Thực hiện nghiêm Kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm về giải quyết khiếu nại, tố cáo kéo dài, vượt cấp lên Trung ương

Phát hiện vi phạm về kinh tế 129.888 tỷ đồng, 722ha đất

Trình bày báo cáo sơ kết tại hội nghị, đồng chí Đoàn Hồng Phong, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết: Trong những tháng đầu năm 2025, toàn ngành Thanh tra đã triển khai 2.799 cuộc thanh tra hành chính và 39.533 cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành.

Qua thanh tra đã kiến nghị chấn chỉnh công tác quản lý, hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật trên nhiều lĩnh vực; phát hiện vi phạm về kinh tế 129.888 tỷ đồng, 722ha đất; trong đó kiến nghị thu hồi 101.519 tỷ đồng và 617ha đất; xuất toán, loại khỏi giá trị quyết toán do chưa thực hiện đúng quy định và đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét xử lý 28.369 tỷ đồng, 105ha đất; ban hành 31.358 quyết định xử phạt vi phạm hành chính của tổ chức, cá nhân với số tiền 1.875 tỷ đồng; kiến nghị xem xét, xử lý hành chính 671 tập thể và 2.596 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý 118 vụ việc, 49 đối tượng.

Toàn ngành tiến hành 2.799 cuộc thanh tra hành chính, tổng hợp từ 1.964 cuộc thanh tra đã ban hành kết luận, phát hiện sai phạm về kinh tế số tiền 11.435 tỷ đồng và 722ha đất; trong đó đã kiến nghị thu hồi về ngân sách nhà nước 8.569 tỷ đồng và 617ha đất; đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét xử lý 2.865 tỷ đồng và 105ha đất; kiến nghị xử lý hành chính đối với 671 tập thể và 2.596 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý 33 vụ việc, 18 đối tượng.

Tổng Thanh tra Chính phủ nêu rõ: Trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản, đã tiến hành 308 cuộc thanh tra, kết thúc và ban hành kết luận 225 cuộc. Qua thanh tra 483 đơn vị phát hiện vi phạm với số tiền 132 tỷ đồng; kiến nghị thu hồi 85 tỷ đồng; kiến nghị xử lý khác 47 tỷ đồng; kiến nghị xử lý hành chính 106 tổ chức, 321 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý 3 vụ việc.

Trong lĩnh vực tài chính, ngân sách, tiến hành 1.053 cuộc thanh tra, kết thúc và ban hành kết luận 834 cuộc. Qua thanh tra 1.630 đơn vị phát hiện vi phạm với số tiền trên 494 tỷ đồng; kiến nghị thu hồi 330 tỷ đồng; kiến nghị xử lý khác 163 tỷ đồng; kiến nghị xử lý hành chính 236 tổ chức, 1.044 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý 9 vụ việc, 16 đối tượng.

Trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai, tiến hành 358 cuộc thanh tra, kết thúc và ban hành kết luận 159 cuộc. Qua thanh tra 383 đơn vị phát hiện vi phạm với số tiền trên 64 tỷ đồng, 669ha đất; kiến nghị thu hồi 26 tỷ đồng, 616ha đất; kiến nghị xử lý khác 39 tỷ đồng, 52ha đất; kiến nghị xử lý hành chính 73 tổ chức, 227 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý 8 vụ việc, 1 đối tượng.

Về thanh tra chuyên ngành, tiến hành 39.533 cuộc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật của 83.030 tổ chức, cá nhân, phát hiện 34.757 tổ chức, cá nhân có vi phạm với số tiền là 118.454 tỷ đồng; kiến nghị thu hồi 92.950 tỷ đồng; ban hành 31.358 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 1.875 tỷ đồng; xử phạt bằng hình thức khác 605 trường hợp (421 tổ chức, 184 cá nhân); chuyển cơ quan điều tra xử lý 85 vụ việc, 31 đối tượng.

