Australia hỗ trợ “Thế hệ bị đánh cắp”

Trong cuộc họp với Quốc hội Australia ngày 5-8 vừa qua, Thủ tướng Scott Morrison thay mặt Chính phủ cam kết chi 813 triệu USD để hỗ trợ cộng đồng người bản địa nước này. Đặc biệt trong đó bao gồm cả khoản bồi thường cho hàng nghìn người thuộc “Stolen Generations” (tạm dịch là “Thế hệ bị đánh cắp”), từng là những trẻ em bản địa bị tách khỏi gia đình cách đây nhiều thập kỷ. 

Thủ tướng Scott Morrison cam kết hỗ trợ Thế hệ bị đánh cắp. Ảnh: GETTY IMAGES
Thủ tướng Scott Morrison cam kết hỗ trợ Thế hệ bị đánh cắp. Ảnh: GETTY IMAGES

Khoản hỗ trợ này được coi là nỗ lực lớn chưa từng có nhằm cải thiện mức sống của cộng đồng người bản địa Australia. Trong khoản hỗ trợ khổng lồ dự kiến hoàn tất giải ngân vào năm 2026, có tới 279,7 triệu USD sẽ được sử dụng để bồi thường cho những người thuộc “Thế hệ bị đánh cắp”. Theo đó, mỗi cá nhân sẽ nhận được khoản bồi thường lên tới 55.400 USD, cùng khoản hỗ trợ cao nhất là 5.200 USD cho các chi phí như tư vấn tâm lý, chăm sóc sức khỏe... Các bang của Australia đã lên kế hoạch bồi thường cho những người còn sống của thế hệ này từ năm 2008 đến năm 2020. Khoản tiền này sẽ nằm dưới sự kiểm soát trực tiếp của Chính phủ liên bang.

Vào những năm đầu của thế kỷ 20, nhiều trẻ em bản địa đã bị buộc phải rời khỏi gia đình và cộng đồng của mình. Tất cả đều bắt nguồn từ các chính sách nhằm phục vụ chủ ý đồng hóa của Chính phủ Australia trong quá khứ. Giới chuyên gia ước tính rằng, cứ ba trẻ em thì có một trẻ em bị buộc phải  rời cộng đồng bản địa trong khoảng thời gian từ năm 1910 đến năm 1970. Việc đưa trẻ em bản địa rời xa tổ ấm, gia đình và cộng đồng đã gây ra rất nhiều nỗi đau, nỗi buồn dai dẳng cho đến ngày nay. Hầu hết trẻ em bản địa không được đối xử công bằng như những đứa trẻ da trắng, thậm chí bị coi là nguồn lao động dự trữ miễn phí.

Những người sống sót thuộc “Thế hệ bị đánh cắp” phải chịu đựng rất nhiều tổn thương về thể xác và tâm lý, mất đi mối liên hệ với gia đình, bản sắc, đất đai, ngôn ngữ và văn hóa. Bản thân bị buộc phải hòa nhập xã hội và văn hóa phi bản địa. Thậm chí, họ bị cấm sử dụng tên khai sinh và chính phủ đã không lưu giữ hồ sơ về ngày sinh hoặc nơi sinh của nhiều trẻ em. Điều này khiến họ vô cùng khó khăn trong việc kết nối lại với gia đình ruột thịt khi trưởng thành. Cho tới nay, nhiều thổ dân trên các đảo thuộc eo biển Torres vẫn đang tìm kiếm cha mẹ và anh, chị, em thất lạc. 

Tính đến năm 2018, có 17.150 người sống sót thuộc “Thế hệ bị đánh cắp” định cư trên khắp đất nước, chủ yếu ở New South Wales, Queensland và miền tây Australia. Theo nghiên cứu mới đây của Viện Y tế và Phúc lợi Australia (AIHW), những đứa trẻ thuộc thế hệ này ít được học hành đầy đủ và tỷ lệ vi phạm pháp luật cao gấp ba lần so trẻ em bình thường. Báo cáo cũng tiết lộ, cứ bảy người sống sót thì một người hiện tại sống với tình trạng khuyết tật về thể chất hoặc tâm lý. Ngoài ra, có khoảng 33% trong số họ gặp vấn đề khi tiếp cận dịch vụ công và gần 66% có thu nhập ở mức thấp. 

Trong bài phát biểu trước Quốc hội, Thủ tướng Scott Morrison khẳng định, khoản bồi thường này là sự thừa nhận của Chính phủ về hậu quả của việc ép buộc đưa trẻ em bản địa ra khỏi gia đình trong quá khứ. “Đây là một bước tiến lâu dài để hàn gắn quá khứ, phục hồi nhân phẩm, sức khỏe và hạnh phúc của các thành viên thuộc “Thế hệ bị đánh cắp”, gia đình và cộng đồng của họ. Tuyên bố chính thức này không chỉ cho thấy chúng tôi vô cùng lấy làm tiếc về những gì đã xảy ra, mà chúng tôi còn chịu trách nhiệm về điều đó”, Morrison tuyên bố.

Bà Pat Turner, Giám đốc Điều hành người bản địa của Tổ chức quốc gia về Kiểm soát y tế cho cộng đồng thổ dân (NACCHO) hoan nghênh quyết định của Chính phủ. Bà Emma Turner, mẹ ruột của bà Pat - đã bị ép đưa khỏi gia đình từ năm 1920 và tới tận năm 1970 mới được đoàn tụ, nói: “Nhiều người của thế hệ đó đã qua đời, bao gồm cả mẹ tôi. Bởi vậy, dù hôm nay là một ngày buồn khi nhắc lại những người đã khuất, nhưng đó là một ngày vui cho những người còn sống. Mặc dù điều này sẽ không bao giờ thay thế cuộc sống được lớn lên cùng gia đình. Nhưng tôi hy vọng điều này sẽ giúp đỡ được những hậu duệ của họ”.