Chiều 3/11, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến (lần 2) về dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi).
Thứ trưởng Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, việc ban hành Luật nhằm sửa đổi hoặc bãi bỏ những nội dung không còn phù hợp; hạn chế tối đa việc lồng ghép chính sách xã hội với chính sách miễn, giảm thuế; bảo đảm tính trung lập của thuế để áp dụng ổn định, dài hạn; thu hút sự tham gia của các thành phần kinh tế đầu tư vào các ngành nghề và địa bàn cần khuyến khích đầu tư.
 |
| Thứ trưởng Tài chính Cao Anh Tuấn. (Ảnh: DUY LINH) |
Đồng thời, đáp ứng yêu cầu sửa đổi, bổ sung đồng bộ, toàn diện theo nguyên tắc thị trường, phù hợp với thông lệ quốc tế, gắn với cơ cấu lại nguồn thu, mở rộng cơ sở thuế phù hợp với bối cảnh, tình hình phát triển kinh tế-xã hội của đất nước; bảo đảm tính minh bạch, dễ hiểu, dễ thực hiện, thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.
Việc sửa đổi Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp cũng nhằm thực hiện các tiêu chuẩn về phòng, chống chuyển giá, chống trốn thuế, thất thu thuế, chống xói mòn nguồn thu theo thông lệ quốc tế.
Chưa bảo đảm các yêu cầu về đổi mới công tác xây dựng pháp luật
Thay mặt cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách Lê Quang Mạnh khẳng định, qua rà soát các nội dung trong dự thảo Luật đã được chỉnh lý, hoàn thiện, Thường trực Ủy ban nhận thấy, các nội dung được cơ quan chủ trì soạn thảo sửa đổi, hoàn chỉnh là chưa toàn diện.
Dự thảo Luật mới lược bỏ một phần các nội dung dự kiến luật hóa từ các văn bản dưới luật; một số sửa đổi khác không làm thay đổi nội dung chính sách, chủ yếu là giao thẩm quyền cho Chính phủ và chỉnh lý văn bản. Hồ sơ dự án Luật và các nội dung giải trình chưa giải quyết và chưa làm rõ được nhiều vấn đề lớn đã được nêu trong Kết luận số 4279/TB-TTKQH của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Báo cáo thẩm tra sơ bộ của Thường trực Ủy ban Tài chính-Ngân sách.
Dự án Luật sau chỉnh lý vẫn còn nhiều điều khoản đang được luật hóa quy định của văn bản dưới luật và không có giải trình về tính phù hợp với thẩm quyền của Quốc hội. Ngoài ra, các nội dung quy định về ưu đãi thuế rất chi tiết và phức tạp với nhiều mức độ ưu đãi khác nhau, về thuế suất, về thời gian miễn, giảm, về các trường hợp kéo dài ưu đãi, về tiêu chí điều kiện hưởng ưu đãi...
 |
| Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách Lê Quang Mạnh. (Ảnh: DUY LINH) |
Các đối tượng áp dụng Luật khó có thể tự chứng minh, tự xác định việc đáp ứng điều kiện để thực hiện tự khai, tự tính thuế cũng như khả năng thực hiện hậu kiểm của cơ quan quản lý.
Từ góc độ này, Ủy ban Tài chính-Ngân sách cho rằng, dự án Luật chưa bảo đảm các yêu cầu về đổi mới công tác xây dựng pháp luật theo ý kiến chỉ đạo của đồng chí Chủ tịch Quốc hội và kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo hướng Luật chỉ quy định những vấn đề khung, vấn đề có tính nguyên tắc, quy định những nội dung đúng thẩm quyền của Quốc hội, ngắn gọn, đơn giản, bảo đảm dễ hiểu, dễ thực hiện và có thể áp dụng lâu dài, tuyệt đối không luật hóa định của nghị định, thông tư.
Theo Chủ nhiệm Lê Quang Mạnh, trên cơ sở nội dung Báo cáo số 641/BC-CP ngày 13/10/2024 của Chính phủ về việc chỉnh lý, hoàn thiện dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) kèm theo hồ sơ Dự án Luật, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính-Ngân sách cho rằng, hồ sơ dự án Luật chưa đủ điều kiện trình Quốc hội theo quy định.
Ba kiến nghị của Thường trực Ủy ban Tài chính-Ngân sách
Căn cứ ý kiến chỉ đạo về đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật của đồng chí Chủ tịch Quốc hội và Kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thường trực Uỷ ban Tài chính-Ngân sách đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục hoàn thiện hồ sơ dự án Luật, bảo đảm giải quyết các vấn đề sau:
Thứ nhất, rà soát lại các nội dung đang luật hóa các quy định của văn bản dưới luật và các quy định chi tiết khác không thuộc thẩm quyền Quốc hội, không luật hóa những nội dung đã được quy định tại các nghị định, thông tư một cách phù hợp để bảo đảm Luật chỉ quy định những vấn đề khung, những vấn đề về nguyên tắc, ngắn gọn, đơn giản, bảo đảm dễ hiểu, dễ thực hiện và được áp dụng lâu dài.
 |
| Quang cảnh phiên họp. (Ảnh: DUY LINH) |
Thứ hai, rà soát các luật có liên quan để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật đối với chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp. Chính phủ cần đưa ra quan điểm rõ ràng về chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp để có sự nhất quán trong cách tiếp cận, xây dựng chính sách ưu đãi, thu hút đầu tư giữa dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp và các dự án Luật chuyên ngành khác đang được Quốc hội thảo luận để thông qua trong Kỳ họp này, cũng như giữa dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) với các quy định hiện hành về ưu đãi đầu tư trong quy định pháp luật về đầu tư và các Luật chuyên ngành khác.
Thứ ba, xây dựng phương án giải quyết những vấn đề còn khoảng trống trong chính sách chưa được làm rõ để bảo đảm tính khả thi trong thực hiện Luật.
Phát biểu kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, sau khi thảo luận nghiêm túc, đánh giá cân nhắc kỹ lưỡng nhiều mặt, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với ý kiến của cơ quan thẩm tra là dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) chưa đủ điều kiện để trình Quốc hội theo quy định.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của đồng chí Chủ tịch Quốc hội, các ý kiến của Thường vụ Quốc hội và cơ quan thẩm tra để tiếp tục hoàn thiện dự án Luật trình Quốc hội vào thời điểm thích hợp khi đủ điều kiện.
Trong đó, cần tập trung một số nội dung: Thể chế hóa đầy đủ chủ trương của Đảng, các mục tiêu, quan điểm thể hiện trong Chiến lược Cải cách hệ thống thuế đến năm 2030; bảo đảm nguyên tắc chỉ luật hóa các vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội, không đưa vào luật, các quy định thuộc thẩm quyền của Chính phủ, các Bộ, ngành, các nội dung thường xuyên phải điều chỉnh, sửa đổi; bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật và các cam kết, các điều ước quốc tế, nhất là các biện pháp khuyến khích đầu tư, ưu đãi đầu tư trong pháp luật về đầu tư.
