Chính sách mới có hiệu lực từ tháng 12

Trong tháng 12, hàng loạt chính sách mới có hiệu lực như: Tiêu chí xác định thôn, xã, tỉnh vùng đồng bào dân tộc thiểu số; giúp người bị tai nạn giao thông đi cấp cứu được hỗ trợ đến 5 triệu đồng; phạt tối đa 500 triệu đồng với vi phạm trong lĩnh vực tài nguyên nước; kỳ thị người cai nghiện ma túy có thể bị phạt 2 triệu đồng…

Thứ Hai, ngày 01/12/2025 - 10:54

Tiêu chí xác định thôn, xã, tỉnh vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Chính phủ ban hành Nghị định số 272/2025/NĐ-CP ngày 16/10/2025 về phân định vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026-2030.

Đồng bào dân tộc thiểu số ở xã Hướng Phùng, tỉnh Quảng Trị trồng cây trẩu phát triển kinh tế. (Ảnh minh họa. Nguồn: LÂM QUANG HUY)

Trong đó, Nghị định quy định rõ tiêu chí xác định thôn, xã, tỉnh vùng đồng bào dân tộc thiểu số như sau:

1. Thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số là thôn có từ 15% người dân tộc thiểu số trở lên sinh sống ổn định thành cộng đồng.

2. Xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số là xã đáp ứng ít nhất 1 trong 2 tiêu chí sau đây:

a) Có từ 15% người dân tộc thiểu số trở lên sinh sống ổn định;

b) Có từ 4.500 người dân tộc thiểu số trở lên sinh sống ổn định.

3. Tỉnh vùng đồng bào dân tộc thiểu số là tỉnh đáp ứng ít nhất 01 trong 02 tiêu chí sau đây:

a) Có từ 15% người dân tộc thiểu số trở lên sinh sống ổn định;

b) Có từ 2/3 số xã trở lên là xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Nghị định trên có hiệu lực từ ngày 1/12/2025.

Nghị định mới về thu giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu

Ngày 25/11/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 304/2025/NĐ-CP quy định điều kiện tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu được thu giữ, nhằm tăng cường hiệu quả quản lý nợ xấu và bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan. Nghị định có hiệu lực từ 1/12/2025.

Theo quy định, chỗ ở duy nhất và công cụ lao động chủ yếu của người vay chỉ được thu giữ khi đáp ứng các điều kiện cụ thể, đồng thời bên nhận bảo đảm phải trích khoản tiền bù đắp tương ứng, tối thiểu 6-12 tháng lương tối thiểu cho bên bảo đảm.

Nghị định cũng quy định rõ quyền, trách nhiệm của bên bảo đảm và tổ chức tín dụng trong việc xác nhận, chứng minh tài sản, đảm bảo minh bạch và hợp pháp.

3 trường hợp vi phạm bị đình chỉ thi công chức

Nội quy và Quy chế thi tuyển, xét tuyển công chức từ 10/12/2025 được Bộ Nội vụ nêu tại Thông tư 22/2025/TT-BNV ngày 19/10/2025. Trong đó, nêu rõ các trường hợp vi phạm bị đình chỉ gồm:

- Đã bị xử lý bằng hình thức cảnh cáo mà tái phạm;

- Sử dụng trong phòng thi: Các loại giấy tờ, tài liệu không theo yêu cầu của bài thi; điện thoại di động, máy ghi âm, máy ảnh, máy vi tính, các phương tiện kỹ thuật thu, phát truyền tin, phương tiện sao lưu dữ liệu, thiết bị chứa đựng, truyền tải thông tin khác, trừ trường hợp có quy định khác;

- Gây mất an toàn, trật tự làm ảnh hưởng đến phòng thi.

Thông tư cũng nêu rõ 4 hình thức xử lý đối với thí sinh vi phạm nội quy, quy chế thi, gồm: Khiển trách; cảnh cáo; đình chỉ thi; hủy kết quả thi.

Thông tư có hiệu lực từ ngày 10/12.

Kỳ thị người cai nghiện ma túy có thể bị phạt 2 triệu đồng

Ngày 30/10/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 282/2025/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng, chống bạo lực gia đình.

Nghị định quy định mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực phòng, chống bạo lực gia đình đối với cá nhân là 30 triệu đồng, đối với tổ chức là 60 triệu đồng.

Mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội đối với cá nhân là 40 triệu đồng, đối với tổ chức là 80 triệu đồng.

Mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực phòng, chống tệ nạn xã hội đối với cá nhân là 75 triệu đồng, đối với tổ chức là 150 triệu đồng.

