Sớm gỡ nút thắt về đất đai cho doanh nghiệp

Đất đai là một trong những lĩnh vực quan trọng để tạo đà cho phát triển kinh tế-xã hội. Do đó, những vướng mắc từ thể chế trong lĩnh vực này sẽ là điểm "nghẽn" khiến doanh nghiệp loay hoay còn người dân xoay vần trong thủ tục.  

Đất đai là nguồn lực quan trọng cho phát triển đất nước.
Đất đai là nguồn lực quan trọng cho phát triển đất nước.

Doanh nghiệp bị rơi vào cảnh “bơ vơ” do không có đất

Theo bà Phạm Thị Ngọc Thủy, Giám đốc điều hành Ban Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân (Ban IV), Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ khi tiến hành khảo sát tại doanh nghiệp phía nam từ năm 2024 đến nay, có khá nhiều bất cập đang xảy ra liên quan đến lĩnh vực đất đai mà doanh nghiệp không biết làm thế nào.

Trước hết về thực trạng doanh nghiệp bị rơi vào trạng thái không được cấp phép cho các hoạt động kinh doanh vì khi được yêu cầu di dời vào khu công nghiệp thì họ không có đất.

thuy-8867.jpg
Bà Phạm Thị Ngọc Thủy tại một diễn đàn.

Với nhiều doanh nghiệp kinh doanh ngành nghề có điều kiện, cần gia hạn giấy phép cũng đành chịu vì thực tế không có đất, không xác định được địa chỉ theo quy hoạch, còn địa chỉ trụ sở cũ thì không được chấp nhận. Thí dụ điển hình cho trường hợp này là Nhà máy gỗ Lâm Việt tại Bình Dương cũ, dù là một doanh nghiệp có quy mô lớn với sản lượng xuất khẩu đi nhiều quốc gia trên thế giới xong cũng đang gặp khó khăn chưa tháo gỡ được.

Còn có thực trạng khác, theo bà Thủy cho biết, đó là nhiều doanh nghiệp chỉ là nhà thuê thứ cấp tức là không thuê trực tiếp từ Nhà nước, mà thuê lại của một bên chuyên thuê đất tạo thành các cụm công nghiệp nhỏ, khi có yêu cầu doanh nghiệp vào khu công nghiệp theo quy hoạch, các doanh nghiệp này ở ngoài vòng hướng dẫn, hay cơ chế trợ cấp từ chính quyền địa phương vì cơ quan Nhà nước chỉ hướng dẫn doanh nghiệp thuê trực tiếp. Doanh nghiệp thứ cấp bơ vơ vì doanh nghiệp cho thuê chẳng mặn mà việc tiếp tục phát triển cụm công nghiệp nữa. Dù một số tỉnh đã lên phương án giải quyết tuy nhiên khi chính quyền tiến hành sáp nhập thì những khó khăn trên lại phải tính toán từ đầu.

“Hay như chúng ta có bài toán kinh tế ưu tiên, như trung tâm tài chính, trung tâm công nghệ, đổi mới sáng tạo nhưng cũng có những trường hợp chưa phân định rõ. Ngay trong công tác giải phóng mặt bằng chia 2 trường hợp, Nhà nước sẽ giải phóng mặt bằng với dự án có mục tiêu an ninh, quốc phòng hay an sinh xã hội, với mục tiêu thương mại thì doanh nghiệp tiến hành giải phóng mặt bằng. Có những dự án bị kẹt giữa không biết ai chịu trách nhiệm chính trong giải phóng mặt bằng”, bà Thúy nói.

Ông Lê Anh Văn, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực, Hiệp hội Doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam thì chia sẻ băn khoăn của loại hình doanh nghiệp này. Hiện nay, doanh nghiệp nhỏ và vừa phải xây dựng nhà ở xã hội cho công nhân nhưng rất khó thực thi quy định này vì họ không biết chỗ nào là đất sạch. “Trước tỉnh bảo không thấy huyện báo cáo lên, bây giờ không biết cấp xã có báo cáo tỉnh hay không”, ông Văn nói.

Ông Văn cũng chia sẻ thêm thực trạng tiếp cận đất đai của doanh nghiệp nhỏ và vừa: Nếu vào khu công nghiệp thì giá cao, tầm 130.000 đồng/m2 trong khi nhu cầu mặt bằng doanh nghiệp sản xuất lớn. "Nhà nước có chính sách khuyến khích các chủ đầu tư khi đầu tư vào khu công nghiệp sẽ được miễn giảm thuế nếu cho doanh nghiệp nhỏ và vừa thuê nhưng chỉ là khẩu hiệu chung thôi vì các chính sách không đồng nhất. Đối với khu công nghiệp mà chủ đầu tư là ban quản lý địa phương thì càng khó tiếp cận", ông Văn nói.

Do đó, theo ông Văn, tới đây khi sửa quy định về đất đai Nhà nước cần có hướng dẫn cụ thể hơn cho doanh nghiệp, nhất là các vấn đề mới để họ thực hiện.

