Trong tiến trình xây dựng và phát triển, có một công việc luôn luôn là khâu khó, nếu như không được các địa phương tổ chức thực hiện tốt thì sẽ nảy sinh rất nhiều phức tạp, đó là giải phóng mặt bằng.
Công tác này phải đạt được sự đồng thuận của nhân dân thì các dự án, công trình đầu tư phát triển mới được triển khai đúng tiến độ và đạt hiệu quả như mục tiêu đã đề ra.
Quá trình thực hiện giải phóng mặt bằng ở hầu hết các nơi đều cho thấy, không có cơ chế, chính sách nào có thể đạt được sự công bằng tuyệt đối cũng như đáp ứng được nguyện vọng của tất cả người dân nằm trong phạm vi ảnh hưởng của dự án.
Do vậy, bên cạnh việc tổ chức thực hiện sao cho công tâm và minh bạch, bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của người dân thì còn phải làm tốt công tác dân vận nhằm tuyên truyền, vận động, thuyết phục người dân ủng hộ vì lợi ích chung, vì sự phát triển lâu dài của quê hương.
Trong nửa nhiệm kỳ vừa qua, nét nổi bật chung của nhiều tỉnh, thành phố là đã coi trọng đúng mức công tác giải phóng mặt bằng, coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng và xác định cả hệ thống chính trị phải vào cuộc.
Nhiều địa phương đặc biệt đề cao vai trò lãnh đạo của các tổ chức đảng và sự nêu gương của cán bộ, đảng viên vì uy tín của tổ chức đảng và đảng viên là điểm tựa vững chắc để nhân dân tin tưởng, làm theo.
Đáng nói là cấp ủy thông qua năng lực lãnh đạo của mình đã tạo được sự tập trung, thống nhất cao trong hệ thống chính trị và phát huy tinh thần trách nhiệm, chủ động, sáng tạo của các tổ chức, cá nhân liên quan. Chính điều đó có sức thuyết phục mạnh mẽ đối với nhân dân.
Ở mỗi tỉnh, thành phố tùy vào điều kiện, tình hình cụ thể có những cách làm khác nhau nhưng mục đích cuối cùng là tạo được niềm tin của nhân dân và sự đồng thuận trong xã hội.
Trên địa bàn tỉnh Bình Định, công trình đường bộ cao tốc bắc-nam phía đông, giai đoạn 2021-2025, có chiều dài hơn 118 km đi qua tám huyện, thị xã, thành phố, trong đó thị xã Hoài Nhơn có chiều dài đoạn tuyến lớn nhất, công tác giải phóng mặt bằng ảnh hưởng tới hơn 3.600 hộ dân.
Để bảo đảm thời hạn bàn giao mặt bằng mà Chính phủ giao, Ban Thường vụ Thị ủy đã ban hành chỉ thị về công tác bồi thường giải phóng mặt bằng và tái định cư thực hiện dự án này.
Trong đó, quán triệt phương châm cấp ủy, tổ chức đảng, nhất là người đứng đầu nêu cao trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện bảo đảm tiến độ công tác bồi thường giải phóng mặt bằng.
Cán bộ, đảng viên và gia đình cán bộ, đảng viên phải tiên phong thực hiện để nêu gương. Chỉ thị như "ngọn cờ" tập hợp ý chí, hành động của các tổ chức, cá nhân trong toàn hệ thống chính trị.
Thị xã thành lập tới ba hội đồng giải phóng mặt bằng và nhiều tổ công tác giải quyết cơ chế, chính sách, tuyên truyền, vận động, làm việc không quản ngày đêm, miễn là người dân hiểu rõ được chủ trương, chính sách và đồng thuận để sớm di dời, bàn giao mặt bằng.
Ở cấp phường, xã chú trọng làm công tác dân vận, người đứng đầu cấp ủy trực tiếp phụ trách công tác này. Các cuộc gặp gỡ, tiếp xúc của đồng chí bí thư cấp ủy các cấp được người dân đánh giá cao vì qua trao đổi thẳng thắn, nhiều vấn đề được giải trình, giải đáp, kết luận cụ thể, rõ ràng ngay tại chỗ, từ đó tạo niềm tin vào phương hướng phát triển của địa phương.
Tinh thần quyết liệt đó cũng diễn ra ở các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh, góp phần bảo đảm hiệu quả đầu tư của các dự án và tạo sức hút làn sóng đầu tư vào địa phương.
Nêu gương trách nhiệm từng đảng viên, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Cà Mau ban hành Chỉ thị số 07 về tăng cường tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, đoàn viên, hội viên và nhân dân thực hiện quy hoạch, bồi thường, giải phóng mặt bằng để thực hiện các dự án xây dựng kết cấu hạ tầng phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn.
Trong đó người đứng đầu các đơn vị chịu trách nhiệm vận động, kiểm tra, giám sát đội ngũ đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên, cán bộ, chiến sĩ về chấp hành pháp luật, trước hết là trong công tác giải phóng mặt bằng phải gương mẫu bàn giao mặt bằng đúng quy định.
Trường hợp không chấp hành thì đối chiếu quy định pháp luật hoặc nội quy, quy chế làm việc của tổ chức để xem xét xử lý.
Quận ủy Liên Chiểu (thành phố Đà Nẵng) ban hành Nghị quyết số 03 về nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng. Trong các buổi sinh hoạt chi bộ, sinh hoạt của các hội, đoàn thể hay họp tổ dân phố, cấp ủy, đảng viên có trách nhiệm lồng ghép nội dung phổ biến, tuyên truyền các chủ trương, chính sách của thành phố Đà Nẵng về đền bù giải phóng mặt bằng để bà con nhân dân hiểu rõ quy định.
Bản thân các cán bộ, đảng viên có nhà nằm trong phạm vi giải tỏa chủ động di dời sớm để nêu gương vận động người dân bàn giao mặt bằng đúng hạn. Hay như ở tỉnh Hà Giang, Đảng ủy xã Quang Minh (huyện Bắc Quang) đã tổ chức Cuộc thi viết về công tác thu hồi đất, bồi thường tái định cư.
Đông đảo cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên và nhân dân tham gia hưởng ứng, qua đó nâng cao nhận thức và tạo được sự đồng thuận lớn về chủ trương chung của tỉnh trong phát triển hạ tầng giao thông, giúp chính quyền triển khai thuận lợi trong việc chuẩn bị mặt bằng cho các dự án...
Qua kết quả thực hiện tại các địa phương, có thể khẳng định, cùng với việc đề ra định hướng phát triển thì cấp ủy tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo trong những nhiệm vụ cụ thể, nhất là những khâu khó, việc phức tạp là rất đúng đắn và cần thiết.
Rõ ràng cấp ủy đã phát huy tốt vai trò lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, thống nhất cao ý chí, hành động mà nòng cốt là các cán bộ, đảng viên tiên phong, gương mẫu, từ đó thuyết phục và dẫn dắt nhân dân đồng lòng tham gia thực hiện các chủ trương, đường lối phát triển.
Trải qua những giai đoạn khó khăn, cùng chia sẻ, bàn bạc để thực hiện và rồi được chứng kiến, hưởng lợi từ những thành quả phát triển kinh tế-xã hội của quê hương, cấp ủy, chính quyền, đoàn thể và nhân dân ngày càng gắn bó mật thiết, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, là động lực và nền tảng của sự phát triển bền vững.