Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư cho khoa học, công nghệ

Bộ Khoa học và Công nghệ vừa ban hành Thông tư 05/2022/TT-BKHCN về hướng dẫn sử dụng Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp để tháo gỡ những điểm nghẽn trong sử dụng quỹ này thời gian qua theo Thông tư liên tịch số 12/2016/TTLT-BKHCN-BTC.

Quy định cũ đã không thúc đẩy được nhiều doanh nghiệp trích lập quỹ vì quy trình lập hồ sơ thành lập quỹ, lập hội đồng khoa học và công nghệ thẩm định, nghiệm thu các nhiệm vụ khoa học, công nghệ của doanh nghiệp… mất rất nhiều thời gian. Về cơ bản, các doanh nghiệp mới chỉ sử dụng quỹ để thực hiện các đề tài nghiên cứu, không hỗ trợ việc đổi mới công nghệ phục vụ trực tiếp sản xuất.

Với quy định mới, doanh nghiệp được chủ động quyết định nội dung, kinh phí cho các nhiệm vụ khoa học, công nghệ của doanh nghiệp, từ đó sẽ xã hội hóa được các nguồn lực đầu tư cho khoa học và công nghệ. Các nội dung chi của quỹ cũng thực tế hơn, phản ánh đúng các hoạt động cần thiết để đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp. Thí dụ cho phép chi mua máy móc, thiết bị cho đổi mới công nghệ phục vụ trực tiếp hoạt động sản xuất; chi cho trả lương, thuê chuyên gia hoặc hợp đồng với tổ chức khoa học và công nghệ trong nước và nước ngoài...

Thời gian qua, các cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo đã được ban hành để tác động đến quyết định đầu tư khoa học và công nghệ ở doanh nghiệp. Thí dụ như Chương trình phát triển sản phẩm khoa học và công nghệ quốc gia, Chương trình đổi mới công nghệ quốc gia, Chương trình quốc gia phát triển công nghệ cao, Chương trình khoa học và công nghệ trọng điểm cấp quốc gia, Chương trình phát triển thị trường khoa học và công nghệ quốc gia...

Qua thực hiện cho thấy, đối tượng thụ hưởng các chính sách ưu đãi, hỗ trợ đổi mới công nghệ và đổi mới sáng tạo rơi vào doanh nghiệp lớn, có tiềm lực. Nhiều chuyên gia cho rằng, trong khi mục tiêu chính sách là hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ thì nghịch lý là doanh nghiệp càng lớn càng nhận được nhiều hỗ trợ. Nguyên nhân do doanh nghiệp khó tiếp cận, không biết các đầu mối kết nối hỗ trợ, quy trình xét duyệt phức tạp và nhất là hạn chế trong nhận thức của các cơ quan quản lý về chấp nhận rủi ro trong đầu tư cho ứng dụng đổi mới công nghệ. Do lo ngại doanh nghiệp trục lợi chính sách, cơ quan xét duyệt hồ sơ có xu hướng chọn các doanh nghiệp có lịch sử chứng minh được năng lực, đã có thành công trong đổi mới sáng tạo.

Đầu ra cho các sản phẩm đổi mới sáng tạo cũng khó khăn do thiếu các quy định tạo sự cạnh tranh lành mạnh. Một số doanh nghiệp chế tạo thiết bị cho biết, trong mua bán thiết bị, thay vì kiểm soát chất lượng bằng các tiêu chuẩn kỹ thuật, thì có dự án yêu cầu xuất xứ thiết bị từ các nước G7.

Như vậy, vô hình trung đã loại các doanh nghiệp trong nước khỏi đấu thầu, trong khi sản phẩm trong nước vẫn có thể cạnh tranh bằng chất lượng và giá cả. Qua khảo sát, Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng, pháp luật hiện hành về đấu thầu có ưu tiên sản xuất trong nước nhưng không có nội dung gì liên quan ưu đãi trong lựa chọn nhà thầu cung cấp sản phẩm hình thành từ kết quả hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Chính sách mua sắm công đối với các sản phẩm của doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo hoặc sản phẩm hình thành từ kết quả hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo vẫn quá chặt chẽ đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa khi không đáp ứng yêu cầu số năm hoạt động nhất định trên thị trường. Ngoài ra, chính sách hỗ trợ tín dụng, chính sách đầu tư mạo hiểm… cũng chưa phù hợp để thúc đẩy việc đầu tư khoa học và công nghệ của doanh nghiệp.

