Theo Quyết định 170/QĐ-TTg ngày 4/2/2021, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án Quản lý đa thiên tai lưu vực sông Nậm Rốm với tổng mức đầu tư hơn 981 tỷ đồng. Dự án gồm các hạng mục: xây mới 14,7km kè hai bên bờ sông Nậm Rốm; nạo vét và mở rộng một số đoạn sông; xây dựng 2 đập dâng. Khi dự án hoàn thành, góp phần giảm thiểu thiệt hại do thiên tai và bảo vệ an toàn cho 40 nghìn hộ dân ở trung tâm thành phố Điện Biên Phủ, huyện Điện Biên.
Dự án hoàn thành còn góp phần chỉnh trị dòng sông Nậm Rốm, bảo vệ cảnh quan môi trường, tăng khả năng thích ứng biến đổi khí hậu và tạo diện mạo mới cho trung tâm thành phố Điện Biên Phủ, huyện Điện Biên. Với mục đích, hiệu quả nhiều mặt, dự án nhận được sự quan tâm, đồng thuận của chính quyền, nhân dân. Nhiều năm liền, dự án luôn được Ban Thường vụ Tỉnh ủy Điện Biên xác định là dự án trọng điểm của tỉnh, được quan tâm chỉ đạo thường xuyên…
 |
| Đồng chí Nguyễn Hữu Hiệp, Giám đốc Ban Quản lý dự án các công trình nông nghiệp tỉnh Điện Biên, báo cáo chi tiết tiến độ dự án. |
Tuy nhiên, qua thời gian dài triển khai song tiến độ dự án đang rất chậm. Tại cuộc họp Ban chỉ đạo các dự án trọng điểm do Tỉnh ủy Điện Biên tổ chức, đồng chí Nguyễn Hữu Hiệp, Giám đốc Ban Quản lý dự án các công trình nông nghiệp tỉnh Điện Biên (đại diện chủ đầu tư dự án), báo cáo chi tiết tiến độ dự án trên thực địa. Đồng chí Nguyễn Hữu Hiệp, nêu rõ: Cuối năm nay (cụ thể là ngày 31/12) dự án phải hoàn thành vậy mà đến 3/3/2025, ban mới tiếp nhận 2,23ha trong tổng số 56,5ha (đạt tỷ lệ 4%) tổng diện tích mặt bằng do thành phố Điện Biên Phủ bàn giao. Cùng dự án này, huyện Điện Biên đã bàn giao 22,7ha/37,03ha (61,3%) mặt bằng sạch để các nhà thầu thi công.
"Vì không có mặt bằng nên tiến độ thi công rất chậm; việc thi công cũng rất khó khăn vì hầu như mặt bằng tiếp nhận bàn giao đều cách quãng, công tác vận chuyển vật liệu, máy móc gặp nhiều. Lũy kế giá trị khối lượng hoàn thành hiện mới đạt 34,3%" - đồng chí Nguyễn Hữu Hiệp nói rõ.
Lý giải vì sao “không có mặt bằng” để bàn giao cho đơn vị thi công, ngày 5/3 đồng chí Lường Văn Diên, cán bộ kĩ thuật Ban Quản lý Dự án các công trình nông nghiệp tỉnh đưa chúng tôi đi thực địa khu vực bản Ta Pô, phường Thanh Trường (thành phố Điện Biên Phủ). Chỉ tay vào mốc giới giải phóng mặt bằng được cắm trong khuôn viên đất của gia đình ông Lò Văn Khụt, đồng chí Lường Văn Diên cho biết: Các việc đo đạc, kiểm đếm, lên phương án đã được Trung tâm Phát triển Quỹ đất phối hợp cùng Ủy ban nhân dân phường, chủ đầu tư kê khai. Như hiện trạng đất của gia đình ông Lò Văn Khụt nằm trong danh sách 265 gia đình, tổ chức được đo đạc, kiểm đếm và dự thảo phương án hỗ trợ song người dân không đồng ý với chế độ hỗ trợ về đất nên không bàn giao mặt bằng.
