Bổ sung nhiều cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Nghệ An

Sáng 31/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội nghe Tờ trình và báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết về thí điểm bổ sung một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Nghệ An.

Đề xuất UBND tỉnh Nghệ An có không quá 5 Phó Chủ tịch

Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nêu rõ, việc xây dựng bổ sung một số cơ chế, chính sách đặc thù để thể chế hóa Nghị quyết số 39-NQ/TW ngày 18/7/2023 của Bộ Chính trị nhằm phát huy mọi tiềm năng, lợi thế để phát triển tỉnh Nghệ An nhanh và bền vững, phấn đấu thực hiện mục tiêu của Bộ Chính trị đề ra.

Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định 4 nhóm lĩnh vực với tổng số 14 chính sách, bao gồm: quản lý tài chính-ngân sách nhà nước; quản lý đầu tư; quản lý đô thị, tài nguyên rừng; tổ chức bộ máy và biên chế. Trong đó, có 4 chính sách đề xuất mới phù hợp thực tiễn phát sinh của tỉnh Nghệ An, cụ thể:

Chính sách 1: Cho phép tỉnh Nghệ An khi xác định số bổ sung cân đối từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương không tính đối với nguồn thu thuế từ các cơ sở sản xuất thủy điện, nguồn thu nội địa từ hoạt động khai thác khoáng sản (không bao gồm thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp) trên địa bàn miền tây Nghệ An để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội khu vực này.

Các đại biểu dự phiên họp sáng 31/5. (Ảnh: THỦY NGUYÊN)

Chính sách 2: Cho phép tỉnh Nghệ An được giữ lại và sử dụng nguồn kinh phí trồng rừng thay thế khi chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác thu từ các dự án phục vụ phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh không có điều kiện tự trồng rừng thay thế phải nộp tiền trồng rừng thay thế vào Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh để thực hiện biện pháp lâm sinh khoanh nuôi xúc tiến tái sinh tự nhiên có trồng bổ sung hoặc khoanh nuôi xúc tiến tái sinh tự nhiên.

Chính sách 3: Tỉnh Nghệ An được phân bổ thêm 50% số vốn đầu tư công nguồn ngân sách trung ương bổ sung có mục tiêu cho địa phương theo nguyên tắc, tiêu chí và định mức quy định tại Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2026-2030 để đầu tư các công trình hạ tầng trọng điểm trên địa bàn tỉnh và phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội trên địa bàn miền tây Nghệ An.

Chính sách 4: UBND tỉnh Nghệ An có không quá 5 (năm) Phó Chủ tịch. Với các nội dung dự thảo Nghị quyết, Chính phủ kính trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV (tháng 5/2024) theo trình tự thủ tục rút gọn, thông qua tại một kỳ họp…

Nhất trí việc bổ sung nguồn lực để đầu tư phát triển địa bàn miền tây Nghệ An

Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách nêu rõ, việc Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định đối với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm bổ sung một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Nghệ An là cần thiết, có căn cứ chính trị, căn cứ pháp lý và đúng thẩm quyền...

Về chính sách cho phép tỉnh Nghệ An khi xác định số bổ sung cân đối từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương không tính đối với nguồn thu thuế từ các cơ sở sản xuất thủy điện, nguồn thu nội địa từ hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn miền tây Nghệ An, dự kiến khi cơ chế, chính sách được thực hiện, mỗi năm ngân sách tỉnh Nghệ An sẽ được bổ sung thêm khoảng 900 tỷ đồng.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Lê Quang Mạnh. (Ảnh: THỦY NGUYÊN)

Nếu số thu trên không dùng để xác định số bổ sung cân đối từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương, ngân sách trung ương sẽ giảm tương ứng với số thu do ngân sách tỉnh Nghệ An được hưởng do không dùng để xác định số bổ sung cân đối từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết, đa số ý kiến Ủy ban cho rằng miền tây Nghệ An là địa bàn đặc biệt khó khăn, đầu tư hạ tầng còn hạn chế… Vì vậy, nhất trí với chính sách trên để bổ sung nguồn lực cho tỉnh Nghệ An trong đầu tư phát triển khu vực miền tây của tỉnh.

Có ý kiến cho rằng, nên ấn định tỉ lệ và số tuyệt đối khi xác định số bổ sung cân đối từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương để đầu tư phát triển kinh tế-xã hội địa bàn miền tây Nghệ An.

Dự thảo Nghị quyết cũng đề xuất cho phép tỉnh Nghệ An được phân bổ thêm 50% số vốn đầu tư công nguồn ngân sách trung ương bổ sung có mục tiêu cho địa phương theo nguyên tắc, tiêu chí và định mức quy định tại Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2026-2030 để đầu tư các công trình hạ tầng trọng điểm trên địa bàn tỉnh và phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội trên địa bàn miền tây Nghệ An.

Quang cảnh phiên họp. (Ảnh: THỦY NGUYÊN)

Đa số ý kiến trong cơ quan thẩm tra nhất trí với quy định này vì Nghệ An hiện là tỉnh có điều kiện kinh tế-xã hội còn nhiều khó khăn, đang nhận bổ sung cân đối từ ngân sách trung ương, nguồn lực cho đầu tư phát triển còn hạn chế. Để tạo đà phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội miền tây Nghệ An, rất cần có sự hỗ trợ thêm nguồn lực đầu tư công từ ngân sách trung ương.

Bên cạnh đó, việc cho phép phân bổ thêm 50% số vốn đầu tư công nguồn ngân sách trung ương bổ sung có mục tiêu cho địa phương nói trên sẽ bảo đảm tính ổn định và công khai, minh bạch, rõ ràng của chính sách; tạo sự chủ động cho địa phương trong việc cân đối, lập kế hoạch bố trí nguồn lực cho các dự án; Chính sách này tương tự như chính sách cho phép tỉnh Nghệ An được phân bổ thêm 45% so với định mức chi thường xuyên được áp dụng từ năm 2022.

Về điều chỉnh chủ trương đầu tư, đa số ý kiến Ủy ban Tài chính, Ngân sách nhất trí với quy định như trong dự thảo Nghị quyết: “Thường trực HĐND tỉnh Nghệ An quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư đối với các dự án đầu tư công nhóm B, nhóm C quy định tại Luật Đầu tư công và báo cáo HĐND tỉnh tại kỳ họp gần nhất”.

Về đặc thù về số lượng cấp phó, dự thảo Nghị quyết đề xuất UBND tỉnh Nghệ An có không quá 5 Phó Chủ tịch. Đây là nội dung liên quan đến chủ trương tinh giản biên chế, giảm cấp phó theo các nghị quyết của Trung ương, của Bộ Chính trị.

Ông Lê Quang Mạnh cho biết, chính sách này đã được báo cáo và được Bộ Chính trị có ý kiến chấp thuận tại văn bản số 10036-CV/VPTW ngày 27/5/2024 của Văn phòng Trung ương Đảng. Với cơ sở chính trị đó, Ủy ban Tài chính, Ngân sách nhất trí với quy định của dự thảo Nghị quyết.