Nghị quyết nêu rõ, Quốc hội cơ bản tán thành các nhiệm vụ, giải pháp do Chính phủ, Tòa án Nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước trình và các cơ quan của Quốc hội kiến nghị, đồng thời đề nghị Chính phủ và các cơ quan liên quan thực hiện tốt 11 nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu.
Trong đó, Nghị quyết nhấn mạnh tới tiếp tục hoàn thiện thể chế, pháp luật liên quan đến đầu tư công, khắc phục các điểm nghẽn, hạn chế để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công ngay từ đầu năm 2026, đặc biệt là các dự án quan trọng, trọng điểm quốc gia và các chương trình mục tiêu quốc gia.
Nghị quyết cũng đề cập tới tổ chức thực hiện hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia về y tế, văn hóa, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi...
Mục tiêu đặt ra trong năm 2026 là tỷ lệ hộ nghèo (theo chuẩn nghèo đa chiều) giảm 1-1,5 điểm %.
Thông tin từ Văn phòng Quốc gia về giảm nghèo (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, trong giai đoạn 2021-2025, công tác giảm nghèo đã đạt được những thành tựu hết sức nổi bật.
Các kết quả giảm nghèo đạt và vượt mục tiêu, chỉ tiêu Quốc hội, Chính phủ giao. Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 5,2% (năm đầu kỳ) giảm xuống còn 1,93%% năm 2024, Dự kiến hết năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm còn khoảng 0,9-1,1%; tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số còn 12,55% (giảm 4,45%/năm).
Nhận thức của về công tác giảm nghèo được nâng lên. Cả hệ thống chính trị từ Trung ương tới địa phương đã vào cuộc mạnh mẽ, phối hợp chặt chẽ, thống nhất trong việc lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện; huy động sự hưởng ứng tích cực của cả xã hội. Nhận thức của người nghèo dần thay đổi, cơ bản không còn ỷ lại, có nhiều tấm gương, điển hình thoát nghèo, tình nguyện xin ra khỏi danh sách hộ nghèo.
Chương trình, cơ chế, chính sách, pháp luật về giảm nghèo được Chính phủ ban hành khá đồng bộ, toàn diện để hỗ trợ toàn diện cho người nghèo, có chính sách giảm nghèo đặc thù, ưu tiên đối với các đối tượng yếu thế, vùng đồng bào dân tộc, vùng đặc biệt khó khăn; từng bước giảm dần và bãi bỏ những chính sách hỗ trợ cho không, tăng chính sách hỗ trợ có điều kiện.
Quốc hội, Chính phủ rất quan tâm, bố trí nguồn lực từ ngân sách nhà nước và huy động nguồn lực toàn xã hội để thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững.
Việt Nam cũng đã áp dụng chuẩn nghèo đa chiều. Nước ta đã 8 lần ban hành chuẩn nghèo quốc gia theo mô hình tháp giảm nghèo, đáp ứng nhu cầu người nghèo từ thấp lên cao, phù hợp với điều kiện kinh tế-xã hội của đất nước từng thời kỳ.
Việt Nam là một trong 30 quốc gia đầu tiên trên thế giới và là một trong những quốc gia đầu tiên của châu Á áp dụng chuẩn nghèo đa chiều, bảo đảm mức sống tối thiểu gắn với mục tiêu phát triển bền vững. Có 9 tỉnh, thành phố (theo đơn vị hành chính cũ) đã ban hành chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025, cao hơn chuẩn nghèo đa chiều quốc gia (gồm: Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bình Dương, Đồng Nai, Tây Ninh, Bắc Ninh và Quảng Ninh).
Cùng với đó, có 12 địa phương (theo đơn vị hành chính cũ) ban hành chính sách giảm nghèo đặc thù cho nhóm hộ nghèo, hộ cận nghèo không có khả năng lao động (gồm: Hà Nội, thành phố Huế, Hải Phòng, Đà Nẵng, Quảng Nam, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bình Phước, Hà Nam, Hải Dương, Bắc Ninh, Hưng Yên và Hà Tĩnh).
Việc nâng cao thu nhập và cải thiện cả đời sống vật chất và tinh thần cho người dân, nhất là người dân sinh sống trên địa bàn nghèo, vùng đặc biệt khó khăn cũng được chú trọng. Đặc biệt, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 đã tích cực lồng ghép giới trong các hoạt động, bảo đảm bình đẳng giới và hỗ trợ phụ nữ, trẻ em gái tại các khu vực nghèo, góp phần thực hiện mục tiêu của Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững
Cơ sở hạ tầng kinh tế-xã hội thiết yếu, liên kết vùng được ưu tiên đầu tư, làm thay đổi bộ mặt địa bàn nghèo, đặc biệt khó khăn góp phần thu hẹp khoảng cách vùng miền, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Nhiều địa phương đã nỗ lực thoát khỏi tình trạng nghèo, đặc biệt khó khăn. Có 19 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo được thoát khỏi tình trạng nghèo, đặc biệt khó khăn (đạt 35%) và 3 huyện nghèo thoát nghèo.
Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang xây dựng dự án Nghị định chuẩn nghèo đa chiều quốc gia giai đoạn 2026-2030. Việc ban hành Nghị định này là căn cứ xác định, nhận diện chính xác, toàn diện hộ nghèo, hộ cận nghèo để thực hiện các chính sách, chương trình giảm nghèo và an sinh xã hội trên phạm vi toàn quốc; làm cơ sở để xác định và thực hiện mục tiêu, chỉ tiêu giảm nghèo giai đoạn 2026-2030.
Cơ quan này đã đề xuất chuẩn nghèo đa chiều quốc gia giai đoạn 2026-2030 có tiêu chí thu nhập ở khu vực nông thôn là 2,2 triệu đồng/người/tháng; ở khu vực đô thị là 2,8 triệu đồng/người/tháng.
Dự thảo Nghị định kế thừa các tiêu chí về việc làm (việc làm, người phụ thuộc trong hộ gia đình); giáo dục (trình độ giáo dục của người lớn, tình trạng đi học của trẻ em); y tế (dinh dưỡng, bảo hiểm y tế); nhà ở (diện tích nhà ở bình quân đầu người, chất lượng nhà ở) trong chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022-2025.
Các tiêu chí được điều chỉnh gồm: Nâng mức thu nhập gắn với mục tiêu phát triển bền vững, bảo đảm mức sống tối thiểu tăng dần; nâng chất lượng chiều tiếp cận thông tin; thay đổi chỉ số đo lường tiếp cận về nguồn nước sinh hoạt và nhà tiêu (công trình phụ) hợp vệ sinh, bổ sung chỉ số xử lý rác thải.
PV