Bảo đảm mã QR trên giấy chứng nhận hoạt động hiệu quả

Không chỉ các vấn đề thực tiễn mà các doanh nghiệp vấp phải khi thực thi các chính sách liên quan đến đất đai như trên mà rất nhiều thủ tục liên quan đến đất đai trong đó có đăng ký biến động cũng trở nên vòng vèo, tốn thời gian, công sức thực hiện.

Đề xuất giải pháp cho vấn đề này, Hiệp hội Công chứng viên Việt Nam đề nghị cần sớm xây dựng hệ thống liên thông điện tử, kết nối dữ liệu giữa các tổ chức hành nghề công chứng, Văn phòng Đăng ký đất đai và cơ quan thuế.

“Khi văn bản công chứng được phát hành, dữ liệu (bao gồm hồ sơ, giấy chứng nhận đã được scan) sẽ tự động được chuyển đến các cơ quan liên quan. Với hơn 1.400 tổ chức hành nghề công chứng và 40.000 nhân sự trên cả nước, chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ thực hiện việc này miễn phí để giảm tải cho hệ thống hành chính công”, Bà Nguyễn Thị Thơ, Phó Chủ tịch điều hành Hiệp hội Công chứng viên Việt Nam nói.

thu-tuc-9209.jpg
Thủ tục liên thông điện tử giúp việc thực hiện các quy trình khác của doanh nghiệp, người dân được thông suốt.

Bên cạnh đó, Hiệp hội này cũng kiến nghị chuẩn hóa thành phần hồ sơ đăng ký biến động đất đai trên phạm vi toàn quốc để tránh tình trạng cùng một bộ hồ sơ nhưng nơi nhận, nơi từ chối. Tăng cường đào tạo chuyên môn và kỹ năng cho cán bộ tiếp nhận hồ sơ tại các Trung tâm Hành chính công để xử lý nghiệp vụ chính xác và hướng dẫn người dân rõ ràng, tránh trả lời chung chung "chưa đủ điều kiện" mà không giải thích cụ thể lý do.

Hoàn thiện cơ sở dữ liệu quy hoạch và giấy chứng nhận trên cả nước, bảo đảm các công cụ như mã QR trên giấy chứng nhận hoạt động hiệu quả để có thể tra cứu thông tin thật, giả. Thiết kế lại mẫu giấy chứng nhận để có đủ không gian ghi nhận nhiều lần biến động, giảm thiểu việc phải cấp đổi giấy chứng nhận một cách không cần thiết, gây tốn kém thời gian và chi phí cho người dân.

Phó Chủ tịch điều hành Hiệp hội Công chứng viên Việt Nam tin rằng việc áp dụng các giải pháp công nghệ và cải cách thủ tục hành chính một cách đồng bộ sẽ tháo gỡ được những vướng mắc hiện tại, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội.

Có thể bạn quan tâm

Quốc hội thông qua Luật Giám định tư pháp (sửa đổi) với đa số đại biểu tán thành (92,81%). (Ảnh: DUY LINH)

Mở rộng phạm vi xã hội hoá một số lĩnh vực giám định tư pháp

Luật quy định theo hướng mở rộng thêm phạm vi thành lập Văn phòng giám định tư pháp ở một số lĩnh vực, chuyên ngành, trong đó riêng chuyên ngành giám định ADN, tài liệu, kỹ thuật số và điện tử, dấu vết đường vân chỉ được thực hiện đối với tố tụng dân sự, hành chính.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2

Cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2. Với Phiếu lý lịch tư pháp số 1, chỉ được yêu cầu cung cấp trong trường hợp luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc nghị định, nghị quyết của Chính phủ quy định.

[Video] Hơn 20.000 người được đặc xá năm 2025

[Video] Hơn 20.000 người được đặc xá năm 2025

Bộ Công an vừa tổ chức Hội nghị tổng kết công tác đặc xá và tái hòa nhập cộng đồng đối với người được đặc xá năm 2025, khẳng định đây là chủ trương lớn thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng và Nhà nước.

Các đối tượng trong đường dây lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Thanh Hóa triệt phá đường dây lừa đảo xuyên quốc gia

Ngày 4/12, Công an Thanh Hóa cho biết: Dưới sự chỉ đạo của Thủ trưởng Cơ quan An ninh điều tra, hơn 100 lượt cán bộ, chiến sĩ được huy động, đồng loạt đấu tranh triệt phá đường dây sử dụng máy tính, phương tiện điện tử, mạng internet thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Nhóm người Hàn Quốc điều hành lừa đảo bị Interpol truy nã bắt tại Đà Nẵng. (Ảnh: Công an cung cấp)

Bắt nhóm người Hàn Quốc điều hành đường dây lừa đảo tại Campuchia bị Interpol truy nã

Tối 4/12, lực lượng chức năng Công an thành phố Đà Nẵng phối hợp Cục Đối ngoại Bộ Công an tiến hành các thủ tục bàn giao 3 đối tượng người Hàn Quốc có lệnh truy nã quốc tế cho cơ quan chức năng Hàn Quốc. Ngay trong đêm, cơ quan chức năng Hàn Quốc đã di lý các đối tượng này về nước để xử lý theo quy định của pháp luật.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng. (Ảnh: DUY LINH)

Tạo cơ chế giải quyết tranh chấp vượt trội, công bằng, hiệu lực, hiệu quả theo thông lệ quốc tế

Việc xây dựng Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế nhằm tạo cơ chế giải quyết tranh chấp vượt trội, công bằng, hiệu lực, hiệu quả theo thông lệ quốc tế, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, lợi ích của quốc gia, thu hút đầu tư nước ngoài vào Trung tâm tài chính quốc tế.

Toàn cảnh buổi họp báo.

Bước chuyển quan trọng góp phần tạo thuận lợi thương mại và tăng cường hiệu lực quản lý

Ngày 4/12, Cục Hải quan tổ chức họp báo chuyên đề nhằm giới thiệu, giải thích những điểm mới của Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Các văn bản này được đánh giá là bước chuyển quan trọng nhằm chuẩn hóa, minh bạch hóa các chính sách thuế, góp phần tạo thuận lợi thương mại, tăng cường hiệu lực quản lý.

Công an Đà Nẵng bắt tạm giam giám đốc công ty nhiều lần tổ chức khai thác cát trái phép tại sông Vàng. (Ảnh: Công an cung cấp)

Công an Đà Nẵng bắt tạm giam giám đốc công ty nhiều lần tổ chức khai thác cát trái phép

Ngày 4/12, Phòng Cảnh sát Kinh tế (Công an thành phố Đà Nẵng) cho biết, đơn vị vừa tống đạt Quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn từ cấm đi khỏi nơi cư trú sang bắt bị can để tạm giam và thực hiện Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Văn Đức Quý, vì hành vi khai thác khoáng sản (cát) trái phép.

Tăng cường rà soát, giải quyết các vụ việc, vụ án tạm đình chỉ

Tăng cường rà soát, giải quyết các vụ việc, vụ án tạm đình chỉ

Đại biểu Quốc hội kiến nghị, tại Nghị quyết Kỳ họp thứ 10, Quốc hội bổ sung nội dung liên quan đến việc giao các ngành tố tụng tiếp tục rà soát định kỳ đối với các trường hợp vụ án đang tạm đình chỉ và có những đợt cao điểm tiến hành rà soát để khẩn trương phục hồi những vụ án sắp hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Văn Quảng trình bày báo cáo. (Ảnh: DUY LINH)

Gần 97% số vụ việc liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai đã được giải quyết

Báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIV và khóa XV về giám sát chuyên đề, chất vấn cho thấy, các Tòa án đã giải quyết đạt tỷ lệ 96,71% về số vụ và 92,82% về số bị cáo phạm các tội liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai, vượt 8,71% so với chỉ tiêu Quốc hội giao.

Cơ quan Cảnh sát điều tra đọc Lệnh bắt bị can để tạm giam với Nguyễn Thị Hoa (áo đen ở giữa).

Bắc Ninh: Khởi tố, bắt tạm giam hai cán bộ cơ quan thuế

Mở rộng điều tra vụ án “Tham ô tài sản” xảy ra tại Công ty H. có địa chỉ tại xã Hợp Thịnh, tỉnh Bắc Ninh, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Ninh đã khởi tố bổ sung vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh bắt tạm giam đối với bà Nguyễn Thị Hoa và bà Nguyễn Thị Phương - cán bộ Cục thuế Bắc Ninh về tội "Nhận hối lộ".

Tổ công tác của Phòng Nghiệp vụ, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La chủ trì phối hợp bắt giữ 3 đối tượng về hành vi vận chuyển trái phép 100.000 viên ma túy tổng hợp.

Vững vàng nơi “tuyến lửa” cuộc chiến chống ma túy

Biên giới Sơn La dài hơn 274km, tiếp giáp với nước bạn Lào, là địa bàn trọng điểm mà các đường dây tội phạm ma túy quốc tế thường xuyên lợi dụng để trung chuyển ma túy. Trong bối cảnh đó, Bộ đội Biên phòng Sơn La đã thể hiện rõ vai trò tuyến đầu, góp phần giữ vững an ninh trật tự, bảo đảm cuộc sống bình yên của người dân.

Các cơ quan chức năng triển khai công tác cưỡng chế tại hộ bà Phạm Thị Hiền, thôn Quán Thẻ 2, xã Thuận Nam (Khánh Hòa). (Ảnh: NGUYỄN TRUNG)

Cưỡng chế thu hồi đất thực hiện Dự án Đường đấu nối cao tốc bắc-nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná

Ngày 2/12, các cơ quan chức năng xã Thuận Nam (Khánh Hòa) đã tổ chức cưỡng chế thu hồi đất đối với hộ bà Phạm Thị Hiền ở thôn Quán Thẻ 2 để bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công bảo đảm tiến độ Dự án Đường đấu nối cao tốc bắc-nam với Quốc lộ 1 và Cảng biển tổng hợp Cà Ná.