Xử lý vướng mắc trong phát triển tài sản trí tuệ

Thời gian qua, nhiều chủ trương, chính sách thúc đẩy việc tạo dựng, bảo vệ và phát triển tài sản trí tuệ đã được Đảng, Nhà nước ban hành. Tuy nhiên, thực tiễn đã phát sinh nhiều vướng mắc đòi hỏi cơ quan quản lý nhà nước cần đánh giá, tháo gỡ để sở hữu trí tuệ thật sự là công cụ thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội.
Xử lý hàng giả, bảo vệ sở hữu trí tuệ. (Ảnh minh họa)
Xử lý hàng giả, bảo vệ sở hữu trí tuệ. (Ảnh minh họa)

Chiến lược sở hữu trí tuệ đến năm 2030 được phê duyệt theo Quyết định số 1068/QĐ-TTg ngày 22/8/2019 của Thủ tướng Chính phủ, với quan điểm hoạt động sở hữu trí tuệ có sự tham gia tích cực của tất cả các chủ thể trong xã hội, trong đó viện nghiên cứu, trường đại học, các cá nhân hoạt động sáng tạo, đặc biệt là các doanh nghiệp đóng vai trò chủ đạo trong việc tạo ra và khai thác tài sản trí tuệ. Nghị quyết số 52-NQ-TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị khóa XII yêu cầu bảo hộ và khai thác hiệu quả, hợp lý các tài sản trí tuệ do Việt Nam tạo ra.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ có hiệu lực ngày 1/1/2023 cũng đã thể chế hóa đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về sở hữu trí tuệ theo hướng khuyến khích sáng tạo, quyền sở hữu trí tuệ được bảo vệ và thực thi hiệu quả. Trong giai đoạn 2020-2023, có 60 địa phương trong cả nước đã ban hành các văn bản liên quan các cơ chế, chính sách hỗ trợ, thúc đẩy công tác bảo hộ, quản lý và phát triển tài sản trí tuệ của địa phương.

Trong giai đoạn 2020-2023, có 60 địa phương trong cả nước đã ban hành các văn bản liên quan các cơ chế, chính sách hỗ trợ, thúc đẩy công tác bảo hộ, quản lý và phát triển tài sản trí tuệ của địa phương.

Các cơ chế, chính sách, sự vào cuộc của các cấp, các ngành và nhiều tổ chức, cá nhân đã đem lại những kết quả nổi bật về phát triển tài sản trí tuệ. Đại diện Cục Sở hữu trí tuệ cho biết, trong giai đoạn 2014-2023, tốc độ tăng trưởng bình quân hằng năm của đơn đăng ký sáng chế và giải pháp hữu ích tại Việt Nam là 9,8%. Các chủ thể nước ngoài có tổng số đơn đăng ký sáng chế là 60.517 đơn, cao hơn gấp 7 lần so với chủ thể Việt Nam (7.560 đơn). Tuy nhiên, tổng số lượng đơn đăng ký giải pháp hữu ích trong 10 năm qua của chủ thể Việt Nam lớn gấp hơn 1,3 lần so với đơn của chủ thể nước ngoài. Tốc độ tăng trưởng đơn đăng ký giải pháp hữu ích của chủ thể Việt Nam là 12%/năm, cao hơn so với tốc độ tăng của chủ thể nước ngoài (9,4%).

Bên cạnh đó, tài sản trí tuệ là chỉ dẫn địa lý cũng được bảo hộ đối với nhiều nông sản. Tính đến tháng 2/2023, có 137 chỉ dẫn địa lý được bảo hộ tại Việt Nam, gồm 13 chỉ dẫn địa lý của nước ngoài, 124 chỉ dẫn địa lý của Việt Nam. Nhu cầu hỗ trợ bảo hộ, quản lý tài sản trí tuệ đối với các sản phẩm OCOP cũng tăng cao. Thống kê của các địa phương cho thấy, có 978 sản phẩm được công nhận 4 sao, trong đó 62% số sản phẩm đã được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, các sản phẩm còn lại đều đã nộp đơn đăng ký tại Cục Sở hữu trí tuệ.

