Về nơi khởi nguồn của phong trào "xe chưa qua, nhà không tiếc"

Về Can Lộc (Hà Tĩnh) những ngày tháng 7, cùng với huyền thoại 10 cô gái Ngã ba Đồng Lộc thì câu chuyện về ngôi làng K130 dỡ nhà lát đường cho xe ra tiền tuyến vẫn được người dân nhắc nhớ như biểu tượng sáng ngời về ý chí, tinh thần của người dân Hà Tĩnh.
Các thế hệ nhân dân ở Làng K130 luôn tự hào về truyền thống cách mạng của ông, cha.
Các thế hệ nhân dân ở Làng K130 luôn tự hào về truyền thống cách mạng của ông, cha.

Làng K130 (trước đây thuộc xã Tiến Lộc, huyện Can Lộc), nay là Tổ dân phố K130 (thị trấn Nghèn) đang tiếp tục phát huy tinh thần anh dũng thời chiến để xây dựng quê hương ngày một đẹp giàu.

Tất cả cho tiền tuyến

Trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, huyện Can Lộc là trọng điểm đánh phá ác liệt. Những địa danh như: Ngã ba Đồng Lộc, Khe Giao, cầu Nhe, cung đường 21, cống 19... đã trở thành những “tọa độ lửa”. Nhiều tuyến đường như quốc lộ 1A, đường 15A… bị bom Mỹ đánh phá ác liệt, nhiều đoạn đường tắc nghẽn phải chờ thông tuyến.

Làng K130 trước đây nằm giữa ruộng nước, địa hình thấp trũng, lầy lội nên được gọi là Hạ Lội. Làng nằm sát cầu Già, quốc lộ 1A, đồng thời cũng là điểm giao thông huyết mạch giữa hai con đường sông-bộ. Xác định được tầm quan trọng của vị trí này nên đế quốc Mỹ đã tập trung lực lượng hòng chặn đứng huyết mạch giao thông của quân và dân ta trên đường chi viện cho miền nam. Để thực hiện dã tâm đó, trong chiến tranh phá hoại, đế quốc Mỹ đã trút xuống xã Tiến Lộc, trong đó có làng Hạ Lội gần 19 nghìn quả bom, 1.522 quả rốc két, làm 57 người chết, 151 người bị thương, hàng trăm ngôi nhà bị phá hủy hoàn toàn.

Vào những tháng cuối năm 1968, máy bay địch bắn phá ác liệt, đường 1A bị tắc nghẽn, hệ thống cầu cống bị phá hủy hoàn toàn. Trước tình hình đó, cấp trên chỉ thị phải mở ngay một con đường xế để xe qua phà vượt sông tránh đường 1A đoạn từ cống Cổ Ngựa đến cầu Già. Làng Hạ Lội là nơi cần phải mở đường xế.

Nhận được chỉ thị của cấp trên, bà con làng Hạ Lội không ai bảo ai, trên dưới một lòng sẵn sàng dỡ nhà lát đường cho xe qua với tinh thần “xe chưa qua, nhà không tiếc”. Ngay trong đêm 13/8/1968, cùng với sự giúp sức của các lực lượng dân quân và nhân dân xã Tiến Lộc, 130 ngôi nhà, một ngôi miếu, 4 nhà thờ họ và 2 hợp tác xã được dỡ xuống; đoạn đường dài 1,2km qua làng Hạ Lội cơ bản hoàn thành.

Nhiều câu chuyện, tấm gương được kể lại về tinh thần “Tất cả vì miền nam ruột thịt” của người dân làng Hạ Lội lúc bấy giờ như cụ bà Đinh Thị Trí có hoàn cảnh khó khăn, chồng mất sớm, sống một mình. Năm ấy bà Trí 69 tuổi, gom góp mãi mới mua được cỗ quan tài để lo hậu sự. Trước cuộc họp hôm đó, bà Trí thẳng thắn: “Tôi chỉ có cỗ hậu sự là đáng giá, tôi xin xung phong hiến cỗ hậu sự của mình để làm ván kê cho xe qua những đoạn đường lầy lội”. Đối với ông Nguyễn Chương, nguyên Bí thư Chi bộ, Trưởng ban kiểm soát hợp tác xã Trường Giang bày tỏ: “Cách mạng cần thì chúng ta về dỡ nhà làm đường thôi”.

