Xung lực mới phát triển khoa học, công nghệ

Những năm qua, nhiều chủ trương, chính sách về đẩy mạnh ứng dụng, phát triển khoa học, công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được Đảng, Nhà nước ban hành, chỉ đạo thực hiện, bước đầu mang đến kết quả quan trọng.
Hoạt động nghiên cứu khoa học tại Đại học Bách khoa Hà Nội. Ảnh: Anh Sơn
Hoạt động nghiên cứu khoa học tại Đại học Bách khoa Hà Nội. Ảnh: Anh Sơn

Tuy nhiên, nhận thức về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số còn chưa đúng tầm mức, tốc độ phát triển của nước ta còn chậm, còn khoảng cách so với nhóm các nước phát triển, nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo chưa có đột phá, chưa làm chủ được công nghệ chiến lược, công nghệ cốt lõi, thể chế pháp luật, cơ chế, chính sách chưa đáp ứng yêu cầu, nguồn nhân lực chất lượng cao còn thiếu…

Nhận thức rõ yêu cầu cần có chủ trương, quyết sách mang tính chiến lược và cách mạng, đưa đất nước phát triển mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới, những ngày cuối năm 2024, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW (Nghị quyết số 57) về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Nghị quyết vạch ra tầm nhìn và mục tiêu cụ thể đến 2030 và 2045, theo đó, quy mô kinh tế số tối thiểu đạt 30% GDP năm 2030 và ít nhất là 50% đến năm 2045; trở thành một trong các trung tâm công nghiệp công nghệ số của khu vực và thế giới; thuộc nhóm 30 nước dẫn đầu thế giới về đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số…

Bảy nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia được xác định rõ trong Nghị quyết gồm: Nâng cao nhận thức, đột phá về đổi mới tư duy, xác định quyết tâm chính trị, tạo xung lực mới, khí thế mới trong toàn xã hội; khẩn trương hoàn thiện thể chế, xóa bỏ mọi tư tưởng, quan niệm, rào cản đang cản trở sự phát triển, đưa thể chế thành lợi thế cạnh tranh; tăng cường đầu tư, hoàn thiện hạ tầng; trọng dụng nhân lực chất lượng cao, nhân tài; đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo vào hoạt động của các cơ quan trong hệ thống chính trị, nâng cao hiệu quả quản trị quốc gia, hiệu lực quản lý nhà nước; thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong doanh nghiệp; tăng cường hợp tác quốc tế...

Trên tinh thần đó, Bộ Chính trị xác định phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là đột phá quan trọng hàng đầu, là động lực chính để phát triển nhanh lực lượng sản xuất hiện đại, hoàn thiện quan hệ sản xuất, đổi mới phương thức quản trị quốc gia, phát triển kinh tế-xã hội, ngăn chặn nguy cơ tụt hậu, đưa đất nước phát triển bứt phá, giàu mạnh. Muốn vậy, cả hệ thống phải tập trung tháo gỡ các “điểm nghẽn” để giải phóng sức sáng tạo, sức lao động, giải phóng nguồn lực đầu tư của toàn xã hội.

Đáng chú ý, theo Nghị quyết, Bộ Chính trị thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, do đồng chí Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng làm Trưởng ban. Điểm nhấn này cho thấy quyết tâm rất cao của Đảng, Nhà nước, cũng là lợi thế để triển khai Nghị quyết số 57, khi cả hệ thống chính trị đều cùng vào cuộc…

Sự ra đời của Nghị quyết số 57 mang đến “làn gió mới” cho cộng đồng khoa học và công nghệ, cộng đồng thực thi chuyển đổi số cũng như người dân, doanh nghiệp… Đặc biệt, Nghị quyết có tính hành động rất cao, vạch rõ mục tiêu, định hướng phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia một cách bài bản, hệ thống, đặt nền móng cho sự phát triển bền vững và thịnh vượng của đất nước.

Để Nghị quyết được cụ thể hóa, đi vào cuộc sống, mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người dân, doanh nghiệp... cần thay đổi phương thức làm việc, mỗi cơ quan, ban, ngành, địa phương phải triển khai đồng bộ, khẩn trương, quyết liệt. Việc thực hiện nghị quyết vừa tạo thời cơ, vừa là đòi hỏi thực tế nhằm đưa đất nước ta phát triển mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Có thể bạn quan tâm

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.

Chọn nhân sự đúng người đúng việc

Tại Hội nghị toàn quốc triển khai công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 cuối tuần trước, một thông điệp mạnh mẽ tiếp tục được Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: Nhân sự là "khâu then chốt nhất".

