Theo CNN, năm 2019, Nelly Cheboi (29 tuổi) đã nghỉ công việc kỹ sư phần mềm với thu nhập tốt ở Chicago (Mỹ) để sáng lập tổ chức phi lợi nhuận có tên “TechLit châu Phi”. Dự án của cô bắt đầu từ ý tưởng thu thập các máy tính cũ, gồm cả laptop và máy tính để bàn, quyên góp cho học sinh trên khắp các vùng nông thôn Kenya. “Tôi đã trải qua những ngày thật sự nghèo khó và không thể quên được cảm giác khi bị đói cồn cào vào ban đêm”, Cheboi nhớ lại. Vì vậy, việc có một chiếc máy tính cũng là ước mơ quá xa xỉ đối với những đứa trẻ ở vùng quê nghèo như cô.
Lớn lên trong hoàn cảnh khó khăn ở một thị trấn nông thôn Kenya, Cheboi đã học tập chăm chỉ và nhận được học bổng toàn phần của một trường cao đẳng ở bang Illinois (Mỹ) vào năm 2012. Vào năm thứ hai đại học, Cheboi tham gia một khóa học lập trình, rồi khám phá rằng, khoa học máy tính và lập trình có thể thật sự tạo ra nhiều khác biệt. Cô chia sẻ ngay từ lúc đó đã yêu thích công việc lập trình phần mềm cũng như mong muốn mang những kiến thức ý nghĩa này đến với cộng đồng ở quê hương.
Tuy nhiên, phải đến khi ra trường và bắt đầu làm việc trong ngành phần mềm, Cheboi sớm nhận ra số lượng lớn máy tính không dùng tới và bị bỏ đi lãng phí khi các công ty nâng cấp cơ sở hạ tầng công nghệ. Trong khi đó, hàng nghìn trẻ em ở Kenya lại không có cơ hội tiếp cận với máy tính. Vì vậy, vào năm 2018, Nelly Cheboi bắt đầu xin cấp phép để chuyển những chiếc máy tính mà cô quyên góp được đưa về Kenya. “Tôi đã tự mình đóng các khoản thuế phí hải quan. Có thời điểm, tôi mang theo 44 chiếc máy tính một lúc và tiền hành lý còn tốn nhiều hơn tiền vé máy bay” cô chia sẻ.
Một năm sau, Cheboi cùng với một đồng nghiệp cũng là kỹ sư công nghệ, đã đồng sáng lập tổ chức TechLit châu Phi, qua đó quyên góp máy tính cũ từ các công ty, trường đại học và cá nhân cho trẻ em nghèo châu Phi. Các kỹ sư kiểm tra và bảo đảm máy tính còn sử dụng tốt trước khi chuyển đến Kenya. Ở đó, máy tính được phân phối tới các trường học và tổ chức cộng đồng nông thôn, nhằm giúp các em học sinh từ 4 đến 12 tuổi có thể tham gia các lớp học công nghệ thông tin thông qua những chiếc máy này.
Ngoài ra, TechLit châu Phi cũng thường xuyên tổ chức các khóa học với chuyên gia để giúp trẻ học được những kỹ năng tin học cơ bản và nâng cao, nhờ đó chuẩn bị tốt hơn và có định hướng công việc trong tương lai. Cheboi nói: “Các em nhỏ tuổi sẽ được học đánh máy, gõ phím nhanh và viết mã cơ bản. Còn với lứa tuổi lớn hơn, chúng tôi giới thiệu cho các em những công việc có thể làm trên máy tính, như thiết kế đồ họa, sản xuất video, viết mã hay kinh doanh trực tuyến… Khi tốt nghiệp trung học, các em có thể tìm được việc làm phù hợp. Hiện, TechLit đang làm việc với 10 trường học đối tác và dự kiến trong năm tới, hoạt động này sẽ được lan tỏa rộng rãi hơn. Tại lễ trao giải “Người hùng của năm 2022”, biên tập viên Anderson Cooper của CNN vinh danh công việc của Nelly Cheboi và các cộng sự không chỉ là mang những chiếc máy tính cũ, mà họ đã “mở ra thế giới mới” khi cung cấp công cụ và giáo dục kỹ năng cho hàng nghìn trẻ em Kenya.
Đây là năm thứ 16 CNN trao giải thưởng do độc giả bình chọn này, vinh danh những hoạt động, dự án có đóng góp trực tiếp, thiết thực vì cộng đồng. Trong mười đề cử nhận được đánh giá cao có cả dự án của hai em học sinh đã nhận giải “Ấn tượng trẻ 2022”. Đó là Ruby Chitsey (15 tuổi) sáng lập dự án quyên góp các vật dụng cá nhân cho những người cao tuổi có hoàn cảnh khó khăn ở viện dưỡng lão và Sri Nihal Tammana (13 tuổi) đã tham gia thu hồi và tái chế pin thông qua một mạng lưới các thùng thu gom.