Đáng chú ý, tại khoản 1 Điều 30 Nghị định bổ sung hình thức phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 1-2 triệu đồng đối với người có hành vi “Kỳ thị người sử dụng trái phép chất ma túy, người cai nghiện ma túy, người sau cai nghiện ma túy".

Nghị định có hiệu lực từ ngày 15/12.

Cá nhân cứu người bị tai nạn giao thông được hỗ trợ đến 5 triệu đồng

Ngày 23/10/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 279/2025/NĐ-CP quy định về thành lập, nguồn tài chính hình thành, quản lý, hoạt động chi, sử dụng Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ.

Nghị định quy định Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ là quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách được Chính phủ thành lập theo quy định, do Bộ Công an quản lý, được mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước và tại các ngân hàng thương mại hoạt động hợp pháp tại Việt Nam.

Mức chi cho các nội dung nêu trên thực hiện như sau:

Căn cứ tỷ lệ tổn thương, mức chi hỗ trợ cho nạn nhân bị thương do tai nạn giao thông đường bộ gây ra với tỷ lệ tổn thương trên 31% đến dưới 81%; gia đình có nạn nhân tử vong do tai nạn giao thông đường bộ gây ra đang gặp khó khăn về kinh tế: chi hỗ trợ không quá 20 triệu đồng/vụ việc/gia đình có nạn nhân tử vong; không quá 10 triệu đồng/vụ việc/1 người bị thương.

Căn cứ tỷ lệ tổn thương, mức chi hỗ trợ hoạt động hòa nhập cộng đồng và tiếp tục phát triển đối với nạn nhân bị thương do tai nạn giao thông có tỷ lệ tổn thương trên 81%: chi không quá 100 triệu đồng/1 người bị thương/1 lần.

Căn cứ vào tính chất nghiêm trọng của vụ tai nạn giao thông, mức hỗ trợ cho tổ chức, cá nhân trực tiếp tham gia giúp đỡ, cứu chữa, đưa người bị tai nạn giao thông đường bộ đi cấp cứu: chi hỗ trợ không quá 10 triệu đồng cho tổ chức/1 vụ việc và không quá 5 triệu đồng cho cá nhân/1 vụ việc.

Căn cứ vào quy mô của hoạt động tuyên truyền, mức chi hỗ trợ cho công tác tuyên truyền tổ chức các hoạt động, sự kiện gây Quỹ: chi hỗ trợ không quá 100 triệu đồng cho cơ quan quản lý Quỹ/1 vụ việc.

Các mức chi khác theo quy định của pháp luật hiện hành.

Nghị định trên có hiệu lực từ ngày 15/12/2025.

Phạt tối đa 500 triệu đồng với vi phạm trong lĩnh vực tài nguyên nước

Có hiệu lực từ ngày 25/12, Nghị định số 290/2025/NĐ-CP ngày 6/11/2025 của Chính phủ quy định mức phạt tiền tối đa đối với một hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên nước là 250 triệu đồng đối với cá nhân và 500 triệu đồng đối với tổ chức.

Theo đó, Nghị định quy định mức phạt tiền đối với hành vi hành nghề khoan nước dưới đất không có giấy phép.

Cụ thể: 10-20 triệu đồng đối với công trình có đường kính ống chống hoặc ống vách đến 110 mm; 30-40 triệu đồng đối với công trình có đường kính ống chống hoặc ống vách lớn hơn 110 mm đến 250 mm; 40-60 triệu đồng đối với công trình có đường kính ống chống hoặc ống vách lớn hơn 250 mm.

Với các vi phạm quy định về phòng, chống ô nhiễm, suy thoái, cạn kiệt nguồn nước, Nghị định quy định phạt 10-15 triệu đồng đối với hành vi sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y thủy sản, thức ăn thủy sản, sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản và các loại hóa chất khác trong trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản không đúng quy định của pháp luật gây ô nhiễm nguồn nước.

Phạt tiền 30-50 triệu đồng đối với một trong các hành vi: Không có phương án, trang thiết bị, nhân lực bảo đảm phòng ngừa, hạn chế ô nhiễm nước biển khi hoạt động trên biển; không thực hiện các biện pháp khắc phục khi có hoạt động mà gây suy thoái nguồn nước; không thực hiện các biện pháp khắc phục khi có hoạt động mà gây nhiễm mặn nguồn nước.

Các hành vi vi phạm quy định trong quá trình vận hành cắt, giảm lũ cho hạ du theo quy định của quy trình vận hành liên hồ chứa bị phạt 100-250 triệu đồng.

Mức phạt tiền trên được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính do cá nhân thực hiện. Đối với tổ chức có cùng một hành vi vi phạm hành chính thì mức phạt tiền bằng 2 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.

THU HẰNG