Khắc phục những bất cập trong đấu thầu dự án

Ngày 5/10, Học viện Chính trị khu vực II, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh phối hợp Hội làm vườn, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển cộng đồng nông thôn tổ chức hội thảo khoa học “Tham vấn hoàn thiện báo cáo khuyến nghị chính sách sửa đổi Luật Đất đai năm 2013”.
Quang cảnh Hội thảo.
Quang cảnh Hội thảo.

Tại hội thảo, PGS, TS Nguyễn Thị Nga, đại diện Trường đại học Luật Hà Nội cho rằng, cần nghiên cứu, đánh giá toàn diện, khách quan, cụ thể và đầy đủ các văn bản pháp luật hiện hành có liên quan đến đấu thầu dự án đã, đang bộc lộ sự bất cập, chồng chéo, mâu thuẫn để đưa vào sửa đổi trong Dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai 2013 sửa đổi vì, hiện tại Dự thảo mới chỉ quy định về các trường hợp đấu thầu dự án có sử dụng đất, còn các nội dung cụ thể sẽ được Chính phủ hướng dẫn chi tiết.

Bà Nguyễn Thị Nga phân tích, theo quy định tại Điều 20, Điều 22 Luật Đấu thầu 2013, hình thức lựa chọn đầu tư đối với dự án có sử dụng đất bao gồm: Hình thức chỉ định thầu (chỉ định nhà đầu tư); Hình thức đấu thầu rộng rãi.

Theo quy định của Luật Đấu thầu 2013, mọi dự án đấu thầu để lựa chọn nhà đầu tư nếu thuộc trường hợp chỉ có một nhà đầu tư đăng ký thực hiện thì áp dụng hình thức chỉ định thầu.

Trong khi tại Điều 10 Nghị định số 25/2020/NĐ-CP ngày 28/02/2020 quy định khi lựa chọn nhà đầu tư đối với dự án đầu tư có sử dụng đất thì chỉ áp dụng hình thức chỉ định thầu nếu “Chỉ có một nhà đầu tư có khả năng thực hiện do liên quan đến sở hữu trí tuệ, bí mật thương mại, công nghệ hoặc thu xếp vốn”.

Trường hợp chỉ có một nhà đầu tư đáp ứng yêu cầu, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ra quyết định giao Sở Kế hoạch và Đầu tư thông báo và hướng dẫn nhà đầu tư nộp hồ sơ trình quyết định chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư, pháp luật khác có liên quan. Việc giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư tuân thủ theo quy định của pháp luật về đất đai”.

Như vậy, với trường hợp chỉ có một nhà đầu tư đăng ký sẽ có 2 trường hợp xảy ra. Một là, nếu áp dụng theo Luật Đấu thầu 2013 thì sẽ lựa chọn nhà đầu tư theo chỉ định thầu mà không đấu thầu rộng rãi.

Đây sẽ là một kẽ hở của pháp luật để lựa chọn nhà đầu tư là “sân sau” của mình. Cụ thể, các tiêu chí quá cao hoặc không cần thiết sẽ bị lồng vào để hạn chế nhà thầu tham dự; việc cài cắm các tiêu chí này cũng có thể nhằm tới ưu thế của một doanh nghiệp nào đó đã được định sẵn và loại bỏ các doanh nghiệp khác vốn rất có năng lực. Đồng thời, quy định này vô hình chung tạo cho các đối tượng áp dụng hình thức chỉ định thầu để phục vụ cho động cơ trục lợi mà không phải thông qua sự kiểm duyệt của bất cứ tổ chức có thẩm quyền nào khác.

Điều này mang lại lợi ích nhóm cho nhà đầu tư nhưng hệ quả để lại làm biến tướng, méo mó tính ưu việt của hoạt động đấu thầu, gây thất thoát rất lớn cho Ngân sách nhà nước.

Trường hợp, nếu áp dụng Nghị định số 25/2020/NĐ-CP ngày 28/2/2020 của Chính phủ khi chỉ có một nhà đầu tư đăng ký đủ điều kiện đăng ký đấu thầu dự án có sử dụng để lựa chọn nhà đầu tư thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ra quyết định giao Sở Kế hoạch và Đầu tư thông báo và hướng dẫn nhà đầu tư nộp hồ sơ trình quyết định chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư, pháp luật khác có liên quan. Do vậy, sẽ không có nhà đầu tư trúng thầu, nhà đầu tư sẽ không được áp dụng trình tự thủ tục giao đất, cho thuê đất không thông qua trúng đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai.

Để được giao đất, cho thuê đất không thông qua hình thức đấu giá thì phải xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ. Việc phải xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ sẽ gây khó khăn cho nhà đầu tư trong việc tiếp cận đất để thực hiện dự án.

Điều này khiến nhà đầu tư sẽ phải tìm cách để tiếp cận đất đai dễ dàng hơn, các hành vi “thông đồng”, “quân xanh, quân đỏ” trong đấu thầu sẽ phổ biến hơn. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến tham ô, tham nhũng vì lợi ích nhóm, có nguy cơ gây thất thoát cho ngân sách Nhà nước.

Đó là chưa kể, sau khi trúng thầu, nhà đầu tư sẽ được Nhà nước giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất theo trình tự, thủ tục được quy định.

Giá đất trong trường hợp đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư các dự án đầu tư có sử dụng đất hiện chưa có quy định riêng mà thực hiện theo giá đất Nhà nước, cụ thể là giá đất cụ thể do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có đất trúng thầu xác định.

