Xây dựng Chương trình giáo dục mầm non mới phù hợp thực tiễn

Chương trình giáo dục mầm non được Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành từ năm 2009 và đang được triển khai trên cả nước. Tuy nhiên, để chương trình tiếp cận với giáo dục tiên tiến, bắt nhịp với Chương trình giáo dục phổ thông 2018, Bộ Giáo dục và Đào tạo triển khai xây dựng để ban hành Chương trình giáo dục mầm non mới phù hợp thực tiễn.
Giờ học tại Trường mầm non Xuân La, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội. (Ảnh MINH HÀ)
Giờ học tại Trường mầm non Xuân La, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội. (Ảnh MINH HÀ)

Vụ trưởng Giáo dục mầm non (Bộ Giáo dục và Đào tạo) Nguyễn Bá Minh cho biết: Sau hơn 10 năm tổ chức thực hiện, đến nay, Chương trình giáo dục mầm non đã được thực hiện ở 15.461 cơ sở giáo dục mầm non (đạt tỷ lệ 100%), trong đó có hơn 5,2 triệu trẻ (99%) học 2 buổi/ngày.

Chương trình giáo dục mầm non hiện hành đã thể hiện tính ưu việt, khoa học, phù hợp thực tiễn và góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng; tạo cơ hội cho cơ sở giáo dục và giáo viên chủ động, sáng tạo, linh hoạt trong triển khai thực hiện; chương trình hướng đến sự phát triển toàn diện, tích hợp, lấy trẻ làm trung tâm, phương châm giáo dục “học bằng chơi, bằng trải nghiệm”. Hiện cả nước có hơn 378 nghìn giáo viên, tỷ lệ huy động trẻ em mẫu giáo 5 tuổi đạt 99,5%; tỷ lệ trẻ em mẫu giáo 5 tuổi hoàn thành chương trình giáo dục mầm non đạt 99,82%.

Tuy nhiên, trước yêu cầu cao hơn của quá trình đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, việc ban hành Chương trình giáo dục mầm non mới là điều cần thiết. Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, về quan điểm và định hướng xây dựng Chương trình giáo dục mầm non mới cần kế thừa, phát triển trên quan điểm chương trình hiện hành để dễ thực hiện và tiếp tục phát triển.

Đặc biệt, chương trình cần tiếp cận các phương pháp giáo dục tiên tiến, hội nhập với giáo dục quốc tế; chú ý nhiều hơn đến các vấn đề giáo dục trẻ trở thành công dân toàn cầu. Nội dung chương trình cần thể hiện rõ nét hơn tính liên thông với Chương trình giáo dục phổ thông, trong đó, cần xem xét lại khả năng tiền học đọc và tiền học viết cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi để liên thông với tiếng Việt tiểu học.

Chương trình cũng cần cho trẻ làm quen với ngoại ngữ và đưa thêm phần ứng dụng công nghệ; giáo dục quyền con người, giáo dục hòa nhập, giáo dục giới tính. Đặc biệt, chương trình được thiết kế mang tính mở để bảo đảm phù hợp các điều kiện vùng, miền...

Theo PGS, TS Hu Xinyun Annie, Khoa Giáo dục mầm non, Trường đại học Giáo dục Hồng Kông (Trung Quốc), khác với cách học truyền thống chú trọng truyền tải về kiến thức, hiện nay, chuyên gia giáo dục mầm non tập trung xây dựng chương trình mới hướng đến phương pháp giáo dục cung cấp cho trẻ các kỹ năng, qua đó phát triển năng lực, cảm xúc, trẻ em học được cách chia sẻ, chăm sóc, trải nghiệm, hỗ trợ những người chung quanh.

Còn TS Aija Rinkinen, chuyên gia cao cấp về giáo dục của Ngân hàng Thế giới cho biết: Khi xây dựng chương trình giáo dục mầm non cần quan tâm đến triết lý giáo dục. Trẻ em là trung tâm, còn chăm sóc và phát triển trẻ là phương pháp. Giáo viên được bồi dưỡng thường xuyên để cập nhật, đổi mới. Chương trình giáo dục mầm non mới của Việt Nam cần chú trọng trang bị cho trẻ những kỹ năng mới như kỹ năng thích ứng, kỹ năng số...

Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết: Bộ lưu ý đến cấp học mầm non, bởi đây là cấp học có tính chất quyết định tương lai của trẻ em, cả về phương diện thể chất lẫn tinh thần và trí tuệ. Để xây dựng Chương trình giáo dục mầm non mới, nhóm biên soạn cần tiếp tục đánh giá, khảo sát sâu hơn đối với chương trình giáo dục mầm non hiện hành, tiếp thu ý kiến từ đội ngũ giáo viên về những thuận lợi, vướng mắc khi triển khai chương trình.

Về việc thiết kế chương trình cần lưu ý chương trình vừa tiếp cận được kinh nghiệm thế giới, khoa học với bậc học mầm non; vừa phù hợp điều kiện thực tiễn văn hóa, phong tục, tập quán của người Việt Nam. Chương trình giáo dục mầm non mới cũng phải đạt được các mục tiêu, quan điểm chỉ đạo mang tính chiến lược của Việt Nam về phát triển con người. Bên cạnh đó, khi xây dựng chương trình cần lưu ý tính kế thừa chương trình cũ, lấy nền tảng khoa học tâm lý học, trong đó nhấn mạnh đặc thù lứa tuổi.

