Bất cập trong đầu tư xây dựng, quản lý và sử dụng các công trình nước sạch ở Phú Yên

Bất cập trong đầu tư

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phú Yên, trên địa bàn tỉnh có 299 công trình cấp nước sinh hoạt được xây dựng với tổng vốn đầu tư gần 78,8 tỷ đồng, gồm 82 hệ cấp nước tập trung phục vụ dân sinh, 126 hệ cấp nước sạch trường học và 91 hệ cấp nước sạch cho trạm y tế. Riêng hai năm gần đây, nguồn vốn giải ngân cho chương trình này lên đến 45,8 tỷ đồng nhờ thực hiện chủ trương phân cấp cho huyện làm chủ đầu tư xây dựng các công trình cấp nước và vệ sinh môi trường của trường học và trạm y tế, đã có 53% trường học và 92% trạm y tế trên địa bàn tỉnh được cấp nước sạch. Nhờ vậy, chất lượng cuộc sống của người dân nhiều vùng nông thôn trong tỉnh được cải thiện. Tuy nhiên, bên cạnh đó còn không ít công trình không đem lại hiệu quả, gây lãng phí. Qua đợt giám sát của HÐND tỉnh mới đây, tại 55 công trình cấp nước (gồm 31 hệ cấp nước tập trung và 24 hệ cấp nước trường học, trạm y tế) trên địa bàn tám huyện, cho thấy có đến 13 công trình đã ngừng hoạt động, 19 công trình khác hoạt động nhưng không hiệu quả do thiếu nguồn nước, nước bị ô nhiễm, mạng cấp nước bị hỏng....

Có những tồn tại trên, trước hết là việc đầu tư kém hiệu quả, xuất phát từ khâu khảo sát, thiết kế còn hạn chế dẫn đến tình trạng khi đưa vào sử dụng thì cấp nước không đủ hoặc chất lượng nước không đạt tiêu chuẩn. Tại xã Sơn Long (Sơn Hòa) xây dựng hai công trình cấp nước, trong đó công trình cấp nước ở thôn Vân Hòa xây dựng năm 2004 với kinh phí gần một tỷ đồng đến nay vẫn chưa hoàn thành; công trình cấp nước thôn Phong Hậu đầu tư từ năm 2005 nhưng hiện nay không đầu tư tiếp vì nguồn nước đã cạn. Công trình cấp nước tập trung xã An Thạch (Tuy An) đầu tư năm 2006, chỉ cấp nước được 27%  hộ dân so với thiết kế và đã ngừng hoạt động, người dân sử dụng nhà quản lý vận hành để nuôi bò (!) Công trình cấp nước thôn Tuy Bình xã Ðức Bình Tây (Sông Hinh) có thiết kế cung cấp nước cho 266 hộ nhưng thực tế chỉ cấp nước đến 40 hộ và đã ngừng hoạt động. Công trình cấp nước tập trung thôn Nhất Sơn ở xã Hòa Hội (Phú Hòa) thiết kế cấp nước cho 150 hộ nhưng mới có 72 hộ sử dụng. Công trình cấp nước sinh hoạt xã Ea Lâm với tổng mức đầu tư lên đến 2,9 tỷ đồng chỉ cấp nước được 60 hộ trong khi đó thiết kế xây dựng cấp nước hơn 400 hộ dân. Công trình cấp nước sinh hoạt thôn Ðá Mài xã Sơn Thành Tây (Tây Hòa) đã xây dựng xong từ năm 2008 nhưng chưa thể sử dụng vì thiếu nguồn điện. Công trình cấp nước sạch Trường tiểu học số 2 Sơn Thành Ðông (Tây Hòa) đầu tư 72 triệu đồng phục vụ 460 học sinh và giáo viên, nhưng sau khi xây dựng xong không sử dụng được vì không có nguồn nước...

