Theo kế hoạch, công trình sẽ hoàn thành trong năm 2025, nhưng hiện tại, nhà thầu vẫn chưa thể triển khai những hạng mục chính, nguy cơ phải dừng thi công, “vỡ tiến độ” đang hiện hữu.
Chỉ có mặt bằng… giữa sông để thi công
Dự án nâng cấp tuyến vận tải thủy sông Đuống do Ban Quản lý dự án đường sắt làm chủ đầu tư, nhằm tăng cường năng lực vận tải đường thủy trên hành lang đường thủy số 1, tách cầu đường bộ ra khỏi cầu đường sắt để cải thiện điều kiện giao thông kết nối qua sông Đuống trên tuyến giao thông huyết mạch phía bắc thành phố Hà Nội, góp phần hoàn thiện mạng lưới giao thông khu vực theo định hướng trong Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2025.
Ông Mai Xuân Tân, Giám đốc Quản lý dự án cầu đường sắt Đuống (Ban Quản lý dự án đường sắt) cho biết, dự án có tổng mức đầu tư gần 1.849 tỷ đồng, trong đó chi phí xây dựng hơn 919 nghìn tỷ đồng; phần giải phóng mặt bằng (giai đoạn phân kỳ) gần 651 tỷ đồng,... sử dụng vốn ngân sách nhà nước trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.
“Dự án được khởi công từ tháng 9/2023, mục tiêu hoàn thành cuối năm 2025, tuy nhiên, tiến độ đang bị “lụt” rất sâu do vướng mắc về mặt bằng, hiện tại các nhà thầu chỉ có mặt bằng ở phạm vi trong lòng sông để thi công”, ông Tân cho biết.
Dự án được triển khai trên địa bàn các phường Giang Biên, Thượng Thanh, Đức Giang (quận Long Biên) và xã Yên Viên, thị trấn Yên Viên (huyện Gia Lâm, Hà Nội), gồm hai hạng mục cầu đường sắt và cầu đường bộ. Trong đó, cầu đường sắt và đường dẫn dài 1.000m, cách cầu Đuống cũ khoảng 16,5m về phía thượng lưu, trùng vị trí dự kiến đầu tư xây dựng đường sắt đô thị Hà Nội tuyến số 1.
Hạng mục cầu đường sắt gồm 6 nhịp dầm thép và dàn thép dài 280m, được xây dựng bảo đảm cho đường sắt đơn khổ lồng 1.000mm và 1.435mm; tốc độ thiết kế 80km/giờ, khổ giới hạn thông thuyền được phân kỳ đầu tư với tĩnh không thông thuyền, chiều cao 7m, giai đoạn hoàn thiện cao 9,5m; khoang thông thuyền rộng hơn 50m.
Cầu đường bộ và đường dẫn có điểm đầu tại nút giao đầu cầu Đuống cũ trên đường Ngô Gia Tự (quận Long Biên); điểm cuối tại nút giao giữa đường Hà Huy Tập với đường Phan Đăng Lưu (huyện Gia Lâm, Hà Nội).
Tuyến chính của cầu đường bộ và đường dẫn dài khoảng 700m, cách cầu Đuống cũ khoảng 100m về phía hạ lưu (phù hợp quy hoạch đã được phê duyệt). Cầu dài 382m có quy mô vĩnh cửu bằng bê-tông cốt thép và bê-tông cốt thép dự ứng lực, kết hợp hệ dây văng.
Dự án xây dựng 1 đơn nguyên theo quy hoạch, bề rộng cầu dẫn 16m, cầu chính 18,5m (bao gồm phần neo); khổ giới hạn thông thuyền chiều rộng lớn hơn 50m, chiều cao 9,5m.
Đến nay, gói thầu XL-CĐ-01 (cầu đường sắt) đã hoàn thành các trụ cầu chính (từ T1 đến T5); 3/6 mố cầu chui (M2-1, M1-3 và M1-2); chuẩn bị lao lắp dầm 100m trong tháng 6 này; sản lượng đạt 41,8% giá trị hợp đồng (170,2/407,1 tỷ đồng). Gói thầu XL02 (cầu đường bộ) đã hoàn thành trụ T3; 2 trụ tháp T4, T5 đã hoàn thành thi công thân trụ, nhà thầu đang tiến hành thi công các đốt tháp; sản lượng đạt 43,7% giá trị hợp đồng (230,2/526,5 tỷ đồng).
Ông Phạm Văn Nam, Chỉ huy trưởng thuộc nhà thầu Công ty cổ phần Tập đoàn Đạt Phương cho biết, tại hạng mục cầu đường bộ, nhà thầu chỉ thi công hai trụ tháp T4, T5 ở lòng sông, còn cả hai phía Long Biên và Gia Lâm hoàn toàn ngưng trệ. Cầu đường bộ thi công theo công nghệ đúc hẫng cân bằng, để triển khai công tác đúc hẫng cần phải giải phóng được mặt bằng bên phía huyện Gia Lâm. Hiện nay, toàn bộ phạm vi mặt bằng đường dẫn và các trụ 2 đầu cầu chưa có mặt bằng, đặc biệt là phía huyện Gia Lâm chưa được giải phóng nên nhà thầu không đủ điều kiện triển khai.
