Thời điểm vàng để thúc đẩy nền kinh tế tầm thấp

Kinh tế tầm thấp (LAE) không chỉ là một ngành mới, mà là bệ phóng chiến lược để Việt Nam bước vào kỷ nguyên phát triển dựa trên công nghệ cao.

UAV được nhiều người dân quan tâm tại Triển lãm kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9. Ảnh: NGUYỆT ANH
UAV được nhiều người dân quan tâm tại Triển lãm kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9. Ảnh: NGUYỆT ANH

Tại Diễn đàn quốc tế Kinh tế Tầm thấp Việt Nam 2025, hành trình gần 15 năm của Công ty Gremsy đã thu hút nhiều sự quan tâm. Từ một start-up trong nước, Gremsy đã vươn lên trở thành một trong những nhà sản xuất gimbal và payload - các thiết bị liên quan đến máy bay không người lái (drone/UAV) hàng đầu thế giới.

Trong một bối cảnh hoàn toàn mới, câu chuyện của Gremsy không còn đơn thuần là một mô hình khởi nghiệp công nghệ thành công. Nó là minh chứng cho tiềm lực ngày càng lớn của Việt Nam trong nền kinh tế tầm thấp. Đây là một không gian kinh tế mới của thế kỷ 21, được dự báo đạt quy mô 9.000 tỷ USD vào năm 2050.

Định hình nền tảng của nền kinh tế tầm thấp

Ông Đặng Văn Ngữ, Phó Tổng Giám đốc Gremsy và Giám đốc Điều hành Gremsy Solutions cho biết, tháng 11 năm nay, doanh nghiệp đã chính thức khởi công Nhà máy nghiên cứu, chế tạo, sản xuất module camera thế hệ mới tại Khu công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh. Đây là thành tựu rất có ý nghĩa của doanh nghiệp này sau 15 năm qua. Nhà máy cũng là bước đệm để doanh nghiệp Việt Nam làm chủ chuỗi cung ứng, không chỉ là sản xuất đơn thuần.

Theo ông Ngữ, Việt Nam với lợi thế địa chính trị, chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo, lực lượng lao động trẻ và năng động đang đứng trước cơ hội lớn để trở thành trung tâm LAE của khu vực và thế giới.

Ỏ góc nhìn chuyên gia, TS Nguyễn Thành, Viện Khoa học Bưu điện cho rằng, nếu hơn 10 năm trước, UAV vẫn còn được xem như thiết bị giải trí hoặc phục vụ các mục đích đặc thù, thì hiện nay, nó đã trở thành “hạ tầng mới” của các ngành kinh tế. Hình ảnh drone hỗ trợ cứu hộ cứu nạn, giám sát cháy rừng, khảo sát công trình, quản lý nông nghiệp hay thậm chí tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) để giám sát các hệ thống an ninh quốc gia đã trở nên quen thuộc tại nhiều nước.

Trong bức tranh đó, Việt Nam xuất hiện như một nhà cung ứng công nghệ uy tín. Bên cạnh Gremsy, các công ty Việt Nam như Viettel High Tech, PhenikaaX, Saolatek, Horus, HTI Group… đã làm chủ nhiều công nghệ nền tảng: Từ khung có cánh VTOL, gimbal, cảm biến, module 4G/5G, cho đến các giải pháp trí tuệ nhân tạo và công nghệ nhúng trên drone.

Không chỉ dừng lại ở thiết bị, Việt Nam còn bước vào các công nghệ lõi như xử lý ảnh/video tại chỗ (Edge Computing), tích hợp AI để nhận dạng thông minh, Hệ thống radar tầm thấp tự chủ do PTIT phát triển, Hệ thống quản lý không phận tầm thấp (UTM), Mạng viễn thông 4G/5G phủ khắp, tạo nền tảng quản lý UAV hợp pháp theo thời gian thật.

