Tại diễn đàn, các đại biểu thảo luận cách thức triển khai hiệu quả Nghị định số 264/2025/NĐ-CP của Chính phủ về quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia và quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương. Đây là khung pháp lý đầu tiên của Việt Nam về quỹ đầu tư mạo hiểm ở cả cấp quốc gia và địa phương, tạo nền móng để Nhà nước sử dụng vốn "mồi" dẫn dắt, thu hút vốn tư nhân đầu tư vào các dự án khởi nghiệp sáng tạo.
Nghị định cho phép áp dụng cơ chế đầu tư công có chọn lọc, chấp nhận rủi ro có kiểm soát, ưu tiên các lĩnh vực như công nghệ số, công nghệ xanh và công nghệ cao. Các chuyên gia nhận định, Nghị định được kỳ vọng sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho thị trường đầu tư mạo hiểm Việt Nam phát triển trong thời gian tới.
Theo Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh, trong bối cảnh dòng vốn đầu tư mạo hiểm toàn cầu suy giảm mạnh, việc Việt Nam chủ động hình thành quỹ đầu tư mạo hiểm của Nhà nước mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây không chỉ là giải pháp về vốn, mà còn là thông điệp rõ ràng cho thấy Nhà nước quyết định tham gia trực tiếp vào hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, thay vì chỉ dừng lại ở vai trò ban hành chính sách.
Quỹ đầu tư mạo hiểm cấp quốc gia và địa phương được thiết kế với tư duy dài hạn, cho phép huy động cả nguồn lực từ ngân sách và xã hội, đầu tư theo chu kỳ 10 đến 15 năm, không bị ràng buộc bởi cách tính ngắn hạn theo từng thương vụ. Quỹ tập trung vào các lĩnh vực công nghệ chiến lược như trí tuệ nhân tạo, công nghệ xanh và công nghệ lõi, đồng thời được phép đầu tư ra nước ngoài để tiếp cận công nghệ mới, sản phẩm mới và thu hút nhân tài, trí tuệ Việt Nam. Theo Thứ trưởng, đây là bước chuyển quan trọng từ chính sách hỗ trợ sang hành động trực tiếp, thể hiện vai trò điều phối và dẫn dắt của Nhà nước trong thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo phát triển bền vững.
Tại Diễn đàn, các diễn giả trong nước và quốc tế cho rằng, trong giai đoạn tới, yếu tố then chốt để thu hút đầu tư và thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp tại Việt Nam không chỉ nằm ở chính sách, mà ở cơ chế vận hành và khả năng thực thi trên thực tế.
Việt Nam hiện đã có hệ thống pháp luật và chủ trương tương đối đầy đủ, vấn đề quan trọng nhất là cách các quy định được triển khai rõ ràng, đơn giản và nhất quán. Thời gian và thủ tục từng là rào cản lớn đối với dòng vốn quốc tế, đặc biệt trong các khâu như đăng ký đầu tư, mở tài khoản hay triển khai thử nghiệm. Tuy nhiên, những cải thiện gần đây tại nhiều địa phương cho thấy nhiều thủ tục đã được rút ngắn đáng kể, tạo tín hiệu tích cực cho nhà đầu tư nước ngoài, nhất là trong bối cảnh tốc độ triển khai dự án có ý nghĩa quyết định đối với hiệu quả đầu tư.
Các diễn giả cũng nhấn mạnh vai trò của cơ chế phối hợp giữa vốn Nhà nước, vốn tư nhân và nguồn lực quốc tế. Khi cơ chế ra quyết định, chia sẻ trách nhiệm và phân bổ nguồn lực được thiết kế minh bạch, việc giải ngân và triển khai dự án sẽ diễn ra nhanh hơn, qua đó tạo niềm tin cho các tổ chức tài chính quốc tế và khuyến khích khu vực tư nhân tham gia sâu hơn.
Bên cạnh đó, hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng năng lượng và hạ tầng thử nghiệm công nghệ, cần được xác định là một trong những ưu tiên lớn của Việt Nam trong thời gian tới.
Trong bối cảnh mục tiêu tăng trưởng kinh tế cao, nhu cầu năng lượng ngày càng gia tăng, các diễn giả cho rằng năng lượng xanh không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc, mở ra dư địa lớn cho các công nghệ về lưu trữ năng lượng, quản lý pin, nâng cao hiệu suất năng lượng và các giải pháp giao thông xanh.
Việc xây dựng các hạ tầng thử nghiệm, khu công nghệ và trung tâm đổi mới sáng tạo mở, cho phép doanh nghiệp thử nghiệm công nghệ ở quy mô thực tế trước khi thương mại hóa, được xem là giải pháp quan trọng để Việt Nam trở thành điểm đến thử nghiệm và triển khai công nghệ mới trong khu vực.
