Phóng viên (PV): Thường nhà khoa học sẽ có ước mơ nghiên cứu từ rất sớm. Còn anh thì sao?
TS Trịnh Văn Chiến: Tôi sinh ra ở vùng quê trung du xã Minh Tân, huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa. Hiện nay, kinh tế - xã hội ở quê tôi đã tốt hơn trước rất nhiều nhưng hơn 20 năm trước thì khác, đây được xem là vùng quê nghèo của tỉnh Thanh Hóa. Ngày bé ước mơ của tôi không phải là trở thành nhà khoa học bởi khoa học là cái gì đó rất to lớn đối với một đứa trẻ ở vùng quê nghèo. Tôi có những giấc mơ trẻ con hơn như làm thầy giáo tiểu học hay bác sĩ cứu người. Tuy nhiên, cũng như thế giới luôn vận động, giấc mơ của mỗi người có thể thay đổi theo năm tháng. Cơ duyên đến vào năm thứ ba Đại học Bách khoa Hà Nội, tôi may mắn được tham gia phòng Lab nghiên cứu về truyền thông vô tuyến của PGS, TS Nguyễn Văn Đức. Thầy, anh, chị và các bạn trong Lab đã truyền lửa nghiên cứu cho tôi.
PV: Để có thành quả hôm nay, hẳn anh đã trải qua rất nhiều thử thách?
TS Trịnh Văn Chiến: Nghiên cứu khoa học thường đối mặt với nhiều khó khăn và một chút phiêu lưu vì phải mò mẫm, dò đường để tìm ra cái mới. Ai từng làm nghiên cứu sinh đều có hơn một lần cảm thấy trở ngại trong hướng nghiên cứu của mình, thậm chí là hoài nghi về chủ đề mình đã chọn. Tuy nhiên, ngày nay các bạn trẻ có nhiều cơ hội để học tập nghiên cứu hơn không những do thời gian đào tạo được rút ngắn mà còn dựa vào tiến bộ của khoa học - công nghệ như trí tuệ nhân tạo, mạng internet với kho tri thức mở khổng lồ.
Với người làm nghiên cứu khoa học, môi trường nghiên cứu trong nước còn nhiều khó khăn về trang thiết bị, nguồn kinh phí. Tuy nhiên, so với chục năm trước thì nghiên cứu khoa học trong nước đã có một bước tiến rất dài. Hiện tại trong nước đã có nhiều nhóm nghiên cứu mạnh, nhiều nhà nghiên cứu tên tuổi đã được thế giới ghi nhận. Tại Trường công nghệ Thông tin và Truyền thông nói riêng và Đại học Bách khoa Hà Nội nói chung, lãnh đạo nhà trường và đại học luôn khuyến khích, tạo điều kiện về cơ sở vật chất phục vụ cho việc nghiên cứu khoa học. Như tôi là một tiến sĩ mới về nước công tác nhưng cũng đã được hỗ trợ rất nhiều. Lương và chế độ đãi ngộ của Đại học Bách khoa Hà Nội nếu so với mức sống của người Việt khá là tốt. Đây chính là lý do và động lực để các thầy, cô có thể yên tâm hơn khi tham gia vào công tác giảng dạy và nghiên cứu.
TS Trịnh Văn Chiến (sinh năm 1989) được xét trao giải thưởng “Quả cầu vàng” với công trình nghiên cứu xem xét việc tích hợp công nghệ cực nhiều ăng-ten trong mạng phi tế bào và bề mặt phản xạ thông minh dưới ảnh hưởng của tương quan không gian giữa các phần tử tán xạ. Chất lượng hệ thống truyền thông 6G được nghiên cứu bằng cách sử dụng phân tích tiệm cận toán học cho phép số lượng điểm truy nhập và số phần tử tán xạ tiến tới vô cực. Kết quả thu được chỉ ra tiềm năng ứng dụng của mạng phi tế bào và bề mặt phản xạ thông minh cho mạng truyền thông 6G.
PV: Xin anh chia sẻ về công việc hiện tại của mình?
TS Trịnh Văn Chiến: Nhiệm vụ chính của tôi tại trường là giảng dạy và nghiên cứu. Thông qua giảng dạy, tôi có cơ hội truyền tải kiến thức đã học và tích lũy đến các bạn sinh viên trẻ, năng động và nhiệt huyết. Bên cạnh đó, tôi tham gia nghiên cứu về ứng dụng lý thuyết tối ưu và trí tuệ nhân tạo cho các mạng thế hệ mới như 5G và định hướng 6G năm 2030. Tôi cũng hy vọng có thể kết nối nhiều hơn với các nhóm nghiên cứu trong và ngoài nước để cùng nhau khai phá thành tựu mới về truyền thông thế hệ mới sau 5G. Hơn nữa, cộng tác với các viện nghiên cứu và phát triển (R&D) của các doanh nghiệp cũng là dự định của tôi để đưa các kết quả hàn lâm hướng tới ứng dụng thực tế.
PV: Xin cảm ơn và chúc những dự định của anh sớm thành hiện thực!
