Phát biểu tại buổi tọa đàm, Phó Tổng Giám đốc PVN Đỗ Chí Thanh cho biết, Luật Dầu khí được ban hành năm 1993 và đã trải qua 3 lần sửa đổi, bổ sung. Trong gần 30 năm qua, Luật Dầu khí cùng các văn bản hướng dẫn đã tạo cơ sở pháp lý để thực hiện hiệu quả hoạt động dầu khí, đưa Việt Nam từng bước tham gia thị trường dầu khí khu vực và thế giới.
Đến nay, ngành dầu khí đã khai thác hơn 420 triệu tấn dầu và hơn 160 tỷ mét khối khí. Trong giai đoạn 2006-2015, PVN đóng góp trung bình 20-25% tổng thu ngân sách nhà nước, chiếm 18-25% GDP cả nước. Từ năm 2015 đến nay, PVN đóng góp khoảng 10% tổng thu ngân sách nhà nước,…
Tuy nhiên, trước bối cảnh thế giới có những thay đổi trong hoạt động khai thác và nhu cầu tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch bao gồm dầu thô và khí đốt; ở trong nước, môi trường đầu tư trong lĩnh vực dầu khí kém hấp dẫn, số lượng hợp đồng dầu khí mới được ký kết giảm đáng kể, thậm chí, những năm gần đây không ký được hợp đồng mới. Sản lượng khai thác dầu thô ở các mỏ truyền thống bị suy giảm tự nhiên. Các mỏ mới được phát hiện có trữ lượng không lớn, nằm tại vùng nước sâu, xa bờ hoặc có cấu trúc địa chất phức tạp,…
Thực tế này đặt ra yêu cầu phải hoàn thiện khuôn khổ pháp lý nhằm đáp ứng thực tiễn hoạt động dầu khí trong giai đoạn tới. Vì vậy, Quốc hội đã nhất trí đưa Dự án Luật Dầu khí (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật và pháp lệnh năm 2022.
Trình bày đề xuất của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) về việc hoàn thiện Dự án Luật Dầu khí (sửa đổi), Phó Trưởng Ban Tìm kiếm thăm dò và khai thác dầu khí (PVN) Phan Giang Long cho biết, trên cơ sở tiếp thu ý kiến của cơ quan thẩm tra, của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ban, ngành liên quan trình Quốc hội dự thảo. Dự thảo đã được trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XV và hiện Ban soạn thảo đang nỗ lực chỉnh sửa để dự kiến trình tại phiên họp tháng 8 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Ông Long cũng lấy thí dụ, trong hoạt động điều tra cơ bản – khâu đầu tiên và quan trọng để tìm kiếm dòng dầu cho quốc gia nhưng tại dự thảo quy định việc nộp mẫu vật, thông tin, dữ liệu kết quả điều tra cơ bản về dầu khí đã được phê duyệt về Bộ Công thương; đồng thời nộp báo cáo kết quả điều tra cơ bản về dầu khí về Bộ Tài nguyên và Môi trường để cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về địa chất và khoáng sản.
Tài liệu, mẫu vật và báo cáo kết quả điều tra cơ bản chỉ được giao nộp về Bộ Công thương và Bộ Tài nguyên và Môi trường. Điều đó cho thấy bất cập ở chỗ, PVN là đơn vị tìm kiếm, thăm dò để tiến tới khai thác dầu khí phục vụ phát triển kinh tế đất nước; nếu chỉ nộp dữ liệu điều tra cơ bản về hai bộ nêu trên có nghĩa PVN không được quản lý các tài liệu, mẫu vật và kết quả điều tra cơ bản sẽ gây khó cho việc sử dụng kết quả điều tra này và không thuận lợi để phục vụ công tác xúc tiến, kêu gọi đầu tư, nghiên cứu đánh giá chuyên sâu,…
Theo các chuyên gia, bên cạnh những khó khăn về điều kiện kỹ thuật, địa chất, tình hình triển khai thực địa, khó khăn trong cơ chế chính sách pháp luật về dầu khí cũng ảnh hưởng rất lớn tới hoạt động thăm dò khai thác. Hoạt động dầu khí là hoạt động có tính đặc thù nhưng không phải tất cả các vấn đề liên quan đến hoạt động dầu khí đã được quy định trong Luật Dầu khí hiện hành.
Trong quá trình triển khai các dự án dầu khí, trường hợp Luật Dầu khí chưa có quy định hoặc quy định nhưng chưa bao trùm được một số vấn đề thực tế mang tính đặc thù của hoạt động dầu khí, các chủ thể liên quan được yêu cầu thực hiện trên cơ sở tham chiếu các quy định tại các luật khác.
Tuy nhiên, các quy định tham chiếu đó thường không phù hợp với đặc thù của hoạt động dầu khí nên rất khó trong quá trình vận dụng hoặc thực hiện,… Chính vì vậy, việc sớm ban hành luật sẽ tạo điều kiện để ngành dầu khí phát triển bền vững, đóng góp cho phát triển đất nước.
