Chiều 17/2, Quốc hội tiếp tục chương trình Kỳ họp bất thường lần thứ 9, nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024-2026 của VEC.
Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình, theo đó nhấn mạnh sự cần thiết bổ sung vốn điều lệ cho công ty mẹ VEC. Bộ trưởng Tài chính cho biết, VEC được giao nhiệm vụ đầu tư, phát triển và quản lý, bảo trì hệ thống đường cao tốc quốc gia, làm chủ đầu tư 5 dự án đường cao tốc với tổng chiều dài 540km, tổng mức đầu tư 5 dự án là 108.865 tỷ đồng.
Đến nay, VEC đã hoàn thành đầu tư và đưa vào khai thác sử dụng 4/5 dự án với tổng chiều dài 490km, chiếm khoảng 27% tổng chiều dài các tuyến đường cao tốc tại Việt Nam hiện nay. Các tuyến đường cao tốc của VEC đều là các tuyến đường huyết mạch của đất nước, phát huy hiệu quả to lớn đối với phát triển kinh tế-xã hội.
 |
| Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình. (Ảnh: DUY LINH) |
Theo Bộ trưởng Thắng, với số vốn điều lệ là 1.115,13 tỷ đồng, trong khi tổng mức đầu tư các dự án đường cao tốc của VEC là rất lớn, VEC luôn gặp khó khăn khi không bảo đảm tỷ lệ hệ số nợ/vốn chủ sở hữu theo quy định của pháp luật hiện hành.
Theo Chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035, VEC cần huy động số vốn lớn để đầu tư mới các tuyến cao tốc, đầu tư mở rộng các dự án đang quản lý (giai đoạn 2021-2025 cần khoảng 14.890 tỷ đồng; giai đoạn 2026-2030 cần khoảng 30.500 tỷ đồng).
Bên cạnh đó, tiến độ thực hiện và hoàn thành các dự án theo chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền là rất gấp rút. Sau khi được bổ sung vốn điều lệ, VEC sẽ đủ điều kiện để huy động vốn từ các tổ chức tín dụng để thực hiện đầu tư dự án. Từ các nội dung nêu trên, việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho VEC là cần thiết và cấp bách, Bộ trưởng Tài chính nhấn mạnh.
Trình bày báo cáo thẩm tra, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội Lê Quang Mạnh cho hay, Ủy ban thống nhất về sự cần thiết đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho công ty mẹ - VEC với căn cứ pháp lý và căn cứ thực tiễn như Chính phủ nêu, đồng thời nhấn mạnh việc Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định bổ sung vốn điều lệ cho VEC sau khi được cấp có thẩm quyền đồng ý về chủ trương là phù hợp.
 |
| Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội Lê Quang Mạnh trình bày báo cáo thẩm tra. (Ảnh: DUY LINH) |
Do vậy, đa số ý kiến nhất trí với đề xuất của Chính phủ về phương án bổ sung vốn điều lệ cho VEC như đã nêu; đồng thời đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan tính toán, xác định chính xác và chịu trách nhiệm về số liệu cụ thể khi triển khai thực hiện chủ trương này.
Căn cứ ý kiến của cấp có thẩm quyền, Tờ trình của Chính phủ, trên cơ sở ý kiến đa số thành viên Ủy ban Tài chính, Ngân sách, Ủy ban thống nhất trình Quốc hội xem xét, quyết định đồng ý chủ trương bổ sung vốn điều lệ cho VEC giai đoạn 2024-2026 số tiền 38.251 tỷ đồng từ các nguồn: 1.562 tỷ đồng từ Quỹ Đầu tư phát triển tại doanh nghiệp; 36.689 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước đã giải ngân đầu tư xây dựng 5 dự án đường bộ cao cao tốc do VEC làm chủ đầu tư, bao gồm 10.062 tỷ đồng vốn đối ứng từ ngân sách nhà nước, 24.127 tỷ đồng vốn ODA tại các dự án thực hiện theo hình thức chuyển vốn vay về cho vay lại thành cấp phát ngân sách nhà nước, 2.500 tỷ đồng vốn cấp phát ngân sách nhà nước cho dự án Nội Bài-Lào Cai và Cầu Giẽ-Ninh Bình đã được Kho bạc nhà nước/Bộ Tài chính đối chiếu xác nhận.
Giao Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan khẩn trương tổ chức thực hiện, bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024-2026 cho VEC; chịu trách nhiệm về tính chính xác của số liệu, bảo đảm sử dụng vốn hiệu quả, không làm thất thoát vốn và tài sản nhà nước; xử lý các vấn đề liên quan đến quản lý, sử dụng, hạch toán, kế toán, phương án bảo toàn và phát triển vốn khi bổ sung vốn điều lệ cho VEC từ nguồn vốn này; báo cáo Quốc hội kết quả triển khai tại Kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2025).
Giao Kiểm toán nhà nước trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, thực hiện kiểm toán việc tuân thủ các quy định về tăng vốn điều lệ cũng như quản lý, sử dụng vốn của VEC theo quy định của Luật Kiểm toán nhà nước, báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025).
Phát biểu kết luận về nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, thông qua thảo luận, các đại biểu Quốc hội thống nhất với việc bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024-2026 của VEC để tạo điều kiện cho công ty phát triển bền vững, phát huy vai trò nòng cốt trong hoạt động đầu tư, quản lý khai thác, vận hành đường bộ cao tốc, nhằm thực hiện các kế hoạch, chiến lược phát triển kinh tế-xã hội của Đảng, Nhà nước, thực hiện chủ trương đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, nhất là hạ tầng giao thông và chủ trương phát triển một số tập đoàn nhà nước có quy mô lớn, hoạt động có hiệu quả.
Ý kiến phát biểu thảo luận của các đại biểu Quốc hội tại tổ sẽ được Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo cơ quan thẩm tra phối hợp chặt chẽ với cơ quan chủ trì soạn thảo để nghiên cứu, khẩn trương tiếp thu, hoàn chỉnh dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội xem xét, quyết định.
