Buông lỏng quản lý đất đai và nhiều vấn đề cần được làm rõ

Đồng thời, Ủy ban nhân dân huyện Krông Búk có văn bản đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk giao đất cho Ủy ban nhân dân xã Chứ Kbô để xây dựng Hội trường thôn Kty 5. Tuy nhiên, sau khi được giao đất, Ủy ban nhân dân huyện Krông Búk lại không xây dựng mà đề nghị hủy bỏ quyết định giao đất của Ủy ban nhân dân tỉnh, để người dân tiếp tục xây dựng Hội trường thôn trên đất rừng và hành lang an toàn giao thông Quốc lộ 14.

Không chỉ vậy, hội trường thôn này còn chắn ngang trước thửa đất của người dân, khiến quyền lợi của họ bị xâm phạm, dẫn đến việc khiếu nại kéo dài nhưng vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.

Buông lỏng công tác quản lý đất đai

Tiếp tục vào cuộc tìm hiểu vụ việc, chúng tôi được biết, trong một thời gian dài, Ủy ban nhân dân xã Chứ Kbô và các ngành chức năng của huyện Krông Búk đã buông lỏng công tác quản lý đất đai, dẫn đến tình trạng lấn chiếm đất rừng, mua bán, sang nhượng đất đai trái phép… khiến công tác giải quyết hậu quả hết sức khó khăn.

Theo tài liệu của chúng tôi thu thập được cho thấy, thời điểm tháng 8/2011, sau khi biết chủ trương của xã Chứ Kbô và huyện Krông Búk quy hoạch khu vực lô đất 20b, Tiểu khu 368, xã Chứ Kbô, huyện Krông Búk làm Hội trường thôn Kty 5, các hộ dân gồm: Thái Văn Dương, Trần Xuân Thắng, Đinh Trí Dũng và Đỗ Thanh Quang đang lấn chiếm sử dụng ở khu vực này đã gửi đơn khiếu nại không đồng ý quy hoạch làm Hội trường Thôn Kty 5, xã Chứ Kbô trên diện tích đất này. Nếu thực hiện quy hoạch thì khi thu hồi đất phải bồi thường theo quy định.

Khu đất được Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk giao cho Ủy ban nhân dân xã Chứ Kbô xây dựng Hội trường thôn Kty 5, nhưng sau đó hủy bỏ quyết định giao đất bị người dân lấn chiếm sử dụng trái phép.

Ngày 27/6/2014, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Krông Búk đã ban hành các Quyết định số 3333, 3334, 3335 và 3336/QĐ-UBND giải quyết khiếu nại lần đầu của các hộ dân nêu trên, trong đó không chấp nhận đơn khiếu nại của các hộ dân về nội dung yêu cầu được bồi thường về đất và tài sản trên đất liên quan đến việc thu hồi đất để xây dựng Nhà văn hóa cộng đồng Thôn Kty 5, xã Chứ Kbô, huyện Krông Búk.

Không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Krông Búk, các hộ dân tiếp tục gửi đơn khiếu nại lên Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk và Thanh tra Chính phủ.

Thực hiện Kết luận số 229/KL-TTCP ngày 26/2/2016 của Thanh tra Chính phủ, Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk giao Thanh tra tỉnh Đắk Lắk kiểm tra, rà soát lại việc khiếu nại của hộ ông Thái Văn Dương và 3 hộ dân thôn Kty 5, xã Chứ Kbô, huyện Krông Búk.

Theo kết quả kiểm tra, rà soát của Thanh tra tỉnh Đắk Lắk cho thấy, thời điểm tháng 8/2011, nguồn gốc khu đất mà các hộ dân khiếu nại là đất lâm nghiệp (rừng thông); trước năm 1999 do Lâm trường Cư Pơng quản lý; từ tháng 8/1999 đến năm 2003 do Ban Quản lý rừng phòng hộ Quốc lộ 14 quản lý. Từ năm 2004 đến nay, do Ủy ban nhân dân xã Chứ Kbô quản lý.

Theo phương án giao đất, giao rừng được Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk phê duyệt tại Quyết định số 905/QĐ-UB ngày 1/4/2003, khu vực đất theo đơn khiếu nại của các hộ dân nêu trên thuộc lô 20b, Tiểu khu 368, xã Chứ Kbô. Theo quy hoạch sử dụng đất chi tiết đến năm 2010 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm 2006-2010, ban hành kèm theo Quyết định 114/QĐ-UBND ngày 15/1/2007 của Ủy ban nhân dân huyện Krông Búk thì khu vực đất các hộ dân có đơn khiếu nại được quy hoạch là đất trụ sở cơ quan, tổ chức; khu vực chung quanh là đất ở nông thôn.