“Các quốc gia muốn phát triển kinh tế tầm thấp buộc phải làm chủ các công nghệ này. Việt Nam, khác biệt với nhiều nước đang phát triển, đã có lực lượng doanh nghiệp nội địa chủ động tham gia sâu vào chuỗi giá trị, từ chế tạo phần cứng, phần mềm đến tích hợp hệ thống. Việt Nam không còn đơn thuần là người đi theo, mà đã cùng tham gia định hình ngành công nghiệp UAV khu vực”, TS Nguyễn Thành khẳng định.

“Vùng trời mới” của Việt Nam

Theo các chuyên gia, kinh tế tầm thấp là toàn bộ hoạt động kinh tế diễn ra trong không gian dưới 1.000 m, có thể mở rộng đến 5.000 m tùy nhu cầu mỗi quốc gia. Mô hình này tận dụng công nghệ bay có và không người lái cùng mạng thông minh tầm thấp để phát triển hạ tầng, sản xuất phương tiện, dịch vụ và bảo đảm an toàn bay. Trọng tâm là ứng dụng UAV và các công nghệ liên quan trong nông nghiệp, logistics, giám sát môi trường, giao thông, truyền thông và giải trí.

Theo ông Trần Anh Tuấn, CEO Công ty Mạng lưới Hàng không, Vũ trụ và Thiết bị bay không người lái Việt Nam, nếu coi nền kinh tế số là bước chuyển đầu tiên của thế kỷ 21, thì LAE được ví như “vùng trời mới” mở ra những ngành công nghiệp chưa từng có trước đây như logistics tầm thấp, giám sát hạ tầng, nông nghiệp chính xác cao, du lịch và dịch vụ số mới, hỗ trợ quốc phòng - an ninh và quản lý đô thị thông minh.

Chỉ tính riêng ngành hàng không tầm thấp được định giá đạt khoảng 700 tỷ USD vào năm 2035. Tại Việt Nam, tiềm năng của kinh tế tầm thấp được đánh giá có thể đạt 10 tỷ USD.

Tốc độ đô thị hóa nhanh, địa hình phân mảnh, khí hậu diễn biến phức tạp và nhu cầu chuyển đổi số mạnh mẽ tạo ra nhiều kịch bản ứng dụng cho Việt Nam mà các quốc gia khác không có. Chỉ riêng lĩnh vực nông nghiệp, việc sử dụng UAV đã chứng minh hiệu quả gấp hàng chục lần phương pháp truyền thống; trong cứu hộ - cứu nạn, UAV giúp giảm tới 90% thời gian tìm kiếm và bảo vệ an toàn lực lượng chức năng.

“Khi những giá trị này được thúc đẩy bằng hệ thống quản lý đồng bộ, kinh tế tầm thấp sẽ trở thành động lực tăng trưởng mới của Việt Nam”, ông Trần Anh Tuấn nói.

Việt Nam hiện sở hữu hệ sinh thái doanh nghiệp công nghệ nội địa mạnh, với những đơn vị làm chủ gimbal và payload như Gremsy, UAV khung có cánh và VTOL như Horus, Saolatek, cùng nhiều doanh nghiệp hoạt động trong radar tầm thấp, AI thị giác và xử lý dữ liệu như PTIT, PhenikaaX hay Realtime Robotics.

Việt Nam còn sở hữu lực lượng lao động trẻ, năng động và có trình độ, lợi thế mà Nhật Bản, Hàn Quốc hay Singapore đang dần thiếu. Hạ tầng viễn thông 4G/5G phủ rộng cũng cho phép quản lý UAV theo thời gian thật trên quy mô toàn quốc.

Bên cạnh đó, nhu cầu ứng dụng UAV trong nông nghiệp, năng lượng, xây dựng hay cứu hộ - cứu nạn ở Việt Nam rất lớn, cao hơn nhiều thị trường khác. Các cơ quan chức năng cũng đang thúc đẩy chuẩn hóa UTM, xây dựng hành lang pháp lý, quy hoạch không phận tầm thấp và thử nghiệm các mô hình bay để đáp ứng nhu cầu này.