Một trong các giải pháp phát triển khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo được đề cập trong Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đến năm 2030 của Chính phủ là thúc đẩy hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp. Để dần tăng đầu tư cho khoa học và công nghệ từ các doanh nghiệp, cần tiếp tục rà soát, tháo gỡ các rào cản, tạo động lực để doanh nghiệp mạnh dạn phát triển, đổi mới công nghệ nhằm nâng cao năng lực sản xuất.

Có thể bạn quan tâm

Bên lề Đại hội, các đại biểu tham quan gian hàng của Công ty cổ phần Khoa học công nghệ Việt Nam (Busadco).

Doanh nghiệp khoa học-công nghệ: Củng cố nội lực để bứt phá

Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên kinh tế tri thức, với những đột phá mạnh mẽ về trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, cộng đồng doanh nghiệp khoa học-công nghệ đang đứng trước yêu cầu phải đổi mới tư duy, tái cấu trúc nguồn lực và đầu tư chiều sâu để tạo ra năng lực cạnh tranh mới.

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo không chỉ là khung pháp lý cho một công nghệ mới mà là bước đi chiến lược giúp Việt Nam chủ động nắm bắt cơ hội của kỷ nguyên số. Khi được ban hành, luật sẽ tạo nền tảng để AI phát triển an toàn nhân văn và hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Các diễn giả trao đổi tại Diễn đàn. (Ảnh: Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài)

Thúc đẩy hợp tác khoa học-công nghệ, kinh tế xanh và chuyển đổi số vì tương lai bền vững

Diễn đàn Tây Australia -Việt Nam “Tăng cường hợp tác khoa học và công nghệ vì tương lai bền vững” là cơ hội để lãnh đạo, chuyên gia, doanh nghiệp Việt Nam và Australia chia sẻ tầm nhìn, tăng cường hiểu biết và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực khoa học-công nghệ, kinh tế xanh, năng lượng tái tạo và chuyển đổi số.

Đại biểu tham dự hội thảo.

Vĩnh Long: Phối hợp chuyển giao ứng dụng khoa học-công nghệ phục vụ phát triển kinh tế-xã hội

Chiều 4/12, Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ tại miền nam phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ Vĩnh Long tổ chức Hội thảo với chủ đề “Phối hợp giữa Bộ Chủ trì Chương trình Khoa học-công nghệ cấp quốc gia với các địa phương trong chuyển giao ứng dụng kết quả nghiên cứu phục vụ phát triển kinh tế- xã hội khu vực phía nam”.

Ảnh minh họa.

Cảnh báo chiến dịch ‘Hanoi Thief’ tấn công mạng doanh nghiệp Việt Nam

Hàng loạt email giả mạo hồ sơ xin việc, đính kèm tệp “Le Xuan Son CV.zip”, được gửi đến các doanh nghiệp lớn, nhỏ tại Việt Nam. Đây là lớp vỏ ngụy trang cho chiến dịch tấn công mạng mang tên Hanoi Thief, với mục tiêu xâm nhập mạng nội bộ, chiếm quyền hệ thống và đánh cắp dữ liệu khách hàng, bí mật doanh nghiệp.

Toàn cảnh tọa đàm.

Những nghiên cứu mới hỗ trợ ngành nông nghiệp giảm phát thải, chăn nuôi bền vững

Các giải pháp đổi mới trong nông nghiệp và chăn nuôi bền vững, bao gồm việc áp dụng công nghệ gene, hệ vi sinh vật, nông nghiệp chính xác, AI và IoT để cải thiện năng suất, giảm hóa chất và phát thải, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu vừa được giới thiệu tại tọa đàm “Đổi mới trong nông nghiệp và thực phẩm”.