Bác sĩ Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Thành phố Hồ Chí Minh nội soi tai cho bệnh nhi.

Giải pháp đột phá cho y tế tư nhân

Đẩy mạnh phát triển y tế tư nhân, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực cho phát triển y tế, là một nhiệm vụ, giải pháp quan trọng được đề ra trong Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, được ban hành ngày 9/9/2025.

Việc tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) để tiếp tục thúc đẩy xuất khẩu, đa dạng hóa thị trường và mở rộng mặt hàng xuất khẩu là rất quan trọng.

Giữ vững nền tảng kinh tế vĩ mô

Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 8 cho thấy: Chính phủ tiếp tục kiên định mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn, thúc đẩy tăng trưởng GDP từ 8,3-8,5% trên cơ sở tập trung phối hợp chính sách tài khóa và tiền tệ, bảo đảm kiểm soát lạm phát, thúc đẩy đầu tư công và hỗ trợ sản xuất, kinh doanh hiệu quả.

Cần những chính sách đột phá để thu hút nhân tài.

Trọng dụng nhân tài trẻ, chính sách đãi ngộ chưa đủ!

Bộ Khoa học và Công nghệ đang lấy ý kiến cho dự thảo Nghị định Quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo về tự chủ của tổ chức khoa học và công nghệ công lập, nhân lực, nhân tài và giải thưởng trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Vấn đề dịch chuyển lao động từ khu vực công sang tư đang là thực trạng cần nghiên cứu và có giải pháp linh động. (Ảnh HAVI TOURIST)

Linh động luân chuyển nhân lực công - tư

Sau “bẫy thu nhập trung bình”, bẫy “lao động trung bình” là một thách thức không dễ dàng hóa giải trên con đường hướng đến một nền kinh tế phát triển, một quốc gia có thu nhập trung bình cao.

Tuy thời gian chuẩn bị gấp, song nhờ phát huy dân chủ, lắng nghe ý kiến nhân dân, nhiều Đại hội Đảng bộ cấp xã phường thời gian qua đã hoạch định tốt đường lối đáp ứng yêu cầu đổi mới của địa phương. (Ảnh DƯƠNG QUANG)

Dưới ngọn cờ tiền phong

Thời điểm này, khi cả nước vừa “sắp xếp lại giang sơn” về hệ thống hành chính, các Đại hội Đảng bộ cấp xã, phường đã và đang được tổ chức rốt ráo trên khắp cả nước, mang theo tinh thần lịch sử của “lần thứ nhất” nhiều ý nghĩa và kỳ vọng.

Sau hơn 10 năm, khẩu hiệu “dạy thật, học thật, thi thật” vẫn là kim chỉ nam, nhưng sẽ chỉ là khẩu hiệu nếu thiếu một bản thiết kế hệ thống đồng bộ và minh bạch.

Đâu là đột phá thật sự cho giáo dục Việt Nam?

Hơn một thập kỷ kể từ khi Nghị quyết số 29 NQ/TW năm 2013 của Ban Chấp hành Trung ương về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo được ban hành, thể hiện quyết tâm của Đảng và nhân dân đưa nền giáo dục về đúng bản chất “dạy thật, học thật, thi thật” vẫn còn nguyên tính thời sự.

Việc lập mới quy hoạch vùng cấp tỉnh theo cấu trúc hành chính - không gian mới trên cơ sở dữ liệu của các quy hoạch đã có sẽ tiết kiệm được rất nhiều công sức và thời gian.

Cấp bách công tác tái quy hoạch sau sắp xếp

Sau bước chuyển mình mạnh mẽ để “sắp xếp lại giang sơn”, một nhiệm vụ quan trọng đặt ra là phải xây dựng lại các bản quy hoạch địa phương, trong đó có không ít quy hoạch địa phương từng được lập theo địa giới hành chính “cứng”.

Ngay sau khi chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động từ 1/7, nhiều phường xã trên cả nước đã tổ chức thành công Đại hội Đảng bộ, hoạch định đường lối cho tương lai. (Trong ảnh: Các đại biểu tham dự Đại hội lần thứ I Đảng bộ các cơ quan Đảng phường Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên).

Giữ bền tinh hoa xưa

Ngày 30/6, trước thềm mô hình chính quyền hai cấp của 34 tỉnh, thành phố mới sau sáp nhập, tinh gọn trên cả nước chính thức đi vào hoạt động, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có bài viết quan trọng “Sức mạnh của đoàn kết”.