Theo đồng chí Đoàn Hồng Phong, toàn ngành đã tiến hành đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện 3.820 kết luận và quyết định xử lý về thanh tra, trong đó có 1.810 kết luận thanh tra đã hoàn thành 100% các nội dung phải thực hiện (chiếm 47,4% tổng số kết luận thanh tra được đôn đốc, kiểm tra).

Qua đôn đốc, các cơ quan chức năng đã thu hồi 1.002 tỷ đồng, 6ha đất; xử lý hành chính 1.187 tổ chức, 5.331 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra 46 vụ việc, 31 đối tượng; khởi tố 4 vụ việc, 13 đối tượng; ban hành mới, sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ 75 văn bản về chính sách, pháp luật theo kiến nghị tại các kết luận thanh tra.

Tình hình khiếu nại, tố cáo vượt cấp lên Trung ương giảm rõ rệt

Đáng chú ý, thực hiện Kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Thông báo số 142-TB/VPTW ngày 20/3/2025 của Văn phòng Trung ương Đảng về giải quyết khiếu nại, tố cáo kéo dài, vượt cấp lên Trung ương trên địa bàn thành phố Hà Nội, Thanh tra Chính phủ đã xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch và Quyết định thành lập Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ để triển khai thực hiện Kết luận của đồng chí Tổng Bí thư.

Theo kết luận của đồng chí Tổng Bí thư và kế hoạch của Thủ tướng Chính phủ, các địa phương, cơ quan liên quan có trách nhiệm kiểm tra, rà soát, xử lý, giải quyết 226 vụ việc tại 53 địa phương, hoàn thành trước ngày 30/6/2025; đồng thời chủ động rà soát, giải quyết các vụ việc khác thuộc thẩm quyền, hạn chế tối đa tình trạng công dân tập trung đông người, khiếu kiện vượt cấp lên các cơ quan Trung ương, qua đó tăng cường bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội, không để phát sinh điểm nóng về khiếu nại, tố cáo; phục vụ tốt cho Đại hội Đảng bộ các cấp, việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và nhiều nhiệm vụ quan trọng trong thời gian tới.

Cụ thể: Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ trực tiếp kiểm tra, chỉ đạo 18 địa phương xử lý, giải quyết 29 vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, có nguy cơ phát sinh điểm nóng.

Tổ công tác của Thanh tra Chính phủ kiểm tra, đôn đốc 41 vụ việc khiếu nại, tố cáo đã được rà soát theo các quyết định, kế hoạch trước đây. Tổ công tác của các địa phương tự rà soát 151 vụ việc chưa được rà soát. Tòa án nhân dân tối cao và Viện Kiểm sát quân sự Trung ương chỉ đạo rà soát 5 vụ việc khiếu nại, tố cáo theo thẩm quyền.

Theo đồng chí Đoàn Hồng Phong, Ban Thường vụ Đảng ủy Thanh tra Chính phủ xác định đây là nhiệm vụ chính trị rất quan trọng, cấp bách do trực tiếp đồng chí Tổng Bí thư giao nên ngay từ khi nhận nhiệm vụ đã quán triệt, triển khai tổ chức thực hiện, xác định đây là một “chiến dịch” 90 ngày đêm tập trung cao độ để đôn đốc, kiểm tra, hướng dẫn 53 địa phương rà soát, xử lý, giải quyết 226 vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp kéo dài, vượt cấp lên trung ương trên địa bàn thành phố Hà Nội; đã kịp thời tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành kế hoạch, thành lập Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ để chỉ đạo triển khai thực hiện.

Kể từ đầu tháng 4/2025, các Tổ giúp việc, nhóm công tác và Tổ công tác của Thanh tra Chính phủ đã có 3 đợt làm việc với các địa phương để đôn đốc, kiểm tra việc rà soát, xử lý, giải quyết 226/226 vụ việc; đã tham mưu Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ trực tiếp làm việc và chỉ đạo 18/18 địa phương đối với 29/29 vụ việc theo kế hoạch.