Đến 3 giờ ngày hôm sau, chiếc xe đầu tiên bắt đầu chuyển bánh trên đường “xế” xuống phà và qua sông an toàn trong niềm vui mừng, xúc động của quân và dân làng Hạ Lội. Từ đêm đó trở đi, từng đoàn xe đi qua đường “xế” vận chuyển hàng hóa ra tiền tuyến một cách an toàn, không còn sa lầy, ùn tắc như trước nữa. Để bảo vệ bí mật và che mắt địch, hằng ngày người dân Hạ Lội dùng cây tre ngụy trang con đường huyết mạch, tối đến lại cất giấu ngụy trang. Cứ như vậy, con đường “xế” qua làng Hạ Lội được bảo đảm an toàn cho đến ngày ngừng bắn.

Để ghi nhớ sự hy sinh to lớn của nhân dân làng Hạ Lội, Tỉnh ủy Hà Tĩnh đã đặt tên cho làng Hạ Lội thành làng Văn hóa chiến tích K130. Làng K130 vinh dự được công nhận Di tích lịch sử Quốc gia vào năm 2006.

Tiên phong, gương mẫu trong thời bình

Sau khi xã Tiến Lộc sáp nhập với thị trấn Nghèn, Làng K130 nay là Tổ dân phố K130 có 330 hộ với hơn 1.400 nhân khẩu (thuộc thị trấn Nghèn). Phát huy truyền thống của vùng quê cách mạng, người dân nơi đây luôn hăng hái tiên phong đi đầu trong mọi chủ trương của Đảng, xây dựng quê hương đẹp giàu.

Cuộc sống mới đang hiện hữu tại Làng K130.

Cuộc sống mới đang hiện hữu tại Làng K130.

Đời sống người dân K130 đang ngày một khởi sắc, kinh tế phát triển theo hướng bền vững, hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng được đầu tư đồng bộ, đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng nâng cao. Thu nhập bình quân đầu người đạt 56 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn chưa đến 1%.

Bí thư Chi bộ Tổ dân phố K130 Nguyễn Văn Tiến chia sẻ: Thực hiện các cuộc vận động xây dựng nông thôn mới ở giai đoạn trước và nay là xây dựng đô thị văn minh, người dân tổ dân phố K130 đã tự nguyện hiến hàng nghìn m2 đất, ngày công, phá dỡ hàng rào để mở rộng, nâng cấp các tuyến đường, xây dựng kênh mương, bồn hoa cây cảnh. Nhờ đó, Tổ dân phố K130 đã trở thành 1 trong 4 tổ dân phố đầu tiên của thị trấn Nghèn và huyện Can Lộc đạt Tổ dân phố văn minh vào năm 2021.

Tinh thần của người dân Làng K130 xưa vẫn được tiếp nối trong việc thực hiện các phong trào chung, nhiều hộ gia đình đã tự nguyện hiến gần 100m2 đất và phá dỡ tường bao như hộ ông Phạm Tiến Vóc, ông Phan Văn Nhân, ông Nguyễn Thiện, Nguyễn Văn…

Để xây dựng Làng K130 thành một địa chỉ đỏ nhằm giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ, nhân dịp kỷ niệm 55 năm chiến tích Làng K130 này, huyện Can Lộc đã tiến hành xây dựng Khu di tích Làng K130 với các hạng mục công trình: nhà truyền thống, hạ tầng kỹ thuật, hàng rào, khuôn viên, cây xanh, công trình Khu di tích Làng K130 sẽ khánh thành ngay trong tháng 7 này.

Ông Hoàng Bá Anh, Bí thư Đảng bộ thị trấn Nghèn, huyện Can Lộc chia sẻ: Phát huy truyền thống của vùng quê cách mạng, người dân Tổ dân phố K130 đã gương mẫu đi đầu trong mọi hoạt động, cùng với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thị trấn Nghèn xây dựng thị trấn trở thành đô thị văn minh, đáng sống.

Có thể bạn quan tâm

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu trước 31/1/2026, hoàn thành xây mới, tái định cư cho những hộ có nhà bị lũ cuốn trôi, sập đổ hoàn toàn. (Ảnh: VGP)

Ý kiến cử tri

Đợt mưa lũ lịch sử xảy ra hồi tháng 7 vừa qua, bản Cửa Rào 2 có 12 gia đình bị thiệt hại nhà ở, có năm hộ đã được Bộ Công an hỗ trợ xây dựng nhà ở. Cuộc sống của các gia đình hiện rất khó khăn.