Tuy nhiên, theo ông Lê Huy Anh, Phó Cục trưởng Sở hữu trí tuệ, các chủ thể Việt Nam chủ yếu đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu. Điều đó cho thấy hoạt động sản xuất, kinh doanh tuy khá sôi động, nhưng chưa có nhiều sản phẩm chứa hàm lượng trí tuệ cao, hoạt động nghiên cứu ứng dụng và nguồn lực đầu tư cho nghiên cứu ứng dụng tạo ra công nghệ, đổi mới sáng tạo còn hạn chế.

Từ thực tiễn phát triển tài sản trí tuệ, nhiều địa phương cho rằng, mặc dù công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức về sở hữu trí tuệ được quan tâm mang lại nhiều kết quả tích cực, song nhận thức của một số cấp ủy đảng, chính quyền, doanh nghiệp về vị trí, vai trò của khoa học và công nghệ nói chung cũng như việc xây dựng và bảo hộ thương hiệu cho sản phẩm nói riêng chưa đầy đủ, do đó, chưa có sự quan tâm, đầu tư đúng mức, chưa thật sự coi khoa học, công nghệ là động lực phát triển kinh tế-xã hội. Việc duy trì và phát triển thương hiệu sản phẩm sau khi được bảo hộ nhãn hiệu còn bị xem nhẹ, một số sản phẩm không duy trì được vùng nguyên liệu sản xuất, sản xuất nhỏ, phân tán, quản lý chất lượng đầu ra cho sản phẩm chưa đồng đều.

Bất cập lớn hiện nay là việc nộp hồ sơ, thẩm định hồ sơ và cấp văn bằng, giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu của Cục Sở hữu trí tuệ thời gian còn kéo dài so với quy định. Do đó, nhiều ý kiến cho rằng, Bộ Khoa học và Công nghệ cần tăng cường phân cấp cho địa phương về công tác đăng ký xác lập quyền sở hữu trí tuệ để đẩy nhanh tiến độ thẩm định và cấp văn bằng bảo hộ.

Cục Sở hữu trí tuệ cần thường xuyên bổ sung, cập nhật cơ sở dữ liệu thông tin tra cứu về sở hữu trí tuệ cho địa phương, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tra cứu, kết nối, chia sẻ nguồn lực thông tin với các cơ quan quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ ở địa phương để nâng cao hiệu quả tư vấn, hỗ trợ các tổ chức, cá nhân trong quá trình đăng ký xác lập quyền sở hữu trí tuệ.

Bà Bế Thị Thu Hiền, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Lạng Sơn cho rằng, việc hỗ trợ bảo hộ tài sản trí tuệ cho các sản phẩm chủ lực nông sản xuất khẩu của Lạng Sơn ra nước ngoài gặp nhiều khó khăn. Do đó, Cục Sở hữu trí tuệ cần rà soát tham mưu cho Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương và các tổ chức đại diện sở hữu công nghiệp nghiên cứu giải pháp, chính sách để tháo gỡ những khó khăn về chính sách đăng ký bảo hộ các sản phẩm nông sản xuất khẩu ra nước ngoài.

Tương tự, ông Đào Đức Huấn, Trưởng phòng Quản lý OCOP và Du lịch nông thôn (Văn phòng điều phối nông thôn mới Trung ương) đề nghị, thời gian tới, Cục Sở hữu trí tuệ cần đẩy nhanh công tác thẩm định hồ sơ đăng ký nhãn hiệu cho sản phẩm OCOP để các sản phẩm chủ lực thuận lợi trong hoạt động xuất khẩu.

Ông Lê Huy Anh, Phó Cục trưởng Sở hữu trí tuệ cho biết, thời gian qua, Cục đã nỗ lực đẩy nhanh tiến độ xử lý các đơn đề nghị bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ. Năm 2023, khối lượng xử lý đơn đã tăng lên hơn 10% so với năm 2022. Tuy nhiên, còn sự chênh lệch rất lớn giữa số lượng đơn nộp vào và đơn giải quyết, tình trạng đơn bị chậm xử lý vẫn tồn tại. Nguyên nhân do thiếu nhân lực, hạn chế về hạ tầng công nghệ. Giải pháp trước mắt là tạo "luồng xanh" cho các vấn đề liên quan đến sản phẩm OCOP cũng như một số nhu cầu cấp bách khác của các địa phương.