Nhiều tỉnh, thành phố đã hoàn thành chương trình xóa nhà tạm.

Cả nước vì “mái ấm", vì nghĩa tình

Xóa nhà tạm, nhà dột nát là chủ trương có ý nghĩa quan trọng và nhân văn theo tinh thần Nghị quyết số 42-NQ/TW ngày 24/11/2023 của Trung ương, phấn đấu đưa Việt Nam trở thành quốc gia tiên phong trong chính sách xã hội và việc làm thỏa đáng, bền vững của Liên hợp quốc.

Đại biểu Quốc hội bấm nút thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp. (Ảnh: DUY LINH)

Khi xã có “áo mới"

Ngày 16/6, với 100% đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi).

Thủ tướng Phạm Minh Chính tại buổi phát động đợt thi đua cao điểm “500 ngày đêm thi đua hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc”. Ảnh: Dương Giang-TTXVN

Thi đua - sức mạnh của dân tộc

Ngày 11/6/1948, giữa núi rừng Việt Bắc, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc nhằm huy động sức người, sức của cho sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc.

Đoàn viên công đoàn được mua sắm với giá ưu đãi tại siêu thị do Liên đoàn Lao động tỉnh Bình Thuận phối hợp tổ chức. (Ảnh Duy Tuấn)

Cải cách công đoàn - Tinh gọn để mạnh hơn

Việc dừng thu công đoàn phí đối với khoảng 2,6 triệu lao động hưởng lương ngân sách nhà nước và lực lượng vũ trang từ ngày 1/6 chính là bước đi chiến lược trong lộ trình cải cách tổ chức công đoàn, hướng tới một bộ máy tinh gọn, hiệu quả và sát thực tiễn hơn.

Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 5 đạo luật về tư pháp.

Bước tiến quan trọng của Nhà nước pháp quyền

Cùng với việc tổ chức lại mô hình chính quyền địa phương theo hai cấp, hệ thống tòa án nhân dân nói riêng và hệ thống các cơ quan tư pháp nói chung cần được tổ chức lại. Hàng loạt văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh vấn đề này vừa được trình Quốc hội trong khuôn khổ kỳ họp thứ chín.
Phụ huynh và giáo viên cần chủ động phòng ngừa bệnh chân tay miệng ở trẻ (Ảnh Bác sĩ BV Đống Đa cung cấp).

Trăm nghìn tỷ đồng và cuộc cải cách toàn diện

Chủ trương miễn viện phí toàn dân không chỉ là một chính sách nhân văn, mà còn là bước đột phá trong hệ thống an sinh xã hội, thể hiện cam kết của Đảng và Nhà nước trong việc chăm lo sức khỏe nhân dân.
Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là nền tảng cho phát triển khu vực kinh tế tư nhân, phát triển đất nước.

“Đột phá của đột phá”

Có một câu hỏi vang lên trong những ngày kỷ niệm nửa thế kỷ thống nhất nước vừa qua: Muốn đất nước vươn mình, giàu mạnh, thịnh vượng, chúng ta phải làm gì? Câu hỏi rất thực tiễn lại mang tính lý luận sâu sắc, vừa đặt ra yêu cầu, mục tiêu cấp bách trước mắt, vừa cho lâu dài.
Phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Dự thảo Nghị quyết đào tạo các ngành, nghề chuyên môn đặc thù trong lĩnh vực nghệ thuật. (Ảnh Duy Linh)

Tạo động lực cho các tài năng nghệ thuật

Khoảng trống pháp lý trong đào tạo ngành nghệ thuật đã gây ách tắc tuyển sinh và đào tạo tài năng trẻ trong nhiều năm qua. Việc một cơ chế mang tính đặc thù cho lĩnh vực này đang được xem xét cẩn trọng là động thái linh hoạt, kịp thời - một bước đi cần thiết để không gián đoạn sứ mệnh “gieo trồng” tài năng và gìn giữ tinh hoa văn hóa dân tộc giữa dòng chảy hiện đại hóa.
Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội thẩm tra dự án Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Vững cả ba chân kiềng

Thẩm, giám, kiến (thẩm tra, giám sát, kiến nghị) là ba chân kiềng của công tác dân nguyện, nói như Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải khi phát biểu tại phiên họp thứ 44 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (đang diễn ra). Từng là Trưởng ban Dân nguyện, bà Nguyễn Thanh Hải nhấn mạnh, để đáp ứng tốt nhất những mong muốn, kiến nghị chính đáng của cử tri thì cả ba khâu trên đều cần được chú trọng đúng mức.