Điều này đã loại bỏ đi tính thị trường trong việc xác định nghĩa vụ tài chính cho nhà đầu tư khi thực hiện các dự án nhà ở, công trình thương mại, mang lại lợi ích cho nhà đầu tư khi bản thân khâu xác định giá đất cụ thể hiện nay còn tiềm ẩn rất lớn lợi ích nhóm, chưa phù hợp với giá thị trường.

Có thể bạn quan tâm

Nghệ nhân chế tác phụ kiện bạc tại tỉnh Hồ Nam, miền trung Trung Quốc. (Ảnh: Xinhua)

Ngày 6/12, giá bạc khôi phục đà tăng

Tính đến 10 giờ 10 phút sáng 6/12 (giờ Việt Nam), giá bạc khôi phục đà tăng, giao dịch quanh mức 58,273 USD/ounce. Cùng chiều với giá bạc thế giới, nhiều doanh nghiệp trong nước như: Phú Quý, Ancarat, Sacombank… đồng loạt điều chỉnh tăng giá bạc giao dịch ở hai chiều mua-bán.

Vận hành nhà máy điện rác ở Gia Bình, Bắc Ninh. (Ảnh NAM PHONG)

Thúc đẩy các dự án đầu tư xanh

Trong hành trình hiện thực hóa cam kết Net Zero vào năm 2050, bên cạnh các chính sách chung, những chính sách cụ thể thúc đẩy đầu tư xanh giữ vai trò then chốt. Thách thức lớn nhất hiện nay là ngoài yêu cầu về kỹ thuật, hạ tầng, cơ chế phối hợp và nhân lực, các dự án xanh luôn cần nguồn vốn rất lớn.

ESG đã trở thành yêu cầu bắt buộc đối với doanh nghiệp muốn duy trì tính cạnh tranh, thu hút nhà đầu tư và phát triển bền vững. (Ảnh: Đỗ Bảo)

Thực hành ESG cần sự đột phá

Những năm gần đây, Đảng và Nhà nước liên tục ban hành các chủ trương, chính sách, định hướng quan trọng thúc đẩy kinh tế xanh và thực hành ESG (Môi trường-Xã hội-Quản trị); trong đó, nổi bật là Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050.

[Video] Tuyến Cát Linh – Hà Đông vận hành hệ thống soát vé tự động không dùng tiền mặt

[Video] Tuyến Cát Linh – Hà Đông vận hành hệ thống soát vé tự động không dùng tiền mặt

Sáng 5/12, tại ga Cát Linh, tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông chính thức vận hành hệ thống kiểm soát vé tự động. Hệ thống được lắp đặt đồng bộ tại các nhà ga, cho phép hành khách thanh toán bằng căn cước công dân gắn chip, mã QR, thẻ ngân hàng quốc tế cùng nhiều phương thức điện tử khác.

Sản xuất phân bón tại Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc.

Tái cấu trúc công nghệ sản xuất hóa chất

Giám đốc Công ty cổ phần DAP số 2 - Vinachem Vũ Việt Tiến cho biết, những tháng đầu năm, đơn vị đối diện nhiều khó khăn như giá nguyên liệu phục vụ sản xuất tăng cao, quặng tuyển apatit thiếu, chất lượng suy giảm so với thiết kế.

Người dân tỉnh Quảng Ninh nuôi trồng thủy sản trên biển.

Nâng sức cạnh tranh cho nghề nuôi trồng thủy sản biển

Việt Nam có đường bờ biển dài, nhiều đảo, vịnh, đầm, phá… tạo điều kiện thuận lợi để phát triển đa dạng các loại hình nuôi trồng thủy sản. Hiện nay, nhiều hợp tác xã, nhân dân tại các địa phương ven biển đang ứng dụng công nghệ mới vào nuôi trồng thủy sản giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và thu nhập.

Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) tiếp tục được điều chỉnh để phù hợp hơn với mức độ sống của người dân hiện nay. (Ảnh: minh họa)

Đề xuất những điểm đột phá về ngưỡng chịu thuế và biểu thuế tại Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi)

Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội, các chuyên gia, nhà khoa học, Bộ Tài chính đã phối hợp với các cơ quan có liên quan hoàn thiện quy định về thuế thu nhập cá nhân, theo đó đề xuất sửa đổi về ngưỡng chịu thuế, biểu thuế suất tại Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).

Đại diện lãnh đạo các đơn vị ký kết biên bản hợp tác giai đoạn 2026-2030.

Phát triển mô hình kinh tế nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn liên kết chuỗi giá trị tại Hà Tĩnh

Sáng 5/12, Hội Người cao tuổi Việt Nam phối hợp Hội Nông nghiệp tuần hoàn Việt Nam, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh và Tập đoàn Quế Lâm tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả giai đoạn I và triển khai hợp tác giai đoạn II về phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn tại Hà Tĩnh giai đoạn 2026–2030.

Ảnh minh họa.

Bất động sản dẫn nhịp kéo thị trường, VN-Index giữ được sắc xanh dù áp lực bán lan rộng

Phiên giao dịch ngày 5/12, thị trường chứng khoán Việt Nam giao dịch trong sắc đỏ, thanh khoản toàn thị trường giảm, nhưng VN‑Index vẫn duy trì đà tăng với 1.741,32 điểm. Bất động sản là tâm điểm kéo thị trường, tuy nhiên sắc đỏ lan rộng tại các ngành khác, cho thấy áp lực điều chỉnh ở các nhóm vốn hóa lớn vẫn hiện hữu.