Việc khảo sát, thử nghiệm Chương trình giáo dục mầm non mới sẽ được làm thấu đáo. Mục tiêu là có một chương trình giáo dục mầm non tốt, phù hợp lứa tuổi, phù hợp khả năng thực hiện. Vì vậy, ngay trong quá trình xây dựng chương trình, các địa phương cần chuẩn bị lực lượng, tập huấn, đào tạo giáo viên bảo đảm số lượng và chất lượng. Song song với đó, các trường sư phạm cần chú trọng đổi mới chương trình đào tạo giáo viên.

Quan điểm xây dựng Chương trình giáo dục mầm non mới sẽ theo hướng tiếp cận năng lực, quan tâm đến phát triển toàn diện, đặc thù vùng, miền và trao quyền triển khai chương trình giáo dục mầm non ở các địa phương. Chương trình giáo dục mầm non mới dự kiến sẽ chú trọng đến bốn phẩm chất gồm: Yêu thương, tôn trọng, trung thực, trách nhiệm; đồng thời, sẽ chú trọng năm năng lực chung gồm: Giao tiếp, hợp tác, giải quyết vấn đề, thích ứng, tự lực.

GS, TS Lê Anh Vinh

Viện trưởng Khoa học giáo dục Việt Nam,
Trưởng Ban biên soạn Chương trình Giáo dục mầm non

Có thể bạn quan tâm

Hội thảo “Giao lưu, chia sẻ, tôn vinh điển hình tiên tiến trong công tác xóa mù chữ cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Tôn vinh điển hình tiên tiến trong công tác xóa mù chữ cho đồng bào dân tộc thiểu số

Sáng 6/12 tại Hà Nội, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức hội thảo “Giao lưu, chia sẻ, tôn vinh điển hình tiên tiến trong công tác xóa mù chữ cho đồng bào dân tộc thiểu số”. Đây là nhiệm vụ mang ý nghĩa chiến lược trong xây dựng xã hội học tập, thu hẹp chênh lệch vùng miền và phát triển con người Việt Nam trong giai đoạn mới.

Giờ học tại Trường THCS Yên Sơn, huyện Thanh Sơn (Phú Thọ). (Ảnh: MẠNH XUÂN)

Dành nguồn lực cho giáo dục ở địa bàn khó khăn

Nhằm đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo, thời gian qua, các cấp ủy đảng và hệ thống chính trị đã tập trung triển khai với quyết tâm cao, hành động cụ thể; trong đó, ưu tiên các vùng đặc biệt khó khăn, vùng dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo và các đối tượng chính sách.

Bộ đội Biên phòng ươm mầm tương lai nơi biên cương

Bộ đội Biên phòng ươm mầm tương lai nơi biên cương

Những năm qua, Chương trình “Nâng bước em tới trường - Con nuôi đồn Biên phòng” đã trở thành điểm tựa vững chắc cho hàng nghìn học sinh vùng cao, biên giới, mở ra cơ hội học tập cho những mảnh đời còn nhiều thiếu thốn.

Học sinh trung học phổ thông (Ảnh minh họa: ĐẠI THẮNG)

Bộ Giáo dục và Đào tạo tiến hành sửa quy định về dạy thêm, học thêm

Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa ra những nội dung dự kiến điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung trong quy định của Thông tư 29 về dạy thêm, học thêm để lấy ý kiến đóng góp. Những điều chỉnh nhằm bảo đảm đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong quản lý về dạy thêm, học thêm và nhất quán với các quy định liên quan.

Ban tổ chức trao giải phụ cho thí sinh tham gia Cuộc thi.

Trao giải cuộc thi Olympic Quốc tế tiếng Nga lần thứ III

Lễ trao giải cuộc thi Olympic Quốc tế tiếng Nga lần thứ III không chỉ tôn vinh những thành tích xuất sắc của học sinh, sinh viên và đội ngũ giáo viên, mà còn là minh chứng sống động cho quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam và Liên bang Nga, quan hệ được nuôi dưỡng bền vững trên nền tảng hợp tác giáo dục sâu sắc.

(Ảnh: ĐẠI THẮNG)

Biên soạn sách giáo khoa điện tử góp phần tạo nguồn học liệu số phong phú

Việc biên soạn sách giáo khoa điện tử góp phần tạo ra nguồn học liệu số phong phú gắn với điều kiện cụ thể của Việt Nam và phù hợp xu thế giáo dục tiên tiến trên thế giới, bảo đảm tốt nhất lợi ích của người học, đồng thời bảo đảm mục tiêu thúc đẩy về chuyển đổi số quốc gia và phát triển công dân số.

Những nhân chứng lịch sử trong suốt những năm tháng sơ tán của Đại học Kinh tế Quốc dân chia sẻ tại phần giao lưu “Ký ức về một thời sơ tán”.

Từ ký ức sơ tán đến hợp tác phát triển: Đại học Kinh tế Quốc dân mở rộng gắn kết với các địa phương

Chương trình Lễ kỷ niệm 60 năm Đại học Kinh tế Quốc dân về nơi sơ tán (1965-2025) không chỉ là dịp nhìn lại chặng đường đầy ý nghĩa đã qua, mà còn mở ra hành trình hợp tác sâu rộng, đóng góp thiết thực cho sự phát triển bền vững của các địa phương đã gắn bó với nhà trường trong suốt sáu thập kỷ.