Thời gian tới, Cục Sở hữu trí tuệ sẽ triển khai các giải pháp về khuyến khích, nâng cao hiệu quả khai thác tài sản trí tuệ như: Phát triển các trung tâm chuyển giao công nghệ và sở hữu trí tuệ tại các viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp; hướng dẫn, hỗ trợ doanh nghiệp đẩy mạnh sử dụng công cụ sở hữu trí tuệ trong hoạt động sản xuất, kinh doanh; đồng thời, sẽ hỗ trợ bảo hộ và khai thác quyền sở hữu trí tuệ ở nước ngoài; giới thiệu, quảng bá và triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại khác cho các tài sản trí tuệ của Việt Nam ở trong và ngoài nước; hỗ trợ định giá, kiểm toán tài sản trí tuệ, tập trung vào các đối tượng là sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu…

Có thể bạn quan tâm

Quốc hội thông qua Luật Giám định tư pháp (sửa đổi) với đa số đại biểu tán thành (92,81%). (Ảnh: DUY LINH)

Mở rộng phạm vi xã hội hoá một số lĩnh vực giám định tư pháp

Luật quy định theo hướng mở rộng thêm phạm vi thành lập Văn phòng giám định tư pháp ở một số lĩnh vực, chuyên ngành, trong đó riêng chuyên ngành giám định ADN, tài liệu, kỹ thuật số và điện tử, dấu vết đường vân chỉ được thực hiện đối với tố tụng dân sự, hành chính.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2. Với Phiếu lý lịch tư pháp số 1, chỉ được yêu cầu cung cấp trong trường hợp luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc nghị định, nghị quyết của Chính phủ quy định.

[Video] Hơn 20.000 người được đặc xá năm 2025

[Video] Hơn 20.000 người được đặc xá năm 2025

Bộ Công an vừa tổ chức Hội nghị tổng kết công tác đặc xá và tái hòa nhập cộng đồng đối với người được đặc xá năm 2025, khẳng định đây là chủ trương lớn thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng và Nhà nước.

Các đối tượng trong đường dây lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Thanh Hóa triệt phá đường dây lừa đảo xuyên quốc gia

Ngày 4/12, Công an Thanh Hóa cho biết: Dưới sự chỉ đạo của Thủ trưởng Cơ quan An ninh điều tra, hơn 100 lượt cán bộ, chiến sĩ được huy động, đồng loạt đấu tranh triệt phá đường dây sử dụng máy tính, phương tiện điện tử, mạng internet thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Nhóm người Hàn Quốc điều hành lừa đảo bị Interpol truy nã bắt tại Đà Nẵng. (Ảnh: Công an cung cấp)

Bắt nhóm người Hàn Quốc điều hành đường dây lừa đảo tại Campuchia bị Interpol truy nã

Tối 4/12, lực lượng chức năng Công an thành phố Đà Nẵng phối hợp Cục Đối ngoại Bộ Công an tiến hành các thủ tục bàn giao 3 đối tượng người Hàn Quốc có lệnh truy nã quốc tế cho cơ quan chức năng Hàn Quốc. Ngay trong đêm, cơ quan chức năng Hàn Quốc đã di lý các đối tượng này về nước để xử lý theo quy định của pháp luật.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng. (Ảnh: DUY LINH)

Tạo cơ chế giải quyết tranh chấp vượt trội, công bằng, hiệu lực, hiệu quả theo thông lệ quốc tế

Việc xây dựng Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế nhằm tạo cơ chế giải quyết tranh chấp vượt trội, công bằng, hiệu lực, hiệu quả theo thông lệ quốc tế, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, lợi ích của quốc gia, thu hút đầu tư nước ngoài vào Trung tâm tài chính quốc tế.

Toàn cảnh buổi họp báo.