TS Nguyễn Thành cho rằng, kinh tế tầm thấp vẫn gặp nhiều điểm nghẽn, chủ yếu do thiếu khung pháp lý phù hợp trong khi hoạt động UAV ngày càng đa dạng và phức tạp. UAV phi pháp gia tăng nhanh, khó kiểm soát, lực lượng quản lý chưa có mô hình thống nhất, cơ chế cấp phép bay theo thời gian thật còn thiếu. Việt Nam cũng chưa có radar tầm thấp để phát hiện UAV không đăng ký, chưa có quy định rõ về chế tài, vùng cấm, vùng hạn chế hay vùng được phép bay.

Vì vậy, ông đề xuất thành lập “Cảnh sát giao thông đường không” để quản lý không phận tầm thấp. “Mô hình hệ thống quản lý quốc gia phải bao gồm: Trung tâm điều khiển xử lý thông tin, phân hệ quản lý UAV hợp pháp qua mạng 4G/5G (đăng ký, mã định danh điện tử, khai báo lịch bay), phân hệ phát hiện UAV phi pháp bằng radar tầm thấp, hệ thống chế áp UAV để bảo vệ các khu vực quan trọng, hệ thống UTM kết nối đa cơ quan, đa nền tảng”.

Từ năng lực doanh nghiệp như Gremsy, Horus, PhenikaaX…, đến sự chủ động của cơ quan nghiên cứu và viễn thông, cho đến nhu cầu lớn từ thị trường nội địa, Việt Nam đang bước vào giai đoạn vàng để trở thành quốc gia dẫn dắt kinh tế tầm thấp tại khu vực.

Có thể bạn quan tâm

Black Friday không còn ở vị trí độc tôn

Black Friday (thứ sáu đen tối) được xem là sự kiện mua sắm lớn bậc nhất hằng năm, diễn ra vào tuần thứ 4 của tháng 11, với những mức giảm giá “sập sàn” từ 50-70%, thậm chí hơn. Nhưng sự trỗi dậy mạnh mẽ của thương mại điện tử (TMĐT) những năm gần đây đã tác động đáng kể đến Black Friday.

Nâng tầm logistics qua cảng biển

Nâng tầm logistics qua cảng biển

Ngày 24/11, Cảng Quốc tế Tân Cảng - Cái Mép (TCIT) ghi nhận sản lượng vượt 2 triệu TEU trong năm 2025, đánh dấu năm thứ ba liên tiếp và cũng là thời điểm sớm nhất cảng đạt mốc sản lượng quan trọng này.

Việt Nam đã và đang có nhiều điều kiện thuận lợi để thúc đẩy thu hút dòng vốn chất lượng cao FDI. Ảnh: NAM NGUYỄN

Nâng cấp để bắt nhịp FDI thế hệ mới

Những tiêu chuẩn khắt khe đi kèm dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) thế hệ mới đặt ra những thách thức không nhỏ. Các khu công nghiệp Việt Nam chỉ còn lối đi duy nhất, tự nâng cấp chính mình.

Di cư không chỉ là sự thay đổi sinh kế, văn hóa và chiến lược thích ứng của cộng đồng. Ảnh: NAM ANH

Gánh nặng di cư

Người dân tộc thiểu số (DTTS) ngày càng hiện diện nhiều hơn trong các không gian công nghiệp, đô thị và vùng kinh tế mới. Việc di cư của họ mở ra những lợi ích về kinh tế nhưng không chuyển hóa thành dịch chuyển vị thế xã hội dài hạn.

Đề xuất cấp quota nhập khẩu vàng đang thu hút nhiều kỳ vọng lẫn băn khoăn.

Băn khoăn với “quota” nhập khẩu vàng

Giữa bối cảnh thị trường vàng liên tục biến động và chênh lệch giá trong nước, quốc tế đang cao kỷ lục, đề xuất cấp quota nhập khẩu vàng đang thu hút nhiều kỳ vọng lẫn băn khoăn. Giải pháp này liệu có đủ sức giải quyết tận gốc sự méo mó kéo dài của thị trường vàng hay chỉ mang tính “giảm đau” ngắn hạn.

Phim trường địa phương

Một bộ phim lấy bối cảnh ở một địa phương có thể giúp doanh số du lịch nơi đó tăng lên vài chục %. Không chỉ có vậy mà tư duy, năng lực về điện ảnh tại địa phương cũng có thể cải thiện mạnh mẽ sau khi có các đoàn làm phim lớn đến sản xuất...

Công ty CP Phát triển nông nghiệp Hòa Phát (HPA) đã nộp hồ sơ IPO vào tháng 9/2025.

Sự dịch chuyển bản chất của thị trường vốn

Làn sóng IPO hiện tại đánh dấu bước trưởng thành của khu vực tư nhân khi chủ động tiếp cận thị trường vốn, minh bạch hóa hoạt động và nâng tầm chuẩn quản trị, vượt xa chu kỳ IPO vốn gắn với cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước của thập kỷ trước.

Các sản phẩm thiết bị thông minh của Tập đoàn VNPT được giới thiệu trên thị trường. Ảnh: NAM NGUYỄN

Để doanh nghiệp Nhà nước bứt phá

Vai trò của khu vực kinh tế nhà nước có thể tiếp tục thu hẹp về tỷ trọng, nhưng vẫn đóng vai trò quan trọng trong các lĩnh vực chiến lược như cơ sở hạ tầng, năng lượng và tài chính công. Việc cải cách và nâng cao hiệu quả hoạt động của khu vực này là yếu tố quan trọng để bảo đảm sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.

Môi trường đầu tư của Việt Nam vẫn giữ được sức hấp dẫn mạnh mẽ với các nhà đầu tư. Đồ họa: K.MINH

Tận dụng sức hút FDI

Dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tiếp tục chảy mạnh vào Việt Nam khi số vốn FDI thực hiện 10 tháng đạt mức cao nhất trong vòng 5 năm. Cùng với sự gia tăng về quy mô, chất lượng dòng vốn cũng cải thiện rõ rệt, củng cố vị thế của Việt Nam như một điểm đến hấp dẫn trong bối cảnh dòng vốn toàn cầu dịch chuyển mạnh mẽ.

Tính đến ngày 18/11, đã có 14 ngân hàng điều chỉnh biểu lãi suất. Ảnh: NGUYỆT ANH

Chỉ báo phía sau động thái tăng lãi suất tiết kiệm

Việc hàng loạt ngân hàng bất ngờ từ bỏ mức neo lãi suất thấp đang thu hút sự chú ý của thị trường. Một số chuyên gia nhìn nhận, đây là diễn biến mang tính chu kỳ khi bước vào giai đoạn cao điểm cuối năm, song cũng không ít cảnh báo cho rằng đợt điều chỉnh này có thể kéo theo những hệ lụy nhất định.

Sản phẩm giày thể thao được nhiều người tiêu dùng quan tâm. Ảnh: NAM ANH

Chiến lược mới của doanh nghiệp dệt may, da giày

Trong bối cảnh xuất khẩu dệt may, da giày liên tục chịu sức ép từ kinh tế toàn cầu, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang nhìn nhận lại vai trò của “sân nhà” không chỉ như phao cứu sinh tạm thời mà là thị trường chiến lược phải tập trung chinh phục.

Không “sale” thì “bỏ”

Những ngày gần đây, một hệ thống bán lẻ hàng thực phẩm tươi sống lớn thường xuyên bày bán giảm giá (sale) rất mạnh các loại rau, củ, quả. Chẳng hạn bốn quả chanh được đóng thành một vỉ và bán với giá chỉ… 3.000 đồng. Cam giảm giá đến 50%, từ 15.000 đồng/kg còn khoảng 7.500 đồng/kg.

Đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại nhằm kích cầu tiêu dùng trong nước. Ảnh: NAM NGUYỄN

Mục tiêu tăng trưởng chịu nhiều sức ép

Với mức tăng trưởng vượt kỳ vọng, nhiều tổ chức quốc tế nâng dự báo tăng trưởng của Việt Nam. Dù vậy, mục tiêu cả năm vẫn chịu áp lực từ xuất khẩu, tiêu dùng và đầu tư, yêu cầu Chính phủ tập trung ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới.

Đơn giản hóa thủ tục cấp phép để các doanh nghiệp trong lĩnh vực sáng tạo số phát triển trong môi trường cạnh tranh toàn cầu. Ảnh: NGUYỆT ANH

Thúc đẩy môi trường kinh doanh xanh và số hóa

Trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh cải cách thể chế, chuyển đổi số và tăng trưởng xanh, doanh nghiệp nước ngoài tích cực đồng hành và kiến nghị chính sách để nâng cao môi trường đầu tư, thúc đẩy phát triển bền vững và hội nhập sâu hơn với kinh tế toàn cầu.

Doanh nghiệp cung cấp giải pháp công nghệ phối hợp với Thuế Hải Phòng trực tiếp xuống chợ hỗ trợ tiểu thương. Ảnh KỲ DUYÊN

Tuân thủ tốt không lo bị kiểm tra thuế

Băn khoăn lớn nhất của các hộ kinh doanh trong cuộc chuyển đổi bỏ thuế khoán là vấn đề xử lý hàng tồn kho, nguy cơ bị truy thu thuế và các vấn đề liên quan đến kỹ thuật khi thay đổi phương pháp tính thuế.

Diễn đàn kết nối doanh nghiệp tư nhân

Ngày 8/11/2025, tại Nhà khách Bộ Quốc phòng (Hà Nội), Diễn đàn Kinh tế tư nhân 2025 do các doanh nhân dòng họ Phan, họ Vũ-Võ Việt Nam phối hợp tổ chức đã thu hút hơn 50 tham luận sâu sắc, đến từ các chuyên gia, luật sư, nhà nghiên cứu và trí thức đầu ngành trong nhiều lĩnh vực.

Bánh mì và ngôn ngữ ẩm thực

Mới đây, ông lớn thức ăn nhanh (fast food) KFC tại Australia đã ra mắt món “Zinger bánh mì” trên thực đơn của mình. “Zinger bánh mì” là món ăn mang hương vị cơ bản bánh mì truyền thống của Việt Nam phối hợp với một số nguyên liệu đặc trưng của KFC như miếng phi-lê gà cay chiên giòn Zinger và các loại nước sốt của hãng này.

Ngân hàng Agribank quản lý chặt chẽ rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng cho các dự án năng lượng tái tạo như điện gió. Ảnh: NAM ANH

Thể chế hóa tương lai năng lượng xanh

Nghị quyết số 70-NQ/TW của Bộ Chính trị đánh dấu bước chuyển mạnh trong thể chế hóa chuyển đổi năng lượng xanh. Đây không chỉ là định hướng phát triển ngành năng lượng, mà còn là cam kết của Việt Nam với mục tiêu Net Zero 2050.

 Mọi khoản vay phải đáp ứng các điều kiện chặt chẽ nhằm bảo đảm chất lượng tín dụng và kiểm soát rủi ro nợ xấu. Ảnh: NGUYỆT ANH

Dấu hỏi về áp lực kép của ngành ngân hàng

Các ngân hàng cho rằng họ phải cân đối giữa mục tiêu lợi nhuận và an toàn tín dụng, khiến việc vay vốn của người dân ngày càng khó khăn. Thế nhưng, vẫn có những trường hợp dễ dàng vay được tiền ngân hàng để đặt cọc mua nhà, khiến dư luận đặt câu hỏi về sự nhất quán trong chính sách cho vay hiện nay.

Các diễn giả trao đổi ý kiến về kênh đầu tư tại Diễn đàn Kinh doanh 2026.

Tiến gần hơn tới thị trường tài sản số minh bạch

Thị trường tài sản mã hóa dự kiến sẽ có doanh nghiệp đầu tiên được cấp phép trước năm 2026. Tuy vậy, những diễn biến gần đây cho thấy đây không phải "sân chơi" của số đông mà là phép thử nghiêm ngặt về tiềm lực tài chính, năng lực công nghệ và khả năng thích ứng trong một lĩnh vực hoàn toàn mới.