 |
| Mốc giới mặt bằng đã được cắm toàn tuyến thuộc dự án nhưng tiến độ dự án rất khó khăn. |
Tại Công văn số 09/CV-TTPTQĐ ngày 15/1/2025 của Trung tâm Phát triển quỹ đất nêu rõ, đất của các hộ dân đều được Ủy ban nhân dân các phường: Tân Thanh, Him Lam, Thanh Bình, Thanh Trường, Nam Thanh, Mường Thanh xác nhận là đất bãi bồi, đất ven sông, đất bồi do thay đổi dòng chảy… theo quy định đây là đất không thuộc nhóm đất được phân loại tại Điều 9 Luật Đất đai 2024; đất chưa được Nhà nước giao, cho thuê nhưng các hộ gia đình, cá nhân sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp (trồng cây hàng năm, cây lâu năm…) khi Nhà nước thu hồi không được bồi thường về đất. Chính vì vậy, hầu hết người dân không đồng thuận các phương án dự kiến hỗ trợ.
Cũng vướng mắc giải phóng mặt bằng thuộc dự án, Ủy ban nhân dân huyện Điện Biên đã thống kê còn 117 hộ gia đình và 1 tổ chức chưa phê duyệt được phương án. Ông Nguyễn Tiến Cường, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Điện Biên, cho biết: Trong số các trường hợp còn vướng mắc, tại xã Thanh Hưng còn 2 trường hợp, xã Thanh Xương còn 37 trường hợp và 1 tổ chức; xã Thanh Yên còn 78 trường hợp. Hiện Ủy ban nhân dân cấp xã đang khẩn trương xác minh nguồn gốc đất đồng thời hoàn thiện các thủ tục theo đúng quy định.
Ngoài các lý do khách quan ảnh hưởng tiến độ giải phóng mặt bằng như đề cập trên, đồng chí Lường Văn Diên cho biết, nguyên nhân chủ quan là sự phối hợp giữa cán bộ địa chính phường với chủ đầu tư và các đơn vị liên quan có thời điểm không thường xuyên, chặt chẽ. Theo đồng chí Lường Văn Diên: Với trách nhiệm của chủ đầu tư, Ban đã thành lập một tổ công tác gồm 8 đồng chí theo nhiệm vụ hỗ trợ các phường đo đạc, kiểm đếm, nhưng hoạt động không hiệu quả do nảy sinh vướng mắc từ cán bộ địa chính phường khiến công tác đo đạc bị chậm nhiều tháng.
 |
| Với số ít mặt bằng đã được bàn giao kiểu "xôi đỗ" nên việc thi công của nhà thầu cũng gặp nhiều khó khăn. |
Chia sẻ với khó khăn, khối lượng công việc mà các phường, xã cùng Ủy ban nhân dân thành phố Điện Biên Phủ và Ủy ban nhân dân huyện Điện Biên đảm đương. Tuy nhiên, đồng chí Trần Quốc Cường, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Điện Biên nghiêm túc phê bình cách làm của một số cán bộ liên quan và các phường trên địa bàn thành phố. Đồng chí Trần Quốc Cường, chỉ rõ: Cùng khối lượng, cùng tính chất công việc, vậy tại sao huyện Điện Biên hoàn thành 61% mặt bằng để bàn giao thi công mà thành phố Điện Biên Phủ mới hoàn thành 4%. Đồng chí yêu cầu làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của các cơ quan liên quan; đồng thời đưa ra giải pháp tháo gỡ.
Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Điện Biên Trần Quốc Cường cũng yêu cầu Ủy ban nhân dân thành phố Điện Biên Phủ phải kiểm tra tiến độ, cách thức giải quyết công việc của các phường, nếu cần thì thay luôn lãnh đạo phường để đẩy nhanh tiến độ cho dự án.
Riêng về chính sách, đồng chí Trần Quốc Cường giao Đảng ủy Ủy ban nhân dân tỉnh Điện Biên nghiên cứu vận dụng quy định pháp luật để ban hành chính sách hỗ trợ người dân bảo đảm đúng quy định pháp luật và phù hợp điều kiện thực tiễn của địa phương. Việc rà soát, tham mưu chính sách cần tiến hành đồng thời, khẩn trương cùng với các việc khác, khâu khác để đẩy nhanh tiến độ.