Cũng theo kết quả kiểm tra, rà soát của Thanh tra tỉnh Đắk Lắk cho thấy, mặc dù nguồn gốc khu đất mà các hộ dân khiếu nại là đất lâm nghiệp (rừng thông), nhưng ngày 18/3/2000, ông Trần Xuân Chiến, thường trú tại thôn Kty 5, xã Chứ Kbô được Ban Quản lý rừng phòng hộ Quốc lộ 14 giao quản lý 1.232m² đất rừng. Ngày 21/4/2008, ông Trần Xuân Chiến chuyển nhượng cho ông Trần Xuân Thắng với số tiền 210 triệu đồng.

Đối với lô đất của hộ ông Đỗ Thành Quang khiếu nại, năm 2003, ông Trần Xuân Chiến chuyển nhượng cho ông Nguyễn Công Hai, thường trú tại thôn Kty 1, xã Chứ Kbô. Ngày 9/4//2009, ông Nguyễn Công Hai chuyển nhượng lại cho ông Đỗ Thành Quang với số tiền 493 triệu đồng.

Lô đất hộ ông Thái Văn Dương khiếu nại do ông Phan Văn Lợi, thường trú tại thôn Nam Tân, xã Chứ Kbô lấn chiếm năm 2004. Năm 2005, ông Phan Văn Lợi chuyển nhượng cho ông Nguyễn Kim Sơn và bà Thái Thị Phượng (vợ ông Sơn), sau đó ông Nguyễn Kim Sơn chuyển nhượng lại cho ông Thái Văn Dương với số tiền 375 triệu đồng.

Lô đất của hộ ông Đinh Trí Dũng khiếu nại, nhận chuyển nhượng của ông Phan Văn Lợi ngày 6/5/2008 với số tiền 430 triệu đồng.

Việc sang nhượng các lô đất này chỉ thể hiện bằng giấy viết tay giữa hai bên, không có xác nhận của chính quyền địa phương.

Ngày 29/6/2010, Công an huyện Krông Búk có Thông báo số 462/TB-CAH thông báo kết quả điều tra vi phạm quy định về sử dụng đất xảy ra tại Thôn Kty 5, xã Chứ Kbô, huyện Krông Búk.

Kết quả điều tra cho thấy, việc các hộ dân gồm: Trần Xuân Thắng, Đỗ Thành Quang, Thái Văn Dương, Đinh Trí Dũng nhận chuyển nhượng đất của các hộ dân khác là vi phạm các quy định của pháp luật; đồng thời Công an huyện Krông Búk kiến nghị: Xử lý vi phạm hành chính; thu hồi toàn bộ diện tích đất chuyển nhượng, nhận chuyển nhượng trái phép.

Tuy nhiên, kể từ đó đến khi được kiểm tra vào năm 2016, Ủy ban nhân dân huyện Krông Búk không tiến hành xử lý và các hộ dân vẫn tiếp tục sử dụng.

Khu đất được Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk giao cho Ủy ban nhân dân xã Chứ Kbô, huyện Krông Búk xây dựng Hội trường thôn Kty 5 nằm cách Hội trường cũ thôn Kty 5 được xây dựng trên đất rừng chỉ vài trăm mét và nằm ở vị trí tiếp giáp Quốc lộ 14, rất thuận lợi cho việc sinh hoạt của người dân, tuy nhiên do buông lỏng công tác quản lý nên bị người dân lấn chiếm sử dụng.

Cũng theo kết quả kiểm tra, xác minh của Thanh tra tỉnh Đắk Lắk, đối với khu đất mà các hộ dân khiếu nại đã được Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk giao cho Ủy ban nhân dân xã Chứ Kbô để sử dụng vào mục đích xây dựng Hội trường Thôn Kty 5 tại Quyết định số 947/QĐ-UBND ngày 9/5/2014 với diện tích 535m², trong quá trình triển khai các thủ tục đề nghị giao đất xây dựng Hội trường Thôn Kty 5, Ủy ban nhân dân huyện Krông Búk không tiến hành kiểm kê hiện trạng, tài sản hiện có trên đất; không ban hành quyết định thu hồi đất; không lập phương án bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất.

Vì vậy, Thanh tra tỉnh Đắk Lắk cho rằng, việc 4 hộ dân đang khiếu nại trong khoảng thời gian từ năm 2005 đến 2009 có sang nhượng lại đất của một số hộ dân khác và sử dụng cho đến thời điểm thanh tra tháng 8/2016 là có thật.

Việc thỏa thuận sang nhượng đất thể hiện bằng giấy viết tay giữa các bên, không thông qua chính quyền địa phương là trái quy định của pháp luật. Dọc theo Quốc lộ 14 đi qua địa bàn xã Chứ Kbô không chỉ có 4 hộ dân đang khiếu nại đã sang nhượng đất lấn chiếm trái phép mà có rất nhiều hộ khác cũng lấn chiếm đất rừng, sang nhượng làm nhà ở nhưng không bị xử lý là đúng với thực trạng quản lý, sử dụng đất trên địa bàn xã Chứ Kbô.