Hầu hết các địa phương có vụ việc đều nghiêm túc, tích cực triển khai, thực hiện; sớm ban hành kế hoạch và thành lập Tổ công tác do đồng chí Bí thư Tỉnh ủy làm Tổ trưởng để chỉ đạo; phối hợp tốt với các Tổ công tác của Thanh tra Chính phủ trong tổ chức thực hiện. Nhiều đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Thành ủy và Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đã sát sao chỉ đạo các sở, ngành, các cơ quan chức năng của địa phương kiểm tra, rà soát, xử lý, giải quyết, đồng thời trực tiếp đối thoại, vận động, thuyết phục người khiếu nại, tố cáo chấp hành quyết định giải quyết của cơ quan có thẩm quyền, không khiếu kiện ra Trung ương.

Với sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của đồng chí Tổng Bí thư, Thủ tướng Chính phủ, sự đồng hành, phối hợp, đôn đốc của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương đã thực sự vào cuộc với quyết tâm cao, phối hợp chặt chẽ với Thanh tra Chính phủ tổ chức rà soát, kiểm tra, xử lý, giải quyết từng vụ việc, với cách làm bài bản, khoa học, kỹ lưỡng, đúng quy định, mục tiêu là xử lý, giải quyết dứt điểm vụ việc, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, hạn chế tối đa người dân lên Trung ương khiếu kiện.

Chính vì vậy, có nhiều vụ việc rất phức tạp, công dân khiếu kiện đông người, kéo dài nhiều năm, đã được nhiều đoàn kiểm tra, giám sát của Thủ tướng Chính phủ, Quốc hội và các cấp, ngành xem xét xử lý, giải quyết trước đây nhưng chưa dứt điểm được. Qua “chiến dịch” lần này đã được Thanh tra Chính phủ phối hợp với các địa phương rà soát kỹ hồ sơ, căn cứ vào quy định của pháp luật và tình hình thực tế để thảo luận, đưa ra những phương án xử lý, giải quyết có tính khả thi, phù hợp với quy định của pháp luật và thực tiễn, vận dụng chính sách an sinh xã hội, tạo điều kiện ổn định cuộc sống đối với những trường hợp người khiếu nại, tố cáo có hoàn cảnh thực sự khó khăn, theo đúng tinh thần chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư.

Trên cơ sở đó, lãnh đạo các địa phương trực tiếp chủ trì, đối thoại với người khiếu nại, tố cáo, có sự tham gia của đại diện Thanh tra Chính phủ, Ủy ban Kiểm tra Trung ương và các ban, bộ, ngành chức năng ở Trung ương, nên đã giải quyết dứt điểm được vụ việc, hầu hết công dân đồng thuận với phương án, quyết định xử lý, giải quyết của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, không tiếp tục khiếu kiện.

Kết quả cho đến nay: đã cơ bản giải quyết xong 203/226 (89,8%) vụ việc (công dân rút đơn, không khiếu kiện, địa phương thực hiện phương án xử lý, giải quyết, thông báo chấm dứt giải quyết). Chỉ còn 23 vụ việc, gồm 7 vụ việc công dân đã, đang khởi kiện ra toà án và 16 vụ việc có khó khăn, vướng mắc về chính sách, pháp luật và tổ chức thực hiện, cần báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, tháo gỡ.

Theo số liệu thống kê của Ban Tiếp công dân Trung ương, số công dân đến Trụ sở Tiếp công dân Trung ương tại Hà Nội giảm so với thời điểm trước khi thực hiện hiện Kết luận của đồng chí Tổng Bí thư tại Thông báo số 142-TB/VPTW ngày 20/3/2025; trong đó hầu hết các trường hợp trong số 226 vụ việc trước đây khiếu kiện dài ngày tại Hà Nội nay đã trở về địa phương để được tiếp, giải quyết theo quy định.