Chiến sĩ Trung đoàn bộ binh 812 giúp đồng bào Chăm ở thôn Lâm Giang (xã Hàm Thuận Bắc) dọn bùn.

Sớm ổn định cuộc sống người dân vùng ngập

Sau hơn một ngày chìm trong “biển nước”, các địa phương phía đông tỉnh Lâm Đồng đang khẩn trương hỗ trợ người dân dọn dẹp nhà cửa, vệ sinh môi trường, khôi phục sản xuất, ổn định cuộc sống. Các lực lượng bộ đội, công an, chính quyền địa phương cùng tình nguyện viên có mặt tại những vùng ảnh hưởng nặng.

Đoàn giám sát số 14 của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội làm việc với Đảng ủy xã Tam Hưng.

Xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân đạt hiệu quả cao

Chiều 5/12, Đoàn giám sát số 14 của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội đã làm việc với Đảng ủy xã Tam Hưng, nhằm giám sát công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện một số chuyên đề trọng tâm, cấp bách cuối năm 2025; kiểm điểm tự đánh giá xếp loại chất lượng của Ban Thường vụ Đảng ủy xã năm 2025.

Các đồng chí Bùi Thị Minh Hoài, Lương Quốc Đoàn (lần lượt thứ nhất và ba từ trái sang) trao giải A Giải báo chí và giải A Cuộc thi viết cho các tác giả, đại diện nhóm tác giả tiêu biểu.

Trao giải báo chí về "tam nông" tặng 34 tác phẩm xuất sắc

Năm nay, Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn ghi nhận kỷ lục về số lượng tác phẩm dự thi với gần 1.900 bài gửi. Từ đây, Ban tổ chức đã đánh giá, lựa chọn và tìm ra hai giải A, bốn giải B, sáu giải C, mười giải Khuyến khích và 12 giải chuyên đề. Báo Nhân Dân có một tác phẩm giành giải chuyên đề.

Trao giải "Vinh danh người truyền lửa" cho 15 cá nhân xuất sắc.

Vinh danh những “Người truyền lửa” vì cống hiến, đóng góp thiết thực cho cộng đồng

Những cá nhân tiêu biểu nhất của giải thưởng “Vinh danh Người truyền lửa” đến từ nhiều lĩnh vực khác nhau nhưng đều có chung một tinh thần luôn nỗ lực không ngừng vì những điều tốt đẹp. Câu chuyện họ mang theo đã truyền cảm hứng, góp phần bồi đắp niềm tin, khơi dậy khát vọng cống hiến và tinh thần đoàn kết trong cộng đồng.

Anh Lương Minh Tùng, Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, Bí thư Tỉnh đoàn Đắk Lắk trao tặng Bằng khen của Ban Chấp hành Tỉnh đoàn Đắk Lắk cho anh Nguyễn Văn Minh.

Tặng Bằng khen cho anh Nguyễn Văn Minh vì đã có hành động dũng cảm cứu người trong mưa lũ

Hành động dũng cảm của anh Nguyễn Văn Minh không chỉ hỗ trợ lực lượng chức năng kịp thời đưa người dân ở vùng lũ đến nơi an toàn, anh còn có tinh thần trách nhiệm, xả thân vì cộng đồng, là tấm gương điển hình về người tốt, việc tốt để đoàn viên, thanh niên trong và ngoài tỉnh học tập, rèn luyện.

Tin nổi bật ngày 5/12: Chính phủ cho ý kiến về đề án khu thương mại tự do và chính sách phát triển trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia; làm rõ nguyên nhân vụ cháy tại phường Cầu Ông Lãnh, TP Hồ Chí Minh

Tin nổi bật ngày 5/12: Chính phủ cho ý kiến về đề án khu thương mại tự do và chính sách phát triển trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia; làm rõ nguyên nhân vụ cháy tại phường Cầu Ông Lãnh, TP Hồ Chí Minh

Chính phủ cho ý kiến về đề án khu thương mại tự do và đề xuất cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển trung tâm lọc hóa dầu và năng lượng quốc gia; điều tra làm rõ nguyên nhân, khắc phục hậu quả vụ cháy tại phường Cầu Ông Lãnh, Thành phố Hồ Chí Minh … là một số tin tức đáng chú ý ngày 5/12.

Đoạn bờ bao ngăn triều cường xã đảo Đông Hải, tỉnh Vĩnh Long đã bị nước biển cuốn trôi hoàn toàn.