Bước chuyển quan trọng góp phần tạo thuận lợi thương mại và tăng cường hiệu lực quản lý

Ngày 4/12, Cục Hải quan tổ chức họp báo chuyên đề nhằm giới thiệu, giải thích những điểm mới của Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Các văn bản này được đánh giá là bước chuyển quan trọng nhằm chuẩn hóa, minh bạch hóa các chính sách thuế, góp phần tạo thuận lợi thương mại, tăng cường hiệu lực quản lý.

Công an Đà Nẵng bắt tạm giam giám đốc công ty nhiều lần tổ chức khai thác cát trái phép tại sông Vàng. (Ảnh: Công an cung cấp)

Công an Đà Nẵng bắt tạm giam giám đốc công ty nhiều lần tổ chức khai thác cát trái phép

Ngày 4/12, Phòng Cảnh sát Kinh tế (Công an thành phố Đà Nẵng) cho biết, đơn vị vừa tống đạt Quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn từ cấm đi khỏi nơi cư trú sang bắt bị can để tạm giam và thực hiện Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Văn Đức Quý, vì hành vi khai thác khoáng sản (cát) trái phép.

Tăng cường rà soát, giải quyết các vụ việc, vụ án tạm đình chỉ

Tăng cường rà soát, giải quyết các vụ việc, vụ án tạm đình chỉ

Đại biểu Quốc hội kiến nghị, tại Nghị quyết Kỳ họp thứ 10, Quốc hội bổ sung nội dung liên quan đến việc giao các ngành tố tụng tiếp tục rà soát định kỳ đối với các trường hợp vụ án đang tạm đình chỉ và có những đợt cao điểm tiến hành rà soát để khẩn trương phục hồi những vụ án sắp hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng trình bày báo cáo. (Ảnh: DUY LINH)

Gần 97% số vụ việc liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai đã được giải quyết

Báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIV và khóa XV về giám sát chuyên đề, chất vấn cho thấy, các Tòa án đã giải quyết đạt tỷ lệ 96,71% về số vụ và 92,82% về số bị cáo phạm các tội liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai, vượt 8,71% so với chỉ tiêu Quốc hội giao.

Cơ quan Cảnh sát điều tra đọc Lệnh bắt bị can để tạm giam với Nguyễn Thị Hoa (áo đen ở giữa).

Bắc Ninh: Khởi tố, bắt tạm giam hai cán bộ cơ quan thuế

Mở rộng điều tra vụ án “Tham ô tài sản” xảy ra tại Công ty H. có địa chỉ tại xã Hợp Thịnh, tỉnh Bắc Ninh, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Ninh đã khởi tố bổ sung vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh bắt tạm giam đối với bà Nguyễn Thị Hoa và bà Nguyễn Thị Phương - cán bộ Cục thuế Bắc Ninh về tội "Nhận hối lộ".

Tổ công tác của Phòng Nghiệp vụ, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La chủ trì phối hợp bắt giữ 3 đối tượng về hành vi vận chuyển trái phép 100.000 viên ma túy tổng hợp.

Vững vàng nơi “tuyến lửa” cuộc chiến chống ma túy

Biên giới Sơn La dài hơn 274km, tiếp giáp với nước bạn Lào, là địa bàn trọng điểm mà các đường dây tội phạm ma túy quốc tế thường xuyên lợi dụng để trung chuyển ma túy. Trong bối cảnh đó, Bộ đội Biên phòng Sơn La đã thể hiện rõ vai trò tuyến đầu, góp phần giữ vững an ninh trật tự, bảo đảm cuộc sống bình yên của người dân.

Các cơ quan chức năng triển khai công tác cưỡng chế tại hộ bà Phạm Thị Hiền, thôn Quán Thẻ 2, xã Thuận Nam (Khánh Hòa). (Ảnh: NGUYỄN TRUNG)

Cưỡng chế thu hồi đất thực hiện Dự án Đường đấu nối cao tốc bắc-nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná

Ngày 2/12, các cơ quan chức năng xã Thuận Nam (Khánh Hòa) đã tổ chức cưỡng chế thu hồi đất đối với hộ bà Phạm Thị Hiền ở thôn Quán Thẻ 2 để bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công bảo đảm tiến độ Dự án Đường đấu nối cao tốc bắc-nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná.