Hoàn thiện thể chế pháp luật thị trường lao động theo hướng linh hoạt, hiện đại và hội nhập

Các ý kiến tại hội thảo sẽ đóng góp thiết thực cho việc tăng cường hợp tác chiến lược giữa hai nước Việt Nam-Đức trong lĩnh vực pháp luật, lao động và quản trị phát triển, đồng thời cung cấp các luận cứ khoa học đáng tin cậy phục vụ hoạch định chính sách và thực thi cải cách thị trường lao động ở Việt Nam.

Quang cảnh hội thảo. (Ảnh: TH)
Quang cảnh hội thảo. (Ảnh: TH)

Ngày 31/10, Viện Nhà nước và Pháp luật (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) đã phối hợp cùng Quỹ Friedrich Naumann Foundation for Freedom, Cộng hòa Liên bang Đức tổ chức Hội thảo quốc tế với chủ đề “Thể chế pháp luật phát triển thị trường lao động tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia: Kinh nghiệm Cộng hòa liên bang Đức và gợi mở cho Việt Nam” theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến.

Cấp bách hoàn thiện thể chế pháp luật về thị trường lao động

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Tạ Minh Tuấn, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cho biết, thị trường lao động được Diễn đàn Kinh tế Thế giới xác định là một trong mười hai trụ cột cấu thành năng lực cạnh tranh quốc gia. Một thể chế lao động năng động, linh hoạt và công bằng không chỉ bảo đảm quyền và lợi ích của người lao động, mà còn là điều kiện tiên quyết để nâng cao năng suất và năng lực cạnh tranh quốc gia trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, chuyển đổi số và toàn cầu hóa. Thể chế thị trường lao động hiện đại cũng chính là cơ chế trung tâm để bảo đảm tăng trưởng bao trùm, bền vững và nhân văn.

pho-ct-hlkh-3110-6648.jpg
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Tạ Minh Tuấn, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam phát biểu khai mạc hội thảo. (Ảnh: TH)

Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam Tạ Minh Tuấn nêu rõ, Việt Nam hiện đang trong giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ khi thế giới đang trải qua cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư với sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo, sự phát triển của các mô hình kinh tế mới như kinh tế nền tảng, kinh tế số, kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn; đồng thời cũng phải đối diện với nhiều vấn đề xã hội như già hóa dân số, giảm tỷ lệ sinh.

Trong khi đó, Việt Nam đang đẩy mạnh triển khai Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 2021-2030, Chiến lược phát triển nhân lực 2021-2030 và đặc biệt là Nghị quyết số 57-NQ/TW (22/12/2024) của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

“Để thực hiện thành công các Chiến lược, Nghị quyết quan trọng nêu trên đặt ra yêu cầu cấp bách phải hoàn thiện thể chế pháp luật về thị trường lao động, nhằm chuyển từ mô hình thụ động sang mô hình thị trường lao động chủ động-linh hoạt-hội nhập quốc tế, đáp ứng yêu cầu nâng cao năng suất và năng lực cạnh tranh quốc gia”, ông Tạ Minh Tuấn nhấn mạnh.

Trong bối cảnh đó, kinh nghiệm từ các quốc gia phát triển, đặc biệt là Cộng hòa Liên bang Đức sẽ giúp nhận diện rõ hơn các hướng đi phù hợp với điều kiện Việt Nam.

Bảo đảm quyền và lợi ích của lao động phi chính thức

Tại hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Lan Hương, Nguyên Viện trưởng Viện Khoa học-Xã hội, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (nay là Bộ Nội vụ) chỉ ra, các cản trở chính của thị trường lao động Việt Nam trong việc đáp ứng các mục tiêu của phát triển kinh tế mới và các mục tiêu an sinh xã hội gồm: Lao động không sử dụng hết tiềm năng; việc làm phi chính thức và khu vực phi chính thức giảm chậm; nhân lực phân bố không đồng đều giữa các khu vực, ngành kinh tế, làm mất cân đối nhu cầu nhân lực và nhu cầu việc làm; kết nối cung-cầu lao động vẫn còn nhiều vấn đề…

Để bảo đảm việc làm bền vững, theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Lan Hương cần phát triển thị trường lao động linh hoạt, hiện đại, hiệu quả; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đổi mới hệ thống giáo dục đào tạo và giáo dục nghề nghiệp, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tư nhân; thúc đẩy việc làm bền vững, chất lượng cao và bao trùm; tăng cường cải cách chính sách lao động, việc làm; cải cách quan hệ lao động và bảo vệ quyền lợi người lao động: Hài hòa, ổn định và tiến bộ.

ht-3110-3975.jpg
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Lan Hương, Nguyên Viện trưởng Viện Khoa học-Xã hội, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (nay là Bộ Nội vụ) phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: TH)

Theo Tiến sĩ Phạm Thị Thúy Nga, Viện trưởng Nhà nước và Pháp luật, những năm gần đây, Việt Nam đã đạt được nhiều tiến bộ trong việc phê chuẩn và nội luật hóa các công ước cơ bản của Tổ chức Lao động Quốc tế, từng bước hoàn thiện hệ thống pháp luật lao động và an sinh xã hội. Tuy nhiên, khoảng cách giữa cam kết thể chế và hiệu quả thực thi vẫn còn đáng kể, nhất là trong việc bảo đảm quyền và lợi ích của lao động phi chính thức, lao động nền tảng và người làm việc trong nền kinh tế số những nhóm đang ngày càng chiếm tỷ trọng lớn trong lực lượng lao động quốc gia.

Để thu hẹp khoảng cách này, Việt Nam cần tiếp tục phê chuẩn và nội luật hóa đầy đủ các công ước quốc tế còn lại của Tổ chức Lao động quốc tế. Đồng thời, hoàn thiện khung pháp luật theo hướng bao quát mọi hình thức việc làm, mở rộng phạm vi bảo vệ sang khu vực phi chính thức và nền kinh tế số, bảo đảm mọi người lao động đều có quyền làm việc an toàn, công bằng và được tiếp cận an sinh xã hội. Cùng với đó, cần thúc đẩy văn hóa an toàn và đối thoại xã hội, coi hợp tác ba bên giữa Nhà nước, người sử dụng lao động và người lao động là trụ cột để củng cố niềm tin và nâng cao hiệu lực thực thi pháp luật.

Tại hội thảo, các đại biểu đã tập trung phân tích, đánh giá thực trạng thể chế pháp luật về thị trường lao động tại Việt Nam, làm rõ những điểm mạnh, hạn chế và yêu cầu đổi mới trong giai đoạn hiện nay; chia sẻ kinh nghiệm của Cộng hòa Liên bang Đức về xây dựng và vận hành thể chế thị trường lao động chủ động, đặc biệt là các cơ chế pháp lý, thiết chế trung gian và chính sách hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề nghiệp. Trên cơ sở đó, đề xuất các định hướng và giải pháp chính sách nhằm hoàn thiện khuôn khổ pháp luật về thị trường lao động Việt Nam theo hướng linh hoạt, hiện đại và hội nhập, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và bảo đảm an sinh xã hội bền vững.

Có thể bạn quan tâm

Đoạn bờ bao ngăn triều cường xã đảo Đông Hải, tỉnh Vĩnh Long đã bị nước biển cuốn trôi hoàn toàn.

Sớm gia cố bờ bao ngăn triều cường xã đảo Đông Hải

Những ngày này, triều cường kết hợp với sóng to, gió lớn đã gây sạt lở hơn 500m bờ bao ngăn triều cường khu vực Cồn Nhàn thuộc 2 ấp Đông Thành, Hồ Thùng, xã Đông Hải, tỉnh Vĩnh Long. Nước biển tràn vào đất liền gây thiệt hại thủy sản, hoa màu, ảnh hưởng khoảng 50ha đất sản xuất của hàng chục hộ dân.

[Video] Khẩn trương điều tra nguyên nhân vụ cháy làm 4 người tử vong tại TP Hồ Chí Minh

[Video] Khẩn trương điều tra nguyên nhân vụ cháy làm 4 người tử vong tại TP Hồ Chí Minh

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã ký Công điện số 236/CĐ-TTg ngày 5/12/2025, yêu cầu các cơ quan chức năng khẩn trương xử lý vụ cháy xảy ra lúc 4 giờ 37 cùng ngày tại số 227 Trần Hưng Đạo, phường Cầu Ông Lãnh (TP Hồ Chí Minh), khiến bốn người thiệt mạng và hai người bị thương. 

Dự án "Mắt sáng cộng đồng" bố trí các xe phẫu thuật lưu động đạt chuẩn bệnh viện để hỗ trợ người dân vùng sâu, vùng xa.

Dự án "Mắt sáng cộng đồng": Mỗi đôi mắt sáng trở lại là một cuộc đời lần nữa mở ra

Hơn 10 năm về trước, đoàn bác sĩ của Bệnh viện Mắt quốc tế DND không quản ngại khó khăn, đến Quỳnh Nhai (Sơn La) để tiến hành thay thủy tinh thể cho hơn 100 người cao tuổi. "Đó là những ngày trời rét căm, chúng tôi 'mang' cả phòng mổ lên núi, với mong muốn đem ánh sáng trở lại cho bà con vùng cao", bác sĩ Quỳnh hồi tưởng.

Thành phố Đà Nẵng họp triển khai "chiến dịch Quang Trung".

Đà Nẵng tăng tốc triển khai "chiến dịch Quang Trung"

Ông Phạm Đức Ấn, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng yêu cầu việc sửa chữa và xây dựng lại nhà cửa phải bảo đảm tiêu chí an toàn, bền vững, không để tình trạng nhà làm xong 2-3 năm đã hư hỏng. Tại các địa bàn khó khăn chưa triển khai được phải có phương án tạm thời cho dân ngay.

Phối cảnh cầu vượt trực thông trên tuyến đường Cổ Linh.

Làm cầu vượt trực thông dài hàng trăm mét giải quyết ùn tắc đường Cổ Linh

Do lưu lượng phương tiện lớn, đường Cổ Linh (Hà Nội) luôn trong tình trạng ùn tắc, mất trật tự an toàn giao thông, là “điểm nghẽn” phát triển kinh tế-xã hội của khu vực. Dù mới đi vào hoạt động theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhưng phường Long Biên đã chủ động đề xuất giải pháp giải quyết căn cơ tình trạng này.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi Hồ Văn Niên cùng lãnh đạo các ban, sở, ngành của tỉnh và địa phương thực hiện nghi thức khởi công xây dựng nhà mới cho gia đình bà Hồ Thị Hương, ở xã Tây Trà.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi yêu cầu sớm hoàn thành việc xây mới và sửa chữa nhà cho người dân vùng bão lũ

Sáng 5/12, tại buổi lễ trao kinh phí hỗ trợ cho các gia đình có nhà bị hư hỏng do mưa lũ ở xã Tây Trà, đồng chí Hồ Văn Niên, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi yêu cầu địa phương huy động tối đa nguồn lực, sớm hoàn thành việc xây mới, sửa chữa nhà, để các gia đình nhanh chóng ổn định chỗ ở, an cư, lạc nghiệp.

Văn phòng Làng trẻ em SOS Việt Nam.

Cần giải quyết tốt các vấn đề đặt ra khi chuyển các Làng SOS về địa phương quản lý

Gần 40 năm qua, với sự hỗ trợ của Làng trẻ em SOS quốc tế và các nhà tài trợ, Việt Nam có hơn 7.000 trẻ em, thanh, thiếu niên được nuôi dưỡng tại 17 cơ sở. Hiện nay, do nhiều nguyên nhân, nhiều Làng trẻ SOS cơ sở bị dừng nguồn tài trợ dẫn đến gặp nhiều khó khăn trong việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em.

Lao động đi làm việc ở Hàn Quốc. (Ảnh minh họa: Colab)

Điểm sáng về kết nối đi làm việc ở nước ngoài với mục tiêu giảm nghèo bền vững

Sau gần 4 năm triển khai, công tác hỗ trợ lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng tại các huyện nghèo (theo đơn vị hành chính cũ) đã ghi nhận những điểm sáng. Nhiều địa phương đã kết nối thành công giữa việc đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài với mục tiêu giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới.

Một góc phường Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp.

Đô thị văn minh ven sông Tiền

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ phường Cao Lãnh nhiệm kỳ 2025-2030 đề ra mục tiêu xây dựng phường trở thành đô thị hiện đại, văn minh, đáng sống. Trong đó, phát triển hạ tầng giao thông nội ô và kết nối liên vùng, hình thành không gian thương mại-dịch vụ-du lịch ven sông hiện đại, được xác định là một trong bốn đột phá của nhiệm kỳ.

Tàu cổ tại thời điểm nổi lên sau cơn bão số 13.

Giải mã thông điệp từ tàu cổ trên biển Hội An

Sau bão số 13 đầu tháng 11, biển Thịnh Mỹ (phường Hội An Tây, thành phố Đà Nẵng) hé lộ một bí ẩn cổ xưa: Xác con tàu cổ trồi lên từ lớp cát dày như một thông điệp nhắc nhớ về một Hội An hưng thịnh, từng là trung tâm thương mại nối kết Đông Nam Á.