Việc để người dân tự lấn chiếm, sang nhượng đất đai trái phép qua nhiều hộ trong thời gian dài nhưng không kịp thời phát hiện, có biện pháp ngăn chặn và xử lý là do chính quyền xã Chứ Kbô, các ngành chức năng huyện Krông Búk đã buông lỏng trong công tác quản lý, vi phạm quy định của Luật Đất đai.

Theo quy định tại điểm b, khoản 2, điều 22, Nghị định 43/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều Luật Đất đai thì 4 hộ dân khiếu nại nêu trên được tạm thời sử dụng đất cho đến khi Nhà nước thu hồi đất, nhưng phải giữ nguyên hiện trạng sử dụng đất và phải kê khai đăng ký đất đai theo quy định.

Đề nghị chuyển hội trường thôn về trên đất rừng?

Liên quan đến việc đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk giao đất cho Ủy ban nhân dân xã Chứ Kbô sử dụng vào mục đích xây dựng Hội trường thôn Kty 5 với diện tích 535m² tại thôn Kty 5, theo tài liệu chúng tôi thu thập được thì Ủy ban nhân dân xã Chứ Kbô, Ủy ban nhân dân huyện Krông Búk đều có Tờ trình xin chủ trương của Đảng ủy xã Chứ Kbô và Ban Thường vụ Huyện ủy Krông Búk. Đồng thời, đơn đề nghị giao đất của Ủy ban nhân dân xã Chứ Kbô, cũng như Tờ trình của Ủy ban nhân dân huyện Krông Búk được Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp các sở, ngành liên quan xem xét. Theo ý kiến của Sở Xây dựng tỉnh Đắk Lắk tại Công văn số 1355/SXD-QH ngày 12/11/2013: "Việc Ủy ban nhân dân huyện Krông Búk đề nghị bố trí xây dựng Hội trường thôn Kty 5, xã Chứ Kbô tại lô đất nói trên là đã phù hợp với quy hoạch chung xây dựng nông thôn mới xã Chứ Kbô được duyệt và có vị trí thuận lợi để tổ chức hội họp, sinh hoạt cộng đồng cho người dân”.

Trên cơ sở đó, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk ban hành Quyết định số 947/QĐ-UBND ngày 9/5/2014 về việc giao 535m² đất tại thửa đất số 7, tờ bản đồ số 58, xã Chứ Kbô cho Ủy ban nhân dân xã Chứ Kbô để sử dụng vào mục đích xây dựng Hội trường thôn Kty 5.

Việc bàn giao đất ngoài thực địa diễn ra ngày 9/6/2014 có lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện; Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất huyện; có Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Chứ Kbô Nguyễn Văn Hoàn và Bí thư chi bộ Thôn Kty 5 Lê Hữu Lương; Thôn trưởng Nguyễn Hữu Hùng và Mặt trận thôn Trần Thị Xuyên ký vào biên bản.

Thế nhưng, tại Báo cáo số 40/BC-TTr ngày 29/8/2016 của Thanh tra tỉnh Đắk Lắk về kết quả kiểm tra, rà soát khiếu nại của ông Thái Văn Dương và 3 hộ dân ở thôn Kty 5, xã Chứ Kbô, huyện Krông Búk, tại phần kiểm tra, rà soát nội dung kiến nghị của các hộ dân cũng như qua làm việc với Ban tự quản Thôn Kty 5 thì nguyện vọng của Chi bộ, Ban tự quản thôn cũng như nhân dân Thôn Kty 5 là muốn giữ nguyên Hội trường thôn tại vị trí cũ (vị trí xây dựng trên đất rừng và chắn ngang trước lô đất của ông Hoàng Văn Kế).

Hội trường thôn Kty 5, xã Chứ Kbô, huyện Krông Búk hiện nay được xây dựng trái phép trên đất rừng và chắn ngang trước lô đất của ông Hoàng Văn Kế, mặc dù ông đã làm đơn khiếu nại gần 10 năm nay nhưng các cấp, các ngành chức năng của huyện Krông Búk và xã Chứ Kbô vẫn chưa giải quyết dứt điểm.

Như vậy, kết quả kiểm tra, rà soát này đã mâu thuẫn với Tờ trình của Ủy ban nhân dân xã Chứ Kbô và của Ủy ban nhân dân huyện Krông Búk về việc đề nghị giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp để xây dựng Hội trường Thôn Kty 5 cũng như chính các đồng chí Bí thư chi bộ, Thôn trưởng và Mặt trận thôn ký nhận đất ngoài thực địa.

