Hà Trịnh và liveshow đầu tiên trong sự nghiệp

“Thôn nữ” yêu nghệ thuật

Hà Trịnh sinh ra trong gia đình không có truyền thống nghệ thuật ở huyện Yên Định, Thanh Hóa, bố là kỹ sư, mẹ giáo viên. Cô bộc lộ năng khiếu ca hát từ bé và là cây văn nghệ của trường, trong khi vẫn là học sinh giỏi văn với định hướng trở thành một giáo viên theo truyền thống gia đình. Trong một lần xuống thành phố Thanh Hóa chơi, Hà phát hiện ra trường Văn hóa Nghệ thuật tỉnh đang tuyển diễn viên kịch kèm lời hứa ra trường sẽ được về Nhà hát Lam Sơn làm việc.

Hà thi và đỗ. Trong quá trình học dù được trường chu cấp và có học bổng, cô vẫn đi hát sự kiện, đám cưới để kiếm thêm. Tốt nghiệp, cảm thấy ở quê khó có điều kiện phát triển, Hà thi vào khoa Biên kịch của Đại học Sân khấu Điện ảnh. Học xong năm nhất Biên kịch, cô lại đỗ vào Trung cấp Thanh nhạc. Hà học cả Thanh nhạc được gần 1 năm thì đành thôi, chủ yếu vì khoảng cách giữa hai trường quá xa đối với người… không biết đi xe máy và không có tiền để đi xe ôm như cô.

Hà từng kinh qua nhiều công việc trong nghề biên kịch, cô từng làm cho phòng nội dung của VFC, viết kịch bản cho chuyên mục “Thư giãn Cuối tuần”, kịch bản tình huống cho các talkshow truyền hình. Từ kịch bản TVC đến sự kiện, lễ hội… đều từng viết. Cô có thời gian làm thư ký cho Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu tại 51 Trần Hưng Đạo.

Dù làm công việc gì thì đam mê ca hát vẫn chảy trong Hà. Nếu tính từ những đồng cát-xê đầu tiên nhận được năm 17 tuổi thì đến nay Hà cũng có gần 20 năm đi hát. Nhưng đến lúc này cô mới quyết định sống chết với nghề hát, bắt đầu từ việc đầu tư làm sản phẩm chuyên nghiệp.

Dấn thân vào con đường ca hát

Bước ngoặt xảy đến khi Hà lập gia đình, chỉ ở nhà viết lách, chăm con và hát nhạc thiếu nhi cho con nghe. Sau khi con ngủ, khi đã hoàn tất tất cả những việc hằng ngày, cô bắt đầu thấy trống trải, thiếu hụt, thấy mình vẫn chưa được là chính mình.

“Nếu giờ vì con mình bỏ hết công việc thì đến khi con cái trưởng thành mình biết làm gì” là câu hỏi Hà bắt đầu đặt ra cho mình. Và cô quyết định phải làm điều mình yêu thích nhất để cân bằng cuộc sống.

Khi con gái nhỏ được 2 tuổi, Hà bắt đầu con đường của ca sĩ chuyên nghiệp.

“Mình cứ làm chậm rãi, từng bước theo theo sức của mình”, Hà nói. “Có thể mình không nổi tiếng bằng ai nhưng mình biết mình cần gì và hạnh phúc với việc mình làm là được. Tôi sẽ làm cho đến khi nào không còn sức sáng tạo nữa thì thôi. Ít ra để sau này mình còn có cái để xem lại, để biết rằng khi xưa mình đã hát, đã sống trọn vẹn từng khoảnh khắc như thế nào”.

Hà tiết lộ có thời gian trải qua trầm cảm sau sinh, nhưng không đi khám mà tự đọc sách y học, tâm lý học, phân tâm học để vượt qua. Vì theo cô cái gì thuộc về tâm lý thì phải chữa bằng tâm lý chứ không để mình bị lệ thuộc vào các yếu tố bên ngoài.

Thời gian ở nhà cô vẫn có thu nhập thông qua việc dạy tiếng Việt trực tuyến cho người nước ngoài, Việt kiều, người nước ngoài làm ở Việt Nam. Cô dạy kiểu chuyên sâu về văn hóa, dạy tiếng Việt qua ca dao, tục ngữ, thành ngữ. Đối tượng học viên bao gồm các chuyên gia người nước ngoài muốn có những bài phát biểu, diễn văn mang dấu ấn văn hóa Việt Nam.

“Người nọ giới thiệu người kia, tôi làm không hết việc nhưng vẫn là hoạt động giao tiếp qua mạng” - Hà kể.

“Tôi toàn ở nhà làm việc trực tuyến nên có giai đoạn khi ra ngoài, tôi cảm thấy mình bị phản ứng chậm. Tôi vẫn có thể nói chuyện mặt đối mặt nhưng nhiều khi tối về nhà mới thấy sao lúc nói chuyện mình lại ngơ ngác, ngớ ngẩn như vậy. Không được! Mình phải quay lại cuộc đời, quay lại ca hát, làm những điều mình thích. Tôi dồn những gì dành dụm được sau thời gian viết lách, dạy dỗ, xin chồng thêm ít nữa để làm nhạc”.

Và Nghìn trùng xa cách là dự án lớn đầu tiên mà Hà xác định “không biết bao giờ mới làm lại được”.

Đa năng, đa phong cách

Hà thú nhận cũng có chút tiếc nuối vì đã không học thanh nhạc đến nơi đến chốn. Nhưng cô cũng cho biết: “Các ngành nghệ thuật cũng bổ sung cho nhau.Tôi học về diễn xuất thì cũng tốt cho việc trình diễn trên sân khấu. Kỹ năng thanh nhạc còn thiếu hụt thì tôi nhập tâm vào nhân vật để thể hiện bài hát, đầu óc biên kịch cũng giúp tôi xử lý bài sao cho hợp lý”. Hà vẫn học thanh nhạc hằng tuần với thầy riêng, thậm chí cô còn tìm thầy chuyên về nhạc xưa để chỉnh nắn cho chuẩn.

Có người hỏi sao không tận dụng sức hút của album năm ngoái để làm show luôn nhưng cô cho biết: “Năm ngoái điều kiện kinh tế chưa đủ, ra được album là cố gắng lắm rồi. Với tôi cũng cần một khoảng lắng để học hỏi thêm”.

Cả năm không ốm, cho đến trước show khoảng 5 tuần, cô lại bị cúm A. Tuy nhiên Hà vẫn quyết tâm vì đã “nói với vũ trụ” rồi. Cô chia sẻ: “Dù chỉ còn vài tuần nữa là chương trình riêng diễn ra nhưng tôi vẫn cảm thấy còn thiếu hụt nhiều thứ, kể cả tài chính, mỗi cảm xúc là không. Sức khỏe cũng chưa hồi phục hoàn toàn,nhưng tôi không muốn bỏ cuộc. Mình đã nói với cả… vũ trụ là mình sẽ làm (dù thực ra chỉ một nhóm nhỏ người quen biết thôi) mà lại không làm thì xấu hổ. Chắc hẳn show tới sẽ có những cái đáng tiếc, nhưng cũng phải làm đã rồi mới có cái để tiếc, để rút kinh nghiệm”.

Hà quyết định làm show trong năm nay cũng là để đánh dấu năm tuổi và là năm kết thúc của chu kỳ 9. Cô quyết định đầu tư cho đêm diễn Tóc mai sợi vắn sợi dài ở mức tối đa trong khả năng. Cô hợp tác với band Màu Nước để có thể thể hiện đa dạng các phong cách chứ không riêng gì mảng nhạc tình.