Ðiều đáng quan tâm nữa là chất lượng nước của các công trình được gọi là nước sạch lại không đạt yêu cầu nên người dân ngại sử dụng. Trong số 24 công trình cấp nước sạch được lấy mẫu để xét nghiệm thì có đến 18 công trình có nước không đạt theo tiêu chuẩn Bộ Y tế quy định. Công trình cấp nước sinh hoạt tập trung thôn Tân Phước, xã Xuân Sơn Bắc (Ðồng Xuân) vừa đưa vào sử dụng tháng

4-2009 nhưng có vi khuẩn Coliforms 110 con/ml gấp đôi so với tiêu chuẩn nước sạch theo quy định số 09/2005 của Bộ Y tế, đồng thời độ đục tại công trình nước này vượt tiêu chuẩn cho phép 26,2%. Mẫu nước xét nghiệm lấy ở công trình cấp nước sinh hoạt Phú Thạnh, xã An Thạch (Tuy An) cho kết quả hàm lượng Coliforms đến 175con/ml, cao gấp 3,5 lần so quy định; độ pH 8,6%; hàm lượng clorua 710 mg/l, đã đạt đến mức "nước cứng". Ngoài ra, có một số công trình cấp nước khác mà chỉ nhìn bằng mắt thường vẫn thấy không đạt tiêu chuẩn chứ không cần xét nghiệm như nước của công trình cấp nước tập trung Vân Hòa (Sơn Hòa) có mầu vàng và nhiều cáu bẩn còn ở công trình cấp nước xã Krông Pa (Sơn Hòa), nước có mầu đen và rất nhiều cáu bẩn...

Khai thác, sử dụng kém

Những yếu kém trong quản lý, khai thác sau đầu tư cũng là nguyên nhân làm nhiều công trình cấp nước ở Phú Yên không phát huy tác dụng. Nhiều công trình sau khi bàn giao cho địa phương, đơn vị thụ hưởng quản lý chỉ trong thời gian ngắn đã xuống cấp, không còn sử dụng. Công trình cấp nước sinh hoạt xã đặc biệt khó khăn Ea Lâm (Sông Hinh) đang trong giai đoạn bảo hành, người dân đập phá các thiết bị nhằm mục đích không có chỉ số hiện trên đồng hồ để không phải trả tiền nước. Trong số hàng chục trụ vòi nước được đặt rải rác ở các buôn, hầu hết đều bị gãy. Bên cạnh đó, các tuyến đường ống dẫn nước bị hư hỏng nặng. Các công trình cấp nước tập trung ở  vùng đồng bào dân tộc thiểu số thuộc các xã vùng cao Krông Pa, Cà Lúi (Sơn Hòa) thường xuyên hư hỏng phải ngừng hoạt động, một phần do ý thức sử dụng của người dân hạn chế còn có nguyên nhân quản lý kém, thu tiền nước không đủ trả tiền điện. Công trình cấp nước sinh hoạt, vệ sinh Trường THCS Trần Quốc Tuấn, xã Xuân Sơn Bắc (Ðồng Xuân) xây dựng năm 2007, đấu nối từ công trình cấp nước sinh hoạt thôn Tân Bình qua một máy bơm đẩy lên đài nước để xử lý bằng ozone, do máy bơm hỏng, không có kinh phí sửa chữa nên công trình không còn tác dụng...