Cũng theo kết quả kiểm tra, xác minh của Thanh tra tỉnh Đắk Lắk, việc tách các thửa đất và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ ông Hoàng Văn Kế được phản ảnh cụ thể trong bài “Xây dựng hội trường thôn trên đất rừng và chắn ngang mặt trước đất của người dân ở huyện Krông Búk” là không đúng với thực trạng thửa đất trước khi tách thửa, trái quy định của pháp luật, tạo điều kiện cho người dân lấn chiếm đất rừng trái phép; có thể gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của những hộ dân nhận chuyển nhượng; tạo dư luận không tốt trong quần chúng nhân dân.

Sai phạm này trách nhiệm thuộc về Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Krông Búk; trách nhiệm cụ thể thuộc về Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường, Giám đốc Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất huyện Krông Búk thời kỳ 2010-2012.

Vấn đề ở đây là mặc dù việc đề nghị giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp để xây dựng Hội trường Thôn Kty 5 của Ủy ban nhân dân xã Chứ Kbô và của Ủy ban nhân dân huyện Krông Búk cũng như các ngành chức năng là đúng quy định.

Trong khi đó, các hộ dân gồm: Trần Xuân Thắng, Đỗ Thành Quang, Thái Văn Dương, Đinh Trí Dũng nhận chuyển nhượng đất của các hộ dân khác trái phép và vi phạm các quy định của pháp luật…

Thế nhưng, Thanh tra tỉnh Đắk Lắk lại kiến nghị Ủy ban nhân dân tỉnh nghiên cứu, xem xét lại Quyết định số 947/QĐ-UBND ngày 9/5/2014 của Ủy ban nhân dân tỉnh về việc giao 535m² đất cho xã Chứ Kbô để sử dụng vào mục đích xây dựng Hội trường Thôn Kty 5 (chuyển địa điểm xây dựng Hội trường Thôn Kty 5 tại vị trí hiện nay các hộ dân đang khiếu nại về lại ví trí Hội trường thôn cũ hiện nay là đất rừng và chắn ngang trước lô đất của ông Hoàng Văn Kế).

Bên cạnh đó, Ủy ban nhân dân huyện Krông Búk là đơn vị làm Tờ trình đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp để xây dựng Hội trường Thôn Kty 5, nhưng sau đó, chính Ủy ban nhân dân huyện Krông Búk và Sở Tài nguyên và Môi trường lại đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Quyết định 1830/QĐ-UBND ngày 24/7//2017 về việc hủy bỏ Quyết định số 947/QĐ-UBND ngày 9/5/2014.

Kể từ đó đến nay, khu đất 535m² được tỉnh giao cho Ủy ban nhân dân xã Chứ Kbô để sử dụng vào mục đích xây dựng Hội trường Thôn Kty 5 vẫn được người dân lấn chiếm sử dụng; còn Hội trường Thôn Kty 5 cũ vẫn được xây dựng và sử dụng trái phép trên đất rừng và chắn ngang trước lô đất của ông Hoàng Văn Kế khiến quyền lợi của ông bị xâm phạm.

Từ đó đến nay, ông Hoàng Văn Kế đã làm đơn kiến nghị, tố cáo gửi các cấp, các ngành của tỉnh Đắk Lắk nhưng đến nay vụ việc vẫn chưa được giải quyết dứt điểm, khiến ông hết sức bức xúc.

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, Bí thư Huyện ủy Krông Búk Nguyễn Hải Đông cho biết, sau khi Báo Nhân Dân điện tử phản ảnh vụ việc “Xây dựng hội trường thôn trên đất rừng và chắn ngang mặt trước đất của người dân ở huyện Krông Búk”, Huyện ủy đã giao Ủy ban nhân dân huyện và các phòng, ban chức năng rà soát lại toàn bộ vụ việc báo cáo cho Ban Thường vụ Huyện ủy để chỉ đạo xử lý. Tuy nhiên, do vụ việc diễn ra đã nhiều năm và một thời gian dài trước đây, tình trạng lấn chiếm, sang nhượng đất đai trái phép diễn ra tràn lan; đồng thời hiện nay dọc hai bên Quốc lộ 14 đoạn qua trung tâm huyện đều là đất lâm nghiệp, nhưng người dân lấn chiếm, sang nhượng, làm nhà trái phép…

Hiện nay, huyện Krông Búk đang đề nghị tỉnh hỗ trợ kinh phí để rà soát, quy hoạch lại toàn bộ diện tích dọc hai bên Quốc lộ 14 đoạn qua trung tâm huyện. Trên cơ sở rà soát sẽ xử lý các trường hợp sai phạm cũng như giải quyết những khiếu nại của người dân. Đồng thời, việc quy hoạch cũng sẽ bố trí xây dựng Hội trường Thôn Kty 5, xã Chứ Kbô ở khu vực nào là phù hợp, không nhất thiết là nằm tại khu vực đất rừng như hiện nay.