tế (Công an thành phố Đà Nẵng) cho biết, đơn vị vừa tống đạt Quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn từ cấm đi khỏi nơi cư trú sang bắt bị can để tạm giam và thực hiện Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Văn Đức Quý, vì hành vi khai thác khoáng sản (cát) trái phép.

Tăng cường rà soát, giải quyết các vụ việc, vụ án tạm đình chỉ

Tăng cường rà soát, giải quyết các vụ việc, vụ án tạm đình chỉ

Đại biểu Quốc hội kiến nghị, tại Nghị quyết Kỳ họp thứ 10, Quốc hội bổ sung nội dung liên quan đến việc giao các ngành tố tụng tiếp tục rà soát định kỳ đối với các trường hợp vụ án đang tạm đình chỉ và có những đợt cao điểm tiến hành rà soát để khẩn trương phục hồi những vụ án sắp hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng trình bày báo cáo. (Ảnh: DUY LINH)

Gần 97% số vụ việc liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai đã được giải quyết

Báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIV và khóa XV về giám sát chuyên đề, chất vấn cho thấy, các Tòa án đã giải quyết đạt tỷ lệ 96,71% về số vụ và 92,82% về số bị cáo phạm các tội liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai, vượt 8,71% so với chỉ tiêu Quốc hội giao.

Cơ quan Cảnh sát điều tra đọc Lệnh bắt bị can để tạm giam với Nguyễn Thị Hoa (áo đen ở giữa).

Bắc Ninh: Khởi tố, bắt tạm giam hai cán bộ cơ quan thuế

Mở rộng điều tra vụ án “Tham ô tài sản” xảy ra tại Công ty H. có địa chỉ tại xã Hợp Thịnh, tỉnh Bắc Ninh, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Ninh đã khởi tố bổ sung vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh bắt tạm giam đối với bà Nguyễn Thị Hoa và bà Nguyễn Thị Phương - cán bộ Cục thuế Bắc Ninh về tội "Nhận hối lộ".

Tổ công tác của Phòng Nghiệp vụ, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La chủ trì phối hợp bắt giữ 3 đối tượng về hành vi vận chuyển trái phép 100.000 viên ma túy tổng hợp.

Vững vàng nơi “tuyến lửa” cuộc chiến chống ma túy

Biên giới Sơn La dài hơn 274km, tiếp giáp với nước bạn Lào, là địa bàn trọng điểm mà các đường dây tội phạm ma túy quốc tế thường xuyên lợi dụng để trung chuyển ma túy. Trong bối cảnh đó, Bộ đội Biên phòng Sơn La đã thể hiện rõ vai trò tuyến đầu, góp phần giữ vững an ninh trật tự, bảo đảm cuộc sống bình yên của người dân.

Các cơ quan chức năng triển khai công tác cưỡng chế tại hộ bà Phạm Thị Hiền, thôn Quán Thẻ 2, xã Thuận Nam (Khánh Hòa). (Ảnh: NGUYỄN TRUNG)

Cưỡng chế thu hồi đất thực hiện Dự án Đường đấu nối cao tốc bắc-nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná

Ngày 2/12, các cơ quan chức năng xã Thuận Nam (Khánh Hòa) đã tổ chức cưỡng chế thu hồi đất đối với hộ bà Phạm Thị Hiền ở thôn Quán Thẻ 2 để bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công bảo đảm tiến độ Dự án Đường đấu nối cao tốc bắc-nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná.