Người khẳng định, thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua. 77 năm trôi qua, tinh thần ấy càng được khẳng định là động lực then chốt để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong mọi thời kỳ.
Thi đua không chỉ là phong trào cổ vũ, mà là phương thức tổ chức hành động cách mạng. Lịch sử ghi nhận các phong trào “Diệt giặc đói, giặc dốt”, “Ba sẵn sàng, ba đảm đang”, “Ngành nghề thi đua làm theo lời Bác” từng tạo nên xung lực mạnh mẽ cho dân tộc vượt qua đói nghèo, chiến tranh, lạc hậu. Ngày nay, trong hành trình phát triển nhanh, bền vững và hội nhập quốc tế sâu rộng, thi đua yêu nước tiếp tục đóng vai trò khơi nguồn sáng tạo, hun đúc ý chí vươn lên của toàn dân.
Tại Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ X, năm 2020, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh: “Thi đua yêu nước phải xuất phát từ thực tiễn, bám sát nhiệm vụ chính trị và hướng đến lợi ích của nhân dân”. Như vậy, công tác thi đua, khen thưởng không chỉ nhằm khen ngợi, trao cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động những giấy khen, bằng khen mà còn là thước đo đánh giá quá trình công tác, cống hiến của từng cá nhân đối với cơ quan, đơn vị, địa phương. Đó cũng là căn cứ để cấp ủy các cấp xem xét, đánh giá, quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển, điều động, biệt phái cán bộ; từng bước sàng lọc cán bộ, tìm ra nhân tài cho Đảng, Nhà nước.
Tuy nhiên, thời gian qua, công tác đánh giá, thi đua, khen thưởng ở một số cơ quan, đơn vị, địa phương vẫn còn tình trạng hình thức, bình quân, cào bằng, thiếu thực chất. Điều đó dẫn đến những sai lệch trong mục tiêu thực hiện công tác thi đua, khen thưởng. Có cơ quan, địa phương còn biết công tác này trở thành sự phô diễn hình thức, gây lãng phí, tốn kém cho ngân sách.
Hiện nay, trước đòi hỏi của thực tiễn về phát triển kinh tế-xã hội, Đảng và Nhà nước đang ráo riết đẩy mạnh cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy nhằm xây dựng hệ thống chính trị tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Vì thế, một yêu cầu hết sức cấp bách trong đổi mới công tác thi đua, khen thưởng được đặt ra là làm sao tạo được động lực giữ chân những người có năng lực, trình độ thật sự, góp phần tích cực vào cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy với tinh thần “vừa chạy, vừa xếp hàng”.
Về điểm này, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ rõ, phải đổi mới phương thức thi đua, chú trọng khen thưởng người lao động trực tiếp và gắn thi đua với kết quả, sản phẩm cụ thể. Với tinh thần đó, các phong trào thi đua do Thủ tướng Chính phủ phát động được triển khai đồng bộ, hiệu quả, đi vào chiều sâu, là nòng cốt, định hướng cho các phong trào thi đua của cả nước theo hướng thực chất, hiệu quả. Đã có những kỳ tích được lập nên nhờ tinh thần “Thần tốc, quyết thắng, vượt nắng, thắng mưa, không thua gió bão”để “biến cái không thể thành có thể”. Chỉ trong hơn 6 tháng, chúng ta đã kéo đường dây điện 500 kV mạch 3 dài 519 km, vượt địa hình hiểm trở để đưa điện ra miền bắc là một thí dụ tiêu biểu.
Nhìn rộng hơn, từ cải cách hành chính, chuyển đổi số, nông thôn mới đến đổi mới sáng tạo, phát triển doanh nghiệp, những mô hình như “dân vận khéo”, “việc tốt mỗi ngày”, “công dân kiểu mẫu”,… đều mang hơi thở của thời đại mới trong tinh thần thi đua ái quốc. Tuy nhiên, để thi đua thực sự trở thành “lửa thử vàng” trong sự nghiệp xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc cần đến sự đổi mới, minh bạch và công bằng trong thang đo giá trị, đóng góp của mỗi cá nhân trong hệ thống, tổ chức.
Đất nước đang trong giai đoạn thực hiện nước rút các nhiệm vụ chiến lược, nhất là triển khai các đột phá theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Và như thế, thi đua không chỉ là biểu hiện của tình yêu nước, mà còn là cam kết hành động, là cách mà mỗi cá nhân góp phần vào sự nghiệp phát triển chung.