“Đầu tiên tôi định chỉ hát nhạc xưa, tình ca nhưng giám đốc âm nhạc Tuấn Chess tư vấn nên có thêm phần dân gian - dòng nhạc xuất phát điểm của tôi và hứa sẽ làm mới để phù hợp với tôi ở thời điểm hiện tại. ‘Được lời như cởi tấm lòng’, như thế mới có cái để nói, để dẫn. Vì tôi đúng là cô gái bước ra từ nông thôn, làng quê, từ lời ru, cánh cò, cả từ mối tình thơ dại bên bờ tre bến nước… rồi lên thành phố học hành, tiếp cận văn hóa, đi theo âm nhạc. Trong đêm 15/12, tôi hát cả những bài nhạc quốc tế lời Việt. Âm nhạc là tiếng nói của tình yêu. Mà tình yêu thì đâu phân biệt địa lý, ranh giới,miễn chạm tới khán giả là được”.

Hà Trịnh có một kênh tiktok sở hữu hơn 100 nghìn lượt theo dõi. Cô chia sẻ, lên mạng hát ban đầu với cô chỉ là cách để gặp gỡ thêm khán giả, truyền thông cho các sản phẩm âm nhạc của cô ở các nền tảng nhạc số khác thế nhưng như một cái duyên.

C không ngờ rằng ở một không gian mạng với đủ thứ "thượng vàng hạ cám” rực rỡ và không ít ồn ào lại có một lượng khán giả không nhỏ thích thưởng thức dòng nhạc xưa, nhạc tình mà cô theo đuổi. Chính vì vậy, ban đầu từ việc hát chơi, cô dành nhiều sự chỉn chu cho những phiên live của mình hơn, vì với cô “dù khán giả ở không gian ảo thì vẫn là người thật, và ở đâu chỉ cần có người nghe mình hát thì mình sẽ phát bằng cả tấm lòng”.

Cô định kỳ tổ chức các phiên live tầm 2 tiếng, có khi thu hút tới 100 nghìn lượt xem 1 phiên live. Những phiên live ca nhạc này đều được cô tổ chức công phu trong phòng cách âm, với sự góp mặt của ca sĩ khách mời, nhạc công, MC, thiết kế poster đàng hoàng.

“Tôi lấy lượt follow làm lãi. Quà của khán giả tặng lại cho nghệ sĩ đến chơi với mình, còn bao nhiêu đi ăn với nhau một bữa cho vui. Trên Tiktok, tôi cũng không phải hot hit gì nhưng room của tôi bao giờ cũng được đề xuất, được Tiktok hỗ trợ đẩy viral”.

Mặc dù cũng đi biểu diễn ở nhiều sân khấu sự kiện lớn, nhỏ bên ngoài nhưng một show diễn riêng cho mình thì đây là lần đầu tiên, và khán giả từ nền tảng online cũng phần nhiều lần đầu tiên sẽ được nghe cô ở bên ngoài tại show diễn này. Hà cũng có phần hồi hộp và háo hức vì đây cũng là lần đầu tiên chạm mặt khán giả trực tuyến của mình ở sân khấu thực.

Về việc phải đổi nghệ danh từ Diệu Hà thành Trịnh Hà chủ yếu là do lo xa. Trước đây cô ký hợp đồng phát hành trên các nền tảng qua một công ty nhưng hiện tại cô muốn chủ động trong việc quản lý sản phẩm của mình nên cô quyết định đổi nghệ danh là Hà Trịnh (Tên Hà, họ Trịnh). Hà phải mất hơn 2 tháng thu hồi các bản thu về để phát hành độc lập. Nhưng cô vẫn lo có thể data cũ vẫn để lại dấu vết ở đâu đó nên quyết định đổi nghệ danh. Hà Trịnh - cái tên này cũng mang màu sắc sâu lắng, tinh tế và khá hợp với dòng nhạc xưa mà cô theo đuổi.

Hà Trịnh có nghệ danh cũ Diệu Hà lần đầu tiên làm đêm nhạc riêng chủ đề Tóc mai sợi vắn sợi dài cùng các ca sĩ khách mời Nguyễn Hữu Chiến Thắng (MC), Elise Hoàng, Nhật Trường, Ann Nguyễn, Ryan Le. Tuấn chess làm giám đốc âm nhạc. Đêm nhạc thể hiện sự đa năng trong giọng hát và phong cách của Hà Trịnh, từ âm nhạc mang màu dân gian tới nhạc tình và những bản nhạc quốc tế được Việt hóa.