Trong đời sống tinh thần của người Pà Thẻn, ngọn lửa tượng trưng cho sự sống.
Trong đời sống tinh thần của người Pà Thẻn, ngọn lửa tượng trưng cho sự sống.

Lễ hội huyền bí của người Pà Thẻn

NDO - Từ bao đời nay đồng bào Pà Thẻn xã Hồng Quang, huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang, vẫn duy trì nghi lễ nhảy lửa tạ ơn và mời thần lửa về chung niềm vui một năm bốn mùa tươi tốt, nhà nhà khỏe mạnh, ấm no.

Trong đời sống tinh thần của người Pà Thẻn ngọn lửa tượng trưng cho sự sống, nhờ thần lửa mà người Pà Thẻn có được sức mạnh đương đầu với mọi khó khăn, xua đi những điều rủi. Với riêng các chàng trai - những người được thần linh lựa chọn - nhảy lửa còn thể hiện sức mạnh và ý chí của người Pà Thẻn trong việc chinh phục mọi thử thách thông qua sự kết nối với thần linh và sự trợ giúp từ thiên nhiên huyền bí.

Lễ nhảy lửa chính là sự tiếp nối truyền thống văn hóa tín ngưỡng của người Pà Thẻn một cách tự nhiên và bền chặt.

Lễ vật để cúng thần trong lễ hội nhảy lửa có bát hương, chiếc đàn gõ, chiếc vòng lắc, thủ lợn và năm chén rượu cùng gạo và chút tiền âm, tiền dương. Đợi trời tối, thầy mo làm lễ khấn gọi thần, các chàng trai sẽ ngồi đợi được làm phép "nhập ma".

Nghi lễ nhảy lửa chỉ dành cho nam giới-những người đại diện cho sức mạnh, ý chí và bản lĩnh của người Pà Thẻn. Khi thầy mo gõ vào đàn và làm lễ cúng, các đạo cụ rung lên tạo ra những chuỗi âm thanh kỳ lạ, khi thì ngân lên như tiếng gọi tha thiết, khi thì dồn dập như tiếng ngựa phi. Người Pà Thẻn tin rằng, thời khắc này thầy mo đang xuất hồn vượt núi thẳm rừng sâu để thỉnh thần lửa về. Thần và ma của người Pà Thẻn sẽ tiếp sức mạnh, sự khéo léo và lòng dũng cảm cho các chàng trai.

Lễ vật để cúng thần trong lễ hội nhảy lửa có bát hương, chiếc đàn gõ, chiếc vòng lắc, thủ lợn và năm chén rượu cùng gạo và chút tiền âm, tiền dương. Đợi trời tối, thầy mo làm lễ khấn gọi thần, các chàng trai sẽ ngồi đợi được làm phép "nhập ma".

Lúc này, cạnh đống củi lớn cháy rừng rực ở giữa sân, gương mặt thầy mo rung bần bật theo nhịp chiếc vòng lắc và cây đàn gõ. Các chàng trai ngồi bên thầy chân cũng rung lên, toàn thân lắc mạnh. Trong phút chốc, những người đã được "nhập hồn" như được tiếp nhận một sức mạnh siêu nhiên, cùng bật người nhảy chồm lên như đàn mãnh hổ, ánh mắt rực sáng hướng về phía đống lửa.

Các chàng trai Pà Thẻn chân trần nhảy vào lửa, đôi tay họ giống những rễ cây rừng khỏe khoắn xới tung đống lửa, vung lên tạo ra những chùm hoa lửa như sao băng rơi đầy mặt đất. Màn trời tối đen bỗng hiển lộ gương mặt họ, ánh mắt họ rực sáng cùng than lửa. Đó là những khoảnh khắc kỳ lạ mang vẻ đẹp và sức mạnh - là sự kết nối bí ẩn luôn hiện hữu giữa thần linh và con người - nơi khởi tạo cũng là nơi tiếp nối sự sống.

Thật kỳ lạ, khi kết thúc lễ hội nhảy lửa, đôi chân và cánh tay trần của các chàng trai đều không hề bị bỏng. Được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia từ năm 2013, lễ nhảy lửa chính là sự tiếp nối truyền thống văn hóa tín ngưỡng của người Pà Thẻn một cách tự nhiên và bền chặt.