Sớm gia cố bờ bao ngăn triều cường xã đảo Đông Hải

Những ngày này, triều cường kết hợp với sóng to, gió lớn đã gây sạt lở hơn 500m bờ bao ngăn triều cường khu vực Cồn Nhàn thuộc 2 ấp Đông Thành, Hồ Thùng, xã Đông Hải, tỉnh Vĩnh Long. Nước biển tràn vào đất liền gây thiệt hại thủy sản, hoa màu, ảnh hưởng khoảng 50ha đất sản xuất của hàng chục hộ dân.

[Video] Khẩn trương điều tra nguyên nhân vụ cháy làm 4 người tử vong tại TP Hồ Chí Minh

[Video] Khẩn trương điều tra nguyên nhân vụ cháy làm 4 người tử vong tại TP Hồ Chí Minh

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã ký Công điện số 236/CĐ-TTg ngày 5/12/2025, yêu cầu các cơ quan chức năng khẩn trương xử lý vụ cháy xảy ra lúc 4 giờ 37 cùng ngày tại số 227 Trần Hưng Đạo, phường Cầu Ông Lãnh (TP Hồ Chí Minh), khiến bốn người thiệt mạng và hai người bị thương. 

Dự án "Mắt sáng cộng đồng" bố trí các xe phẫu thuật lưu động đạt chuẩn bệnh viện để hỗ trợ người dân vùng sâu, vùng xa.

Dự án "Mắt sáng cộng đồng": Mỗi đôi mắt sáng trở lại là một cuộc đời lần nữa mở ra

Hơn 10 năm về trước, đoàn bác sĩ của Bệnh viện Mắt quốc tế DND không quản ngại khó khăn, đến Quỳnh Nhai (Sơn La) để tiến hành thay thủy tinh thể cho hơn 100 người cao tuổi. "Đó là những ngày trời rét căm, chúng tôi 'mang' cả phòng mổ lên núi, với mong muốn đem ánh sáng trở lại cho bà con vùng cao", bác sĩ Quỳnh hồi tưởng.

Thành phố Đà Nẵng họp triển khai "chiến dịch Quang Trung".

Đà Nẵng tăng tốc triển khai "chiến dịch Quang Trung"

Ông Phạm Đức Ấn, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng yêu cầu việc sửa chữa và xây dựng lại nhà cửa phải bảo đảm tiêu chí an toàn, bền vững, không để tình trạng nhà làm xong 2-3 năm đã hư hỏng. Tại các địa bàn khó khăn chưa triển khai được phải có phương án tạm thời cho dân ngay.

Phối cảnh cầu vượt trực thông trên tuyến đường Cổ Linh.

Làm cầu vượt trực thông dài hàng trăm mét giải quyết ùn tắc đường Cổ Linh

Do lưu lượng phương tiện lớn, đường Cổ Linh (Hà Nội) luôn trong tình trạng ùn tắc, mất trật tự an toàn giao thông, là “điểm nghẽn” phát triển kinh tế-xã hội của khu vực. Dù mới đi vào hoạt động theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhưng phường Long Biên đã chủ động đề xuất giải pháp giải quyết căn cơ tình trạng này.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi Hồ Văn Niên cùng lãnh đạo các ban, sở, ngành của tỉnh và địa phương thực hiện nghi thức khởi công xây dựng nhà mới cho gia đình bà Hồ Thị Hương, ở xã Tây Trà.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi yêu cầu sớm hoàn thành việc xây mới và sửa chữa nhà cho người dân vùng bão lũ

Sáng 5/12, tại buổi lễ trao kinh phí hỗ trợ cho các gia đình có nhà bị hư hỏng do mưa lũ ở xã Tây Trà, đồng chí Hồ Văn Niên, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi yêu cầu địa phương huy động tối đa nguồn lực, sớm hoàn thành việc xây mới, sửa chữa nhà, để các gia đình nhanh chóng ổn định chỗ ở, an cư, lạc nghiệp.

Văn phòng Làng trẻ em SOS Việt Nam.

Cần giải quyết tốt các vấn đề đặt ra khi chuyển các Làng SOS về địa phương quản lý

Gần 40 năm qua, với sự hỗ trợ của Làng trẻ em SOS quốc tế và các nhà tài trợ, Việt Nam có hơn 7.000 trẻ em, thanh, thiếu niên được nuôi dưỡng tại 17 cơ sở. Hiện nay, do nhiều nguyên nhân, nhiều Làng trẻ SOS cơ sở bị dừng nguồn tài trợ dẫn đến gặp nhiều khó khăn trong việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em.