Việc quản lý, khai thác các công trình nước sạch trên địa bàn tỉnh chưa được quy định cụ thể, mỗi nơi làm mỗi cách. Có xã cử cán bộ quản lý vận hành, có xã giao cho tổ chức Ðoàn hoặc giao khoán cho tư nhân quản lý. Giá nước tiêu thụ cũng khác nhau từ 1.000 đến 3.000 đồng/m3. Nhiều công trình cấp nước thu không đủ bù chi nên không có kinh phí sửa chữa. Thêm vào đó việc vận hành của nhân viên tại các công trình này còn yếu về nghiệp vụ chuyên môn, cũng ảnh hưởng không nhỏ đến tính bền vững của công trình. Ðối với các công trình cấp nước và vệ sinh môi trường tại các trường học, trạm y tế, nhiều đơn vị quản lý còn thụ động, trông chờ vào cấp trên. Tại Trường tiểu học xã Xuân Quang 2, hệ thống nước sinh hoạt chỉ hỏng có hai  chiếc van nhưng vẫn không khắc phục cho học sinh sử dụng vì chờ kinh phí sửa chữa của Phòng Giáo dục huyện...

Chương trình nước sạch và vệ sinh môi trường của tỉnh đặt ra mục tiêu đến năm 2010 có 85% dân số nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh, trong đó 50% dân số được sử dụng nước sạch theo Tiêu chuẩn 09/2005/QÐ-BYT của Bộ Y tế với số lượng 60 lít/người/ngày. Nghĩa là từ nay đến năm 2010 tỉnh phải giải quyết vấn đề nước sinh hoạt thêm cho hơn 225.000 người (tương đương 26,4% số dân nông thôn). Ðiều này rất khó trở thành hiện thực nếu không khắc phục được những yếu kém bất cập trong đầu tư cũng như quản lý, khai thác nói trên.

Bài và ảnh: Nguyên Trường

Có thể bạn quan tâm

Vận hành nhà máy điện rác ở Gia Bình, Bắc Ninh. (Ảnh NAM PHONG)

Thúc đẩy các dự án đầu tư xanh

Trong hành trình hiện thực hóa cam kết Net Zero vào năm 2050, bên cạnh các chính sách chung, những chính sách cụ thể thúc đẩy đầu tư xanh giữ vai trò then chốt. Thách thức lớn nhất hiện nay là ngoài yêu cầu về kỹ thuật, hạ tầng, cơ chế phối hợp và nhân lực, các dự án xanh luôn cần nguồn vốn rất lớn.

ESG đã trở thành yêu cầu bắt buộc đối với doanh nghiệp muốn duy trì tính cạnh tranh, thu hút nhà đầu tư và phát triển bền vững. (Ảnh: Đỗ Bảo)

Thực hành ESG cần sự đột phá

Những năm gần đây, Đảng và Nhà nước liên tục ban hành các chủ trương, chính sách, định hướng quan trọng thúc đẩy kinh tế xanh và thực hành ESG (Môi trường-Xã hội-Quản trị); trong đó, nổi bật là Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050.

[Video] Tuyến Cát Linh – Hà Đông vận hành hệ thống soát vé tự động không dùng tiền mặt

[Video] Tuyến Cát Linh – Hà Đông vận hành hệ thống soát vé tự động không dùng tiền mặt

Sáng 5/12, tại ga Cát Linh, tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông chính thức vận hành hệ thống kiểm soát vé tự động. Hệ thống được lắp đặt đồng bộ tại các nhà ga, cho phép hành khách thanh toán bằng căn cước công dân gắn chip, mã QR, thẻ ngân hàng quốc tế cùng nhiều phương thức điện tử khác.

Sản xuất phân bón tại Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc.

Tái cấu trúc công nghệ sản xuất hóa chất

Giám đốc Công ty cổ phần DAP số 2 - Vinachem Vũ Việt Tiến cho biết, những tháng đầu năm, đơn vị đối diện nhiều khó khăn như giá nguyên liệu phục vụ sản xuất tăng cao, quặng tuyển apatit thiếu, chất lượng suy giảm so với thiết kế.

Người dân tỉnh Quảng Ninh nuôi trồng thủy sản trên biển.

Nâng sức cạnh tranh cho nghề nuôi trồng thủy sản biển

Việt Nam có đường bờ biển dài, nhiều đảo, vịnh, đầm, phá… tạo điều kiện thuận lợi để phát triển đa dạng các loại hình nuôi trồng thủy sản. Hiện nay, nhiều hợp tác xã, nhân dân tại các địa phương ven biển đang ứng dụng công nghệ mới vào nuôi trồng thủy sản giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và thu nhập.

Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) tiếp tục được điều chỉnh để phù hợp hơn với mức độ sống của người dân hiện nay. (Ảnh: minh họa)

Đề xuất những điểm đột phá về ngưỡng chịu thuế và biểu thuế tại Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi)

Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội, các chuyên gia, nhà khoa học, Bộ Tài chính đã phối hợp với các cơ quan có liên quan hoàn thiện quy định về thuế thu nhập cá nhân, theo đó đề xuất sửa đổi về ngưỡng chịu thuế, biểu thuế suất tại Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).

Đại diện lãnh đạo các đơn vị ký kết biên bản hợp tác giai đoạn 2026-2030.

Phát triển mô hình kinh tế nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn liên kết chuỗi giá trị tại Hà Tĩnh

Sáng 5/12, Hội Người cao tuổi Việt Nam phối hợp Hội Nông nghiệp tuần hoàn Việt Nam, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh và Tập đoàn Quế Lâm tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả giai đoạn I và triển khai hợp tác giai đoạn II về phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn tại Hà Tĩnh giai đoạn 2026–2030.

Ảnh minh họa.

Bất động sản dẫn nhịp kéo thị trường, VN-Index giữ được sắc xanh dù áp lực bán lan rộng

Phiên giao dịch ngày 5/12, thị trường chứng khoán Việt Nam giao dịch trong sắc đỏ, thanh khoản toàn thị trường giảm, nhưng VN‑Index vẫn duy trì đà tăng với 1.741,32 điểm. Bất động sản là tâm điểm kéo thị trường, tuy nhiên sắc đỏ lan rộng tại các ngành khác, cho thấy áp lực điều chỉnh ở các nhóm vốn hóa lớn vẫn hiện hữu.

Bà Nghiêm Thị Hoàng Anh, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Hỗ trợ doanh nghiệp Hà Nội phát biểu khai mạc. (Ảnh: ANH MINH).

Thuế doanh nghiệp trong giai đoạn mới: Gỡ nút thắt, tạo dư địa phát triển bền vững cho doanh nghiệp Hà Nội

Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp thích ứng với những biến động trong cải cách thuế và môi trường đầu tư, ngày 5/12/2025 Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Hỗ trợ doanh nghiệp Hà Nội phối hợp Sở Tài chính Hà Nội tổ chức tọa đàm “Thuế doanh nghiệp trong giai đoạn mới: Tìm nút thắt và thúc đẩy phát triển bền vững cho doanh nghiệp Hà Nội”.

Sẽ tiếp tục rà soát, cân đối để xác định mức vốn đối ứng địa phương cho phù hợp nhất

Sẽ tiếp tục rà soát, cân đối để xác định mức vốn đối ứng địa phương cho phù hợp nhất

Sáng 5/12, sau phần thảo luận về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035, Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng đã có phát biểu giải trình, làm rõ các nội dung đại biểu Quốc hội nêu.

Từ ngày 4 đến 6/12/2025, Cảng hàng không quốc tế Nội Bài tổ chức chạy thử các chuyến bay giả định, có sự tham gia của 80 cán bộ, công nhân viên các bộ phận liên quan.

Diện mạo, vị thế “công nghệ xanh, thông minh” của Nhà ga T2 Nội Bài mở rộng

Dự án trọng điểm mở rộng Nhà ga hành khách T2 (Cảng hàng không quốc tế Nội Bài) được khởi công ngày 19/5/2024, tổng mức đầu tư gần 5.000 tỷ đồng, thực hiện hoàn toàn bằng nguồn vốn của chủ đầu tư Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV); trong đó, gói thầu chính thi công xây lắp có giá trị 4.600 tỷ đồng.