Liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm
Hợp tác xã Chợ Bến, xã Long Điền thành lập và đi vào hoạt động đầu tháng 12/2021 với 11 thành viên. Hợp tác xã đang canh tác 3 ha nuôi trồng thủy sản; trong đó có 8 ao nuôi tôm thẻ chân trắng với diện tích 1.000 m²/ao, 1 ao ương tôm, diện tích còn lại dùng làm ao lắng để bơm nước ra vào mỗi ngày.
Ông Huỳnh Văn Thuyết, Giám đốc hợp tác xã cho biết: Khi bắt tay thực hiện mô hình nuôi tôm, hợp tác xã đã định hướng sản xuất sạch. Mỗi năm, hợp tác xã có thể sản xuất 3 vụ tôm; trung bình mỗi ao nuôi thu hoạch từ 2-2,5 tấn tôm.
Vừa qua, hợp tác xã thu hoạch hơn 20 tấn tôm thẻ chân trắng đạt trọng lượng từ 30- 34 con/kg. “Giá thương lái thu mua tại ao từ 180.000-200.000 đồng/kg. Sau khi trừ các khoản chi phí đầu tư sản xuất, hợp tác xã đạt lợi nhuận 30% trên tổng doanh thu”, ông Thuyết nói.
Hợp tác xã dưa lưới Long Tân, xã Đất Đỏ đi vào hoạt động cuối năm 2021 với 8 thành viên là các hộ trồng dưa lưới trong nhà màng trên địa bàn xã Long Tân. Theo ông Trương Văn Hậu, Giám đốc hợp tác xã: Sau 4 năm ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp, đến nay hợp tác xã đã mở rộng liên kết với 16 hộ nông dân từ khâu sản xuất đến tiêu thụ dưa lưới nhằm nâng cao giá trị nông sản, tăng thu nhập cho thành viên hợp tác xã.
Ngoài ra, hợp tác xã còn liên kết với các doanh nghiệp cung cấp hạt giống, phân hữu cơ cho thành viên với giá thấp hơn thị trường nên giảm chi phí sản xuất. Mỗi năm, hợp tác xã sản xuất 4 vụ, năng suất đạt khoảng 3,5 tấn dưa/vụ/nhà màng 1.000 m2; tạo việc làm thường xuyên cho 30 lao động với mức thu nhập từ 10- 15 triệu đồng/người/tháng.
Hợp tác xã Thương mại Dịch vụ nông nghiệp Bà Rịa-Vũng Tàu, xã Kim Long là một tổ chức nông nghiệp mới thành lập (từ tháng 5/2023). Hợp tác xã hoạt động đa ngành (27 lĩnh vực), tập trung vào hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, chế biến nông sản (như ca-cao); cung cấp giống, vật tư và xây dựng thương hiệu nông sản địa phương, với mục tiêu liên kết nông dân và mở rộng thị trường tiêu thụ trong nước và quốc tế, góp phần nâng cao giá trị nông sản khu vực phía đông Thành phố Hồ Chí Minh.
Sau hơn 2 năm hoạt động, hợp tác xã đã thực hiện hiệu quả mô hình liên kết với nông dân, doanh nghiệp xây dựng vùng nguyên liệu, thu mua trái ca-cao tươi và hạt ca-cao phơi khô lên men. Hợp tác xã hiện có 3 sản phẩm: Bột ca-cao nguyên chất, chocolate đen và bột ca-cao 3 trong 1 đã được công nhận OCOP 4 sao. Hiện hợp tác xã liên kết với 76 hộ nông dân tham gia chuỗi sản xuất 116 ha cacao. Ngoài ra, hợp tác xã cũng liên kết với doanh nghiệp để cung cấp vật tư đầu vào với giá cạnh tranh, bảo đảm chất lượng; ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm đầu ra cho các thành viên.
Thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể
Theo thống kê, khu vực phía đông Thành phố Hồ Chí Minh hiện đã thành lập 494 chi, tổ hội nghề nghiệp, tổ hợp tác và 194 hợp tác xã/12.532 thành viên, tạo việc làm ổn định cho hơn 4.800 lao động, chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Bên cạnh đó, các cấp hội còn hướng dẫn, hỗ trợ nông dân xây dựng 16 mô hình sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm cho hàng trăm hộ tham gia.
Mục tiêu chung của các tổ hợp tác, hợp tác xã là tập hợp hội viên cùng lĩnh vực lao động, ngành nghề vào các chi, tổ hội nghề nghiệp, hướng tới xây dựng mô hình liên kết theo chuỗi giá trị, góp phần phát triển nông nghiệp bền vững. Hiện có nhiều hợp tác xã thành lập và hoạt động hiệu quả như: Hợp tác xã trồng dâu nuôi tằm, trồng nhãn, nuôi heo rừng lai (xã Xuyên Mộc, xã Hòa Hiệp); hợp tác xã nuôi lươn, cá chình, trồng dưa lưới (xã Châu Đức, xã Sơn Bình); hợp tác xã sản xuất lúa, nuôi tôm công nghệ cao, đan giỏ lục bình (xã Long Hải, xã Long Điền); hợp tác xã trồng rau, trồng nấm ăn (phường Phú Mỹ, phường Tân Hải)…
Để củng cố, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động các hợp tác xã, tổ hợp tác nông nghiệp, Hội Nông dân thành phố tập trung rà soát, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức kinh tế tập thể tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi, các chính sách hỗ trợ về khoa học, công nghệ; kỹ năng tiếp thị và nghiên cứu thị trường, chính sách về thuế; xây dựng sản phẩm OCOP, tham gia xúc tiến thương mại, giúp các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác tăng sức cạnh tranh trên thị trường, đáp ứng yêu cầu liên kết của đối tác.
Ngoài ra, Chi cục Phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp và Môi trường) đã hỗ trợ triển khai 27 dự án liên kết sản xuất nông nghiệp với tổng kinh phí khoảng 70 tỷ đồng, hình thành nhiều mô hình hiệu quả trong các lĩnh vực lúa, ca-cao, sầu riêng, bưởi da xanh và thủy sản.
Các mô hình này giúp nâng cao năng suất, chuẩn hóa chất lượng nông sản, ổn định giá bán và tăng thu nhập cho nông dân, hợp tác xã từ 1,1-1,5 lần; một số sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Mỹ, Nhật Bản...
“Từ đó, mở ra cơ hội để các hợp tác xã, doanh nghiệp và nông hộ được tiếp cận đồng bộ những chính sách hỗ trợ về đầu tư hạ tầng, máy móc, chuyển giao kỹ thuật, chứng nhận tiêu chuẩn chất lượng, quảng bá thương hiệu và xúc tiến thị trường. Đây cũng là giải pháp quan trọng để thúc đẩy hình thành các chuỗi liên kết bền vững, giảm dần tình trạng sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể. Nhờ liên kết giữa hợp tác xã, doanh nghiệp sản xuất và doanh nghiệp thu mua, thị trường được cung cấp những sản phẩm có chất lượng và giá trị cao hơn, hạn chế tình trạng được mùa, mất giá”, ông Vũ Ngọc Đăng, Chi cục trưởng Phát triển nông thôn khẳng định.