Ông Dương Tất Đại, chuyên viên Ban Quản lý dự án đường sắt, phụ trách gói thầu cho biết: “Nếu đến cuối tháng 7, địa phương không bàn giao mặt bằng, nhà thầu cũng hết công địa, buộc phải tạm dừng thi công, di dời toàn bộ máy móc, thiết bị và nhân lực đến công trình khác. Còn trong trường hợp kịp thời giải phóng mặt bằng trong tháng 6/2025, chúng tôi sẽ đôn đốc, chỉ đạo nhà thầu tăng cường nhân lực, thiết bị thi công, cố gắng hoàn thành công trình và đưa vào khai thác sử dụng trong quý II/2026”.
Cấp bách bàn giao mặt bằng
Mặc dù chủ đầu tư đã làm việc, phối hợp và đôn đốc địa phương đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng bảo đảm tiến độ, nhân dân trong phạm vi dự án rất ủng hộ, mong sớm có phương án hỗ trợ, đền bù và tái định cư để sớm ổn định đời sống nhưng công tác này vẫn rất chậm, tiến độ liên tục bị “trượt”. Các nhà thầu hết sức sốt ruột, từng ngày từng giờ trông ngóng, kiến nghị các cấp có thẩm quyền sớm xử lý, bàn giao mặt bằng để tận dụng thời tiết những tháng mùa khô, tăng tốc thi công, tránh dồn về thời điểm cuối năm, dễ bị ảnh hưởng, chậm trễ bởi các yếu tố khác.
Chủ đầu tư cũng liên tục gửi văn bản kiến nghị thành phố Hà Nội và chính quyền cơ sở, nhưng giải phóng mặt bằng “đụng đâu vướng đó”, không đáp ứng kế hoạch chung đặt ra. Phạm vi giải phóng mặt bằng của dự án liên quan đến 141 hộ, tổng diện tích giải phóng mặt bằng khoảng 4,96ha, trong đó quận Long Biên gồm 55 hộ (khoảng 3,33ha), huyện Gia Lâm 86 hộ (khoảng 1,63ha), kinh phí 650 tỷ đồng.
“Ban đầu, theo kế hoạch, sẽ giải phóng xong mặt bằng trong quý IV/2024, đáp ứng mốc tiến độ hoàn thành dự án trong năm 2025, tuy nhiên đến nay, mốc tiến độ bàn giao mặt bằng đã “trượt” khoảng 7 tháng so với cam kết. Hiện tại, dự án mới bàn giao được khoảng 8%; chủ yếu là phần đất công cộng, phần đất do các cơ quan đơn vị quản lý và 16/141 hộ dân đường chân đê (bên phía quận Long Biên). Các hộ thuộc hành lang an toàn đê đã được địa phương giải phóng mặt bằng từ năm 2021, tuy nhiên vẫn còn công trình hạ tầng kỹ thuật chưa được di dời (đặc biệt là trạm đo đếm điện do Công ty Điện lực Long Biên quản lý tại điểm thi công trụ T2 cầu đường bộ Đuống)”, ông Dương Tất Đại cho biết.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn đã yêu cầu quận Long Biên và huyện Gia Lâm bố trí quỹ đất tái định cư để di dời các hộ dân bị ảnh hưởng, phấn đấu hoàn thành bồi thường, hỗ trợ và tái định cư để bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư trước ngày 30/5/2025, tuy nhiên, mốc tiến độ này đã không thể hoàn thành.
Hiện nay, quận Long Biên đang tiến hành kiểm đếm, xác định nguồn gốc đất của các hộ dân trong phạm vi giải phóng mặt bằng; lập và công khai phương án của 13 trong tổng số 55 hộ gia đình thuộc phạm vi hành lang chân đê (dự kiến hoàn thành trong tháng 6/2025),…
Còn tại huyện Gia Lâm, đã thực hiện xong công tác đo đạc, kiểm đếm, xác định nguồn gốc đất và lập dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư (chưa hoàn thành bốc thăm vị trí tái định cư) cho khoảng 81 trong số 86 hộ gia đình phải giải phóng mặt bằng. Các phòng ban chuyên môn của huyện đã tiến hành thẩm định (lần 3) và hiện nay vẫn chưa họp hội đồng giải phóng mặt bằng để công khai dự thảo đến nhân dân, tiến độ triển khai rất chậm, không đáp ứng yêu cầu của dự án.
Do vậy, Ban Quản lý dự án đường sắt đề nghị huyện Gia Lâm và quận Long Biên (đặc biệt là huyện Gia Lâm cần sớm công khai dự thảo phương án đền bù, hỗ trợ và tái định cư trong tháng 6/2025 để đáp ứng tiến độ dự án, đồng thời đáp ứng sự mong mỏi của nhân dân), các đơn vị liên quan khẩn trương triển khai giải phóng mặt bằng, di dời công trình hạ tầng kỹ thuật để bàn giao mặt bằng trong tháng 6/2025 này (trước thời điểm cấp quận, huyện dừng hoạt động do sắp xếp, tổ chức lại bộ máy hành chính). Có thể ưu tiên bố trí tạm cư trước cho 27 hộ dân (phạm vi trụ T6 cầu đường bộ, thuộc địa bàn huyện Gia Lâm) và di chuyển trạm đo đếm điện trụ T2, bàn giao trước một phần mặt bằng trụ T6 để thi công nhịp dầm đúc hẫng cân bằng cầu đường bộ.
![[Video] Hoàn thành 3.188km tuyến chính cao tốc](https://cdn.nhandan.vn/images/96664fff867a18844cf7965e4e1c11786c6aa39a53b124c43ab34a1bd9e0ab6c1e39cc0c073a05945dc8cfcbaf012c5aba43e28e76c622698c59fbf8fcfdd5293c7c4f229359aba580a4e2f637103b66/dung00-18-26-10still006.jpg.webp)
